אידישע וועלט פארומס

שנאפס האט געשריבן:

לכתחילה אריבער האט געשריבן:

שנאפס האט געשריבן:

לכתחילה אריבער האט געשריבן: איך רעדט נישט פון DDT וואס מנען האט שוין טאקע אויפגעהערט נוצן יארן צוריק, איך רעדט פון די Neonicotinoid משפחה פון אינסעקטעסיידס וואס די אייראפישע פאראיין און אנדערע נישט אייראפישע לענדער האבן ושין פארבאטן, און עס איז דא א פארזוך עס צו פארבאטן אויך דא אין אמעריקע, און אסאך האבן דאס שוין געטאן פון זיך.

די חילוק פון אונז איז טאקע נישט צו ווייט, נאר מיט אזויפיל אז איך זאג יא אז עפעס האט זיך געטוישט, עכ"פ מיט די גאר קליינע וואס מען קען נישט זעהן מיט די אויגן. צו דאס איז אסור, איז - ווי געשמועסט - נישט וואס איך האב גערעדט.

לויט דיר וועט די אמעריקאנער אראנדשעס זיין בעסער יעצט, איא?

קען זיין אין טעאריע, כ'ווייס נישט צו אין פראקטיק אויך.

אויב אין פראקטיק נישט, דאן מאכט נישט קיין סענס די תירוץ אז ס'איז דא מער וועגן די קעמיקאלן

אין פראקטיק ווייס איך נישט, ווייל איך ווייס פשוט נישט וועלעכע אראנדזשען מען נוצט, און צו די אראנדזשען ווערן באשפרוצט מיט וועלעכע קעמיקאלן. אבער אין אלגעמיין - און אסאך פרוכט קומט פון אויסלאנד - איז דאס די אורזאך פאר די פארמערטע ווערעם געטיאכטס לעצטענס.

סטראבעריס, טרויבן וכו' וכו'

לכתחילה אריבער האט געשריבן: און דאס מאכט אויס צו עס איז מער אסור אדער מער מותר?

זיכער אז נישט. סתם א הסבר, און א טריקענער פאקט.

היימישער אינגערמאן האט געשריבן:

לכתחילה אריבער האט געשריבן: און דאס מאכט אויס צו עס איז מער אסור אדער מער מותר?

זיכער אז נישט. סתם א הסבר, און א טריקענער פאקט.

סאו סך הכל אזוי.

איך שרייב אז די סיבה פארוואס עס זענען דא מער פון די ווערים, איז ווייל מען נוצט נישט קיין פעסטעסייד.

היימישער און מיליכיגער זאגן אז די סיבה פארוואס מען זעהט למעשה די ווערים, איז ווייל עס איז דא מייקראסקאופס.

און היימישער לייגט צו, אז די סיבה פארוואס מען ווייסט אז מען זעהט די ווערים, איז ווייל עס איז דא די אינטערנעט.

עשרת.......

לכתחילה אריבער האט געשריבן:

היימישער אינגערמאן האט געשריבן:

לכתחילה אריבער האט געשריבן: און דאס מאכט אויס צו עס איז מער אסור אדער מער מותר?

זיכער אז נישט. סתם א הסבר, און א טריקענער פאקט.

סאו סך הכל אזוי.

איך שרייב אז די סיבה פארוואס עס זענען דא מער פון די ווערים, איז ווייל מען נוצט נישט קיין פעסטעסייד.

היימישער און מיליכיגער זאגן אז די סיבה פארוואס מען זעהט למעשה די ווערים, איז ווייל עס איז דא מייקראסקאופס.

און היימישער לייגט צו, אז די סיבה פארוואס מען ווייסט אז מען זעהט די ווערים, איז ווייל עס איז דא די אינטערנעט.

עשרת.......

