ואאאאני און איך יעקב, והמסתעף
ואאאאאאאאאאאאאאאאאאאאאאאאאאאאאאאאאאאני און איך יעקב, כאאאאאאאאאאאאא
טשיק איך בין דיך מטריח מיט מיין קבורה...................... ווייס איך דאך אז דו ביסט ברוגז אויף מיר, אבער איך האב עס געטון ע"פ הדיבור....... ווען נבוזראדן (הרשע) וועט פארטרייבן די אידן אין גלות אריין........... וועט די מאמע רחל אויפשטיין פון איר קבר און וויינען און בעטן פאר אירע קינדער....... קול ברמה נשמע, נהי בכי תמרורים רחל מבכה על בניה........ וויין נישט רחל....... דיינע קינדער וועלן זיך צוריק קערן צו ארץ ישראל.
אט דער ניגון, איז א ניגון וועלכער ווערט געזונגען בכל (אקעי, אפשר נאר ברוב) תפוצות ישראל, און די קינדער קומען אהיים פון חדר גאר פרייליך אז זיי קענען שוין דעם ואני, טייל מאכן א גאנץ עסק דערפון, איין חדר ווייס איך וואס טיילט ואני קאפ קעיקס פאר אלע קינדער וואס קענען עס זינגען אליינס, ווען איך בין געווען א קינד האט מען געמאכט א גאנץ געשעפט, מען האט געברענגט א טעיפערקאדער, און מען האט אפגעכאפט ווי איך זינג ואני, אךךךך פרעגט נישט, ס'יז געווען הימל און ערד און ואני.
אבער אינטערעסאנט איז, אז דעמאלס האט עס נישט געטראגן קיין סאך מער געוויכט פאר מיר ווי דער עסק וואס מען האט געמאכט פון דעם. היינט אבער, ווען איך הער מיינע אייגענע קינדער דאס זינגען, האט דאס גאר אן אנדערן משמעות, און מיט יעדן יאר, און מיט יעדן קינד וואס איך הער עס פון דאסניי און פון פריש, ערוועקן זיך אין מיר די געפיהלן מער און מער.
איך הייב אן צו זען די הייליגע אבות הקדושים, נישט נאר אלס די מיסטישע וועזנס צו וועלכע מיר האבן נישט קיין שום שייכות, נאר פשוט אלס יומען ביאינגס. מענטשן, וועלכע האבן געהאט געפיהלן און האבן זיך געראנגלט מיט זייערע פראבלעמען, אזוי ווי מיר ראנגלען זיך מיט אונזערע. עס איז דא אזא סארט נייגונג צווישן פילע מענטשן, אנצוקוקן די תורה אלס די גרויסע בוך וועלכע מאכט אונז שווער דאס לעבן, אנדערע פארשטייען בעסער אז דאס מאכט אונז גאר גליקליך, אשר בחר בנו מכל עם ורוממנו מכל לשון. נאר מיר האבן צו דעם גרויסן הייליגן מתנה זוכה געווען.
ווייניג אבער, זעען דורך די אלע זאכן צו טרעפן די געפיהל. צו טרעפן אין די תורה די ענטפערס פאר אלעס, אלעס אלעס אין אונזער לעבן. ווען מיר ראנגלען זיך מיט אונזערע געפיהלן, ווען מיר גייען אדורך אלע סארט שוועריגקייטן וואס דער לעבן ברענגט אויף אונז, פארגעסן מיר צומאל צו געבן א קוק אין די תורה און זען וואס מיר קענען פון דארט שעפן אויף דעם.
איך וויל נישט דא אריינגיין צו באריכות איבער דעם ענין. סיי ווייל הזמן יכלו והם לא יכלו, און סיי ווייל דאס באלאנגט אין ראם פון אן עקסערע ארטיקל, און סיי ווייל איך וויל נישט פארקריכן פון דעם נושא פון ואאאאאאני.
אלזא, יעקב גייט גיין פון דער וועלט, ער האט געהאט א שווער לעבן, אויף די עלטערע יארן חתונה געהאט, און ערשט האט מען אים אויסגענארט, און ווען נאכדעם האט ער שוין ענדליך באקומען דאס וואס ער האט אזוי געדארפט, האט ער נאך געדארפט ווארטן א שיינע פאר יאר צו זען א קינד, עעעעעענדליך האט ער זוכה געווען צו דעם אזוי געגארטן יוסף'ל.
