יעצט וגיימיר זיך ריקן ווייטער צום צווייטן חלק און דאס איז , וואספארא גוטע ריזען איז דא צו טראכטן אז מאראל איז טאקע אבדזשעקטיוו : איך ברענג דא 8 ריזענס און ביטע טראכט אריין דערין [בעצם האלט איך אז ריזען קומט נישטא אריין פונקט ווי עס קומט נישט אריין ריזען ווען איינער זאגט אז אמת איז די ריכטיגע וועג ]
1) מריבה בין שני אנשים או יותר. כאשר מתרחשת מריבה, אנשים מניחים שיש סטנדרט אובייקטיבי של נכון ולא נכון, שכל אדם מודע לו ואחד שבר. למה לריב אם אין תקן אובייקטיבי?
בהגדרה, מריבה (או ויכוח) כרוכה בניסיון להראות לאדם אחר שהוא טועה. וכפי שלואיס מציין, אין טעם לנסות לעשות זאת אלא אם כן יש איזושהי הסכמה לגבי מה נכון ומה לא נכון, בדיוק כמו שאין טעם לומר ששחקן כדורגל ביצע עבירה אם אין הסכם על חוקי הכדורגל.
2) ברור שקיים סטנדרט מוסרי אובייקטיבי.[3] לאורך ההיסטוריה, האנושות הסכימה בדרך כלל ש"הרעיון האנושי של התנהגות הגונה [מובן מאליו] לכולם."[4] לדוגמה, ברור (או מובן מאליו) שעינויים של ילד בשביל הכיף הם ראויים לגינוי מוסרית.
בתור אב לשני ילדים, בת בת חמש ובן בן שלוש, שמתי לב שאפילו ילדיי הקטנים מכירים בכך שדברים מסוימים ברורים שהם נכונים או לא נכונים. לדוגמה, בזמן הצפייה בתוכנית כמו PJ Masks, הילדים שלי יכולים להצביע בקלות על הדמויות הטובות וגם הרעות - אפילו בלי עזרתי. בקצרה, המובן מאליו המוחץ שמעשים מסוימים הם נכונים או שגויים בעליל מעידה על קיים סטנדרט מוסרי אובייקט
3) Mistreatment.[5] One might say he does not believe in objective morality, however, the moment he is mistreated he will react as if such a standard exists. When one denies the existence of an objective standard of behavior, the moment he is mistreated, “he will be complaining ‘It’s not fair!’ before you can say Jack Robinson.
Sean McDowell relays an example of this when he shares a story involving J. P. Moreland taking the stereo of a University of Vermont student who denied the existence of objective morality in favor of moral relativism. As Moreland was sharing the gospel with the university student, the student responded by saying he (Moreland) couldn’t force his views on others because “everything is relative.” Following this claim, in an effort to reveal what the student really believed about moral issues, Moreland picked up the student’s stereo from his dorm room and began to walk down the hallway, when the student suddenly shouted, “Hey, what are you doing? You can’t do that!”
Again, one might deny the existence of an objective standard of behavior through his words or actions, but he will always reveal what he really believes through his reactions when mistreated. (Note: Here at moralapologetics.com, we do not recommend you go around and mistreat others, as that wouldn’t be a moral way to do apologetics. See what I did there? Rather, we are simply bringing up the mistreatment issue as a way of exposing a deep flaw within moral relativism.)
4) Measuring value systems.[8] When an individual states that one value system is better than another, or attempts to replace a particular value system with a better one, he assumes there is an objective standard of judgment. This objective standard of judgment, which is different from either value system, helps one conclude that one value system conforms more closely to the moral standard than another. Without some sort of objective measuring stick for value systems, there is no way to conclude that civilized morality, where humans treat one another with dignity and respect, is better than savage morality, where humans brutally murder others, even within their own tribe at times, for various reasons.
5) Attempting to improve morally.[10] Certainly, countless individuals attempt to improve themselves morally on a daily basis. No sane person wakes up and declares, “My goal is to become more immoral today!”[11] If there is no absolute standard of good which exists, then talk of moral improvement is nonsensical and actual moral progress is impossible. If no ultimate standard of right and wrong exists, then one might change his actions, but he can never improve his morality.
