אידישע וועלט פארומס

פונעם ווייטן תימן האט געשריבן: זעה איך שוין, דער אשכול איז געמאכט פאר שאלות וועלכע ווערן נישט געענטפערט (איבעיא דלא איפשטא)

און איז אויך א ליקוט פון אלע אשכולות ווי מ'רעדט פון איין ענין
.........

פּשוט און פּראָסט האט געשריבן:

ליידיג האט געשריבן: אויב האט איר סיי וועלכע פראגע איבער פידל שפילן אדרבא פרעגט,
און אזוי הייבט זיך עס אן

סאו לאמיר אנפאנגען אזױ, דו קענסט שפילן פידל? אײ געס יעס..

איך האב זײער ליב א פידל, כ׳װאלט געקענט זיצן הערן פאר שעות, װען כ׳האב װען צײט... ספעציעל קלעסיקל פיסעס (אין דעי לײן ביזטע אױך?)

כ׳האב בעצם א שטיקל געפיל צו נגינה, ספעציעל חזנות (האו עבאוט דעט? ביזט נאך מיט מיר?)

סאו אסאך מאל קען איך זיצן, און דמיונ׳ען װי כ׳געב מיך אױס מײנע געפילן אױף א פידל, אמאל א ניגון, א לידעלע, א פאלקס ליד, אדער אפי׳ א שטיקל חזנות.. (כ׳װײס נישט צו מ׳קען, אבער עכ״פ אין דמיון קען מען דאך זיכער...) דוקא א פידל, װײל לכאו׳ איז א פידל די מערסטע געפילישע אינסטרעמענט, (אפשר א קלירענעט אױך, אבער א פידל האב איך מער ליב)

פון די אנדערע זײט אבער קען איך בכלל נישט שפילן אױף קײן אײן אינסטרעמענט (אקעי, כעל נישט זאגן בכלל נישט, װײל כ׳קען שפילן כי לד׳ אױף א קיבאורד.. מיט אײן פינגער... אױף זײער א שטאטע ביעט...)

למעשה, האבעך קײנמאל נישט געפלאנט זיך צו גײן לערנען, אױב כ׳װעל עס טוהן, װעט עס זײן נאר פאר האבי, נישט פאר קײן פרנסה שטײצעך.. סאו אדרבה לאמיר הערן װיפיל ס׳דארף קאסטן בערך, און װיפיל טשענסעס כ׳האב פאר סוקסעס, העמיר זעהן צו כעל מיר נעמען אין די הענט ארײן...

א גרױסן שכוח הרב לײדיג פארן עס ארױפברענגען (קודם האביך געהאט װאס צו טוהן פאר 10 מינוט)

אה און שלום עליכם טאקע, כ׳האף ביזט נישט אזױ לײדיג װי דו מאכסטעך..

פּשוט און פּראָסט האט געשריבן: סאו אדרבה לאמיר הערן װיפיל ס׳דארף קאסטן בערך, און װיפיל טשענסעס כ׳האב פאר סוקסעס, העמיר זעהן צו כעל מיר נעמען אין די הענט ארײן...

ליידיג האט געשריבן:

פונעם ווייטן תימן האט געשריבן: זעה איך שוין, דער אשכול איז געמאכט פאר שאלות וועלכע ווערן נישט געענטפערט (איבעיא דלא איפשטא)

און איז אויך א ליקוט פון אלע אשכולות ווי מ'רעדט פון איין ענין
.........

ווי אזוי זאגן מען ? פאר א גוטע זאך דארף מען ווארטען

יליד אונגארן האט געשריבן: א גוטן

נא אדרבה, ווי הייב מיר אן

אני הק׳ קען ב״ה שפילן אויף א קי בארד, כ׳בין נישט פראפעשענעל ווייל איך ליג נישט דערין און איך שפיל נישט גענוג צו האבן עני פראפעשנעל עקספירענס.

טראצדעם וואס איך קען שפילן, און ניין, נישט כי לד׳ מיט איין פינגער ווי פשוט און פראסט קען, נאר איך קען מיך אראפ שטעלן שפילן אויף א קי בארד א שנעלע לעבידעגע ניגון אן עס שפילן פון פארדעם און עס דעליווערן בעז״ה אן קיין מיסטעיקס, מיינע פינגערס לויפן ווי פון זיך אליינס און שפילן דעם ניגון, דאך אינטערסירט עס מיר נישט קיין סאך, איך האב נישט קיין געפיל דערצו, און דעריבער האב איך קיינמאל נישט אריינגעלייגט דערין און אויפגעבויעט דעם טאלאנט.

