גנב וואס דו ביסט!! געב מיר צוריק מיין שול!! (יח''ל מהר''ם שפירא)
בעזהשי''ת לכבוד מיין דריי טויזענסטע תגובה
א דאלער און נאך א דאלער א פרוטה נאך א פרוטה. צוביסלעך הייבט זיך אן אנצוזעהן א שטיקל שיינע סכום אינעם טאשקע.
אזוי קלעטערט ר' מאיר שפירא ארום אין די חוץ לארץ'דיגע לענדער, פון איין ביהמ"ד צום צווייטן און נעמט צוזאם געלט.
ער נעמט צאם געלט מיט א חלום, א חלום וואס ער האט שוין לאנג, און דאס איז צו בויען א ישיבה. א ישיבה וואו חשובע בחורים פון די גאנץ אייראפע וועלן קומען זיצן און לערנען מיט פיל התמדה און חשק התורה.
ער האט שוין געמאכט די פלענער מיט די ארכיטאקטארן, און עס איז שוין פארהאן דער בלו פרינט פונעם גיגאנטישע זעקס שטאקיגע בנין וואס וועט געבויט ווערן אין 'לובלין'.
אן עקסטערן זאך האט מהר''ם שפירא געוואלט. און דאס איז געווען אז די בחורים זאלן האבן אן אייגענעם דארמיטארי מיט א חדר האוכל. בכדי נישט צו דארפן צוקומען צו די אידן פון שטאט פאר זייערע באדערפענישן. אזוי אויך איז אינעם בנין געווען א פריוואטע בית מרחץ כדי די בחורים זאלן האבן אלעס וואס זיי ברויכן.
אפילו אזוי ווייט ווי אין די ווייטע אמעריקע איז ער געפארן צאמצושטעלן געלט. ער איז געגאנגען פון שטאט צו שטאט, און פון געגנט צו געגנט זיך בעהטענדיג פאר געלט.
עס האט גענומען א לאנגע צייט ביז ער האט די עשירים געקענט איבערעדן זיי זאלן גיבן געלט. אין א בריוו וואס איז געפינען געווארן שרייבט מהר''ם שפירא א דאנק פאר א געוויסע אמעריקאנער נגיד וואס האט צושטייער געגעבן פינף הונדערט דאלער (וואס אין יענע צייטן האט מען מיט דעם געקענט קויפן א הויז) אונטערגעשריבן דורך ר' מאיר אליין, און נישט דורך איינע פון די גבאים.
נאך שווערע טעג און לאנגע וואכן איז ר' מאיר צוריק געקומען קיין פוילן און מען האט אנגעהויבן בויען דעם בנין.
***
ביי א באזוך לעצטענס אין פוילן בין איך צוגעפארן צום שטאט לובלין ווילנדיג זעהן וואס עס איז פון דעם ישיבה געבליבן.
א בראך איז מיר געקומען און א ציטער איז מיר באפאלן זעהנדיג דעם מאן וואס זיצט ביים דעסק ביים אריינגאנג.
א ישיבה?
וואס ווען וואו??
אין די שטובער וואס ערליכע בחורים זענען געשלאפן, שלאפן היינט טוריסטן.
אין די קארידארן וואס בחורים זענען געלאפן אנצוקומען צום בהמ''ד צייטליך, שפאצירן פרעמדע גוים.
אין די חדר האוכל וואו אידישע קינדער האבן געגעסן, מאכנדיג אן ערליכער ברכה פארדעם און דערנאך, זיצן פרעמדע און פרעסן טריפות.
אין די בהמ''ד. אוי די בהמ''ד שטייט ליידיג.
די טישן און בענק ווארטן א שטויביגע אויף די לומדים.
די ווידער קול האט שוין אזוי לאנג נישט צוריק געזינגען די זיסע גמרא תנועה'לעך.
א בנין וואס איז אויפגעשטעלט געווארן צו זיין א מקום תורה ותפילה, עבודת ה' בקדושה וטהרה שטייט פארשעמט.
אין די צייט נאך דעם יום טוב סוכות זענען הונדערטער בחורים צוריק געקומען לערנען נאך א זמן, ס'האט זיך געהערט א קול תורה. איינער פרעגט א קשיא, א צווייטער מיט א תירוץ. א תוספות, א מהרש''א, א ר''ן א רשב''א.
און היינט וואס טוט זיך דארט?
א האטעל. עס קומען באזוכער פון די גאנצע וועלט צו זעהן וואס אזאנס האט זיך דא אפגעשפילט. אויף וואס איז מהר''ם שפירא ארום געגאנגען שאפן געלט? אבער וואס טרעפט מען?
איינער זיצט ביים דעסק און בעהט מיר זיבן דאלער אריין צו קומען???
דו בעטסט מיר געלט צו זיין אינעם בהמ''ד וואס מיר האבן געבויט מיט בלוט און שווייס??
על בית המדרש ומקום תורה ששמם, שועלים הלכו בה.
***
אצינד ווען מיר שטייען אנפאנג זמן, און ווי דערמאנט פריער איז אין די צייט די ישיבה אין לובלין אנגעפילט געווארן מיט הונדערטער לומדים. לאמיר מאכן א קבלה, נישט קיין חילוק וואס. א יעדע קליינע קבלה אויף תורה מאכט אויס.
