אידישע וועלט פארומס

אזוי פיל קען איך יא זאגען אז אין די 20 יאר פון תש"ה ביז תשכ"ה (וואס הייסט די בעבי-בומערס) האט דער אייבערשטער געהאלפען אז כלל ישראל האט זיך למעלה מדרך הטבע צוריק געשטעלט אויף די פיס און אויף געזונטע פיס, און שווערע טויזענעטער אידישע קינדער געבוירן אין די יארן זענען געווען אויסטערליש געראטען. א סאך פון זיי זענען שוין נעבעך מער נישט ביה"ח אבער איבער געלאזט הערליכע דורות נאך זיך.

מיין שטעלונג האט געשריבן:

זכרונות האט געשריבן:

דערובער אויב מען רעכענט נאך א חלק פון תש"ה, האט שוין לכאורה געקענט זיין א זעקסטער דור קינד אין תשפ"ב.

דו ווייסט למעשה פון עמיצן וואס די עלטערן האבן חתונה געהאט - אדער זיך צוריק צוזאמענגעטראפן נאכן קריג - אום תש"ה און ער איז געבוירן אום תש"ו?

--
מ'האט שוין אריינגעהאקט.

איך בין נייגעריג אויף נעמען אויב מעגליך. סתם פאר אינטערעסאנטקייט.

יא, א מומע אונזערע האט חתונה געהאט תש"ה און געהאט איר ערשטע קינד אין תש"ו.

זכרונות האט געשריבן:

מיין שטעלונג האט געשריבן:

זכרונות האט געשריבן:

דערובער אויב מען רעכענט נאך א חלק פון תש"ה, האט שוין לכאורה געקענט זיין א זעקסטער דור קינד אין תשפ"ב.

דו ווייסט למעשה פון עמיצן וואס די עלטערן האבן חתונה געהאט - אדער זיך צוריק צוזאמענגעטראפן נאכן קריג - אום תש"ה און ער איז געבוירן אום תש"ו?

--
מ'האט שוין אריינגעהאקט.

איך בין נייגעריג אויף נעמען אויב מעגליך. סתם פאר אינטערעסאנטקייט.

יא, א מומע אונזערע האט חתונה געהאט תש"ה און געהאט איר ערשטע קינד אין תש"ו.

2 פון מיינע זיידעס האבן געהאט קינדער תש"ו
ר' דוד עקשטיין פון קרית יואל איז דאכט זיך נאך געבוירן תש"ה, און זיין טאטע איז געווען אין בונקער ביים קריג

פרעגער האט געשריבן:

פארוואס דארף מען שרייבן נעמען?
הונדערטע קינדער זענען שוין געבוירן געווארן אום תש’’ו ביי פרישע פארפעלקער

ופשוט הוא.
פון די הונדערטער איז דא א [קליינע] צאל וואס האבן שוין תשפ"ב א שידוך געטאן מיט אן אור-אייניקל [די ערשטע מעגליכקייט, נאך וואס מ'רעכנט 19 יאר א דור] און דאס גיבט די מעגליכקייט אז סוף תשפ"ג וועט זיין די התחלה פון די 5'טע דור נאכן קריג אי"ה, און די תש"ו געבוירענע וועלן בעז"ה זוכה זיין ביי די 77 צו האלזן א דור חמישי (און די גאר גאר געציילטע בני מאה אדער קרוב למאה, וואס האבן חתונה געהאט שוין נאכן קריג, וועלן זוכה זיין צו א דור ששי). דאס איז די טרוקענער פאקט וואס דער אשכול פארציילט.

ערענסטע יונגערמאן האט געשריבן:

פרעגער האט געשריבן:

פארוואס דארף מען שרייבן נעמען?
הונדערטע קינדער זענען שוין געבוירן געווארן אום תש’’ו ביי פרישע פארפעלקער

ופשוט הוא.
פון די הונדערטער איז דא א [קליינע] צאל וואס האבן שוין תשפ"ב א שידוך געטאן מיט אן אור-אייניקל [די ערשטע מעגליכקייט, נאך וואס מ'רעכנט 19 יאר א דור] און דאס גיבט די מעגליכקייט אז סוף תשפ"ג וועט זיין די התחלה פון די 5'טע דור נאכן קריג אי"ה, און די תש"ו געבוירענע וועלן בעז"ה זוכה זיין ביי די 77 צו האלזן א דור חמישי (און די גאר גאר געציילטע בני מאה אדער קרוב למאה, וואס האבן חתונה געהאט שוין נאכן קריג, וועלן זוכה זיין צו א דור ששי). דאס איז די טרוקענער פאקט וואס דער אשכול פארציילט.

