א אומבאקאנטע טראומע ביי כלל ישראל
מורי ורבותי אחי ורעי
איך וויל זיך היינט באציען איבער א געוויסע טראומע וואס איך אליינס בין אדורך, און איך האב שוין מיטגעהאלטן כמה פעמים ווי אסאך פון אחינו בית ישראל גייען אדורך די דאזיגע טראומע, ואין פה פוצף, נישטא קיין ארגענעזאציע פאר די מיטגעמאכטע' איז האב איך געטראכט לאמיר כאטשיג מאכן א שטיקל א אויפוואכונג דא אויפן וועלטעל,
איז וואס האט פאסירט?
עטליכע טעג נאך מיין בר מצוה האט מיין חשוב'ע פעטער חתונה געהאט למז''ט, איז אויסגעקומען אז די נעקסטע טאג האב איך נישט געקענט דאווענען אין חדר, בין איך געגאנגען דאווענען אין א קליינע לאקאלע מנינים צענטער מיט די צען אזייגער מנין,
זייענדיג א פרישע בחור'ל, האב איך פארשטייט זיך געמאכט א צען מינוטיגע הנחת תפילין,גלייך דערנאך ווייזט מיר עפעס א מיטל יעריגע איד,
בחור'ל גיי צו צום עמוד,
שוין איך דארף אייך נישט מסביר זיין מיין הארץ האט פארפעלט א קלאפ, פון גרויס שמחה און אנגעצויגנקייט צוזאמען,
איך האב זיך געפילט אין די הימלען קוים בר מצוה געהאַט און שוין גיי איך דאווענען פארן עמוד פאר אלע גרויסע טאטעס ,
גראדע איז די מנין באשטאנען פון בערך צוועלף און א האלב אידן, (איך מיין נישט איינער וואס היט נאר די האלבע תורה ומצות נאר א איד וואס איז נאר האלבוועגס דארטן ודי בזה פאר ווער ספארשטייט וואס איך מיין),
שוין מ'הייבט מיר אן מיט א קדיש דרבנן, איך בין דער איינציגסטער וואס דאוונט אויפן קול, פארשטייט זיך אז איך ענדיג יעדן הללוקה נאך העכער (איך האב נאך נישט געוואוסט אז דאס טוט מען נאר אין ישיבה),
ביז מען קומט אן צו שמו''ע,
אויסטרעטעדיג שמו''ע גיב איך מיר א דריי ארום נאך פאר וואס וואו ווען, דער מיטליעריגע איד (אביסל מיט א נערוועזע בליק אויפן פנים) גיבט מיר א ווייז מיט די הענט אזא רמז וואס זאגט בערך דאס : יאלא סשפעט הייב אן הויעך שמו''ע, אבער שוין,
נישט האבנדיג קיין עקספיריענס וואס דאס מיינט הייב איך אן הויעך אויפן קול :ברוך אתה השם און ....... שא שטיל ....