אבער פידל איז אן אנדער געשעפט, איך וויל זייער שטארק דאס קענען, וויל איך וויסן, איז דאס וואס איך קען קי בארד קען מיר העלפן צו קענען פידל ?

יליד אונגארן האט געשריבן: איז דא ערגעץ ווי מען קען זיך דאס לערנען,

יליד אונגארן האט געשריבן: איז דאס א שווערער אינסרעמענט ?

יליד אונגארן האט געשריבן: אגב. איך האב שוין פראבירט שפילן אויף א פידל אבער אן ערפאלג.

צדיק בן צדיק האט געשריבן: גם אנוכי האב א שטארק געפיל פאר די פידעלע, מיינענדיג אז ווען איך וועל הערן למשל די חבדסקע ד׳ בבות אדער דער פאלטאווע ניגון מיט א פידל וועל איך ווערן אזוי נתרגש אזש איך כעל ברויכען אנהאלטען ס׳נשמה זאל נישט אויסגיין...די משפחה ווייסט שוין אז טיילמאל ווען איך הער א ניגון, זינג איך מיר אינטער און וועל זיך נישט אוועקרייסן פאר קיין שום געלט נישט!

יעצט אויב איינער קען ביטע מסביר זיין, וואס מיינט א פראפעסיאנאלע פידל שפילער?

למשל יצחק פערלמאן פון א״י הייסט איינער פון די בעסטע פידל שפילערס אין די גאנצע וועלט, מה טיבו?

פונעם ווייטן תימן האט געשריבן: גא"מ שוין יארן וואס איך וויל שפילן אויף א פידל
עס רעדט מורא'דיג מורא'דיג צו מיין הארץ
איך האב נאר אלס מורא געהאט צו צאלן די גרויסע געלטער וויפל ס'קאסט זיך צו לערנען, מורא האבנדיג אז אפשר איינער וואס קען נישט קי באורד און נישט נאטעס וכו' וועט זיך עס נישט לוינען, ...

מחשב האט געשריבן: אריינגעסיינט.

יישר כח פארן דיין אפפערוויליגקייט צו שענקן דעם עולם פון דיין וויסנשאפט. ברוך תהיה!

האסט אנגעפאנגען אז דער עולם זאל פרעגן פראגען. וועל איך פרובירן פרעגן אפאר שאלות, אזוי וועט אי"ה ווערן א שטיקל שמועס.

מחשב האט געשריבן: 1) פון וואו ווייסט מען וואו די טענער טוישן זיך? ס'איז דאך נישטא קיין סימנים אזוי ווי ביים גיוטאר, כ'קען אסאך מאל הערן שפילן אףף. מ'דארף פשוט פרעקטיסן צו כאפן וויפיל מ'דארף רוקן די פינגער?

מחשב האט געשריבן: 2) וואס איז די סוד ווי אזוי מ'האלט דעם שטעקעלע. אז מ'האלט עס צו שטארק, איז עס נישט גוט, ס'קראצט, ס'גראדזשעט. ווי אזוי לערנט מען זיך אויס צו האלטן דעם שטעקעלע כדבעי.

מחשב האט געשריבן: השלישי. וואלסט אפשר געקענט געבן א לויף איבער די סדר פון די טענער. וועלכע פאנג זיך עס אן, און אויף וועלכע טאן טוישט זיך עס ביי די נעקסטע סטרונע? און ביז וואו גייט עס.
א דאנק!

יש בו האט געשריבן: איך ווייס נישט צו דער פותח האשכול האט מיר געמיינט,
אבער נאך אלץ בחור האב איך געהאט א שטארקע תשוקה צו דעם פידעלע,

אבער פונקט צוויי וואכן צוריק האב איך ערענסט אנגעהויבן צו קלערן פון קויפן איין,

איך האב נישט קיין שום עקפיריענס מיט מיוזיק, אבער איך גליסט זייער צו קענען דעם פידעל, אבער נאר דאס,

ווען איך וועל האבן פראגעס וועל איך עס דא שרייבן בע"ה

ציגאנער האט געשריבן: יעך קען שפילן אויף עטליכע אינסטרומענטן אריינגערעכנט דעם פידל. היות אבער כ'האב קיינמאל נישט געהאט א רבי דערפאר פעלט מיר די פראקטישע בעסיקס. ווי למשל זייענדיג א געלינקטער האב איך זיך אומוויסנדיג איינגעוואוינט צו שפילן קאפויער. (ס'שוין דערנאך. ס'איז שיין אויך אזוי, וועם ס'געפעלט נישט קען אהיימגיין...) ממילא איז מיר אינטערסאנט צו הערן די פשוט'ע א"ב.

