אידישע וועלט פארומס

אין דעם לינק המצו"ב איז דא אן אפהאנדלונג איבער'ן ענין: ווען איז נתחבר געווארן דער בית'ל "חשוף זרוע קדשך".

די ערשטע דעה ברענגט ער אז דאס איז שפעטער צוגעלייגט געווארן, ווארום עס איז נישט מופיע אין א געוואלד סידורים און זאגער'לעך. א צווייטע דעה - זאגט ער - איז, אז דאס איז יא געווען א חלק פונעם פיוט "מעוז צור" בכלליות ווען עס איז נתחבר געווארן, און עס איז צענזורירט געווארן שפעטער "פנימיות'דיג" כלשונו, ד. ה. דורך אידן. א זאך וואס איז אביסל שווער צו פארשטיין, אדער אפשר איז נישט אזוי שווער.

דעם הסבר אז דאס איז א "פנימיות'דיגער" צענזור, וויל דער "מאן דאמר" דארט נישט אננעמען, ווייל ער האלט אז אידן במשך די דורות האבן זיך גאנץ גוט געשפירט מיט די נקמה אויסדריקן אין דעם שטיקל פיוט, ממילא קומט ער צו א מסקנה אז דאס איז געווען א צענזור מפחד ואימת הגויים.

http://www.piyut.org.il/articles/610.html

אז מ'רעדט שוין, וויל איך ארויפברענגען אויך דעם נוסח פונעם "חשוף" אליין. צו זאגט מען "דחה אדמון בצל צלמון" אדער "מחה פשע וגם רשע".

ס'איז אגב אויך דא שינויי לשונות אין "כי ארכה לנו הישועה" - "כי ארכה לנו השעה", אבער דאס איז נישט קיין יסודות'דיגער חילוק.

אין געוויסע סידורים איז צוגעלייגט נאך א שטיקל, מעולם היית ישעי כבודי ומרים ראשי וכו' פון ווי שטאמט יענץ?

איך האב יעצט געמאכט א סוירטש איבער דעם, און די רעזאלטס איז ארויסגעקומען אז עס איז גאר א פרישע מחבר, נישט דער זעלבער מחבר פון בעצם מעוז צור, דער מחבר האט געהייסן משה בן ישראל, און ס'איז מרומז זיין נאמען משה חזק, ישראל:

מ עולם היית ישעי, כבודי ומרים ראשי
ש מע נא לקול שועי, מלכי ואלקי קדושי
ה עבר חטאי ופשעי, וגם בגלות השלישי
חזק ישראל ומכניע ישמעאל, ומאדום תפדה נפשי

ס'דא וואס זאגן אז דער ר' משה איז געווען דער הייליגער רמ"א.

נאך א נקודה וואס איך וויל ארויף ברענגן, איך בין נעכטן געווען ביי א געוויסן רבי, און איך האב אים געהערט זינגען הקם לנו רועיםשבעה, ווייסט איינער א מקור דערויף?

אין סידור החיד"א האב איך געזעהן אזוי די נוסח

זאנוויל האט געשריבן: נאך א נקודה וואס איך וויל ארויף ברענגן, איך בין נעכטן געווען ביי א געוויסן רבי, און איך האב אים געהערט זינגען הקם לנו רועיםשבעה, ווייסט איינער א מקור דערויף?

איך האב עס נאכנישט געהערט, אבער עס שטמט גאר גוט, איך קלער יעצט וויאזוי טייטשט מען 'רועה שבעה' בלשון יחיד?

גייט נישט דער 'רועה שבעה' ארויף אויף דוד המלך/מלכות בית דוד/מלך המשיח, וועלכער ווערט באצייכנט אלס דער זיבעטער פון די שבעה רועים? אזוי האב איך אלץ געמיינט.

און מיר האבן נאכנישט אנגערירט דעם ענין, צו זאגט מען "להיות לנו תשועה מאומה הרשעה" אדער "להיות לנו תשועה כי ארכה לנו הישועה-השעה.

אין וויזשניץ זאגט מען אין גאנצן נישט דעם חרוז חשוף.
אין די מנהגי וויזשניץ "עדות בהוסף" צייכענען זיי צו :
1. דעם סידור עבודת ישראל שטייט אז דער ארגינעלער פייטן האט דאס נישט פארפאסט, און מען טרעפט עס נישט אין די אלטע סידורים.
2. דעם קיצור של"ה [הלכות חנוכה] אז דער חרוז האט מען שפעטער צו געלייגט, וועגען די גליות, עיי"ש.