If there is hope of moral improvement, then there must be some sort of absolute standard of good that exists above and outside the process of improvement. In other words, there must be a target for humans to aim their moral efforts at and also a ruler by which to measure moral progress. Without an objective moral standard of behavior, then “[t]here is no sense in talking of ‘becoming better’ if better means simply ‘what we are becoming’ – it is like congratulating yourself on reaching your destination and defining destination as ‘the place you have reached.’”
To illustrate this point, Lewis says, “The reason why your idea of New York can be truer or less true than mine is that New York is a real place, existing quite apart from what either of us thinks. If when each of us said ‘New York’ each means merely ‘The town I am imagining in my own head,’ how could one of us have truer ideas than the other? There would be no question of truth or falsehood at all.”[9] In the same way, if there is no objective moral standard, then there is no sense in saying that any one value system has ever been morally good or morally bad, or morally superior or inferior to other value systems.
6) Reasoning over moral issues.[13] When men reason over moral issues, it is assumed there is an objective standard of right and wrong. If there is no objective standard, then reasoning over moral issues is on the same level as one arguing with his friends about the best flavor of ice cream at the local parlor (“I prefer this” and “I don’t like that”). In short, a world where morality is a matter of preference makes it impossible to have meaningful conversations over issues like adultery, sexuality, abortion, immigration, drugs, bullying, stealing, and so on.
7) Feeling a sense of obligation over moral matters.[14] The words “ought” and “ought not” imply the existence of an objective moral law that mankind recognizes and feels obligated to follow. Virtually all humans would agree that one ought to try to save the life of a drowning child and that one ought not kill innocent people for sheer entertainment. It is also perfectly intelligible to believe that humans are morally obligated to possess (or acquire) traits such as compassion, mercifulness, generosity, and courage
8) Making excuses for not behaving appropriately.[16] If one does not believe in an objective standard of behavior, then why should he become anxious to make excuses for how he behaved in a given circumstance? Why doesn’t he just go on with his life without defending himself? After all, a man doesn’t have to defend himself if there is no standard for him to fall short of or altogether break. Lewis maintains, “The truth is, we believe in decency so much – we feel the Rule of Law pressing on us so – that we cannot bear to face the fact that we are breaking it, and consequently we try to shift the responsibility
יעצט גיימיר זיך ריקן ווייטער צום צווייטן חלק און דאס איז , וואספארא גוטע ריזען איז דא צו טראכטן אז מאראל איז טאקע אבדזשעקטיוו : איך ברענג דא 8 ריזענס און ביטע טראכט אריין דערין [בעצם האלט איך אז ריזען קומט נישטא אריין פונקט ווי עס קומט נישט אריין ריזען ווען איינער זאגט אז אמת איז די ריכטיגע וועג ]
די פארשטייסט בכלל נישט וואס איך האלט, די אלע טענות זענען בכלל נישט געוואנדן צומיר, איך בין נישט פון די וואס מ'רופט געווענליך אן א "רעלעטיוויסט". לאמיר עס צונעמען
שיטה א (נישט מיין מיינונג) רייט און ראנג האט נישט קיין שום הגדרה, עס ווענדט זיך נישט אין גוט אדער נישט גוט, אדער אין סיי וועלכע אנדערע זאך, עס ווענדט זיך בלויז אויף וואס די מענטשן האבן באשלאסן און וואס זיי זענען מחייב=צווינגען
שיטה ב (מיין מיינונג) רייט און ראנג ווענדט זיך אין וואס עס איז גוט אדער נישט גוט, און ביי רוב מענטשן איז דאס געפיל זיי מחייב צו טוהן גוט פאר אנדערע=ריכטיג, און אפילו ווער נישט איז די מענטשהייט אים מחייב=צווינגט אים זיך צופירן אויף א וועג וואס איז גוט פאר אנדערע
נאכן פארשטיין קלאר די חילוק וועט מען גלייך זעהן אז די אלע טענות זענען אויף שיטה א און נישט אויף שיטה ב, אבער איך וועל עס מסביר זיין ביי יעדע איינס
קליגער פון קליג האט געשריבן:
1) מריבה בין שני אנשים או יותר. כאשר מתרחשת מריבה, אנשים מניחים שיש סטנדרט אובייקטיבי של נכון ולא נכון, שכל אדם מודע לו ואחד שבר. למה לריב אם אין תקן אובייקטיבי?