אויף פאפיר שטימט עס.
אין פראקטיק - נישט אזוי פונקטליך.

גאר אסאך בחורים מיידלעך ווערן נישט חחן/כלה ממש ביי די 17-18
גאר אסאך פארפעלקער האבן נאכנישט קינד ממש צום יאר.

ערענסטע יונגערמאן האט געשריבן:

פרעגער האט געשריבן:

פארוואס דארף מען שרייבן נעמען?
הונדערטע קינדער זענען שוין געבוירן געווארן אום תש’’ו ביי פרישע פארפעלקער

ופשוט הוא.
פון די הונדערטער איז דא א [קליינע] צאל וואס האבן שוין תשפ"ב א שידוך געטאן מיט אן אור-אייניקל [די ערשטע מעגליכקייט, נאך וואס מ'רעכנט 19 יאר א דור] און דאס גיבט די מעגליכקייט אז סוף תשפ"ג וועט זיין די התחלה פון די 5'טע דור נאכן קריג אי"ה, און די תש"ו געבוירענע וועלן בעז"ה זוכה זיין ביי די 77 צו האלזן א דור חמישי (און די גאר גאר געציילטע בני מאה אדער קרוב למאה, וואס האבן חתונה געהאט שוין נאכן קריג, וועלן זוכה זיין צו א דור ששי). דאס איז די טרוקענער פאקט וואס דער אשכול פארציילט.

דער [גארנישט אזוי] טרוקענער פאקט, איז ב"ה וואהר.
געוועהן פארגאנגענעם זוממער ביינונז אין משפחה - א דור חמישי חתונה.
די עלטער באבע איז געבוירן תש"ו.

די צווייפלער איבער די פאקטן האבן א פוינט, אבער ווען ס'איז א פאקט איז דאס צווייפל צווייפלהאפט...

וואזעשע דען, ברויך מען יעדעס מאהל זעהן ווי דער חשבון האט פאסירט אין פאקט.

איזעזוי, בנידון דידן ביינונז אין משפחה, האט די עלטער באבע חתונה זייער פרי. ווארשיינליך האבן די עלטערן, אודים מוצלים מאש וואס האבן אלעס פארלויערן, שוין געוואלט זעהן ווי דאס קייטל שנירט זיך ווייטער...

אינטערסאנטע אשכול און אינטעראסאנטע אויפפאסונג @פותח האשכול.

חיים בער וויינשטאק האט געשריבן:

ערענסטע יונגערמאן האט געשריבן:

פרעגער האט געשריבן:

פארוואס דארף מען שרייבן נעמען?
הונדערטע קינדער זענען שוין געבוירן געווארן אום תש’’ו ביי פרישע פארפעלקער

ופשוט הוא.
פון די הונדערטער איז דא א [קליינע] צאל וואס האבן שוין תשפ"ב א שידוך געטאן מיט אן אור-אייניקל [די ערשטע מעגליכקייט, נאך וואס מ'רעכנט 19 יאר א דור] און דאס גיבט די מעגליכקייט אז סוף תשפ"ג וועט זיין די התחלה פון די 5'טע דור נאכן קריג אי"ה, און די תש"ו געבוירענע וועלן בעז"ה זוכה זיין ביי די 77 צו האלזן א דור חמישי (און די גאר גאר געציילטע בני מאה אדער קרוב למאה, וואס האבן חתונה געהאט שוין נאכן קריג, וועלן זוכה זיין צו א דור ששי). דאס איז די טרוקענער פאקט וואס דער אשכול פארציילט.

דער [גארנישט אזוי] טרוקענער פאקט, איז ב"ה וואהר.
געוועהן פארגאנגענעם זוממער ביינונז אין משפחה - א דור חמישי חתונה.
די עלטער באבע איז געבוירן תש"ו.

די צווייפלער איבער די פאקטן האבן א פוינט, אבער ווען ס'איז א פאקט איז דאס צווייפל צווייפלהאפט...

וואזעשע דען, ברויך מען יעדעס מאהל זעהן ווי דער חשבון האט פאסירט אין פאקט.

איזעזוי, בנידון דידן ביינונז אין משפחה, האט די עלטער באבע חתונה זייער פרי. ווארשיינליך האבן די עלטערן, אודים מוצלים מאש וואס האבן אלעס פארלויערן, שוין געוואלט זעהן ווי דאס קייטל שנירט זיך ווייטער...

איהר מיינט א דור רביעי חתונה.