העי, צו שנעל געאטעמט, הייב אן נאכאמאל... וואס דו, היימישער זאגן לאז איך ענק סאמערייזן אבער וואס איך זאג איז:

1. די ווערים זעהט מען דורך טעכניק וואס האט נישט עקזיסטירט אמאל.
2. די ידיעה און די מעגליכקייט צו פארשן האט נישט עקזיסטירט אמאל (דאס איז נישט די זעלבע ווי פריער, את"ל די טעכניק איז געווען איז די פארש מעגליכקייט נישט געווען). דא קומט אפשר אלס הוספה היימישער'ס סברא אז נאכן טרעפן איז די אינטערנעט חוץ דעם א מיטל צו פארשפרייטן די ידיעה
3. די מאטיוואציע פון פראפעשאנעל ווערים זוכער (פאר סיי וועלכע סיבה, פיל אין די בלענק) איז נישט געווען אמאל.
4. ממילא וועגן די דריי זאכן האבן די אלע שאלות נישט געקענט געפרעגט ווערן אמאל און מכח די אלע סיבות איז נישטא קיין קלארע מהלך אין די פוסקים און ממוז גיין מיט דעת נוטה פון גדולי הוראה.

דאס איז פשוט'ע פאקטן איבער וואס איך דענק נישט אז מ'קען מחולק זיין. צו דעם לייג איך צו מיין אפטייטש בפרטות מהלך המערכות לעצטנס:

5. אז געוויסע פון די מחמירים האבן א שטופ צו מיסלידן דעם ציבור יעדעס מאל ס'קומט ארויס א נייע שאלה ווי כאלו דאס איז א נייער געשעעניש, אנשטאט צו זאגן דעם אמת (עפ"י רוב) אז דאס איז פשוט א נייע געפינס פון א זאך וואס איז שוין דא פון אייביג אבער הערשט יעצט האט מען עס געזען. די סיבות דערפון איז אויבן אין מיין פריעריגע תגובה.
6. אלס א חלק פון נומער איינס, איז מען מדגיש חילי'ס פעסטיסייד טענה ווי כאלו עפעס איז לעצטנס געשען פריש אלס א סיבה. ווי געשריבן איז מיר אוממעגליך צו פראוון אז ס'איז אמאל געווען ווייניגער אדער מער אבער גענוג איז צו זאגן אז מכח די אלע אויבנדערמאנטע סיבות איז דאס זייער נישט מסתבר.
7. אפילו את"ל אז די טענה זאל זיין ריכטיג און אז דאס זאל זיין די סיבה פאר די מער ווערים די לעצטע יארן, איז דאס נאר א תירוץ כלפי די לעצטע 150 יאר קעגן די לעצטע 15 יאר. וואס איז געווען פארדעם? די נייע שאלות זענען אלע איבער די גדר נראה לעיניים און זאכן פון די היינטיגע סייענס און דאס איז ווייטער נאר מעגליך צוליב די אויבערשטע ליסטע. דאס איז כו"ע מודו אז פאר 200 יאר צוריק און ארויף איז נישט געווען קיין פעסטיסיידס און נאכאלס פלאגן זיך די היינטיגע פוסקים מיט דינע משמעות'ער איבער די גדרי נראה לעיניים וכו' ווייל די אמאליגע פוסקים האבן נישט געקענט האבן די שאלות.
8. אלזא, צו ס'איז יא אמת צו נישט אז היינט איז ערגער ווי אמאל איז גאנץ ווייניג משנה לעצם עיקרי הדיונים.

ביטע שיין, טאמער איז איינער מעיר אדער מחולק, אנצייגן אויף וועלכע נומער. ייש"כ

לכתחילה אריבער האט געשריבן: זייער א אינטערעסאנטע שמועס. געוואר געווארן נייע זאכן דא...

פעלעד האט געשריבן: עכשיו שמעתי מהרב יצחק שטיין שליט"א שכידוע הוא מומחה גדול בכשרות ותולעים, שיר"ש צריך למנוע עצמו מלשתות מיץ תפוזים, ואם רוצה יכול לסננו במסננת מיוחדת דקה מאד שאפשר להשיג בחנויות,
הוא אומר שרבי יהושע כץ ממאגרוב ג"כ סובר כמותו, וכך הם משיבים לשואלים אותם, שכדאי להמנע מזה כי זה בכלל לא פשוט.

ועל זה פתחתי את האשכול, ונפשי בשאלתי, אויב סאיז יא דא א עוילם וואס איז נזהר, פארוואס דריקט מען נישט לכל הפחות אויף איין קאמפעני זאל זעהן יא צו מאכן למהדרים אהן קיין חששות?!