בהגדרה, מריבה (או ויכוח) כרוכה בניסיון להראות לאדם אחר שהוא טועה. וכפי שלואיס מציין, אין טעם לנסות לעשות זאת אלא אם כן יש איזושהי הסכמה לגבי מה נכון ומה לא נכון, בדיוק כמו שאין טעם לומר ששחקן כדורגל ביצע עבירה אם אין הסכם על חוקי הכדורגל.
2) ברור שקיים סטנדרט מוסרי אובייקטיבי.[3] לאורך ההיסטוריה, האנושות הסכימה בדרך כלל ש"הרעיון האנושי של התנהגות הגונה [מובן מאליו] לכולם."[4] לדוגמה, ברור (או מובן מאליו) שעינויים של ילד בשביל הכיף הם ראויים לגינוי מוסרית.
בתור אב לשני ילדים, בת בת חמש ובן בן שלוש, שמתי לב שאפילו ילדיי הקטנים מכירים בכך שדברים מסוימים ברורים שהם נכונים או לא נכונים. לדוגמה, בזמן הצפייה בתוכנית כמו PJ Masks, הילדים שלי יכולים להצביע בקלות על הדמויות הטובות וגם הרעות - אפילו בלי עזרתי. בקצרה, המובן מאליו המוחץ שמעשים מסוימים הם נכונים או שגויים בעליל מעידה על קיים סטנדרט מוסרי אובייקט
3) Mistreatment.[5] One might say he does not believe in objective morality, however, the moment he is mistreated he will react as if such a standard exists. When one denies the existence of an objective standard of behavior, the moment he is mistreated, “he will be complaining ‘It’s not fair!’ before you can say Jack Robinson.
Sean McDowell relays an example of this when he shares a story involving J. P. Moreland taking the stereo of a University of Vermont student who denied the existence of objective morality in favor of moral relativism. As Moreland was sharing the gospel with the university student, the student responded by saying he (Moreland) couldn’t force his views on others because “everything is relative.” Following this claim, in an effort to reveal what the student really believed about moral issues, Moreland picked up the student’s stereo from his dorm room and began to walk down the hallway, when the student suddenly shouted, “Hey, what are you doing? You can’t do that!”
Again, one might deny the existence of an objective standard of behavior through his words or actions, but he will always reveal what he really believes through his reactions when mistreated. (Note: Here at moralapologetics.com, we do not recommend you go around and mistreat others, as that wouldn’t be a moral way to do apologetics. See what I did there? Rather, we are simply bringing up the mistreatment issue as a way of exposing a deep flaw within moral relativism.)
נאכאמאל, דאס איז בכלל נישט קיין טענה אויף מיין מהלך, אפשר אויף די רעלעטיוויסטס
קליגער פון קליג האט געשריבן:
4) Measuring value systems.[8] When an individual states that one value system is better than another, or attempts to replace a particular value system with a better one, he assumes there is an objective standard of judgment. This objective standard of judgment, which is different from either value system, helps one conclude that one value system conforms more closely to the moral standard than another. Without some sort of objective measuring stick for value systems, there is no way to conclude that civilized morality, where humans treat one another with dignity and respect, is better than savage morality, where humans brutally murder others, even within their own tribe at times, for various reasons.
5) Attempting to improve morally.[10] Certainly, countless individuals attempt to improve themselves morally on a daily basis. No sane person wakes up and declares, “My goal is to become more immoral today!”[11] If there is no absolute standard of good which exists, then talk of moral improvement is nonsensical and actual moral progress is impossible. If no ultimate standard of right and wrong exists, then one might change his actions, but he can never improve his morality. If there is hope of moral improvement, then there must be some sort of absolute standard of good that exists above and outside the process of improvement. In other words, there must be a target for humans to aim their moral efforts at and also a ruler by which to measure moral progress. Without an objective moral standard of behavior, then “[t]here is no sense in talking of ‘becoming better’ if better means simply ‘what we are becoming’ – it is like congratulating yourself on reaching your destination and defining destination as ‘the place you have reached.’”