חוץ פון צוויי קלאפן פון א ר''ת שיידעלעך איז געווען טויט שטיל,
ענדליך נאך דריי סעקונדעס האט זיך דער מיטליעריגער מרחם געווען מיט א שטילן ברוך הוא וברוך שמו,
אזוי ווייטער ביי אמן, נקדישך, בערך ביי שים שלום האב איך שוין געהאט א שטיקל רעספאנס,פון נאך אפאר אידן, דאס איז געווען די ערשטע מאל וואס איך האב מיטגעלעבט מיין טראומע,
די קומענדיגע מאל וואס איך בין געווען אין בערך אזא סיטואציע האב איך אפגעמאכט ביי מיר דאס מאל גיי איך נישט אנהייבן הויכע שמו''ע נאר ווען איך זעה אז ס'דא געהעריג גרויס מנין אויסגעטרעטן, דאס מאל האט געהאנדלט מיט עפעס א שנה ראשונה אינגערמאן וואס גלייך נאכדעם וואס איך האב אויסגעטרעטן שטרעקט ער אויס אלע זיינע צען פינגער און די הייעך וואס דאס דארף מיינען :
ס'דא מנין הייב אן,
(זעקס פינגערס וואלט געמיינט הייב אן די זעקסטע הקפה ניגון, אבער ס'דאך נישט דא קיין צען הקפות)
דאס מאל בין איך שוין געווען שטארק איך ווייז אים צוריק מיט אויסגעשפרייטע הענט אויף אראפ,
מיין אונטערשטע ליפן אביסל ארויסגעשטעקט ווי צו זאגן :איך זעה נישט דא קיין אויסגעטרעטענע מנין,
סאו דער אינגערמאן האט מיט גרויס כעס גענומען שאקלן זיין צווייטע פינגער ,
''צען מאל'' האט ער עס געשאקלט, יעדע שאקל איז געווען צו א אנדערע זייט פונעם צימער,
ווי כאילו ביי יעדע שאקל שטייט נאך א אויסגעטרעטענע איד,
בקיצור דאס איז א טראומע וואס איך און אסאך אנדערע זענען שוין אסאך מאל אדורך זה בכה וזה בכה,
ס'האט מיר גענומען אסאך יארן ביז איך באקומען די קוראזש צו אנפייפן די אלע נערוועזע מענטשן. און אנהייבן שמו''ע ווען ''איך'' האלט אז ס'דא מנין ,נישט ווען ''ער'' האלט,
יעצט טייערע אידן וואס וויל איך פון אייך?
ביטע טרייב נישט דעם בעל תפילה צו אנהייבן שמו''ע פאר ס'דא מנין,
און אפי' אויב ס'שוין יא דא, אפשר וויל ער ווארטן ביז ס'דא צוועלף אידן, פשוט וועגן די מציאות ווייזט אז אסאך פון די אידן וואס ענדיגן די ערשטע שטילע שמו''ע, ענפערן לאו דווקא אמן אויפן שענסטן פארנעם, און עס איז זייער שווער אזוי צו דאווענען ייש''כ
נ.ב. אויך שרייבן ארטיקלען איז גאנץ שווער אן קיין רעספאנס סאו פליז זיי נישט ווי די מיטליעריגער איד און גיב א לייק
איך וויל זיך היינט באציען איבער א געוויסע טראומע וואס איך אליינס בין אדורך, און איך האב שוין מיטגעהאלטן כמה פעמים ווי אסאך פון אחינו בית ישראל גייען אדורך די דאזיגע טראומע, ואין פה פוצף, נישטא קיין ארגענעזאציע פאר די מיטגעמאכטע' איז האב איך געטראכט לאמיר כאטשיג מאכן א שטיקל א אויפוואכונג דא אויפן וועלטעל,
איז וואס האט פאסירט?
עטליכע טעג נאך מיין בר מצוה האט מיין חשוב'ע פעטער חתונה געהאט למז''ט, איז אויסגעקומען אז די נעקסטע טאג האב איך נישט געקענט דאווענען אין חדר, בין איך געגאנגען דאווענען אין א קליינע לאקאלע מנינים צענטער מיט די צען אזייגער מנין,
זייענדיג א פרישע בחור'ל, האב איך פארשטייט זיך געמאכט א צען מינוטיגע הנחת תפילין,גלייך דערנאך ווייזט מיר עפעס א מיטל יעריגע איד,
בחור'ל גיי צו צום עמוד,
שוין איך דארף אייך נישט מסביר זיין מיין הארץ האט פארפעלט א קלאפ, פון גרויס שמחה און אנגעצויגנקייט צוזאמען,
איך האב זיך געפילט אין די הימלען קוים בר מצוה געהאַט און שוין גיי איך דאווענען פארן עמוד פאר אלע גרויסע טאטעס ,
גראדע איז די מנין באשטאנען פון בערך צוועלף און א האלב אידן, (איך מיין נישט איינער וואס היט נאר די האלבע תורה ומצות נאר א איד וואס איז נאר האלבוועגס דארטן ודי בזה פאר ווער ספארשטייט וואס איך מיין),
שוין מ'הייבט מיר אן מיט א קדיש דרבנן, איך בין דער איינציגסטער וואס דאוונט אויפן קול, פארשטייט זיך אז איך ענדיג יעדן הללוקה נאך העכער (איך האב נאך נישט געוואוסט אז דאס טוט מען נאר אין ישיבה),
ביז מען קומט אן צו שמו''ע,
אויסטרעטעדיג שמו''ע גיב איך מיר א דריי ארום נאך פאר וואס וואו ווען, דער מיטליעריגע איד (אביסל מיט א נערוועזע בליק אויפן פנים) גיבט מיר א ווייז מיט די הענט אזא רמז וואס זאגט בערך דאס : יאלא סשפעט הייב אן הויעך שמו''ע, אבער שוין,
נישט האבנדיג קיין עקספיריענס וואס דאס מיינט הייב איך אן הויעך אויפן קול :ברוך אתה השם און ....... שא שטיל ....