זייער אינטערסאנט. קיינמאל געהעריג אויפגעפאסט.

intellectual האט געשריבן:

חיים בער וויינשטאק האט געשריבן:

ערענסטע יונגערמאן האט געשריבן:

פרעגער האט געשריבן:

פארוואס דארף מען שרייבן נעמען?
הונדערטע קינדער זענען שוין געבוירן געווארן אום תש’’ו ביי פרישע פארפעלקער

ופשוט הוא.
פון די הונדערטער איז דא א [קליינע] צאל וואס האבן שוין תשפ"ב א שידוך געטאן מיט אן אור-אייניקל [די ערשטע מעגליכקייט, נאך וואס מ'רעכנט 19 יאר א דור] און דאס גיבט די מעגליכקייט אז סוף תשפ"ג וועט זיין די התחלה פון די 5'טע דור נאכן קריג אי"ה, און די תש"ו געבוירענע וועלן בעז"ה זוכה זיין ביי די 77 צו האלזן א דור חמישי (און די גאר גאר געציילטע בני מאה אדער קרוב למאה, וואס האבן חתונה געהאט שוין נאכן קריג, וועלן זוכה זיין צו א דור ששי). דאס איז די טרוקענער פאקט וואס דער אשכול פארציילט.

דער [גארנישט אזוי] טרוקענער פאקט, איז ב"ה וואהר.
געוועהן פארגאנגענעם זוממער ביינונז אין משפחה - א דור חמישי רביעיחתונה.
די עלטער באבע איז געבוירן תש"ו.

די צווייפלער איבער די פאקטן האבן א פוינט, אבער ווען ס'איז א פאקט איז דאס צווייפל צווייפלהאפט...

וואזעשע דען, ברויך מען יעדעס מאהל זעהן ווי דער חשבון האט פאסירט אין פאקט.

איזעזוי, בנידון דידן ביינונז אין משפחה, האט די עלטער באבע חתונה זייער פרי. ווארשיינליך האבן די עלטערן, אודים מוצלים מאש וואס האבן אלעס פארלויערן, שוין געוואלט זעהן ווי דאס קייטל שנירט זיך ווייטער...

איהר מיינט א דור רביעי חתונה.

געוויס. טעיתי.

מי יודע האט געשריבן:

זכרונות האט געשריבן:

מיין שטעלונג האט געשריבן:

זכרונות האט געשריבן:

דערובער אויב מען רעכענט נאך א חלק פון תש"ה, האט שוין לכאורה געקענט זיין א זעקסטער דור קינד אין תשפ"ב.

דו ווייסט למעשה פון עמיצן וואס די עלטערן האבן חתונה געהאט - אדער זיך צוריק צוזאמענגעטראפן נאכן קריג - אום תש"ה און ער איז געבוירן אום תש"ו?

--
מ'האט שוין אריינגעהאקט.

איך בין נייגעריג אויף נעמען אויב מעגליך. סתם פאר אינטערעסאנטקייט.

יא, א מומע אונזערע האט חתונה געהאט תש"ה און געהאט איר ערשטע קינד אין תש"ו.

2 פון מיינע זיידעס האבן געהאט קינדער תש"ו
ר' דוד עקשטיין פון קרית יואל איז דאכט זיך נאך געבוירן תש"ה, און זיין טאטע איז געווען אין בונקער ביים קריג

זיינע עלטערן האבן חתונה געהאט פארן קריג, אין זיך געטראפן צוריק נאכן קריג
מ'רעדט פון די וואס האבן חתונה געהאט נאכן קריג

למעשה דאכט זיך אז ר' דוד'ס רביצין איז יא פון שפעטער ארום תש"ז

זכרונות האט געשריבן:

אזוי פיל קען איך יא זאגען אז אין די 20 יאר פון תש"ה ביז תשכ"ה (וואס הייסט די בעבי-בומערס) האט דער אייבערשטער געהאלפען אז כלל ישראל האט זיך למעלה מדרך הטבע צוריק געשטעלט אויף די פיס און אויף געזונטע פיס, און שווערע טויזענעטער אידישע קינדער געבוירן אין די יארן זענען געווען אויסטערליש געראטען . א סאך פון זיי זענען שוין נעבעך מער נישט ביה"ח אבער איבער געלאזט הערליכע דורות נאך זיך.

ביטע ערקלערן.

מיין שטעלונג האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג סעפטעמבער 29, 2022 5:02 pm

זכרונות האט געשריבן:

דו ווייסט למעשה פון עמיצן וואס די עלטערן האבן חתונה געהאט - אדער זיך צוריק צוזאמענגעטראפן נאכן קריג - אום תש"ה און ער איז געבוירן אום תש"ו?

יא איך ווייס אזאנע פון סוף תש"ו
און אנפאנג תש"ז מערערע.