ליינענדיג דעם אשכול האביך געזאגט מיין ווייב זאל לייגען די אראנדז דשוס אין דער זייט ביז עס וועט נתברר ווערען וואס מיר האבען צו טוהן. היות אראנדז דשוס איז אין מיינע אויגען א געזונט אישו (עס איז קלאר אז די ווייטעמין סי דערפון דארף מען פאר געזינט) איז דארף מען דאס נעמען אין באטראכט פאר מען לייגט ארויף חומרות אויף די בני בית. איז היות מען האט דא געברענגט א עצה פון "יכול לסננו במסננת מיוחדת דקה מאד שאפשר להשיג בחנויות"; איז ביטע זאגט מיר וואס מיינט 'דקה מאד' און ווי קויפט מען דאס. א דאנק.

SPUSMN האט געשריבן:

לכתחילה אריבער האט געשריבן: זייער א אינטערעסאנטע שמועס. געוואר געווארן נייע זאכן דא...

פעלעד האט געשריבן: עכשיו שמעתי מהרב יצחק שטיין שליט"א שכידוע הוא מומחה גדול בכשרות ותולעים, שיר"ש צריך למנוע עצמו מלשתות מיץ תפוזים, ואם רוצה יכול לסננו במסננת מיוחדת דקה מאד שאפשר להשיג בחנויות,
הוא אומר שרבי יהושע כץ ממאגרוב ג"כ סובר כמותו, וכך הם משיבים לשואלים אותם, שכדאי להמנע מזה כי זה בכלל לא פשוט.

ועל זה פתחתי את האשכול, ונפשי בשאלתי, אויב סאיז יא דא א עוילם וואס איז נזהר, פארוואס דריקט מען נישט לכל הפחות אויף איין קאמפעני זאל זעהן יא צו מאכן למהדרים אהן קיין חששות?!

ליינענדיג דעם אשכול האביך געזאגט מיין ווייב זאל לייגען די אראנדז דשוס אין דער זייט ביז עס וועט נתברר ווערען וואס מיר האבען צו טוהן. היות אראנדז דשוס איז אין מיינע אויגען א געזונט אישו (עס איז קלאר אז די ווייטעמין סי דערפון דארף מען פאר געזינט) איז דארף מען דאס נעמען אין באטראכט פאר מען לייגט ארויף חומרות אויף די בני בית. איז היות מען האט דא געברענגט א עצה פון "יכול לסננו במסננת מיוחדת דקה מאד שאפשר להשיג בחנויות"; איז ביטע זאגט מיר וואס מיינט 'דקה מאד' און ווי קויפט מען דאס. א דאנק.

איר קענט אנפרעגן אין אייער לאקאלע הויזווערג געשעפט, פאר דעם דינסטן זייער.

א דאנק אייך ביידע. דאס מיינט אז 230 מעש איז גענוג לכל הדיעות? עס גייט מיר נישט אן ווי לאנג עס וועט נעמען כדי צו טרינקען למהדרין מן המהדרין.

http://www.affordablesieves.com/sieves/ ... HwodrvkMQg
אדער

איין זאך וואס איך בין נאכנישט קלאר, וואס איז געווען יאאאארן צוריק פאר מען איז אויפגעקומען מיט די אלע שפריצערייען, האט מען טאקע נישט געטרינקן קיין מאראנצן זאפט? האט מען טאקע נישט געגעסן קיין סטראבערי, טרויבן, וכו' וכו'?

מילכיגער האט געשריבן: ביטע שיין, טאמער איז איינער מעיר אדער מחולק, אנצייגן אויף וועלכע נומער. ייש"כ

מחולק? נישט איך! איך קען מיט טרוקענע פאקטן נישט זיין מחולק, כך מקובלני מבית אבא.
איך פארשטיי נישט די מהלך בכלל מסביר צו זיין פארוואס היינט איז שכיח מער תולעים, נאר אז מ'וועט עס זאגן בדרך זה; אז דערפאר איז היינט דא מיקרוסוקפס מיט אינטערנט מיט אסאך צייט ועוד, ווייל היינט איז די וועלט זייער פארזינדיגט ממילא שיקט מען פון הימל די אלע כלים שונים צוזאמען מיט די אומזעבארע תולעים כדי מ'זאל זיי קענען זעהן. ס'איז א פעקעדש דיעל...