חוץ פון צוויי קלאפן פון א ר''ת שיידעלעך איז געווען טויט שטיל,
ענדליך נאך דריי סעקונדעס האט זיך דער מיטליעריגער מרחם געווען מיט א שטילן ברוך הוא וברוך שמו,
אזוי ווייטער ביי אמן, נקדישך, בערך ביי שים שלום האב איך שוין געהאט א שטיקל רעספאנס,פון נאך אפאר אידן, דאס איז געווען די ערשטע מאל וואס איך האב מיטגעלעבט מיין טראומע,
די קומענדיגע מאל וואס איך בין געווען אין בערך אזא סיטואציע האב איך אפגעמאכט ביי מיר דאס מאל גיי איך נישט אנהייבן הויכע שמו''ע נאר ווען איך זעה אז ס'דא געהעריג גרויס מנין אויסגעטרעטן, דאס מאל האט געהאנדלט מיט עפעס א שנה ראשונה אינגערמאן וואס גלייך נאכדעם וואס איך האב אויסגעטרעטן שטרעקט ער אויס אלע זיינע צען פינגער און די הייעך וואס דאס דארף מיינען :
ס'דא מנין הייב אן,
(זעקס פינגערס וואלט געמיינט הייב אן די זעקסטע הקפה ניגון, אבער ס'דאך נישט דא קיין צען הקפות)
דאס מאל בין איך שוין געווען שטארק איך ווייז אים צוריק מיט אויסגעשפרייטע הענט אויף אראפ,
מיין אונטערשטע ליפן אביסל ארויסגעשטעקט ווי צו זאגן :איך זעה נישט דא קיין אויסגעטרעטענע מנין,
סאו דער אינגערמאן האט מיט גרויס כעס גענומען שאקלן זיין צווייטע פינגער ,
''צען מאל'' האט ער עס געשאקלט, יעדע שאקל איז געווען צו א אנדערע זייט פונעם צימער,
ווי כאילו ביי יעדע שאקל שטייט נאך א אויסגעטרעטענע איד,
בקיצור דאס איז א טראומע וואס איך און אסאך אנדערע זענען שוין אסאך מאל אדורך זה בכה וזה בכה,
ס'האט מיר גענומען אסאך יארן ביז איך באקומען די קוראזש צו אנפייפן די אלע נערוועזע מענטשן. און אנהייבן שמו''ע ווען ''איך'' האלט אז ס'דא מנין ,נישט ווען ''ער'' האלט,
יעצט טייערע אידן וואס וויל איך פון אייך?
ביטע טרייב נישט דעם בעל תפילה צו אנהייבן שמו''ע פאר ס'דא מנין,
און אפי' אויב ס'שוין יא דא, אפשר וויל ער ווארטן ביז ס'דא צוועלף אידן, פשוט וועגן די מציאות ווייזט אז אסאך פון די אידן וואס ענדיגן די ערשטע שטילע שמו''ע, ענפערן לאו דווקא אמן אויפן שענסטן פארנעם, און עס איז זייער שווער אזוי צו דאווענען ייש''כ
נ.ב. אויך שרייבן ארטיקלען איז גאנץ שווער אן קיין רעספאנס סאו פליז זיי נישט ווי די מיטליעריגער איד און גיב א לייק