To illustrate this point, Lewis says, “The reason why your idea of New York can be truer or less true than mine is that New York is a real place, existing quite apart from what either of us thinks. If when each of us said ‘New York’ each means merely ‘The town I am imagining in my own head,’ how could one of us have truer ideas than the other? There would be no question of truth or falsehood at all.”[9] In the same way, if there is no objective moral standard, then there is no sense in saying that any one value system has ever been morally good or morally bad, or morally superior or inferior to other value systems.
ווייטער א טענה אויף די רעלעטיוויסטס נישט אויף מיר
קליגער פון קליג האט געשריבן:
6) Reasoning over moral issues.[13] When men reason over moral issues, it is assumed there is an objective standard of right and wrong. If there is no objective standard, then reasoning over moral issues is on the same level as one arguing with his friends about the best flavor of ice cream at the local parlor (“I prefer this” and “I don’t like that”). In short, a world where morality is a matter of preference makes it impossible to have meaningful conversations over issues like adultery, sexuality, abortion, immigration, drugs, bullying, stealing, and so on.
ווייטער א טענה אויף די רעלעטיוויסטס נישט אויף מיר
קליגער פון קליג האט געשריבן:
7) Feeling a sense of obligation over moral matters.[14] The words “ought” and “ought not” imply the existence of an objective moral law that mankind recognizes and feels obligated to follow. Virtually all humans would agree that one ought to try to save the life of a drowning child and that one ought not kill innocent people for sheer entertainment. It is also perfectly intelligible to believe that humans are morally obligated to possess (or acquire) traits such as compassion, mercifulness, generosity, and courage
אויב מיינט ער צופרעגן אויף די געפיל פון התחייבות, איז דאס לדעתי מכח די געפיל אז דו וואלסט געוואלט אז איינער זאל דיך ראטעווען און נישט הרג'נען, פארשטייסטו אז מ'דארף לעבן זיך צו זארגן פאר יענעם. אבער ער מיינט מסתם צופרעגן אויף די רעלעטיוויסטס
קליגער פון קליג האט געשריבן:
8) Making excuses for not behaving appropriately.[16] If one does not believe in an objective standard of behavior, then why should he become anxious to make excuses for how he behaved in a given circumstance? Why doesn’t he just go on with his life without defending himself? After all, a man doesn’t have to defend himself if there is no standard for him to fall short of or altogether break. Lewis maintains, “The truth is, we believe in decency so much – we feel the Rule of Law pressing on us so – that we cannot bear to face the fact that we are breaking it, and consequently we try to shift the responsibility
די פאקט פון עקזיסטנ'ס איז פיהל שטערקער פון סיי וואס. דאס אז דו ווילסט נישט געהרג'עט ווערן [ח"ו] איז דיר אן אבסעלוטער מחייב שטעקער פון סיי וואס [חוץ פון גאט ב"ה]. פונקט אזוי איז הרג'ענען א צווייטן, עס איז תלוי הא בהא.
פראקטישהאט געשריבן:↑פרייטאג דעצעמבער 09, 2022 7:40 am
נשמת השכל האט געשריבן:
ממוצע האט געשריבן:
@פראקטיש, אפשר שיקסטו מיר אן אישי וואס דיינע פיינדינגס זענען?
שטא מער קיין צוויבל..