נו, ביי די זיבעצן יאר האט מען אים ארויסגעריסן פון זיין שויס, צוויי און צוואנציג יאר זיך געוואלגערט און מיטגעמאכט ליידן און פיין, יעקב האט אין די זעלבע צייט געוויינט און געקלאגט, כי ארד אל בני אבל שאולה. אוי איז דאס געווען ביטער.
אצינד האלט מען שוין נאך דעם אלעם, יעקב האלט ביי די לעצטע טעג פון זיין לעבן, ער האט ב"ה זוכה געווען צו א שיבה טובה, ויחי יעקב זאגט דער תנא דבי אליהו אז די יארן זענען די בעסטע אין זיין לעבן, ער האט געלעבט אן צער ומכאובים און אויך אן דעם יצר הרע, אזוי אז עס איז געווען ויחי, געלעבט. און, ער רופט אריבער זיין טייערן באליבטן זין, זיין טייערן יוסף'ל. אמת, יוסף איז א קעניג, יוסף פירט א ווערטשאפט, ער פירט א מלוכה, ער איז ביזי מיט פרעה'ס פאליטיק. אבער דער פאטער יעקב, ער זעהט נישט דאס אלעס, ער ווייסט אז נאך אלעם איז יוסף א בשר ודם, און ער האט געפיהלן, און ער דארף זיך ספראווען מיט זיי, און יעקב וויל נישט אז יוסף זאל ארומטראגן מיט זיך זיינע ווייטאג לעולם ועד, בפרט נאך דעם וואס ער אליינס וועט שוין נישט זיין דא צו געבן יוסף זיין חיזוק, זיין ווארימקייט און ליבשאפט וואס נאר א טאטע קען געבן, בפרט נאך ווען ער האט זיין מוטעליכע ליבשאפט נישט געהאט פון אלס קליין קינד.
אלזא, ער שיקט א שליח צו יוספ'ן אז ער איז נישט געזונט און אז ער זאל קומען צו גיין. יוסף קומט. ויתחזק ישראל, דער קעניג קומט און יעקב שטרענגט זיך אן פאר זיין זונדל און ער זעצט זיך אויף. אבער איינמאל יוסף איז מיטן טאטן, פארגעסט מען פון דעם אלעם: טייערער יוסף, איך האב דיך אזוי ליב, און כאטש, צו מיין באדויערן, האב איך נישט געקענט פארברענגען מיינע יארן אזוי נאנט צו דיר ווי איך וואלט געוואלט, איז אבער מיין ליבשאפט צו דיר גארנישט קלענער געווארן. און טאקע דערפאר, און טאקע כדי דו זאלסט דאס זען, גיב איך דיר גאר עפעס ספעציעל, שני בניך הנולדים לך עד בואי אליך מצרימה לי הם. דו האסט צוויי קינדער, מנשה און אפרים, איך נעם זיי אריין אין דעם רייע פון מיינע קינדער, דו וועסט זיין צוויי שבטים, נישט איינס. פון דיינע קינדער וועלן זיין צוויי נשיאים, נישט איינס.
און יעצט, יעצט מיין טייער קינד, וויל איך מיך מיט דיר אביסל אדורך שמועסן:
ואאאאאאאאאאאאאאאאני און איך יעקב (אוי, עס קומט מיר צו וויינען) כאטש איך בין דיך מטריח מיט מיין קבורה, אבער מיט דיין מאמע רחל האב איך נישט אזוי געטון..........
ווייס איך דאך אז דו ביסט ברוגז אויף מיר..... וואס? ברוגז? יוסף הצדיק? ער האט געפירט אזעלכע חשבונות? ער האט דאך אינזינען געהאט פיל העכערס. אבער ניין. יוסף איז א בשר ודם, און ער האט געפיהלן, און יעקב, דער הייליגער יעקב, דער בחיר שבאבות, מיט זיינע גאלדענע מידות האט געוויסט דאס אפצושאצן, און האט אויך געוואוסט זיך צו רעכענען מיט דעם. יא, מען דארף יוסף'ן פארשטיין געבן, מען דארף אין בארואיגן. ער דארף וויסן דעם אמת.
