אידישע וועלט פארומס

דריידל האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג יוני 20, 2024 11:17 am

יוד האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג יוני 20, 2024 9:31 am

דריידל האט געשריבן: ↑ מיטוואך יוני 19, 2024 3:09 pm

ראשעשיווע האט געשריבן: ↑ מיטוואך יוני 19, 2024 2:31 pm

געגאנגען האט געשריבן: ↑ מיטוואך יוני 19, 2024 12:37 pm

אין מגן אברהם שטייט אז מ'דארף נאר זעקס.

ביטע צוצייכענען דעם מגן אברהם.

אין קיצור שולחן ערוך האב איך געזען אז ס'איז א חילוק ביי וועלכע תפילה, ביי מעריב איז גענוג זעקס ווייל ס'איז נאר א קדיש, משא"כ ביי שחרית און מנחה וואו דער בעל תפילה הייבט אן הויך שמונה עשרה דארף יא זיין תשעה עונים.

די חילוק פון קדיש ביז הויכע שמו"ע שטייט אין שו"ע הרב
קיינער אנדערש מאכט נישט די חילוק כפי ידיעתי.

אין מחבר איז דא א סתירה, לכאורה.

ביסט גערעכט אז "נישט יעדער" איז מסביר אזוי ברחל בתך ווי די שוע"ה די חילוק. אבער די אלע וואס מאכן הלכה למעשה די חילוק. איז פשט אז זיי פרשטייען אז עס איז נישט קיין סתירה און די חילוק איז פשוט.

דהיינו דא אין סימן נה' רעדט מען ווען איינער שלאפק "ביי קדיש" קען מען אים מצרף זיין. און אין קכד' ווען מ'רעדט פון שמ"ע זאגט די מחבר קרוב להיות ברכותיו לבטלה.

יעצט אלע וואס מאכן הלכה למעשע א חילוק. די שוע"ה. חיי אדם. ערוך השלחן. קיצר שלחן ערוך. משנה ברורה. ועוד. פארשטייען אלע איז עס איז נישט קיין "סתירה" פון קדיש צו שמ"ע. געוויסע זענען עס קלאר מסביר ( נישט נאר די שוע"ה) און געוויסע זענען מקצר און פסק'נען גלייך מיט די חילוק צווישן קדיש און שמ"ע

די גיבסט א גאנצע ליסטע אן שרייבן קלאר ווער האלט וואס.
ווער נאך מאכט בפירוש א חילוק פון קדיש ביז שמו"ע?

אלע שרייבן אז עס דארף זיין ביי שמ"ע תשעה עונין. די קיצור ש"ע האט שוין איינער געברענגט. די מ"ב אין סימן נה' ברענגט ביי קדיש אז 6 איז אויך געניג. און אין קכד' ברענגט ער אז עס מיז זיין 9. אויף אזוי ווייט אז קיינער זאל זיך נישט פארלאזן אויף א צווייטן אפילו א גרויסע מנין נאר יעדער זאל אויסהערן, און אויב איינער שמועסט זאל ער איזין האבן עס זאל זיין א תפלת נדבה

אין ערוך השלחן נה' יג' שרייבט ער אז לענין קדיש אפילו 4 דאווענען קען מען זיי מצרף זיין. און אין קכד' ט' שרייבט ער אז 9 דארפן ענפערן און אויב זענען נישט אלע 9 מכוון קרוב להיות הברכה לבטלה. "און ער שרייבט די טעם ווייל דא מיז דוקא זיין "שומעים" כאטש פאר מנין זענען געוויסע מצרף. אבער דא אלס חזרת הש"ץ פעלט פון דעס אז עס דארף זיין דוקא שומעים.