אן זיין א מבין פארשטייט מען אז דחה אדמון מיינענדיק אדום-רומי-נצרות
האט אויפגערייגט דעם צענזאר.

בני בינה ימי שמונה, קבעו שיר ורננים

גבאי ביהמד האט געשריבן: בני בינה ימי שמונה, קבעו שיר ורננים

ביקסאד האט געשריבן: אין וויזשניץ זאגט מען אין גאנצן נישט דעם חרוז חשוף.
אין די מנהגי וויזשניץ "עדות בהוסף" צייכענען זיי צו :
1. דעם סידור עבודת ישראל שטייט אז דער ארגינעלער פייטן האט דאס נישט פארפאסט, און מען טרעפט עס נישט אין די אלטע סידורים.
2. דעם קיצור של"ה [הלכות חנוכה] אז דער חרוז האט מען שפעטער צו געלייגט, וועגען די גליות, עיי"ש.

פונקט האב איך היינט געזען דעם קיצור של"ה, ווי ער שרייבט אז היות דער פיוט דערמאנט אלע גליות חוץ די דאזיגע וואס מיר געפינען זיך האט מען דעריבער צוגעלייגט דעם שטיקל חשוף.

דער נוסח איז טאקע אביסל אנדערש ווי אין אלגעמיינע סידורים. http://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=43028&st=&pgnum=208

קיצור של"ה האט געשריבן: מצאתי כתוב, מאחר שהשיר של מעוז צור אינו קאי רק על ג' מלכיות בבל מדי יון, אבל מלכות רביעי גלות אדום וישמעאל לא נזכר בו כלום,
על כן התקינו איזה חרוזות המדברים על גאולה מגלות הזה, שיאמר אחר השיר מעון בניגון מעוז צור:

(חרזוה זו סימן חז״ק)
*חשוף *זרועי *קדושי - בקרב קץ הישועה
ונקום נקמת נפשי - מיד מלכות הרשעה
כי ארכה לנו השעה - ואין קץ לזאת הרעה
בצל צלמון נחי [דחי?] אדמון - והקם לנו רועים שבעה.

(מהגאון מהר״ר משה איסרלש זצל״ה)
*מעולם היית ישעי - כבודי ומרים ראשי....

דא איז דער נוסח אביסל אנדערש עיי"ש. http://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=42571&st=&pgnum=182

זארעכפעפער האט געשריבן: ↑ מיטוואך דעצעמבער 24, 2008 4:11 pm

גייט נישט דער 'רועה שבעה' ארויף אויף דוד המלך/מלכות בית דוד/מלך המשיח, וועלכער ווערט באצייכנט אלס דער זיבעטער פון די שבעה רועים? אזוי האב איך אלץ געמיינט.

א פלא קיינער האט נישט געענטפערט, איך זוך דא אינעם וועלטל 'רועה שבעה' און נאר דאס האב איך געפונען.

איז אזוי, הערשט נעכטן דאס ערשטע מאל באמערקט דעם פירוש נר מצוה (אין זמירות דברי יואל אויף חנוכה) טייטש ער 'רועה שבעה' אז ס'באציט זיך אויף א פסוק אין מיכה קאפיטל ה' וואס דארט שטייט אז ווען די ישועה שלימה וועט קומען וועט דער אייבערשטער מקים זיין פאר אונז "שבעה רועים ושמונה נסיכי אדם".

אנדערש ווי אונז זעמיר געוואוינט פון סוכות אז די שבעה רועים זענען די שלשה אבות, משה, אהרן, יוסף און דוד, וואס קומט פון זוהר הק', טייטשן די מפרשים אז די שבעה רועים גייען ארויף אויף וואס חכמינו ז"ל טייטשן אין סוכה אויף שת, חנוך, משותלח אויף די רעכטע זייט, אברהם, יעקב משה אויף די לינקע זייט און דוד המלך באמצע.

ס'איז א חידוש פון א נושא פאר מיר, דא קענט איר ליינען מער איבערדעם
https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A9%D7 ... 7%99%D7%9D

דא פון א חב"ד קוק-ווינקל (זייטס מקיים דעם תוכו אכל וקליפתו זרק)
https://old2.ih.chabad.info/#!g=1&url=article&id=69828

לויט דעם קען זיין אז ס'פאסט צו זאגן רועים שבעה מיט א לשון רבים פאר די אלע זיבן, חוץ אויב באציט מען זיך נאר צו דוד המלך וואלט מען געדארפט זאגן 'רועה שבעה' בלשון יחיד.