און יעקב גיבט זיך ארויס זיין הארץ, און שמועס זיך אדורך מיט יוסף, און אין איינוועגס פארציילט ער אים שוין אביסל סודות, מכבשונו של עולם. וואוסן זאלססטו, אז מעשי אבות סימן לבנים, און עס וועט קומען א צייט, און פונקט ווי דו ביסט פארטריבן געווארן, און דו האסט זיך אפגעשטעלט אויף דיין מאמעס קבר וויינען און זיך אויסבעטן, אזוי וועט קומען א צייט ווען אונזערע קינדער און אייניקלעך וועלן געפירט ווערן אויף דעם זעלבן וועג, און זיי וועלן דאן אדורכגיין דיין מאמעס קבר, און זיך אפשטעלן דארטן, און וויינען און בעטן ביים אויבערשטן.
און וואס מיינסטו, דיין מאמע וועט נישט שטילן בלייבן, זי וועט אויפשטיין פון איר קבר, און וועט איינרייסן ביים הייליגן באשעפער, און וועט פאדערן און מאנען און נישט נאכלאזן. מאנה להנחם, מען פרובירט איר צו טרייסטן, אבער ניין, זי לאזט זיך נישט. מאנה. איך לאז זיך נישט טרייסטן. הייליגער באשעפער, דו מוזט מיר ענטפערן עפעס קראנט, נישט סתם טרייסט ווערטער. און אזוי וועט זיך פארפירן ווייטער און ווייטער ביז........ ביז דער אויבערשטער וועט דערהערן, ער וועט זיך מוזן רעכענען מיט דעם. ער וועט איר מוזן ענטפערן.
כה אמר ה', מנעי קולך מבכי, ועינייך מדמעה כי יש שכר לפעולת נאום ה', ושבו מארץ אויב, ויש תקוה לאחריתך נאום ה', ושבו בנים לגבולם.
(שוין, איך קען נישט מער יעצט) די געפיהלן, די עמאושענס זענען אזוי עכט, אזוי רוי, אז איך ווייס נישט וואס צו זאגן אויף דעם. וועל איך עס טאקע דערפאר לאזן דא דערווייל, און האפנטליך ממשיך זיין מיט דעם והמסתעף, אביסל שפעטער.
טשיק איך בין דיך מטריח מיט מיין קבורה...................... ווייס איך דאך אז דו ביסט ברוגז אויף מיר, אבער איך האב עס געטון ע"פ הדיבור....... ווען נבוזראדן (הרשע) וועט פארטרייבן די אידן אין גלות אריין........... וועט די מאמע רחל אויפשטיין פון איר קבר און וויינען און בעטן פאר אירע קינדער....... קול ברמה נשמע, נהי בכי תמרורים רחל מבכה על בניה........ וויין נישט רחל....... דיינע קינדער וועלן זיך צוריק קערן צו ארץ ישראל.
אט דער ניגון, איז א ניגון וועלכער ווערט געזונגען בכל (אקעי, אפשר נאר ברוב) תפוצות ישראל, און די קינדער קומען אהיים פון חדר גאר פרייליך אז זיי קענען שוין דעם ואני, טייל מאכן א גאנץ עסק דערפון, איין חדר ווייס איך וואס טיילט ואני קאפ קעיקס פאר אלע קינדער וואס קענען עס זינגען אליינס, ווען איך בין געווען א קינד האט מען געמאכט א גאנץ געשעפט, מען האט געברענגט א טעיפערקאדער, און מען האט אפגעכאפט ווי איך זינג ואני, אךךךך פרעגט נישט, ס'יז געווען הימל און ערד און ואני.
אבער אינטערעסאנט איז, אז דעמאלס האט עס נישט געטראגן קיין סאך מער געוויכט פאר מיר ווי דער עסק וואס מען האט געמאכט פון דעם. היינט אבער, ווען איך הער מיינע אייגענע קינדער דאס זינגען, האט דאס גאר אן אנדערן משמעות, און מיט יעדן יאר, און מיט יעדן קינד וואס איך הער עס פון דאסניי און פון פריש, ערוועקן זיך אין מיר די געפיהלן מער און מער.