די חיי אדם שרייבט נאך שארפער אין כלל כט' אות א' וז"ל. "הש"צ חוזר התפלה ו"צריכין הכל לשמוע ולענות אמן" על כל ברכה וברכה ואם אין ט' "שומעים ועונין" הרי כל הברכות שמברך הם לבטלה ועונשן גדול מאוד" אין כלל ל' סעיף י' לגבי צירוף מנין (לגבי קדיש און נאך) שרייבט ער אויב איינער שלאפט קען צען אים מצרף זיין... משא"כ ביי שמ"ע שרייבט ער אז עס איז א ברכה לבטלה

זיי זאגן קלאר די טעם אז ביי שמ"ע דארף זיין שומעים און מנין איז נישט געניג משא"כ ביי קדיש... יא אין שוע"ה איז עס מער מוסבר באריכות ווי דו שרייבסט

געגאנגען האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג יוני 20, 2024 11:49 am

יוד האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג יוני 20, 2024 10:10 am

געגאנגען האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג יוני 20, 2024 9:43 am

יוד האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג יוני 20, 2024 3:30 am

געגאנגען האט געשריבן: ↑ מיטוואך יוני 19, 2024 6:04 pm

דו בעטסט אזוי שיין...

מגן אברהם בסוף סימן נ"ה, בשם המהרי"ל.

אין וועלכע דפוס זעסטו אין מ"א אז 6 איז געניג?? וועסט טרעפן א דפוס אז עס שטייט אין מהרי"ל אזוי וועל איך אויך זיין צופרידן...

די מחבר רעדט אז איינער דאווענט אדער שלאפט בשעת קדיש קען מען אים מצרף זיין. די מ"א ברענגט די רלב"ח אז ה"ה ג' וד'. אבער די מ"א איז חולק אז ניין. און נאר דוקא ביי "איינער" איז דא די קולא. אלס די לבא מן הדין...

די זעלבע שפעטער סוף ס"ק ח' ברענגט ער די מהרי"ל ( און די המשך פון די מחבר וואס רעדט בדיעבד "אם התחיל" להתפלל כו' ) אויף וואס די רלב"ח האט געוואלט בויען אז ה"ה ג' וד' אז כאטש די רא"ש האלט אז די בעל תפלה מיז זיך אפשטעלן אויב רעדט איינער אז נישט איז קרוב להיות ברכותיו לבטלה. אויף דעם זאגט די מהרי"ל אז מ'פירט זיך נישט אזוי "דהא חזינן דאפילו מי שמשיח ואינו שומע" מצטרף. דהיינו ער זאגט בלשון יחיד אז איינער רעדט איז מען מיקל אזוי ווי ווען איינער שלאפט!

די זעלבע די מ"ב קכד' יט' ברענגט אויך בלשון יחיד אז מ'איז מקיל ווען איינער רעדט בשם די מ"א דא. ( דאך איז ער נישט אינגאנצן צופרידן, ער זאגט מ'זאל ענדערש אינזין האבן אלס תפילת נדבה)

איך ווייס אז די שוע"ה לערנט אז די מ"א איז נאר חולק אויף די רלב"ח ווען מ'שלאפט. אבער אז מ'דאווענט איז ער מסכים אז 3 4 קענען זיך מצטרף זיין. אבער די שוע"ה האלט אז דאס איז נאר "ביי קדיש" "אדער נאר אויב די בעל תפלה האט נאכנישט געדאווענט שטילע שמ"ע"

אויב האט ער שוין געדאווענט זאגט ער אז ס'איז נישט דא די קולא

אמת אז ס'איז דא געוויסע אחרונים וואס האלטן אז לויט די מהרי"ל דארף זיין די זעלבע ביי 3 4 וועגן כל הראוי לבילה. "די מהרי"ל זאגט דאס נישט אין פאקט" ווי אויך די מ"א און די מ"ב ברענגן נישט אזוי בשם די מהרי"ל נאר בלשון יחיד ... ווייל דארט ביי די שאלה צום מהרי"ל ( אין תשובה ק"ן) רעדט מען ווען "איינער" שלאפט און ער פסק'נט אז מ'מעג אזוי דאווענען. כאשט ער איז מגמגם אין זאגט אז קען זיין אז נאר ביי כל הראוי לבילה איז גרינגער, מיינט נישט בהכרח אז ער האלט אז דארט איז גוט 3 4. נאר אז דא ווען מ'שלאפט איז נישט אזוי פשוט ווי דארט אז מ'מעג טאקע...

אפילו די וואס האלטן אז אלס כל הראוי לבילה מעג מען אויכט ביי 3 4. אבער ביי כל הראוי לבילה שטייט אויך אז אויך אז דאס איז נאר "בדיעבד" כל הראוי לבילה אינו מעכב" אבער לכתחלה דארף זיין בילה!