צוויבל איט איז, קוק ווי שטארק אונז וויל מיר די צוויבל דייקא צוליב איר שארפקייט. בשעת מיט לאגיק אליין וואלט מען איר געדארפט עוקר מן השורש זיין פאר'ן אונז געבן דעם ביטערן שארפן טעם און צומאל אונז מאכן וויינען אבער די סוביעקטיווע טעיסט אונדזערע איז גורם מיר זאלן דאס פארט עסן. דער חכם וואס וויל פארשן צוויבל איז גרייט איר צעברעקלען ווייל זיין נטיה צו וויסן דעם "אמת" איז וויכטיגער ווי צו הנאה פון לעבן. עס איז קיין סוד אז געוויסע טיפע פיליזאפן לעבן חיי צער פון פלעינע חומרוית וגשמיות ביז האבן א געזונטע קשר נפשי מיט זייער נאענטע און באקאנטע און טיילמאל מיט זיך אליין. די מוח קאנפיגוראציע פון נישט פארלירן פאקוס אויף פאקטן און לאגיק, לאזט זיי נישט ווערן לויז.
על הצד אז איינשטיין זאָל האבן געווען די קלוגסטע מענטש ביי די אומות העולם אין די לעצטערע דורות און לאמיר זאגן אז זיינע אויפטרעפן זענען געווען בלויז פאזיטיוו פאר די וועלטס ארדערנוג, איז דא עימיצער וואס ווואנטש זיך צו זיין ווי ער? איז דא איינער וואס וואלט געוואלט אז זיין זון זאל פירן אזא לעבן? איך דענק אז נישט.
איך האב עס שוין געשריבן כמה פעמים אז די חשיבות און ערך וואס מ'האט צו לאגיק און פאקטן איז לכאורה איבערגעטריבן און ארויס פון קאנטעקסט. מ'קען רעדן פון דעם זייער לאנג און ווי לענגער מ'רעדט אלץ מער טשאנס איז דא אז די ווערק מיינע גייט ענדיגן אין דרעפט בתוך שאר דרעפטס @פראקטיש.
דאס איז קלאר ווי דער טאג אז מענטשן בכלליות זענען עמאציאנעל היומען ביאינגס, די דרייוו ביהיינד אלעס וואס מיר טוען איז געטריגעט דורך הרגש און הרגש בלויז. לאגיק קען נישט גארנישט טריגערן, לאגיק און שכל איז גארנישט מחייב, לאגיק כשלעצמו וואלט איך ארויסגעטראגן פון ביהמ"ד מיט חרפות ובושות ווען איך קען. איך וואלט מיך געלאזט ווען פירן מיט מיינע געפילן און דו מיט דיינע מעלות השחר עד צאת הנשמה.
ביי מיר איז נישט קיין ספק אז די העכערע וועלט, די וועלט פון נצחיות אין עתידות איז בלויז תענוג, הנאה והרגש עד אין שיעור וערך ועין לא ראתה אלקים זולתך. פאר די גהינם האט מען נאך גענוצט משלים ווי פייער און זיבן שטאקן אבער פאר די גן עדן קען ניטאמאל געבן משלים ווייל ס'איז העכער ווי אונז קענען פארשטיין.
פארוואס טאקע קענען מיר דאס נישט פארשטיין?
ווייל די עכטע אמת' ע וועלט איז בלי מוגבל, בלי ערך, בלי גארנישט, בלי געבונדן, בלי רעלאטיוו, בלי בלי.... ס'איז עפעס א העכער קאנצעפט פןן שוועבן און הנאה האבן אן געבינדן צו סיי וואס.
דער עילת כל העילת וסיבות כל הסיבות האט ברצונו הפשוט באשאפן דעס וועלט אז מיר זאלן אים דינען. עילת כל העילת מיינט אז ער איז די אורזאך פון די אורזאך. אונז אלע ווערן געטריבן פון עפעס א סיבה וואס מאכט אונז טוהן, נישט טוהן, האבן א מיינונג נישט האבן א מיינונג, אבער גאט ברוך הוא ווערט נישט געטריבן פון סיי וואס, נאר ער איז דער טרייבער און דער געטריבענער און אויך דער טרייבקראפט זעלבסט, ער איז נישט א אביעקט אדער א קאנצעפט, קאמפערט צו עפעס אנדערש, אפס זולתו בתכלית, ער איז אלעס און אן אים איז גארנישט דא.
ברצונו הפשוט מיינט דאס, זיין רצון איז נישט געקומען וועגן עפעס א אישו, ס'איז נישט ער האט געהאט א מבוכה מילא האט ער געוואלט באשאפט די וועלט. זיין רצון איז לויטער און זויבער, ס'איז נישט געבינדן צו גארנישט און נישט רילעיטעד צו גארנישט.