ליידיג האט געשריבן:

ציגאנער האט געשריבן: יעך קען שפילן אויף עטליכע אינסטרומענטן אריינגערעכנט דעם פידל. היות אבער כ'האב קיינמאל נישט געהאט א רבי דערפאר פעלט מיר די פראקטישע בעסיקס. ווי למשל זייענדיג א געלינקטער האב איך זיך אומוויסנדיג איינגעוואוינט צו שפילן קאפויער. (ס'שוין דערנאך. ס'איז שיין אויך אזוי, וועם ס'געפעלט נישט קען אהיימגיין...) ממילא איז מיר אינטערסאנט צו הערן די פשוט'ע א"ב.

עס וואלט ווען געווען אינטערעסאנט צו הערן וואס הייסט אז די שפילסט קאפויער
אין עס איז גיט אז די זאלסט וויסען אז עס איז דא ציקויפן ספעציעלע פידלעך פאר מענטשן וואס זענען געלינקט און די גאנצע פידל איז געבויט פארקערט קאפויער ווי די זאגסט,

ציגאנער האט געשריבן:

ליידיג האט געשריבן:

ציגאנער האט געשריבן: יעך קען שפילן אויף עטליכע אינסטרומענטן אריינגערעכנט דעם פידל. היות אבער כ'האב קיינמאל נישט געהאט א רבי דערפאר פעלט מיר די פראקטישע בעסיקס. ווי למשל זייענדיג א געלינקטער האב איך זיך אומוויסנדיג איינגעוואוינט צו שפילן קאפויער. (ס'שוין דערנאך. ס'איז שיין אויך אזוי, וועם ס'געפעלט נישט קען אהיימגיין...) ממילא איז מיר אינטערסאנט צו הערן די פשוט'ע א"ב.

עס וואלט ווען געווען אינטערעסאנט צו הערן וואס הייסט אז די שפילסט קאפויער
אין עס איז גיט אז די זאלסט וויסען אז עס איז דא ציקויפן ספעציעלע פידלעך פאר מענטשן וואס זענען געלינקט און די גאנצע פידל איז געבויט פארקערט קאפויער ווי די זאגסט,

פשוטו כמשמעו, מיט די לינקע האנט. אבער מיט גראדע שטריק.
(פרעגסט מיר? כ'זעה נישט די פראבלעם פון מיין מהלך, ווען כ'זעה אנדערע שפילן קען איך נישט צוקוקן ווי זיי מוטשענען זיך צו דריקן די בענדלעך פון אקעגן. (כ'האף דו כאפסט וואס כ'מיין - מ'נוצט דאך מער די לאוער סטרינגס ווי די העכערע). שוין, אפשר איין טאג וועט די וועלט איינזען אין מיין ראוועלוציע...)

ליידיג האט געשריבן:

מחשב האט געשריבן: אריינגעסיינט.

יישר כח פארן דיין אפפערוויליגקייט צו שענקן דעם עולם פון דיין וויסנשאפט. ברוך תהיה!

האסט אנגעפאנגען אז דער עולם זאל פרעגן פראגען. וועל איך פרובירן פרעגן אפאר שאלות, אזוי וועט אי"ה ווערן א שטיקל שמועס.

א דאנק פארן פרעגן

מחשב האט געשריבן: 1) פון וואו ווייסט מען וואו די טענער טוישן זיך? ס'איז דאך נישטא קיין סימנים אזוי ווי ביים גיוטאר, כ'קען אסאך מאל הערן שפילן אףף. מ'דארף פשוט פרעקטיסן צו כאפן וויפיל מ'דארף רוקן די פינגער?