אבער פארוואס רעדן קרום? קענסט דאך זאגן אז לעולם איז עס יא אמאל געווען (פארוואס דען נישט? נאר גרויסע ווערים זענען אמאל באשאפן געווארן? ווייסט סייענס צו פארציילן אז די גאר קליינע אומזעבארע אינזעקטן איז א חידוש אין די בריאה?) נאר עס איז ניקס מעגליך געווען עס צו זעהן, היינט זעהט מען עס צוליב די אלע סיבות הנ"ל

אינטערעסאנטער ציטאט פון הג"ר אשר וייס איבער איינע פון מילכיגער'ס נקודות

אלא שנסתפקתי בשרץ שאפשר לראותו אבל א"א לזהותו כשרץ, ואינו נראה אלא כגרגיר אבק או כנקודת לכלוך אם אסור או לא, וספק זה מן הספיקות שאין להם הכרע בסברא אלא בראיה, ומכיון שבספיקא דאורייתא עסקינן בודאי צריך להחמיר בספק זה (והנה החכמת אדם כלל ל"ח סעיף כ"ח כתב לגבי "פיש לאז" שאינם ניכרים אלא ע"י שתי עיניהם שנראים "כשתי טיפי זבובים סמוכים זה אצל זה" וכתב שצריך להסירן, אך מדבריו אין לפשוט ספיקן, דשם אינם נראים מחמת שצבען כצבע עור הדם ולא מחמת קטנם, וז"פ). אך כבר ביארתי במק"א דמ"מ אין לשרצים חשיבות בריה דאין חשיבות לבריה שא"א כלל לראות צורתו מחמת קטנו ואכמ"ל (ועיין לקמן סי' י"ז).

איך פארשטיי נאר נישט פארוואס ער זאגט אז ס'איז א ספיקא דאורייתא, ווייל בריה לא בטלה איז פשטות מדרבנן, ספעציעל לויט ווי ער פירט אויס איז לפי"ד אין לזה חשיבות בריה דאן איז עס דאך בטל.

באופן ס'איז נישט בטל - ס'איז ניכר בפנ"ע - איז עס א ספיקא דאורייתא

למעלה משבעים האט געשריבן: איין זאך וואס איך בין נאכנישט קלאר, וואס איז געווען יאאאארן צוריק פאר מען איז אויפגעקומען מיט די אלע שפריצערייען, האט מען טאקע נישט געטרינקן קיין מאראנצן זאפט? האט מען טאקע נישט געגעסן קיין סטראבערי, טרויבן, וכו' וכו'?

לויט מיר איז דאס דאך דאס די פוינט. לויט וועם פרעגסטו?

בנימין הלוי האט געשריבן:

מילכיגער האט געשריבן: ביטע שיין, טאמער איז איינער מעיר אדער מחולק, אנצייגן אויף וועלכע נומער. ייש"כ

מחולק? נישט איך! איך קען מיט טרוקענע פאקטן נישט זיין מחולק, כך מקובלני מבית אבא.
איך פארשטיי נישט די מהלך בכלל מסביר צו זיין פארוואס היינט איז שכיח מער תולעים, נאר אז מ'וועט עס זאגן בדרך זה; אז דערפאר איז היינט דא מיקרוסוקפס מיט אינטערנט מיט אסאך צייט ועוד, ווייל היינט איז די וועלט זייער פארזינדיגט ממילא שיקט מען פון הימל די אלע כלים שונים צוזאמען מיט די אומזעבארע תולעים כדי מ'זאל זיי קענען זעהן. ס'איז א פעקעדש דיעל...

אבער פארוואס רעדן קרום? קענסט דאך זאגן אז לעולם איז עס יא אמאל געווען (פארוואס דען נישט? נאר גרויסע ווערים זענען אמאל באשאפן געווארן? ווייסט סייענס צו פארציילן אז די גאר קליינע אומזעבארע אינזעקטן איז א חידוש אין די בריאה?) נאר עס איז ניקס מעגליך געווען עס צו זעהן, היינט זעהט מען עס צוליב די אלע סיבות הנ"ל