יא די ספרים קענען אונז געבן הסברים פון נהמה דכסופה אדער ענליכס. איך גיי דאס נישט אויסשמועסן אין פובליק אבער ווער ס'טראכט אביסלע טיפער פלאגט זיך דערמיט. עס איז קלאר אז דער בורא מצד עצמו, מצד שם הויה ברוך הוא איז בלי גבול וערך, דאס איז פון די אני מאמין'ס.
משום איזה סיבה האט ער באשאפן די דאזיגע וועלט וואס ס'איז נמנו וגמרו אז נוח לו לאדם שלא נברא ועכשיו שנברא יפשפש במעשיו, דא שטיי מיר שוין פאר קרוב צו זעקסט טויזנט יאר, און לעצטנס האבן מיר דאס פארברייטערט פון די פיזישע וועלט צו אייוועלט...
פון די יסודות'דיגע זיילן אין די בריאה איז איינשטיין'ס טעריע פון רעלאטיוויטעט וואס אודה ולא אבוש, וויפיל מאל איך האב פרובירט דאס צו פארשטיין האט מיין קאפ געקראכט, איך האב דאס קיינמאל נישט פארענדיגט. צו ווייל איך כאפ דאס נישט צו ווייל איך פארליר אינטערעס, צו פאר ביידע.
אבער אזויפיל פארשטיי איך יא און איך דארף נישט האבן איינשטיין פארדעם. אז די בריאה באשטייט פון קעגנזייטיגע זאכן וואס מאכט דאס פונקציאנירן, ס'איז כסדר דא אין יעדן תחום סתירות און שונאים וואס רייסן זיך ארום צווישן זיך, איינמאל איין זייט געוואונט און דער אנדערע פארלירט לגמרי, לעשט זיך דער געווינער אויס, ער ווערט פארטיליגט און פארלענד. דער געוואונער און דער פארלירער זענען נאר דא איינער כלפי דעם צווייטן, אליין עקזיסטירן זיי נישט.
מ'פארציילט אז הרב קאפלמאן ז"ל האט געזעהן ווי בחורים שפילן באל, האט ער געזאגט אז ער פארשטייט נישט פארוואס מ'קריגט זיך אויף דעם זעלבן באל, זאל די ישיבה קויפן פאר יעדן א באזונדערע טאבע אין ס'זאל גענוג פאר יעדע צו שפילן, מ'דארף דאך אוועקשטיין פון מחלוקת ווי פון פייער... אבער יעדער פארשטייט אז דעמאלטס איז אויס געים.
אזוי אויך איז איינע פון די יסודות אין די בריאה די ענין פון cause and effect ד. ה. יעדעס זאך ווערט געטריבן פון א צווייטע זאך, די גאנצע עקאלאגישע סיסטעם, די גאנצע סורווייעל אויף די ספישיס (איך דארף מסביר זיין?) ווערט געטריבן איינס דורכן צווייטן ווי איינער פרט אין די בריאה וויל זיך ראטעווען און ער קען עס נאר טוהן דורך הרגענען א צווייטן. דער צווייטער וויל זיך כסדר ראטעווען פונען ערשטען אבער פאר זיין עקסיסטענץ מוז ער אויך הרגנן א א דריטן וחוזר חלילה. די כסדר'דיגע מערכה האלט דאס וועלט ביים קיום און דעם מענטש ביים לעבן, אנע דעם צעפאלט דאס ווי א זייפן בלאז.
דאס איז נישט נאר ביי מענטשן און ביי חיות נאר ביי אלע אלע חלקים פון וועלט באשאף "קיינער" איז פון דעם נישט אויסגעשלאסן.
די דריטע זאך איז דאס כח פון "ווארט", לשון, שפראך און ארום. וויאזוי אלע אנדערע טיילן פון די בריאה קאמיונקירן איז מיר נישט נוגע, אבער מיר מענטשן נוצן לשון, ווערטער צו אידענטיפיצירן עפעס.