צוויי זאכן, איינס אז יא פון פרעקטיסן געוויינט מען זיך צו ווי צו לייגן די פינגער, און צווייטענס איינס פון די שטארקע זאכן פון פידל שפילן איז, אז אויב פרעקטיס מען אויף די ריכטיגע וועג מיט די צייט באקומט מען זייער א האקעלע אויער וואס קען אויף כאפן די מינדעסטע אףף טאן,

מחשב האט געשריבן: 2) וואס איז די סוד ווי אזוי מ'האלט דעם שטעקעלע. אז מ'האלט עס צו שטארק, איז עס נישט גוט, ס'קראצט, ס'גראדזשעט. ווי אזוי לערנט מען זיך אויס צו האלטן דעם שטעקעלע כדבעי.

ליידיג האט געשריבן: מיט די ריכטיגע עקסערסייז לערענט מען זיך דאס אליין אויס, די ביכער וואס זענען געמאכט פאר דעם געבן די עקסערסייז וואס לערענט דאס אויס צוביסלעך,

מחשב האט געשריבן: השלישי. וואלסט אפשר געקענט געבן א לויף איבער די סדר פון די טענער. וועלכע פאנג זיך עס אן, און אויף וועלכע טאן טוישט זיך עס ביי די נעקסטע סטרונע? און ביז וואו גייט עס.
א דאנק!

ליידיג האט געשריבן: אויב די רעדסט פון די ערשטע פאזיציע וואס דאס מיינט אז מען האלט די האנט גאנץ אויבן פונעם פידל נעבן וואס ריפט זיך די נאט/nut פונעם פידל, דאן גייען די טענער אזוי עס הייבט זיך אן ביי די דיקסטע סטרונע וואס איז די G סטרונע, און ווען די לייגסט אראפ דיין ערשטע פינגער איז דאס A די צווייטע B C און אזוי ווייטער אזוי ווי די זעסט אויף די בילדער,

סטיטשינער האט געשריבן: געוויסע טיטשערס לייגן סטיקערס פאר ביגינער'ס, אבער רוב זענען אקעגן דעם.

סטיטשינער האט געשריבן:

ליידיג האט געשריבן:

מחשב האט געשריבן: 2) וואס איז די סוד ווי אזוי מ'האלט דעם שטעקעלע. אז מ'האלט עס צו שטארק, איז עס נישט גוט, ס'קראצט, ס'גראדזשעט. ווי אזוי לערנט מען זיך אויס צו האלטן דעם שטעקעלע כדבעי.

מיט די ריכטיגע עקסערסייז לערענט מען זיך דאס אליין אויס, די ביכער וואס זענען געמאכט פאר דעם געבן די עקסערסייז וואס לערענט דאס אויס צוביסלעך,

גראשזענען קומט עפ''י רוב פון עס האלטן צו שוואך. ווען מען האלט עס שטארק שפילט עס מיט מער כוח און ווייניגער הארציג, אבער עפ''י רוב מאכט עס נישט גראדשענען.

ליידיג האט געשריבן:

ציגאנער האט געשריבן:

ליידיג האט געשריבן:

ציגאנער האט געשריבן: יעך קען שפילן אויף עטליכע אינסטרומענטן אריינגערעכנט דעם פידל. היות אבער כ'האב קיינמאל נישט געהאט א רבי דערפאר פעלט מיר די פראקטישע בעסיקס. ווי למשל זייענדיג א געלינקטער האב איך זיך אומוויסנדיג איינגעוואוינט צו שפילן קאפויער. (ס'שוין דערנאך. ס'איז שיין אויך אזוי, וועם ס'געפעלט נישט קען אהיימגיין...) ממילא איז מיר אינטערסאנט צו הערן די פשוט'ע א"ב.

עס וואלט ווען געווען אינטערעסאנט צו הערן וואס הייסט אז די שפילסט קאפויער
אין עס איז גיט אז די זאלסט וויסען אז עס איז דא ציקויפן ספעציעלע פידלעך פאר מענטשן וואס זענען געלינקט און די גאנצע פידל איז געבויט פארקערט קאפויער ווי די זאגסט,

פשוטו כמשמעו, מיט די לינקע האנט. אבער מיט גראדע שטריק.
(פרעגסט מיר? כ'זעה נישט די פראבלעם פון מיין מהלך, ווען כ'זעה אנדערע שפילן קען איך נישט צוקוקן ווי זיי מוטשענען זיך צו דריקן די בענדלעך פון אקעגן. (כ'האף דו כאפסט וואס כ'מיין - מ'נוצט דאך מער די לאוער סטרינגס ווי די העכערע). שוין, אפשר איין טאג וועט די וועלט איינזען אין מיין ראוועלוציע...)