למעשה, דוד המלך איז געווען א באוווסטע פאסטוך, יעקב און משה אויך. אבער שת, חנוך, מתושלח, אברהם איז אומפארשטענדלעך.

ווער ס'קען דאס אויסקלארן ביטע.

אין ניקלשבורג מאנסי זינגט מען צוויי מאל דעם שטיקעל מיט ביידע נוסחאות

ס'מוסכם היינט ביי אלע ידענים און חוקרים, אז ס'יז א צוגעלייגטע שטיקל פון שפעטערדיגע דורות, און טאקע דערפאר זינגט מען עס נישט אין בעלזא,

פראקטיש האט געשריבן: ↑ דינסטאג דעצעמבער 12, 2023 7:13 am

זארעכפעפער האט געשריבן: ↑ מיטוואך דעצעמבער 24, 2008 4:11 pm

גייט נישט דער 'רועה שבעה' ארויף אויף דוד המלך/מלכות בית דוד/מלך המשיח, וועלכער ווערט באצייכנט אלס דער זיבעטער פון די שבעה רועים? אזוי האב איך אלץ געמיינט.

א פלא קיינער האט נישט געענטפערט, איך זוך דא אינעם וועלטל 'רועה שבעה' און נאר דאס האב איך געפונען.

איז אזוי, הערשט נעכטן דאס ערשטע מאל באמערקט דעם פירוש נר מצוה (אין זמירות דברי יואל אויף חנוכה) טייטש ער 'רועה שבעה' אז ס'באציט זיך אויף א פסוק אין מיכה קאפיטל ה' וואס דארט שטייט אז ווען די ישועה שלימה וועט קומען וועט דער אייבערשטער מקים זיין פאר אונז "שבעה רועים ושמונה נסיכי אדם".

אנדערש ווי אונז זעמיר געוואוינט פון סוכות אז די שבעה רועים זענען די שלשה אבות, משה, אהרן, יוסף און דוד, וואס קומט פון זוהר הק', טייטשן די מפרשים אז די שבעה רועים גייען ארויף אויף וואס חכמינו ז"ל טייטשן אין סוכה אויף שת, חנוך, משותלח אויף די רעכטע זייט, אברהם, יעקב משה אויף די לינקע זייט און דוד המלך באמצע.

ס'איז א חידוש פון א נושא פאר מיר, דא קענט איר ליינען מער איבערדעם
https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A9%D7 ... 7%99%D7%9D

דא פון א חב"ד קוק-ווינקל (זייטס מקיים דעם תוכו אכל וקליפתו זרק)
https://old2.ih.chabad.info/#!g=1&url=article&id=69828

לויט דעם קען זיין אז ס'פאסט צו זאגן רועים שבעה מיט א לשון רבים פאר די אלע זיבן, חוץ אויב באציט מען זיך נאר צו דוד המלך וואלט מען געדארפט זאגן 'רועה שבעה' בלשון יחיד.

למעשה, דוד המלך איז געווען א באוווסטע פאסטוך, יעקב און משה אויך. אבער שת, חנוך, מתושלח, אברהם איז אומפארשטענדלעך.

ווער ס'קען דאס אויסקלארן ביטע.

אסאך זענען טאקע גורס 'רועים שבעה' מהאי טעמא

נחלקו החוקרים בזה ואין בזה דבר מוסכם, אבער סאיז דא כמה ראיות אז די חלק פון חשוף איז אויך פון די ארגינעלע ניגון

שרייב-פעדער האט געשריבן: ↑ דינסטאג אוגוסט 20, 2024 2:37 pm

איך ווייס נישט ווער זענען די אלע חוקרים וואס זענען מוסכם. כפי הנראה איז עס פונקט פארקערט. עס איז געווען ארגינעל, נאר געווארן ארויסגענומען צוליב די צענזור. אדער געטוישט די נוסח, אזויווי צענדליגער פיוטים, סליחות, פזמונים, וועלכע זענען געטוישט געווארן, און עד היום איז אסאך נאכנישט צוריקגעשטעלט געווארן צום ארגינעלן.

דאס אז מען זינגט עס נישט אין בעלזא איז עפעס א ראיה? איז דען נישטא פארשידענע שינויים פון די צענזור וואס איז געבליבן איינגעווארצלט אין אלע סידורים?