יעדעס איינציגסטע ווארט וואס עקזיסטירט טוט רעפלעקטירן א אביעקט אדער א קאנצעפט, נאכאמאל יעדעס ווארט טוט אפשפיגלען א געוויסע פרט וואס איך וויל אידענטיפיצירן צו דיר און בחתא מחתא וויל איך שולל זיין א אנדערע זאך וואס יענץ וויל איך נישט. ס'איז נישט מעגליך פאר א ווארט צו באדייטן עפעס אנע דעם וואס עס זאל שולל זיין עפעס אנדערש ווייל די גאנצע בריאה שלאגט זיך ארום, און משום סדר העולם אז אונז זאל מיר קענען לעבן האט דער אויבערשטער געמאכט א וועג ווי איך זאג דיר איך וויל נאר דאס און נישט דאס.
איינמאל, איז געווען א מעשה, יעדער עסט? שטיל הערטס אויס.דער אויבערשטער האט געהאט צו טוהן מיטן דור הפלגה האט ער אנשטאט זיי געבן יענע מעשה אדער א סטראוק האט ער זיי פלעין און פשוט צוגענומען שפראך און סיי ווייטער געלאזט בויען דעם טורעם, פרובירטס, איך לאז. איך בלאקיר ענק נישט, איך שטער ענק נישט, עטס זענטס אלע געזונט און שטארק, בוי מאטריאל איז דא, נו גיי, בוי ווייטער נו וואס קלאצטו?
זיי קענען זיך נישט רירן אנע א פאראייניגטע שפראך, אנע קאמוניקאציע צווישן מענטשן ווערט רציחה א פאקט. מ'האט זיך געשאסן און געהרגעט אן דעם וואס דער אויבערשטער האט געדארפט אריינלייגן א פינגער אין קאלט וואסער (כביכול). ער האט מיט זיי געמאכט פאטאש מיטן אוועקנעמען די זיילן פון די בריאה וואס איז פאראיינגטע שפראך. איינמאל דו ווייסט נישט וואס איך בין שולל פונעם עולם המוגבל, און וואס איך האב פיינט האסטו ליב אדער וואס איך וויל נישט מיינסטו גאר אז דאס האב איך געבעטן, איז אויס וועלט אפילו אין די געזונטע יארן פון רבי'ן ז"ל.
און דא קום איך אריין אין בילד, אין מיין בליק האט מען זיך קיינמאל נישט ערהוילט פונעם עונש פון דור הפלגה, מ'האט אסאך אימפראווט, מ'זעמיר אסאך בעסער געווארן, גאר אסאך אבער פארט האב מיר א לאנגע וועג צו גיין.
דער בורא כל העולמים האט ברוב רחמיו וחסדיו נישט נאר ארויס געראטעוועט דעם רבי ז"ל מיטן קאסטנער באן למען הציל אותו מידם להשיבו אל אביו נאר אויך אונז געשאנקען די מעלות אויסגאבע אין די פיזישע וועלט און @גרשון אין די ווירטאולע אז מיר זאלן זיך האלטן צו די ריכטיגע געמיינזאמע ווערטער, מיר זאלן וויסן וואס איינער וויל יא דער נישט פון צווייטן אז מיר זאלן קענען לעבן ווי ברידערלעך, מ'דארף געבן א שבח והודיה פאר'ן טוב ומטיב לכל.
יעדע איינציגע חילוקי דעות, אנגעהויבן בימי חז"ל ועד היום הזה קומט אראפ צו וואס א ווארט מיינט, אדער וואס מ'לערנט זיך ארויס דערפון. אדער אין זיינע צייטן האט עס געמיינט אזוי און זיין שטאט האט מען גערופן דאס. איך האב עס געלערנט אזוי און דער דרשנט נישט די איבעריגע וא"ו.
אין די אלגעמיינע וועלט אדער אונז אידן אין די אלגעמיינע טייל פון אינזער לעבן. כמעט יעדע חילקי דעות ענדיקט זיך מיט די דעפעניציע פון א ווארט, אדער די דגוש דערפון אדער וויאזוי האסט אויסגעלייגט דעם זאץ אדער סיי וואס מיט קאמיוניקאציע וואס האלט אונז צוזאם מצד אחד און טיילט אונז אפ מצד השני.