מילא זעה איך נישט- אפגערעדט אז נישט פון די מ"א- קיינער וואס האלט אז איך מעג "לכתחלה" אנהייבן ווען 4 פון די 10 דאווענען נאך...

דיין פראבלעם איז נישט זעקס אדער ניין.

דיין פראבלעם איז אז דו פארשטייסט נישט וואס יענע אחרונים שרייבן...

אויף דעם קען איך דיך נישט העלפן...

איך מיין אז איך פארשטיי זייער גוט וואס די אחרונים שרייבן. דו האסט טאקע נישט היילייטעט אין גרויס וואס איך שרייב אביסל שפעטער. אז אפילו כל הראוי לבילה איז אויך ביי 4 דאך איז די גאנצע ראוי לבילה "א בדיעבד"

מילא קודם זיי מודה וואס דו שרייבסט אז עס שטייט אין מ"א אז 6 איז געניג אנצוהייבן, שטייט נישט! זיי מודה אז אין מהרי"ל שטייט עס אויך נישט!

יעצט איבער די אחרונים וואס האלטן אז ה"ה לויט די מהרי"ל איז די זעלבע הלכה ביי 4 וואס דאווענען דהיינו 6 עונים. וואס איך זאג אז דאס איז "בדיעבד" און דו ווילסט זאגן אז מ'מעג לכתחלה אנהייבן הויכע שמ"ע. (על סמך פון א מ"א וואס דו האסט געברענגט וואס דארט שטייט עס נישט!) ווען עס איז דא נאר 6 עונין. אנטקעגן די פסק פון די מחבר און אנטקעגען ווי יעדער פוסק פסק'נט אויף למעשה אז מ'דארף 9 עונים. ווי לדוגמא די שוע"ה חיי אדם משנה ברורה קיצור ש"ע ערוך השלחן ועוד ועוד

קענסט ווייטער זאגן אז איך פארשטיי נישט. נישט קיין פראבלעים. ווי לאנג עס איז נוגע מיין נישט פארשטאנד בין איך אקעי דערמיט.

אבער ווילאנג עס איז נוגע הלכה למעשה איז די הלכה אז מ'דארף 9 עונים ביי שמ"ע ( יא עס זענען דא וואס זענען מקיל ווען איינער דאווענט מיט מיטן בעל תפלה און 8 הערן געהעריג אז דאס איז אויך לכתחלה) לכתחלה. "און מ'מעג נישט אנהייבן שמ"ע מיט נאר 6 עונים"

ווי האסטו מיך געזעהן שרייבן די ווערטער לכתכילה אדער בדיעבד?

פון דארט נעמסטו אלע דיינע ראיות?

אקעי איך בין צופרידן צו זיין אויף איין פעידש... אויב רעדסטו טאקע נאר פון בדיעבד מיין איך אז דו וואלסט עס געדארפט זאגן. אבער די עיקר איז אז אונז פארשטייען ביידע אז לכתחלה מיז זיין 9 עונים

דיין צווייטע שורה פארשטיי איך נישט ס'איז מיר נישט וויכטיג אויך נישט אויב איז דאס נישט נוגע צו מ'דארף יא אדער נישט ווארטן אויף תשעה עונין

לגבי די מ"א איז מיר געווען וויכטיג צו זאגן אז ער זאגט נישט 6 אפילו בדיעבד. מ'קען לערנען ער מיינט נאר איינס. און מ'קען אויך לערנען אז ער מיינט אפילו 4 שלאפן אדער דאווענען יעדע פרט איז איז א גרויסע מחלוקה בדעתו-ובדעת המהרי"ל

אבער ווי געזאגט נישט דאס איז דא די רעדע צו בדיעבד וועט עס זיין א ברכה לבטלה צו נישט און ביי וויפיל. דער עיקר וואס איז האב געוואלט איז אז מ'זאל נישט א טעות האבן אז 6 איז לכתחלה.