Yitzchok Shmiel האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג סעפטעמבער 29, 2022 4:30 pm

אמר"ש
וואלט אויך געווען צו וויסן ווער אין ווי אלט זענען די יונגסטע פון די דור שני פון סורווייווערס, איך פערזענליך ווייס פון איינעם וואס איז לעצטענס געבוירן געווארן צו אים א קינד וואס יענעמס טאטע איז געווען א יונג קינד אין די לאגער (די דייטשן האבן געהאט א לאגער וואס האט כלומר'שט געדארפט צו ווייזן פאר די וועלט אז זיי פירן זיך אויף מענטשליך מיט די געפאנגענע)

איך קען איינער וואס האט פאריאר געהאט א קינד זיין טאטע איז געווען א בחור ביים קריג נאך געלערנט און סאטמאר אינדערהיים

פרידן האט געשריבן: ↑ פרייטאג מארטש 17, 2023 2:37 am

Yitzchok Shmiel האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג סעפטעמבער 29, 2022 4:30 pm

אמר"ש
וואלט אויך געווען צו וויסן ווער אין ווי אלט זענען די יונגסטע פון די דור שני פון סורווייווערס, איך פערזענליך ווייס פון איינעם וואס איז לעצטענס געבוירן געווארן צו אים א קינד וואס יענעמס טאטע איז געווען א יונג קינד אין די לאגער (די דייטשן האבן געהאט א לאגער וואס האט כלומר'שט געדארפט צו ווייזן פאר די וועלט אז זיי פירן זיך אויף מענטשליך מיט די געפאנגענע)

איך קען איינער וואס האט פאריאר געהאט א קינד זיין טאטע איז געווען א בחור ביים קריג נאך געלערנט און סאטמאר אינדערהיים

לויטן חשבון פון יארן שטימט עס אבער ליידער איז עס נישט בנמצא

און וויליאמסבורג איז דא א זון פון א מלחמה איבערלעבער זיווג שני ער איז קנאפע אדער אונטער דרייסיג יאר האב מיר נאך 15-20 יאר די יונגסטע מלחמה איבערלעבערס אייניקל זאל געבוירן ווערן

פרידן האט געשריבן: ↑ פרייטאג מארטש 17, 2023 2:37 am

Yitzchok Shmiel האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג סעפטעמבער 29, 2022 4:30 pm

אמר"ש
וואלט אויך געווען צו וויסן ווער אין ווי אלט זענען די יונגסטע פון די דור שני פון סורווייווערס, איך פערזענליך ווייס פון איינעם וואס איז לעצטענס געבוירן געווארן צו אים א קינד וואס יענעמס טאטע איז געווען א יונג קינד אין די לאגער (די דייטשן האבן געהאט א לאגער וואס האט כלומר'שט געדארפט צו ווייזן פאר די וועלט אז זיי פירן זיך אויף מענטשליך מיט די געפאנגענע)

איך קען איינער וואס האט פאריאר געהאט א קינד זיין טאטע איז געווען א בחור ביים קריג נאך געלערנט און סאטמאר אינדערהיים

Have someone I knowm very well that had a baby in the last year that
His shver was 16 -17 year at the war
If should have live at time he would have
-94 -been 93
I think these children are the last of the last
To be second genaration

שמן זית האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 23, 2023 7:20 am

איך זעה יעצט אין די היום יום א דור רביעי שידוך פון נאכן קריג,

דהיינו אז די עלטער זיידע פון די חתן איז געבוירן נאכן קריג

אויך באמערקט!

דזשי רי בי האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 23, 2023 8:38 am

שמן זית האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 23, 2023 7:20 am

איך זעה יעצט אין די היום יום א דור רביעי שידוך פון נאכן קריג,

דהיינו אז די עלטער זיידע פון די חתן איז געבוירן נאכן קריג

אויך באמערקט!

די 5טע דור פון א קאפל וואס ביידע זענען געווען אין ארבעטס לאגער ביי די נאציס און אריבער די סעלעקציע

דזשי רי בי האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 23, 2023 8:46 am

דזשי רי בי האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 23, 2023 8:38 am

שמן זית האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 23, 2023 7:20 am

איך זעה יעצט אין די היום יום א דור רביעי שידוך פון נאכן קריג,

דהיינו אז די עלטער זיידע פון די חתן איז געבוירן נאכן קריג

אויך באמערקט!

די 5טע דור פון א קאפל וואס ביידע זענען געווען אין ארבעטס לאגער ביי די נאציס און אריבער די סעלעקציע

פאר די חתונה אדער נאך?