איך פארשטיי נישט וואס די מיינסט מיט גראדע שטריק, זיי מער קלאר די האלסט די פידל און די רעכטע האנט און?

יאפין האט געשריבן: כ'האף אז די ביסט נאך נישט צופידלט. אבער דער תירוץ אויף דעם איז יא אביסל צופידלט.
די אנגענומע מיינונג אויף א איטר יד איז צושפילען אזוי ווי א רעכטע, און די גרעסטע סיבה פאר דעם איז וויבאלד ביי אן ארקעסט ביי די סטרינגס סעקשען זיצט מען איין נעבען די אנדערע, איז אויב וועט א לינקע שפילען פארקערט וועט אויסקומען אז מען וועט זיך אריין האקען.

אבער פון די אנדערע זייט זענען דא וואס האלטען אז מען דארף טוישן (כ'מיין אז די עיקר סיבה איז וועגען רעשיעל אישוס...) און האלטען די פידל אין די רעכטע האנט און די בויגן אין די לינקע האנט, אבער א לינקער האנט פידעל איז געבויט פארקערט פון א רעכטע האנט פידעל, במילא וועסטו מוזן קויפן א 'לעפט הענד וויילין'.

אויף למעשה, אויב די פלאנסט נישט צו שפילען ביי א קאנצערט דעמאלטס קענסטו שפילען אויף א לינקע פידל. איך בין א לינקע און שפיל מיט א נארמאלע פידל.

חכם באמת האט געשריבן: נא איינער קען זיך אביסען אויס וואס האט געדולט מיך צו ענפערען מיינע פראגעס ?????

חכם באמת האט געשריבן: שנעל געטראכט מיינע שאלות נישט געדעקנדיג אויפן מינוט אלעס
1-- האסט עפעס א מהלך אז די שטריק זאלן נישט צירוקטאנצען ווען איך וויל עס טאנען ?


2----- וואס איז פשט אז בשעתן טאנען קען עס טאנצען פון איין טאן צום אנדערען נישט אויפן סיידער דאס הייסט אז מיין טאן איז יעצט לאמיר זאגן ביי G און איך מאך עם טייטער וועלענדיג אנקומען צו A אבער מיין טאנער וויזט מיר אז מיט מיין מאכן טייטער בין איך אנגעקומען גאר צו א נידרעגע טאן און סמאכט נישט קיין סענס אז איך זאל שוין האלטען אזוי ווייט אין די נעקסטע סקעל

3--- עפעס א עצה אז ווען מען דריקט איין שטריק זאל זיך נישט מיט דריקען די אנדערע






4--- עפעס א וועב סייט זיך צו לערנען נאטען

5--- עפעס א וועב סייט זיך צו לערנען פידל

6-- נאמבערס פון טיטשערס אין מאנסי וואס רעדען אידש

ציגאנער האט געשריבן:

חכם באמת האט געשריבן: שנעל געטראכט מיינע שאלות נישט געדעקנדיג אויפן מינוט אלעס
1-- האסט עפעס א מהלך אז די שטריק זאלן נישט צירוקטאנצען ווען איך וויל עס טאנען ?


2----- וואס איז פשט אז בשעתן טאנען קען עס טאנצען פון איין טאן צום אנדערען נישט אויפן סיידער דאס הייסט אז מיין טאן איז יעצט לאמיר זאגן ביי G און איך מאך עם טייטער וועלענדיג אנקומען צו A אבער מיין טאנער וויזט מיר אז מיט מיין מאכן טייטער בין איך אנגעקומען גאר צו א נידרעגע טאן און סמאכט נישט קיין סענס אז איך זאל שוין האלטען אזוי ווייט אין די נעקסטע סקעל

3--- עפעס א עצה אז ווען מען דריקט איין שטריק זאל זיך נישט מיט דריקען די אנדערע






4--- עפעס א וועב סייט זיך צו לערנען נאטען

5--- עפעס א וועב סייט זיך צו לערנען פידל

6-- נאמבערס פון טיטשערס אין מאנסי וואס רעדען אידש

שנעל געטראכטע תשובות:

1 - דריי די פעגס ביז ס'איז בערך געטאנט, קוועטש עס גוט אריין , און זיי ממשיך טאנען מיטן דרייען די שרויפן פון אינטן ביים אנדערן עק בענדל.