דריידל האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג יוני 20, 2024 12:44 pm

יוד האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג יוני 20, 2024 12:21 pm

דריידל האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג יוני 20, 2024 11:17 am

יוד האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג יוני 20, 2024 9:31 am

דריידל האט געשריבן: ↑ מיטוואך יוני 19, 2024 3:09 pm

די חילוק פון קדיש ביז הויכע שמו"ע שטייט אין שו"ע הרב
קיינער אנדערש מאכט נישט די חילוק כפי ידיעתי.

אין מחבר איז דא א סתירה, לכאורה.

ביסט גערעכט אז "נישט יעדער" איז מסביר אזוי ברחל בתך ווי די שוע"ה די חילוק. אבער די אלע וואס מאכן הלכה למעשה די חילוק. איז פשט אז זיי פרשטייען אז עס איז נישט קיין סתירה און די חילוק איז פשוט.

דהיינו דא אין סימן נה' רעדט מען ווען איינער שלאפק "ביי קדיש" קען מען אים מצרף זיין. און אין קכד' ווען מ'רעדט פון שמ"ע זאגט די מחבר קרוב להיות ברכותיו לבטלה.

יעצט אלע וואס מאכן הלכה למעשע א חילוק. די שוע"ה. חיי אדם. ערוך השלחן. קיצר שלחן ערוך. משנה ברורה. ועוד. פארשטייען אלע איז עס איז נישט קיין "סתירה" פון קדיש צו שמ"ע. געוויסע זענען עס קלאר מסביר ( נישט נאר די שוע"ה) און געוויסע זענען מקצר און פסק'נען גלייך מיט די חילוק צווישן קדיש און שמ"ע

די גיבסט א גאנצע ליסטע אן שרייבן קלאר ווער האלט וואס.
ווער נאך מאכט בפירוש א חילוק פון קדיש ביז שמו"ע?

אלע שרייבן אז עס דארף זיין ביי שמ"ע תשעה עונין. די קיצור ש"ע האט שוין איינער געברענגט. די מ"ב אין סימן נה' ברענגט ביי קדיש אז 6 איז אויך געניג. און אין קכד' ברענגט ער אז עס מיז זיין 9. אויף אזוי ווייט אז קיינער זאל זיך נישט פארלאזן אויף א צווייטן אפילו א גרויסע מנין נאר יעדער זאל אויסהערן, און אויב איינער שמועסט זאל ער איזין האבן עס זאל זיין א תפלת נדבה

אין ערוך השלחן נה' יג' שרייבט ער אז לענין קדיש אפילו 4 דאווענען קען מען זיי מצרף זיין. און אין קכד' ט' שרייבט ער אז 9 דארפן ענפערן און אויב זענען נישט אלע 9 מכוון קרוב להיות הברכה לבטלה. "און ער שרייבט די טעם ווייל דא מיז דוקא זיין "שומעים" כאטש פאר מנין זענען געוויסע מצרף. אבער דא אלס חזרת הש"ץ פעלט פון דעס אז עס דארף זיין דוקא שומעים.

די חיי אדם שרייבט נאך שארפער אין כלל כט' אות א' וז"ל. "הש"צ חוזר התפלה ו"צריכין הכל לשמוע ולענות אמן" על כל ברכה וברכה ואם אין ט' "שומעים ועונין" הרי כל הברכות שמברך הם לבטלה ועונשן גדול מאוד" אין כלל ל' סעיף י' לגבי צירוף מנין (לגבי קדיש און נאך) שרייבט ער אויב איינער שלאפט קען צען אים מצרף זיין... משא"כ ביי שמ"ע שרייבט ער אז עס איז א ברכה לבטלה

זיי זאגן קלאר די טעם אז ביי שמ"ע דארף זיין שומעים און מנין איז נישט געניג משא"כ ביי קדיש... יא אין שוע"ה איז עס מער מוסבר באריכות ווי דו שרייבסט

בקיצור, זיי זאגן אלע די זעלבע ווי די מחבר און ס'בכלל נישט מוכרח מחלק צו זיין פון שמו"ע צו קדיש.
איך בין עס איבערגעגאנגען מיט א חשוב'ע פוסק און ער האט געזאגט אז די חילוק וואס די שו"ע הרב מאכט איז א חידוש אבער אנדערע האבן נישט אזוי אנגענומען.

