אידישע וועלט פארומס

דאכט זיך מיר אז אין מנהג ישראל תורה שטייט עפעס דערוועגן

איך האב געהערט פין איינעם וואס האט געפרעגט זיין רבי, ווען מדארף אנטוהן די קאפעל, אין ציצית, אין וועגן נישט קוקן אויף גוים די טאג וואס דאס קינד ווערט 3. אין די רבי האט געזאגט אז סהאט מיט די טאג וואס מגייט און חדר מיטן קינד.

פייווישעל האט געשריבן: איך האב געהערט פין איינעם וואס האט געפרעגט זיין רבי, ווען מדארף אנטוהן די קאפעל, אין ציצית, אין וועגן נישט קוקן אויף גוים די טאג וואס דאס קינד ווערט 3. אין די רבי האט געזאגט אז סהאט מיט די טאג וואס מגייט און חדר מיטן קינד.

מיר האט מיין רבי אויך געזאגט אז מען דארף נישט קיין קאפל פאר מען מאכט די פיאות, עס איז שוין געווען ביי אונז צוויי מאל איינמאל און די דריי וואכן און איינמאל ראש חודש, ער האט געזאגט אז אלע ענינים איז אויף דעם טאג וואס מען מאכט די פיאות און מען גייט און חדר.

עס איז דא אין די ענינים נהרא ונהרא ופשטי' גיב א קוק אין נטעי גבריא' בלעטער אויף בלעטער
מפתת לנטעי גבריאל
און סקווירא שערט מען ביי די 2 יאר א ט"ק ווען דאס קינד איז ריין חדר פירט מען ביי די 3
איך געדענק פון איינעם פון די פריערדיקע פוסקים (אולי דער מרדכי) א שמיעס וועגען מחיקה פון דעם פסוק אויף אן איי
וואס מען האט געגעבען פאר דעם קינד ש"ק ווען מען האט אים געפירט אין חדר
א שכן האט מיר אמאל ארויף געריפען צו מנחה חוה"מ פסח און איך זעה כיבוד אויף דעם טיש פרעג איך אים "יולדת ?"
זאגט ער האט אפגעשוירען א אינגעל כפי הוראת א מורה הוראה ווייל ער האט אם דאך נישט געקענט שערען עיו"ט מכח מנהג
ע"פ תקל"א סעיף ד'
ווען ער האט אים געפירט אין חדר ? אפשר האט א זיידע געזאגט מיט אים א"ב

געטראפען דעם סדר פון חדר פירען אין שבועות אין רוקח

שמו האט געשריבן: בין איך געוואר געווארן, אז .... וואס פלאנט צו אפשערן ל"ג בעומר אין חו"ל, האט נישט אנגעטוהן א קאפל פאר זיין אינגל וואס איז געווארן דריי פארגאנגענעם חוה"מ פסח

פארוואס האט ער נישט אפגעשארן חול המועד?

יעצט זע איך קיקיון זאגט שוין דאס...
לגבי דעם רוקח איז אינטערעסאנט צו באמערקן אז דארט שטייט 'תורה תהא אומנותי' מלשון היהי רצון "שתהא תורתך אומנותנו"

maybeeynot האט געשריבן:

חכמהלאג האט געשריבן: איינער זאגט מיר אז עס איז געווען דארט 40 חאלאקעס, איז טאקע דא אין קרית יואל יעדן חודש 20 ברית'ן ביי די קהלת מהר"א? אויב אזוי מאך איך א חשבות אז יעדן חודש קומט צו א כיתה אין חדר וואס דאס מיינט 160 א יאר, לויטן חשבון דארף אין 20 יאר ארום זיין וויפיל מענטשן ביי די הדלקה אין קרית יואל?

סאיז געווען אסאך חאלאקע קינדער פון וומ"ס ב"פ מאנסי אויכעט מילא קושיא מעיקרא ליתא

אגב אין וומ"ס מהר"א ת"ת איז געווען 22 האניג לעקן נעכטן ל"ג בעומר כמנין כ"ב אותיות לתורה

קען איינער מסביר זיין וואס האט די איסור פון שערן אין ספירה צוטאן מיט גיין אין חדר לעקן האניג ביי די דריי יאר? פארוואס גייט מען נישט ביי די דריי אין חדר יא פאות נישט פיאות און ל״ג בעומר זיך שערן?