אינטערעסאנטער ציטאט פון הג"ר אשר וייס איבער איינע פון מילכיגער'ס נקודות

אלא שנסתפקתי בשרץ שאפשר לראותו אבל א"א לזהותו כשרץ, ואינו נראה אלא כגרגיר אבק או כנקודת לכלוך אם אסור או לא, וספק זה מן הספיקות שאין להם הכרע בסברא אלא בראיה, ומכיון שבספיקא דאורייתא עסקינן בודאי צריך להחמיר בספק זה (והנה החכמת אדם כלל ל"ח סעיף כ"ח כתב לגבי "פיש לאז" שאינם ניכרים אלא ע"י שתי עיניהם שנראים "כשתי טיפי זבובים סמוכים זה אצל זה" וכתב שצריך להסירן, אך מדבריו אין לפשוט ספיקן, דשם אינם נראים מחמת שצבען כצבע עור הדם ולא מחמת קטנם, וז"פ). אך כבר ביארתי במק"א דמ"מ אין לשרצים חשיבות בריה דאין חשיבות לבריה שא"א כלל לראות צורתו מחמת קטנו ואכמ"ל (ועיין לקמן סי' י"ז).

איך פארשטיי נאר נישט פארוואס ער זאגט אז ס'איז א ספיקא דאורייתא, ווייל בריה לא בטלה איז פשטות מדרבנן, ספעציעל לויט ווי ער פירט אויס איז לפי"ד אין לזה חשיבות בריה דאן איז עס דאך בטל.

נאך א הערה קטנה. די חיי אדם זאגט צריך להסירן וואס דאס איז א דאורייתאדיגע שאלה.

חיוב בדיקה אויב/ווען עס איז א מיעוט המצוי, איז נאר א חיוב מדרבנן. מדאורייתא לויט ווי איך פארשטיי איז נישטא קיין חיוב בדיקה אויב עס איז רוב נקי. (אויב די נקודה איז נישט ריכטיג, ביטע זייט מגיב)

למעלה משבעים האט געשריבן: איין זאך וואס איך בין נאכנישט קלאר, וואס איז געווען יאאאארן צוריק פאר מען איז אויפגעקומען מיט די אלע שפריצערייען, האט מען טאקע נישט געטרינקן קיין מאראנצן זאפט? האט מען טאקע נישט געגעסן קיין סטראבערי, טרויבן, וכו' וכו'?

אויף סטראבערי האבן עהרליכע אידן גראדע שוין פונדערהיים געוויסט אז מטאר עס נישט עסן ווייל סאיז זייער אינפעסטעד

למעלה משבעים האט געשריבן: איין זאך וואס איך בין נאכנישט קלאר, וואס איז געווען יאאאארן צוריק פאר מען איז אויפגעקומען מיט די אלע שפריצערייען, האט מען טאקע נישט געטרינקן קיין מאראנצן זאפט? האט מען טאקע נישט געגעסן קיין סטראבערי, טרויבן, וכו' וכו'?

דאכצעך דער פרי מגדים רעדט דערפון, ווער געדענקט
אמאל זומער אן די פרידשידערס איז געווען כמעט אוממעגליך.

מי חכם האט געשריבן: כמובן, ווי היימישער האט שוין געשריבן, דער גאנצער פלפול איבער טמטום איז דאמירן בעלמא. אז מ'מעג עס עסן, ווייל די הלכה לאזט, איז נישטא קיין טמטום.

עיין חת"ס ריש הל' טריפות ווי ער איז שיין מבאר די נקודה, ער רעדט וועגן די פלאץ וואו עולא איז אנגעקומען און זיי האבן געהאלטן יו"כ א טאג פריער און ער האט זיי נישט פארציילט, איז ער מסביר אז זיי זענען געגאנגען נאך רוב יארן דלא מצינו אלול מעובר מימות עזרא, און וויבאלד די תורה הייסט גיין נאך רוב הייסט דאס ווי זיי האבן געהעריג געהאלטן יו"כ, אפילו דער עכטער יו"כ איז געווען יענע יאר א טאג שפעטער. וה"ה לגבי טרפות שאין חיוב לבדקם הייסט דאס ווי כשר למהדרין בלי פקפוק. וכן הדבר לעניננו, אויב איז עס מותר איז עס מותר.