כשלעצמי, פסק'ן איך יא ווי די שו"ע הרב

פארוואס איז עס נישט מוכרח? ביי שמ"ע זאגט די חיי אדם אז בדיעבד אפילו, איז עס א ברכה לבטלה "אפילו נאר איינער הערט נישט אויס". משא"כ ביי קדיש קען איינער שלאפן..?? ער זאגט אויך אז ביי שמ"ע איז די נקודה "שומעים". ענליך שטייט אין ערוך השלחן...

די שוע"ה איז סך הכל מער מסביר, פארוואס דארף זיין שומעים. ווייל מלכתחלה האט דער וואס האט נישט געקענט געדארפט אויסהערן, און יוצא זיין אלס שומע כעונה. מילא איז די תקנת חכמים געווען אויף דעם אופן אז מ'דארף הערן. אפילו ביי בקיאים...

וואס מיינסטו אז דו פסק'נסט ווי די שוע"ה? אלע פסק'ענען די זעלבע, אז עס מיז זיין לכתחלה 9 שומעים (ועונין)

דריידל האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג יוני 20, 2024 8:02 pm

יוד האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג יוני 20, 2024 3:10 pm

דריידל האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג יוני 20, 2024 12:44 pm

יוד האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג יוני 20, 2024 12:21 pm

דריידל האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג יוני 20, 2024 11:17 am

די גיבסט א גאנצע ליסטע אן שרייבן קלאר ווער האלט וואס.
ווער נאך מאכט בפירוש א חילוק פון קדיש ביז שמו"ע?

אלע שרייבן אז עס דארף זיין ביי שמ"ע תשעה עונין. די קיצור ש"ע האט שוין איינער געברענגט. די מ"ב אין סימן נה' ברענגט ביי קדיש אז 6 איז אויך געניג. און אין קכד' ברענגט ער אז עס מיז זיין 9. אויף אזוי ווייט אז קיינער זאל זיך נישט פארלאזן אויף א צווייטן אפילו א גרויסע מנין נאר יעדער זאל אויסהערן, און אויב איינער שמועסט זאל ער איזין האבן עס זאל זיין א תפלת נדבה

אין ערוך השלחן נה' יג' שרייבט ער אז לענין קדיש אפילו 4 דאווענען קען מען זיי מצרף זיין. און אין קכד' ט' שרייבט ער אז 9 דארפן ענפערן און אויב זענען נישט אלע 9 מכוון קרוב להיות הברכה לבטלה. "און ער שרייבט די טעם ווייל דא מיז דוקא זיין "שומעים" כאטש פאר מנין זענען געוויסע מצרף. אבער דא אלס חזרת הש"ץ פעלט פון דעס אז עס דארף זיין דוקא שומעים.

די חיי אדם שרייבט נאך שארפער אין כלל כט' אות א' וז"ל. "הש"צ חוזר התפלה ו"צריכין הכל לשמוע ולענות אמן" על כל ברכה וברכה ואם אין ט' "שומעים ועונין" הרי כל הברכות שמברך הם לבטלה ועונשן גדול מאוד" אין כלל ל' סעיף י' לגבי צירוף מנין (לגבי קדיש און נאך) שרייבט ער אויב איינער שלאפט קען צען אים מצרף זיין... משא"כ ביי שמ"ע שרייבט ער אז עס איז א ברכה לבטלה

זיי זאגן קלאר די טעם אז ביי שמ"ע דארף זיין שומעים און מנין איז נישט געניג משא"כ ביי קדיש... יא אין שוע"ה איז עס מער מוסבר באריכות ווי דו שרייבסט

בקיצור, זיי זאגן אלע די זעלבע ווי די מחבר און ס'בכלל נישט מוכרח מחלק צו זיין פון שמו"ע צו קדיש.
איך בין עס איבערגעגאנגען מיט א חשוב'ע פוסק און ער האט געזאגט אז די חילוק וואס די שו"ע הרב מאכט איז א חידוש אבער אנדערע האבן נישט אזוי אנגענומען.