איך הייב אן צו זען די הייליגע אבות הקדושים, נישט נאר אלס די מיסטישע וועזנס צו וועלכע מיר האבן נישט קיין שום שייכות, נאר פשוט אלס יומען ביאינגס. מענטשן, וועלכע האבן געהאט געפיהלן און האבן זיך געראנגלט מיט זייערע פראבלעמען, אזוי ווי מיר ראנגלען זיך מיט אונזערע. עס איז דא אזא סארט נייגונג צווישן פילע מענטשן, אנצוקוקן די תורה אלס די גרויסע בוך וועלכע מאכט אונז שווער דאס לעבן, אנדערע פארשטייען בעסער אז דאס מאכט אונז גאר גליקליך, אשר בחר בנו מכל עם ורוממנו מכל לשון. נאר מיר האבן צו דעם גרויסן הייליגן מתנה זוכה געווען.
ווייניג אבער, זעען דורך די אלע זאכן צו טרעפן די געפיהל. צו טרעפן אין די תורה די ענטפערס פאר אלעס, אלעס אלעס אין אונזער לעבן. ווען מיר ראנגלען זיך מיט אונזערע געפיהלן, ווען מיר גייען אדורך אלע סארט שוועריגקייטן וואס דער לעבן ברענגט אויף אונז, פארגעסן מיר צומאל צו געבן א קוק אין די תורה און זען וואס מיר קענען פון דארט שעפן אויף דעם.
איך וויל נישט דא אריינגיין צו באריכות איבער דעם ענין. סיי ווייל הזמן יכלו והם לא יכלו, און סיי ווייל דאס באלאנגט אין ראם פון אן עקסערע ארטיקל, און סיי ווייל איך וויל נישט פארקריכן פון דעם נושא פון ואאאאאאני.
אלזא, יעקב גייט גיין פון דער וועלט, ער האט געהאט א שווער לעבן, אויף די עלטערע יארן חתונה געהאט, און ערשט האט מען אים אויסגענארט, און ווען נאכדעם האט ער שוין ענדליך באקומען דאס וואס ער האט אזוי געדארפט, האט ער נאך געדארפט ווארטן א שיינע פאר יאר צו זען א קינד, עעעעעענדליך האט ער זוכה געווען צו דעם אזוי געגארטן יוסף'ל.
נו, ביי די זיבעצן יאר האט מען אים ארויסגעריסן פון זיין שויס, צוויי און צוואנציג יאר זיך געוואלגערט און מיטגעמאכט ליידן און פיין, יעקב האט אין די זעלבע צייט געוויינט און געקלאגט, כי ארד אל בני אבל שאולה. אוי איז דאס געווען ביטער.
אצינד האלט מען שוין נאך דעם אלעם, יעקב האלט ביי די לעצטע טעג פון זיין לעבן, ער האט ב"ה זוכה געווען צו א שיבה טובה, ויחי יעקב זאגט דער תנא דבי אליהו אז די יארן זענען די בעסטע אין זיין לעבן, ער האט געלעבט אן צער ומכאובים און אויך אן דעם יצר הרע, אזוי אז עס איז געווען ויחי, געלעבט. און, ער רופט אריבער זיין טייערן באליבטן זין, זיין טייערן יוסף'ל. אמת, יוסף איז א קעניג, יוסף פירט א ווערטשאפט, ער פירט א מלוכה, ער איז ביזי מיט פרעה'ס פאליטיק. אבער דער פאטער יעקב, ער זעהט נישט דאס אלעס, ער ווייסט אז נאך אלעם איז יוסף א בשר ודם, און ער האט געפיהלן, און ער דארף זיך ספראווען מיט זיי, און יעקב וויל נישט אז יוסף זאל ארומטראגן מיט זיך זיינע ווייטאג לעולם ועד, בפרט נאך דעם וואס ער אליינס וועט שוין נישט זיין דא צו געבן יוסף זיין חיזוק, זיין ווארימקייט און ליבשאפט וואס נאר א טאטע קען געבן, בפרט נאך ווען ער האט זיין מוטעליכע ליבשאפט נישט געהאט פון אלס קליין קינד.