עס איז דא א סאך וואס צו רעדען איבער דעם גאר אינטערעסאנטער שקו"ט איבער תולעים, אבער א פאר נקודות איז כדאי צו דערמאנען. איך האב שוין איין מאל ארויף געלייגט א תשובה פונעם נודע ביהודה איבער תולעים און וויאזוי א רב אין זיין קהילה זאל פסק'נען פאר א שואל. און עס איז קלאר אז דער נו"ב האט געהאלטען אז אפילו ביי א פאל פון חשש תולעים לרוב הפוסקים דארף מען עס נישט אויספויקען פאר אלעמען און א יחיד קען זיך סומך זיין אויף "איין" דעה און מ'דארף אים נישט זאגען מער. און לע"ד איז דאס בעצם דער חילוק פון אר"י'דיגע השגחות און אמעריקאנע (כאטש אז דער מצב ווערט דא אויך ארגער\בעסער [לפי ווי איר האלט] לגבי אלע שאלות.

וויבאלד עס איז דא קאמפעטישען צווישען די אירגוני הכשרות, שאפען זיך זאכען וואס האט נישט קיין שום שייכות צו אונזער מסורה פון פסק הלכה.

איך בין באקאנט פון די נאנט פון א פרשה וואס לעצטענס האבען א א פאר הכשר'ס אראפגענומען זייער הכשר פון א גרינצייג קאמפעני. ווייל עס האט פאסירט אן עקסידענט און די גרינהאויז איז געווארן אנגעשטעקט און די בעלי בתים זענען ארויף געקומען אויף דעם ווען א משגיח אין א סופרמארקט האט עס געכאפט. נו, וואס דארפען די בעלי מכשירים טון און אזא פאל? מאכן א ריקאל recall? אדער אראפנעמען דעם הכשר? דער אמת איז אז מיט איין קליינעם עקסידענט פון אפען לאזען א טיר קען ברגע אחד א גאנצע גרינהאוז ווערן קאליע. וואלטען די בעלי מכשירים געדארפט מאכען א פשוט'ע ריקאל און הודעה. פונקט ווי אין דער אלטער היים אויב דער רב האט געטראפען עפעס א טריפה האט מען אויסגערופען אז מ'דארף כשר'ן די טעפ. ושלום על ישראל. אבער היינט קען קיין איינע בעל מכשיר זיך נישט ערלויבען דאס צו טון, זיין בראנד נעם וועט ווערען ווערטלויז.

האבען זיי ענדערש אראפ גענומען די הכשר (בלי פרסום) ווייל די קאמפאני איז דאך נעבעך געווען 100 פראצענט אומשולדיג, און דער בעלי הבית האט געמוזט מאכען א נייע ליין מיט נייע לעבלס מיט אנדערע בעלי מכשירים. אלס נאר צוליב אז קיין שום הכשר קען זיך נישט ערלויבן א פשוט'ע ריקאל. אבער ביי אייך אין שטיב מעג מען טרעפען ווערעם אין די כשר'ע מעל, טרויבען, וואסער. וואס טוט מען? מ'ווארפט עס ארויס, און די קאך ווערט נישט טריפה לדורי דורות, און דער גרעסטער צדיק קען קומען עסען ביי אייך אין שטוב. כאטש מ'האט געטראפען ווערעם! אזא הנהגה איז גורם שווערע שאדענס פאר די גאנצע ציבור, וואס צום סוף זענען די וואס דארפען צאלען פאר דעם.

מי חכם האט געשריבן: בכלל, ווער זאגט אז ס'איז דא טמטום ביי א איסור אכילה דרבנן? כאמור מה"ת ווערט דאך ברי' בטל. א דרבנן איז געווענליך א ענין אויפן גברא נישט אויף די חפצא, ברויך מען מעיין זיין צי עס איז שייך דערביי טמטום בכלל.

דא זעט מען אז דער ענין איז נישט אזוי פשוט און עס איז דא דיעות אז עס איז יא פארהאן טמטום הלב. ס'איז דא א ראיה אז אפילו א זאך וואס איז מותר לגמרי ווייל עס האט א חזקת כשרות דאך אויב כלפי שמי' איז גלוי אז עס איז טריפה מאכט עס א טמטום, עכ"פ דאס איז משמע פון ספר מגיד משרים להב"י

מי חכם האט געשריבן: לגבי ארץ ישראל ווס. חו"ל: אין א"י לערנט מען סאך מער, דער אלגעמיינער עולם איז סאך מער באהאוונט אין תורה ווי אין חו"ל, זעט מען א חילוק אין די שאלות. אגב, פערצופאל איז די מציאות אז די ת"ח אין אמעריקע און די לומדי תורה קענען בעסער זיך מעמיק זיין און זענען מער חריפים ווי די א"י'דיגע וועלכע זענען מער בקיאים. אויב טמטום איז עס ענדערש דארט.