כשלעצמי, פסק'ן איך יא ווי די שו"ע הרב

פארוואס איז עס נישט מוכרח? ביי שמ"ע זאגט די חיי אדם אז בדיעבד אפילו, איז עס א ברכה לבטלה "אפילו נאר איינער הערט נישט אויס". משא"כ ביי קדיש קען איינער שלאפן..?? ער זאגט אויך אז ביי שמ"ע איז די נקודה "שומעים". ענליך שטייט אין ערוך השלחן...

די שוע"ה איז סך הכל מער מסביר, פארוואס דארף זיין שומעים. ווייל מלכתחלה האט דער וואס האט נישט געקענט געדארפט אויסהערן, און יוצא זיין אלס שומע כעונה. מילא איז די תקנת חכמים געווען אויף דעם אופן אז מ'דארף הערן. אפילו ביי בקיאים...

וואס מיינסטו אז דו פסק'נסט ווי די שוע"ה? אלע פסק'ענען די זעלבע, אז עס מיז זיין לכתחלה 9 שומעים (ועונין)

מ"א און טו"ז מאכן נישט קיין חילוק פון שמו"ע און קדיש נאר לויטן רעדט די מחבר אין קכ"ד לכתחילה און אין נ"ה שרייבט ער מעיקר הדין אז מ'דארף נישט תשעה עונים (דאס קען מען אויך אריינלערנען אין חיי אדם). אין מ"א (ועוד אחרונים) איז משמע אז לכתחילה דארף מען אויך נישט מקפיד זיין און אפילו ביי שמו"ע.

איך נעם אן ווי די שועה"ר, ביי קדיש בין איך לכתחילה מתיר מיט זעקס און ביי שמו"ע פראביר איך אפילו בשעת הדחק ס'זאל זיין תשעה עונים.

די טו"ז איז שטארק מחמיר טאקע אויך לענין קדיש ווי שמ"ע. די מ"א איז נישט פשוט. ווייל ס'איז דא וואס לערנען אז ביי קדיש קריגט ער נאר לגבי ישן אבער ג' וד' מתפללים איז ער מקיל. משא"כ ביי שמ"ע איז ער נאר מיקל ביי איינס. לגבי די חיי אדם קען מען זיכער נישט אזוי לערנען. ער זאגט קלאר ביי דיעבד אפילו אז איינס איז א פראבלעים ביי שמ"ע. משא"כ ביי קדיש איז ער מקיל ווען איינער שלאפט.

וואס דו שרייבסט אז די מ"א רעדט לכתחלה, איז שווער צו זאגן. אמת ער איז נישט אזוי שארף ווי די ט"ז סק"ד אז מ'טאר אפילו נישט דאווענען מיט אזעלכע רשעים און שוטים. אבער עס זעהט נישט אויס ווי ער איז מער מקיל ביי שמ"ע ווי קדיש.. דאס איז זיכער אז די הלכה ביי קדיש איז א בדיעבד. דהיינו "אם התחיל" לשון דיעבד אויב דאווענט שוין איינער. קען מען אים מצרף זיין נישט אז דאס איז די לכתחלה. יעצט ווי דו ווייסט אז עס איז דא אסאל חולקין אויף די ענין פון ישן און האלטן אז מ'דארף אויפוועקען... אבער לכתחלה איז עס זיכער נישט. די זעלבע די המשך איז אוודאי בדיעבד. אז איינער רעדט קען מען דאווענען אבער צו זאגן אז דאס איז לכתחלה? זייער שווער צו זאגן...

אויב יא. קומט אויס אז די מ"א לערנט גאר פארקערט. ביי קדיש איז דאס בדיעבר נאר. משא"כ שמ"ע וואס די מחבר זאגט אז קרוב להיות ברכותיו לבטלה איז גאר לכתחלה..?? איך מיין אז נישט דאס איז פשט אין מ"א

איך רעדט פון די ט"ז נה' ד'. מ"א נה' ח' . מחבר סימן קכד' ד'. און אויבן שוין צוגעצייכנט די פונקטליכע אדרעסס פון די חיי אדם. ערוך השלחן. מ"ב. און א צווייטער די קיצור ש"ע. עניווע"י אז דו ווילסט קענסט אריינקומען אין אישי און אונז קענען זיך פרובירן צו פארשטענדיגן ווי אונז פארשטייען זיך נישט