אידישע וועלט פארומס

גרשון האט געשריבן: ↑ מיטוואך יולי 03, 2024 12:17 am

@מתעלם דאס איז וואס רוב מענטשן וואלטן געזאגט במחשבה ראשונה, אבער ס'איז בעצם נישט אזוי.

ס'איז א שווערער קאנצעפט, ווייל מיר זענען אזוי איינגעוואוינט אז דער צפון פאלוס איז אויבן. במציאות אבער פארמאגט א גלאבוס נישט קיין אויבן און אונטן. צפון און דרום רעכנט מען אלס די שפיצן, ווייל דארט איז די ווייטסטע פונעם עקוואטאר, אבער במציאות איז עס נישט מער אויבן אדער אונטן ווי סיי וואו אויפ'ן כדור הארץ.

ווען מ'גייט גראד פון ניו יארק קיין ירושלים, דארף מען איינבייגן אביסל דעם גלאבוס לינקס, אזוי אז די ביידע זאלן זיין גראד איינס קעגן דעם אנדערן. יעצט וועט אויסקומען אז דער "שפיץ" איז (לכאורה) אינמיטן סיביר, בעת דער צפון פאלוס איז ארום פינף מעלות אוועק פונעם שפיץ. אזוי ארום וועט די ליניע גיין גראד, אבער ס'וועט צוערשט גיין וואס מיר רופןהעכער אין צפון און דערנאך צו וואס מיר רופןדרום.

המברך יתברך האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 07, 2024 2:00 pm

שאינו יודע האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 07, 2024 1:59 pm

דו פארשטייסט וואס דער שו״ע הרב זאגט?

ניין, און פאר דעם האב איך געפרעגט.

וּמִכָּל מָקוֹם, מְדִינוֹת אֵלּוּ שֶׁהֵן לְצַד צָפוֹן הַרְבֵּה, אַף עַל פִּי שֶׁהֵן בְּמַעֲרָבוֹ שֶׁל אֶרֶץ יִשְׂרָאֵל, לֹא יִקְבְּעוּ מְקוֹם הָאָרוֹן וְצַד הַתְּפִלָּה דְּהַיְנוּ כֹּתֶל מִזְרָחִי כְּנֶגֶד אֶמְצָעִית רוּחַ מִזְרָחִית שֶׁלָּהֶם, אֶלָּא כְּנֶגֶד מִזְרָחִית דְּרוֹמִית (קְצָת כְּפִי עֶרֶךְ נְטִיַּת נְקֻדַּת אֶמְצַע מִזְרָח שֶׁלָּהֶם מִכְּנֶגֶד יְרוּשָׁלַיִם, וּנְקֻדָּה זוֹ הוּא מְקוֹם יְצִיאַת שֶׁמֶשׁ לְעִיר זוֹ בִּתְקוּפַת נִיסָן וְתִשְׁרֵי הָאֲמִתִּית, וְהוּא מְקוֹם פְּגִישַׁת גַּלְגַּל מַשְׁוֶה הַיּוֹם בְּאֹפֶק עִיר זֶה, שֶׁלָּכֵן הַיּוֹם וְהַלַּיְלָה שָׁוִים שָׁם בִּתְקוּפַת נִיסָן וְתִשְׁרֵי).

וּמָקוֹם זֶה בְּכָל מְדִינוֹת אֵלּוּ הוּא לְהָלְאָה מִנְּקֻדַּת נֹכַח הָרֹאשׁ שֶׁל יְרוּשָׁלַיִם.

וְצָרִיךְ לַחֲשֹׁב כַּמָּה יִהְיֶה כְּנֶגֶד יְרוּשָׁלַיִם בָּרֹחַב שֶׁמִּגַּלְגַּל מַשְׁוֵה הַיּוֹם, עַד רֹבַע עִגּוּל שֶׁמִּנֹּכַח הָרֹאשׁ שֶׁלָּנוּ עַד מְקוֹם פְּגִישַׁת הָאֹפֶק שֶׁלָּנוּ בְּמַשְׁוֵה הַיּוֹם.