לע"ד איז דא נאך מער גרויסע חילוקים אין מציאות'ער. למשל אין ניו יארק (צפון אמעריקע וקאנאדא וכן באיירופה אין דער אלטער היים) איז די זון א סאך שוואכער ווי אין ארץ ישראל און אלע פאטאגראפיסטן ווייסען פון דעם. און ליכטיגקייט האט א געוואלדיקע השפעה אויף צו זען ווערעם. בימי קדם איז נאר געווען אדער די זון אדער לעכט.

צווייטעס רוב מענשען העכער פערציג דארפן ספעציעלע גלעזער צו זען נארמאל קליין, און אין פריערדיגע צייטען האבען רוב גדולים גע'פסק'נט אן גלעזער מימות הראשונים ומימי קדם.

דריטענס, מ'רעדט פון "מעש", אמאליגע צייטען איז נישט געווען פארהאן בכלל אזא מין סחורה. ווער עס קוקט אין די גמ' והפוסקים זען אז מ'האט גענוצט שפענדליך צו זייען תולעים, אפילו אין בית המקדש ווי מ'האט געמוזט מאכען י"ג נפה, איז דאך א ראיה אז עס איז נישט געווען אזוינע דינע ענגע סחורה זיפען. די דריי זאכען דארף מען אויך נעמען אין באטראכט ווען מ'קלערט וואס די ראשונים זאגען אדער האבען גע'פסק'נט און זיך נוהג געווען.

קודם ברויך מען נאך מברר זיין צו די וואסער האט ווערים...

SPUSMN האט געשריבן: א דאנק אייך ביידע. דאס מיינט אז 230 מעש איז גענוג לכל הדיעות? עס גייט מיר נישט אן ווי לאנג עס וועט נעמען כדי צו טרינקען למהדרין מן המהדרין.

אין די תשובה וואס איז אטעטשט צו מיין ערשטע הודעה ביים אויפמאכן דעם אשכול, שטייט קלאר ווי דין ס'דארף זיין, עיי"ש.
לגבי דאס אז סאיז דא אין די גישעפטן, האב איך געהערט פון מיין חבר, ער האט גערפרעגט ר' יצחק שטיין און דאס איז וואס ער האט איהם געזאגט, איר קענט איהם אויך אנקלינגען און פרעגן...

למעלה משבעים האט געשריבן: איין זאך וואס איך בין נאכנישט קלאר, וואס איז געווען יאאאארן צוריק פאר מען איז אויפגעקומען מיט די אלע שפריצערייען, האט מען טאקע נישט געטרינקן קיין מאראנצן זאפט? האט מען טאקע נישט געגעסן קיין סטראבערי, טרויבן, וכו' וכו'?

איך האב געהאט געברענגט דא פריער אין אשכול אן עטעטשמינט צום ספר פלא יועץ ווי ער שרייבט שוין אין זיין צייטן אז אידן ווערן ליידער נכשל אין אלע די פירות וואס איר רעכנט אויס.

יונה כהן האט געשריבן: עס איז דא א סאך וואס צו רעדען איבער דעם גאר אינטערעסאנטער שקו"ט איבער תולעים, אבער א פאר נקודות איז כדאי צו דערמאנען. איך האב שוין איין מאל ארויף געלייגט א תשובה פונעם נודע ביהודה איבער תולעים און וויאזוי א רב אין זיין קהילה זאל פסק'נען פאר א שואל. און עס איז קלאר אז דער נו"ב האט געהאלטען אז אפילו ביי א פאל פון חשש תולעים לרוב הפוסקים דארף מען עס נישט אויספויקען פאר אלעמען און א יחיד קען זיך סומך זיין אויף "איין" דעה און מ'דארף אים נישט זאגען מער.

איז דער נודע ביהודה נוגע דוקא ביי דיני תולעים? נישט מסתבר, זעט אויס אז דאס איז די הנהגה ביי אנדערע ענינים אויך