מיר האלטן יעצט נאך א דערהויבענע יום טוב, מיר טאנצן און מיר פרייען זיך מיט די תורה. נעם עפעס אויף למעשה. צו דו ביסט א כולל אינגערמאן צו א בעל הבית, א ארבעטער אדער א בחור גאר. נעם דיר איין זאך. איין קבלה איבער תורה. און זאל עס זיין א זכות פאר די אלע בחורים פון 'ישיבות חכמי לובלין' וואס זענען ליידער אוועק מיט די מלחמה רויעך.
ויהי רצון שיבנה בית המקדש במהרה בימינו. אמן.
א דאלער און נאך א דאלער א פרוטה נאך א פרוטה. צוביסלעך הייבט זיך אן אנצוזעהן א שטיקל שיינע סכום אינעם טאשקע.
אזוי קלעטערט ר' מאיר שפירא ארום אין די חוץ לארץ'דיגע לענדער, פון איין ביהמ"ד צום צווייטן און נעמט צוזאם געלט.
ער נעמט צאם געלט מיט א חלום, א חלום וואס ער האט שוין לאנג, און דאס איז צו בויען א ישיבה. א ישיבה וואו חשובע בחורים פון די גאנץ אייראפע וועלן קומען זיצן און לערנען מיט פיל התמדה און חשק התורה.
ער האט שוין געמאכט די פלענער מיט די ארכיטאקטארן, און עס איז שוין פארהאן דער בלו פרינט פונעם גיגאנטישע זעקס שטאקיגע בנין וואס וועט געבויט ווערן אין 'לובלין'.
אן עקסטערן זאך האט מהר''ם שפירא געוואלט. און דאס איז געווען אז די בחורים זאלן האבן אן אייגענעם דארמיטארי מיט א חדר האוכל. בכדי נישט צו דארפן צוקומען צו די אידן פון שטאט פאר זייערע באדערפענישן. אזוי אויך איז אינעם בנין געווען א פריוואטע בית מרחץ כדי די בחורים זאלן האבן אלעס וואס זיי ברויכן.
אפילו אזוי ווייט ווי אין די ווייטע אמעריקע איז ער געפארן צאמצושטעלן געלט. ער איז געגאנגען פון שטאט צו שטאט, און פון געגנט צו געגנט זיך בעהטענדיג פאר געלט.
עס האט גענומען א לאנגע צייט ביז ער האט די עשירים געקענט איבערעדן זיי זאלן גיבן געלט. אין א בריוו וואס איז געפינען געווארן שרייבט מהר''ם שפירא א דאנק פאר א געוויסע אמעריקאנער נגיד וואס האט צושטייער געגעבן פינף הונדערט דאלער (וואס אין יענע צייטן האט מען מיט דעם געקענט קויפן א הויז) אונטערגעשריבן דורך ר' מאיר אליין, און נישט דורך איינע פון די גבאים.
נאך שווערע טעג און לאנגע וואכן איז ר' מאיר צוריק געקומען קיין פוילן און מען האט אנגעהויבן בויען דעם בנין.
***
א בראך איז מיר געקומען און א ציטער איז מיר באפאלן זעהנדיג דעם מאן וואס זיצט ביים דעסק ביים אריינגאנג.
א ישיבה?
וואס ווען וואו??
אין די שטובער וואס ערליכע בחורים זענען געשלאפן, שלאפן היינט טוריסטן.
אין די קארידארן וואס בחורים זענען געלאפן אנצוקומען צום בהמ''ד צייטליך, שפאצירן פרעמדע גוים.
אין די חדר האוכל וואו אידישע קינדער האבן געגעסן, מאכנדיג אן ערליכער ברכה פארדעם און דערנאך, זיצן פרעמדע און פרעסן טריפות.
אין די בהמ''ד. אוי די בהמ''ד שטייט ליידיג.
די טישן און בענק ווארטן א שטויביגע אויף די לומדים.
די ווידער קול האט שוין אזוי לאנג נישט צוריק געזינגען די זיסע גמרא תנועה'לעך.
א בנין וואס איז אויפגעשטעלט געווארן צו זיין א מקום תורה ותפילה, עבודת ה' בקדושה וטהרה שטייט פארשעמט.
אין די צייט נאך דעם יום טוב סוכות זענען הונדערטער בחורים צוריק געקומען לערנען נאך א זמן, ס'האט זיך געהערט א קול תורה. איינער פרעגט א קשיא, א צווייטער מיט א תירוץ. א תוספות, א מהרש''א, א ר''ן א רשב''א.
און היינט וואס טוט זיך דארט?
א האטעל. עס קומען באזוכער פון די גאנצע וועלט צו זעהן וואס אזאנס האט זיך דא אפגעשפילט. אויף וואס איז מהר''ם שפירא ארום געגאנגען שאפן געלט? אבער וואס טרעפט מען?
איינער זיצט ביים דעסק און בעהט מיר זיבן דאלער אריין צו קומען???
דו בעטסט מיר געלט צו זיין אינעם בהמ''ד וואס מיר האבן געבויט מיט בלוט און שווייס??
על בית המדרש ומקום תורה ששמם, שועלים הלכו בה.
***
מיר האלטן יעצט נאך א דערהויבענע יום טוב, מיר טאנצן און מיר פרייען זיך מיט די תורה. נעם עפעס אויף למעשה. צו דו ביסט א כולל אינגערמאן צו א בעל הבית, א ארבעטער אדער א בחור גאר. נעם דיר איין זאך. איין קבלה איבער תורה. און זאל עס זיין א זכות פאר די אלע בחורים פון 'ישיבות חכמי לובלין' וואס זענען ליידער אוועק מיט די מלחמה רויעך.
ויהי רצון שיבנה בית המקדש במהרה בימינו. אמן.