קוק @הכל הבל'ס רעפארטאזשן איבער די סופרים געריכט אדער @פעיק ניוז'ס סטיל פון זיך קאך לעפל'ן. דאס אויספראקן די כוונה פונעם ווארט איז כמעט אייביג די דאמינירנדע אישו. וואס האט קאנגרעס געמיינט מיט די ווארט אינעם געזעץ? וויאזוי האבן עס אנדערע געריכטן אפגעלערנט? איז די איצטגע פאל ענדליך אדער איז דאס אנדערש מילא וועט די טעקסט פונעם געזעץ נישט עפלייען אהער? גייט מען נוצן דעם טעקסט ליטרעלי אזויווי עס געשריבן אדער גייט מען זיך דערגרונטעווען וואס זיי האבן געמיינט בשעתם לויט די דעמאלטסדיגער נסיונות ופגעי הזמן און פרובירן צו ציען שטריכן וויאזוי זיי וואלטן געהאלטן בימינו אלה.
לאז מיר גיין צו קאך לעפל. עימיצער זאל מאכן א סערטש וויפיל מאל מ'פרעגט און מטענה זיך נישט נאר אויף די נושא בעצם נאר גאר אויף די ווארט דערפון.
ס'איז פעיק ניוז. וואס מיינט ביי דיר פעיק? טראמפ איז ארויס א לוזער ביי די מידטוירמס, וויאזוי ביסטו מגדיר 'לוזער'? מיין טעגלאש האט געהאט א שענערע כ'א כסלו ווי דיין, וואס מיינט ביי דיר 'שענער'? איך מיין נישט שענער איך מיין געלונגען, געלונגען אין וועלכע פרט? מיין שווער איז זייער קלוג. אויך מיר קלוג, ער האט א גוטע איי קיו, דאס מיינט ער איז קלוג? מיין שוואגער איז גאר גאר א חשובע אינגערמאן מיט תורה עבודה וגמילות חסדים, יראת שמים, העלפט אים שטוב, צו ג-ט און צו לייט. נו ווער זאגט דעס מיינט חשוב? ער איז שוין פון אלץ קינד אזוי, קומט פון א געזונטע שטוב, געלערנט אין א פיינע ישיבה און גוט חתונה געהאט. איך מאך אים נישט אוועק אבער אפשר ווען ער גייט דורך וואס איך גיי דורך וואלט ער שוין לאנג געגליטשט? וואס ווייסטו וואס ביים אויבערשטען הייסט חשוב? (רשי אויף תמים היה 'בדורותיו' רינגס א בעל?)
פרוביר צו מיטהאלטן וויאזוי מ'גייט זיך צו סיי וועלכע מעמד ה'קאנטראקט געסיינעכטס אדער גאר א דין תורה איבער קאנטראקט. די אגרימיענט איז בלעטער גרויס, מ'האט אלעס קלאר געשטעלט אבער וואונדער איבער וואונדער, מ'הרגט זיך אויף איין שורה וואס דאס האט געמיינט און צו ס'איז שייך אין דעם פאל. אויב ס'איז קלאר איז דאך קלאר אבער אויב ס'איז משתמע לתרי אנפין דארף בי"ד באשליסן וואס ס'מיינט. אדער קוקט וואס די פוסקים זאגן אדער איז הלכה אז מ'קוקט וויאזוי די סדר העולם מיינט מיט די ווארט ביי א ביזנעס קאנטראקט. אה אמת אז מענטשן מיינען דאס, אבער ביי אונזער משפחה אדער אין די שטאט האט עס געמיינט עפעס אנדערש, מילא קומט אויס אז..
קודם האסט עס נישט גוט געספעלט, אבער דער עולם לערנט עס נישט גוט אפ. די מדרש שמואל האט א גאנג דערויף וואס איז לכאורה קרוב אל האמת, די וועלט קוקט עס נישט ריכטיג אן.
To the left, diversity means everyone says the same thing but looks different. On the right, diversity means people who have different ideas on different topics