וְאִם רֹחַב זֶה שֶׁמֵּעִגּוּל זֶה עַד מַשְׁוֵה הַיּוֹם כְּנֶגֶד יְרוּשָׁלַיִם הוּא יוֹתֵר מֵרֹחַב שֶׁמִּמַּשְׁוֵה הַיּוֹם עַד נֹכַח הָרֹאשׁ שֶׁל יְרוּשָׁלַיִם, צָרִיךְ לְצַדֵּד קְצָת לְדָרוֹם כְּפִי עֶרֶךְ יִתְרוֹן הַזֶּה, וְאִם הוּא פָּחוֹת מִזֶּה צָרִיךְ לְצַדֵּד לְצָפוֹן קְצָת.

וְדָבָר זֶה תָּלוּי בְּמֶרְחַק הַמְּדִינָה מִיָּם הַמַּעֲרָבִי כְּלַפֵּי הַמִּזְרָח וּבְהַרְחָקָה מִטַּבּוּר הָאָרֶץ כְּלַפֵּי צָפוֹן יוֹתֵר מִמֶּרְחַק יְרוּשָׁלַיִם.

וְחֶשְׁבּוֹן זֶה קַל לְהַיּוֹדְעִים דַּרְכֵי הַחֶשְׁבּוֹן בִּמְשֻׁלָּשׁ כַּדּוּרִי.

מתעלם האט געשריבן: ↑ מיטוואך יולי 03, 2024 1:35 pm

כ'האב נישט פארשטאנען.

גרשון האט געשריבן: ↑ מיטוואך יולי 03, 2024 2:34 pm

מתעלם האט געשריבן: ↑ מיטוואך יולי 03, 2024 1:35 pm

כ'האב נישט פארשטאנען.

כדי צו פארשטיין, דארפסטו דיך אויסשאלטערן פון אלע געאגראפישע און אסטראנאמישע ידיעות וואס דו ווייסט, און באטראכטן דעם גלאבוס ווי דו זעסט עס צום ערשטן מאל.

נישט דא אזא זאך ווי מעלות אורך, מעלות רוחב, קו המשווה, און פאלוסן. מאך דיין פאזיציע אייניג הויך מיט ירושלים, און צי א שטריך פון נקודה א' צו נקודה ב'. יעצט שטעל צוריק אלע סימנים פון די מאפעס, וועסטו זען אז דער שטריך לויפט לויט די סימנים ארויף און צוריק אראפ.

איך קען עס נישט בעסער מסביר זיין, אפשר קען א צווייטער. אבער דיין שכל קען דיר איבערווייזן אז אויף א באל איז נישט דא קיין "שארטקאט", און אויב דאס איז דער שנעלסטער וועג מיינט עס אז ס'איז אויך דער גראדער וועג.

(ווען מ'קוקט גלייך צו דער זון, קוקט מען טאקע מזרחית-דרומית, ווי איך האב געברענגט אין מיין פריערדיגער תגובה. אבער דעמאלט קוקט מען צו דער קו המשווה, וואס איז פיל מער דרום ווי ירושלים, אלזא צו זיין אויסגעדרייט צו ירושלים דארף מען זיך בייגן קיין צפון ביחס צו דער זון.)

גרשון האט געשריבן: ↑ מיטוואך יולי 03, 2024 3:41 pm

מיי פעלזשור.

אין דיין בילד נישט, ווייל מ'פארט טאקע נישט אזוי געדרייט. קוק אבער אויף דעם בילד וואס איז לייג צו, וואס איז א מציאות'דיגער שטריך פון ברוקלין צו ירושלים. מערק די קו המשווה אונטן וואס גייט געבויגן.

עראפלאנען טוישן אפשר ריכטונג לויט א קאמפּאס, אבער כאמור, דאס איז נישט דאס מציאות. דער עראפלאן בעצם דרייט זיך נישט אינמיטן פליען (חוץ פאר טעכנישע סיבות, למשל אויסקרויזן א געוויסע לאנד וכדומה).

בעצם, דער רויטער שטריך אין דיין בילד איז גראד, דארפסט עס נאר קוקן לויט'ן ריכטיגן פערספעקטיוו. אבער לויט די מעלות שטריכן איז עס געבויגן. מערק ווי ס'פארט פון די פאראייניגטע שטאטן אריין צו קאנאדע, דאן צו גרינלאנד, איסלאנד, און דערנאך פאנגט עס אן צוריק "אראפפארן" דורך סקאנדינאוויע, רוסלאנד, צענטראל אזיע, ביז צום פערסישן גאלף.

Picture4.png