כ'אב נישט געזאגט אז ס'יז א ראיה, אבער איהר שרייבט אן השערה אז די צענזור האט עס ארויסגענומען, אבער דער ערשטער מקור פון דעם איז אין ספר קיצור של"ה ווי שוין דערמאנט אויבן, און ער שרייבט קלאר אז ס'יז א שפעטערדיגע הוספה, ובפרט אז ס'יז בולט שטארק אז ס'יז א גאנץ אנדערע אויסשטעל און שפראך פון'ם גאנצן פיוט. [היינט צו טאג וואס מ'האט שוין געטראפן אלטע כתבי ידות וכדו', איז נישטא אין ערגעץ וואס ווערט אראפגעברענגט חשוף צוזאמען מיטן גאנצן פיוט].
און בדרך אגב, די סיבה פארוואס מ'זינגט עס נישט אין בעלזא [ד.ה. אפילע ס'יז טאקע א צוגעלייגטע שטיקל, אבער פארוואס טאקע האט מען עס נישט אנגענומען], ווייל מ'זאגט דארט ואין קץ לימי הרעה, וויל מען נישט ח"ו ליתן פתחון פה, און בכלל, ווייל מ'רעדט זעך צופיל אפ,און ס'קער נישט אנבאלאנגט אלע שירות ותשבחות וואס מ'זאגט ביי די לעכט , דערפאר האט מען עס נישט אנגענומען [און מען וויל דווקא ענדיגען ''קבעו שיר ורננים''].

מראה המקום האט געשריבן: ↑ דינסטאג אוגוסט 20, 2024 2:35 pm

פראקטיש האט געשריבן: ↑ דינסטאג דעצעמבער 12, 2023 7:13 am

זארעכפעפער האט געשריבן: ↑ מיטוואך דעצעמבער 24, 2008 4:11 pm

גייט נישט דער 'רועה שבעה' ארויף אויף דוד המלך/מלכות בית דוד/מלך המשיח, וועלכער ווערט באצייכנט אלס דער זיבעטער פון די שבעה רועים? אזוי האב איך אלץ געמיינט.

א פלא קיינער האט נישט געענטפערט, איך זוך דא אינעם וועלטל 'רועה שבעה' און נאר דאס האב איך געפונען.

איז אזוי, הערשט נעכטן דאס ערשטע מאל באמערקט דעם פירוש נר מצוה (אין זמירות דברי יואל אויף חנוכה) טייטש ער 'רועה שבעה' אז ס'באציט זיך אויף א פסוק אין מיכה קאפיטל ה' וואס דארט שטייט אז ווען די ישועה שלימה וועט קומען וועט דער אייבערשטער מקים זיין פאר אונז "שבעה רועים ושמונה נסיכי אדם".

אנדערש ווי אונז זעמיר געוואוינט פון סוכות אז די שבעה רועים זענען די שלשה אבות, משה, אהרן, יוסף און דוד, וואס קומט פון זוהר הק', טייטשן די מפרשים אז די שבעה רועים גייען ארויף אויף וואס חכמינו ז"ל טייטשן אין סוכה אויף שת, חנוך, משותלח אויף די רעכטע זייט, אברהם, יעקב משה אויף די לינקע זייט און דוד המלך באמצע.

ס'איז א חידוש פון א נושא פאר מיר, דא קענט איר ליינען מער איבערדעם
https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A9%D7 ... 7%99%D7%9D

דא פון א חב"ד קוק-ווינקל (זייטס מקיים דעם תוכו אכל וקליפתו זרק)
https://old2.ih.chabad.info/#!g=1&url=article&id=69828

לויט דעם קען זיין אז ס'פאסט צו זאגן רועים שבעה מיט א לשון רבים פאר די אלע זיבן, חוץ אויב באציט מען זיך נאר צו דוד המלך וואלט מען געדארפט זאגן 'רועה שבעה' בלשון יחיד.

למעשה, דוד המלך איז געווען א באוווסטע פאסטוך, יעקב און משה אויך. אבער שת, חנוך, מתושלח, אברהם איז אומפארשטענדלעך.

ווער ס'קען דאס אויסקלארן ביטע.

אסאך זענען טאקע גורס 'רועים שבעה' מהאי טעמא

יא.

אבער פארוואס הייסן זיי אלע רועים, זענען זיי דען געווען רועה צאן?

אפשר יעקב, משה און דוד, אבער די איבעריגע?

צ"ק:

אור לשמים - שופטים