ללמוד וללמד האט געשריבן:

maybeeynot האט געשריבן:

חכמהלאג האט געשריבן: איינער זאגט מיר אז עס איז געווען דארט 40 חאלאקעס, איז טאקע דא אין קרית יואל יעדן חודש 20 ברית'ן ביי די קהלת מהר"א? אויב אזוי מאך איך א חשבות אז יעדן חודש קומט צו א כיתה אין חדר וואס דאס מיינט 160 א יאר, לויטן חשבון דארף אין 20 יאר ארום זיין וויפיל מענטשן ביי די הדלקה אין קרית יואל?

סאיז געווען אסאך חאלאקע קינדער פון וומ"ס ב"פ מאנסי אויכעט מילא קושיא מעיקרא ליתא

אגב אין וומ"ס מהר"א ת"ת איז געווען 22 האניג לעקן נעכטן ל"ג בעומר כמנין כ"ב אותיות לתורה

קען איינער מסביר זיין וואס האט די איסור פון שערן אין ספירה צוטאן מיט גיין אין חדר לעקן האניג ביי די דריי יאר? פארוואס גייט מען נישט ביי די דריי אין חדר יא פאות נישט פיאות און ל״ג בעומר זיך שערן?

לייען די די ארטיקל פון שאץ מאץ ווי ער ברענגט נאך פון בעלזער רב א טעם.

עשיתי מה שצויתני. אבער איך האב נישט געטראפן א לעזונג צו מיין פראגע. שאץ מאץ איז מדמה א מעשה פון בעלזא רב מיט א מאדערנע איד אן פאות צו א דריי יעריג קינד. נו דרס איז זייער א שיינע דמיון אויף מסביר זיין פארוואס מען גייט נישט אין חדר די טאג פון דריי יאר און נאכדעם זאל מען שערן נאר קודם שערט מען און דערנאך גייט מען אין חדר. אדער אפשר קען מען עס אויך מדמה זיין אז מען זאל נישט אפשטופן די שערן על לא דבר חאטש וואס מעיקרא דמנהגא האט שערן גארנישט מיט דריי יאר עיי״ש. אבער בימי ספירה פארוואס זאל מען נישט אנהייבן לערנען מיטן קינד ביי די דריי יאר? נאר וועגען א געפיל פון א דמיון צו א מעשה פון בעלזא רב מיט א מאדערנא איד טוט מען דאס? ועדיין צריך עיון לפענ״ד

מזל מידיע האט געשריבן: בס"ד

הרב ללמוד וללמד,

איר שרייבט אזוי "יא פיאות, נישט פיאות"... מען רעדט דא פון די צאן קדשים, די נכסי צאן ברזל פון עם ישראל קדושים, ביים אנהויב פון זייער לעבן, ביים שטעלן די ערשטע טריט פון תורה צוה לנו משה מורשה קהלת יעקב, עס זאל זיין "ללמוד וללמד" כל ימי חייו און עד סוף כל הדורות. איז עס דען א שפיל פון "יא פיאות נישט פיאות"?

אלעס פון "אפשערן" פארשטייט איר שוין? אלעס פון "לעקן האניג"? די עבודת הקודש פון רבי עקיבא'לע שליט"א, פון קניפן די בעקעלע ביז שרייבן דעם פסוק אויפ'ן איי מיט א נאדל, און נאכדעם אויפ'ן האניג קעיק? די געוואלדיגע שמירת עינים פונעם קינד, אפילו פון נשים ובתולות אין די אייגענע משפחה (! עס איז זייער שווער, אבער פאר איין טאג לוינט זיך די אינוועסטמענט אויפ'ן גאנצן לעבן), אויף וואס צדיקים האבן געזאגט דברים נוראים?

אויף דעם זענען דא תילי תילי מנהגים, יסודתם בהררי קודש, און מען פאלגט ערליך די וועגן פון די עלטערן און רבי'ס, צי מען פארשטייט יא, צי מען פארשטייט נישט. אנשטאט "יא פיאות נישט פיאות," קומט צו זאגן "איך שמיך, וואס ווייס איך יא אדער נישט, איך פאלג מיין טאטע, מאמע, רבי, די הייליגע ספרים" און מען וויינט צום אבינו אב הרחמן, ונהי' אנחנו וצאצאינו וצאצאי צאצאינו כולנו יודעי שמך.