אלזא, ער שיקט א שליח צו יוספ'ן אז ער איז נישט געזונט און אז ער זאל קומען צו גיין. יוסף קומט. ויתחזק ישראל, דער קעניג קומט און יעקב שטרענגט זיך אן פאר זיין זונדל און ער זעצט זיך אויף. אבער איינמאל יוסף איז מיטן טאטן, פארגעסט מען פון דעם אלעם: טייערער יוסף, איך האב דיך אזוי ליב, און כאטש, צו מיין באדויערן, האב איך נישט געקענט פארברענגען מיינע יארן אזוי נאנט צו דיר ווי איך וואלט געוואלט, איז אבער מיין ליבשאפט צו דיר גארנישט קלענער געווארן. און טאקע דערפאר, און טאקע כדי דו זאלסט דאס זען, גיב איך דיר גאר עפעס ספעציעל, שני בניך הנולדים לך עד בואי אליך מצרימה לי הם. דו האסט צוויי קינדער, מנשה און אפרים, איך נעם זיי אריין אין דעם רייע פון מיינע קינדער, דו וועסט זיין צוויי שבטים, נישט איינס. פון דיינע קינדער וועלן זיין צוויי נשיאים, נישט איינס.
און יעצט, יעצט מיין טייער קינד, וויל איך מיך מיט דיר אביסל אדורך שמועסן:
ואאאאאאאאאאאאאאאאני און איך יעקב (אוי, עס קומט מיר צו וויינען) כאטש איך בין דיך מטריח מיט מיין קבורה, אבער מיט דיין מאמע רחל האב איך נישט אזוי געטון..........
ווייס איך דאך אז דו ביסט ברוגז אויף מיר..... וואס? ברוגז? יוסף הצדיק? ער האט געפירט אזעלכע חשבונות? ער האט דאך אינזינען געהאט פיל העכערס. אבער ניין. יוסף איז א בשר ודם, און ער האט געפיהלן, און יעקב, דער הייליגער יעקב, דער בחיר שבאבות, מיט זיינע גאלדענע מידות האט געוויסט דאס אפצושאצן, און האט אויך געוואוסט זיך צו רעכענען מיט דעם. יא, מען דארף יוסף'ן פארשטיין געבן, מען דארף אין בארואיגן. ער דארף וויסן דעם אמת.
און יעקב גיבט זיך ארויס זיין הארץ, און שמועס זיך אדורך מיט יוסף, און אין איינוועגס פארציילט ער אים שוין אביסל סודות, מכבשונו של עולם. וואוסן זאלססטו, אז מעשי אבות סימן לבנים, און עס וועט קומען א צייט, און פונקט ווי דו ביסט פארטריבן געווארן, און דו האסט זיך אפגעשטעלט אויף דיין מאמעס קבר וויינען און זיך אויסבעטן, אזוי וועט קומען א צייט ווען אונזערע קינדער און אייניקלעך וועלן געפירט ווערן אויף דעם זעלבן וועג, און זיי וועלן דאן אדורכגיין דיין מאמעס קבר, און זיך אפשטעלן דארטן, און וויינען און בעטן ביים אויבערשטן.
און וואס מיינסטו, דיין מאמע וועט נישט שטילן בלייבן, זי וועט אויפשטיין פון איר קבר, און וועט איינרייסן ביים הייליגן באשעפער, און וועט פאדערן און מאנען און נישט נאכלאזן. מאנה להנחם, מען פרובירט איר צו טרייסטן, אבער ניין, זי לאזט זיך נישט. מאנה. איך לאז זיך נישט טרייסטן. הייליגער באשעפער, דו מוזט מיר ענטפערן עפעס קראנט, נישט סתם טרייסט ווערטער. און אזוי וועט זיך פארפירן ווייטער און ווייטער ביז........ ביז דער אויבערשטער וועט דערהערן, ער וועט זיך מוזן רעכענען מיט דעם. ער וועט איר מוזן ענטפערן.
כה אמר ה', מנעי קולך מבכי, ועינייך מדמעה כי יש שכר לפעולת נאום ה', ושבו מארץ אויב, ויש תקוה לאחריתך נאום ה', ושבו בנים לגבולם.
(שוין, איך קען נישט מער יעצט) די געפיהלן, די עמאושענס זענען אזוי עכט, אזוי רוי, אז איך ווייס נישט וואס צו זאגן אויף דעם. וועל איך עס טאקע דערפאר לאזן דא דערווייל, און האפנטליך ממשיך זיין מיט דעם והמסתעף, אביסל שפעטער.
חי עולמים - טהור עיניים
NO man is a failure who has friends
NO man is a failure who has friends