זייט מיר מוחל. איך נעם אן אייער ווערטער אז די ״אויסדרוק״ איז אפשר נישט ריכטיג געוועהן. עס קען זיך טאקע שלעכט קלונגען פאר איינער וואס פארשטייט נישט מיין כוונה און וואלט געדארפט זיין מער מיט אכט. קוקט נאר מיין טרעק רעקארד וועט איהר זעהן און די תגובות (עכ״פ די אומגעמעקטע...) ווי אני הקטן אמפער זיך כסדר מיט די ליידער אויפגעקלערטע דא וואס איך האלט מיט אן אמת אז צריך בדיקה אחריהם (ס׳איז ב״ה נישט דא קיין סאך אבער געציילטע גאר גיפטיגע ליידער) איך האב אין מיין באזיץ א העתקה פון א תגובה איבער עניני אמונה וואס איינער האט לעצטנס דא געשריבן וואס איז תסמר שערות אנוש און חאטש ער אליין האט דאס שפעטעק פארמעקט ווייסט ער אליין נישט וואס זיינע ווערטער האבען געוויזן זיין פארפוילטקייט צווישן די שורות. וה׳ הטוב יכפר
און יעצט צום ענין (חאטש ארויס פון נושא האשכול אביסל...)
איך האב סך הכל געמיינט צו פרעגן אז לויט אלע טעמים וואס עכ״פ אני הקטן האב געטראפן האב איך נישט קיין הסבר אויף דעם. יעצט אם קבלה הוא נקבל. און ח״ו, אויב עס איז א מנהג וואס מען ווייסט אז אזוי האט מען זיך געפירט און איהר ווייסט מיר נישט צו זאגן א הסבר דערויף איז דאס נאך אלץ פונקט אזוי חשוב און הייליג ביי אונז וסוד ה׳ ליראיו. אבער איך פרעג אולי קען מיר יעמאנד יא געפונען א הסבר אדער מקור דערויף. עס איז מיר זייער געפאלן די אויבנדערמאנטן לינק צו שאץ מאץ. אז איהר קוקט דארט איינערקענט ער אז ס׳דא מנהגים וואס ווערן איינגעפירט אלץ פראקטישקייט און קומט גאר פון א בעלבתי׳שער שטאנדפונקט. וממילא קען אמאל זיין אז וואס מען טוט היינט האט מען נישט געטוהן 20 יאר צוריק (א שטייגער ווי הדלקה.. שוין צוריק צום נושא...) עס איז זייער מעגליך אז די מנהג איז נשתרבב געווארן צוליב אן ענליכן מנהג און עס קומט באמת נישט דא למשל אז מ׳טראגט נאר אין חדר ביי די דריי נאכדעם וואס מ׳האט געשוירן וואס דארט איז שוין יא דא מלתא בטעמא ווייל מען שטופט דאך סוף כל סוף נישט אפ די הייליגע רמ״א וואס פסק׳ענו אנצוהייבן לערנען ביי די דריי. איך איהר פארשטייט מיין פראגע בעסער

פייווישעל האט געשריבן: איך האב געהערט פין איינעם וואס האט געפרעגט זיין רבי, ווען מדארף אנטוהן די קאפעל, אין ציצית, אין וועגן נישט קוקן אויף גוים די טאג וואס דאס קינד ווערט 3. אין די רבי האט געזאגט אז סהאט מיט די טאג וואס מגייט און חדר מיטן קינד.

כיהודה ועוד קרא
האב מיר נעכטען געפרעגט מיין רבי שליט"א און ער האט מיר געזאגט די זעלבע זאך אז די טאג ווען מ'שערט אים אפ זאל מען אים אנטוהן א קאפעל און ציצית און היטען פון גוים נישט פארדעם

איז פארהאן א ענין נישט צו זעהן גוים אין טאג וואס מען ווערט 3 יאר אפילו מען שערט אפ ל"ג בעומר??

די ענין פון נישט זען קיין גוי אדער א דבר שאינו טהור איז נאר די טאג ווען מ'פירט אים אין חדר, אויב געדענק איך גוט האט עס ניטאמאל מיט אפשערן, דאס מיינט אויב שערסטו אפ איין טאג אין טראגסט אים אין חדר א צווייטע טאג דארפסטו נאר אכט געבן דעם טאג וואס ער גייט אין חדר

הגאון ר' ישראל דוד הארפענעס שליט“א זאגט (שו“ת מקדש ישראל סע“ו) אז די מנהג איז צי מחמיר זיין ספירה ער זאגט אז חוץ די אפשערן מאכט מען דאך יענע טאג פאר א יום שמחה און דאס אליין איז א פראבלעם

מען מעג זיך שערן די שנאלצן (וואנצעס) אין די 3 וואכן?