Re: פשעטל לבר מצוה
איך זיך א פשעטל פאר א בר מצוה וואס קומט אויס אויף ראש חודש
anyone ?
anyone ?
פשעטל לבר מצוה של הב' ........ ני"וmaybeeynot האט געשריבן: ↑ זונטאג אקטאבער 29, 2023 11:54 amאיך זיך א פשטל פאר א בר מצווה בחור פאר ערב חנוכה
נישט צי טיף אין לאנג כדאי דער עולם זאל עס האבן געדולד אויס צי הערן
תש... לפ"ק
בעניני חנוכה
בעזהשי"ת
די גמרא ברענגט אין שבת (דף כ"א ע"ב) מאי חנוכה, אויף וועלעכע נס האט מען קובע געווען די יו"ט חנוכה, ענטפערט די גמרא דת"ר בכ"ה בכסליו יומי דחנוכה תמניא אינון דלא למספד בהון ודלא להתענות בהון, די אכט טעג פון חנוכה איז אסור צו מספיד זיין און צו פאסטן, שכשנכנסו יוונים להיכל טמאו כל השמנים שבהיכל, ווייל ווען די יוונים זענען אריין אין היכל האבן זיי מטמא געווען אלע שמנים פון היכל, וכשגברה בית חשמונאי ונצחום, און ווען די חשמונאים האבן זיך געשטארקט און זיי מנצח געווען, בדקו ולא מצאו אלא פך אחד של שמן שהיה מונח בחותמו של כהן גדול, האבן זיי געזוכט און זיי האבן נישט געטראפן נאר איין פך שמן וואס עס איז געווען פארזיגלט מיט'ן חותם פון כהן גדול, ולא היה בה אלא להדליק יום אחד, און עס איז נישט געווען אין איר שמן נאר צו אנצינדן איין טאג, נעשה בו נס והדליקו בו שמנה ימים, עס איז געשען א נס אז מען האט אנגעצונדן פון דעם אכט טעג, לשנה אחרת קבעום ועשאום ימים טובים בהלל והודאה, א יאר שפעטער האט מען עס קובע געווען פאר א יו"ט מיט הלל והודאה.
פרעגט דער בית יוסף פארוואס האט מען מתקן געווען צו אנצונדן די מנורה אויף אכט טעג, די ערשטע טאג איז דאך נישט געווען קיין נס, ווייל עס איז דאך געווען שמן אויף איין טאג? ענטפערט ער אז עס איז יא געווען א נס אויך אין דעם ערשטע טאג, ווייל מען האט צו טיילט די שמן אויף אכט חלקים, איז דאך די ערשטע טאג אויך נישט געווען קיין שמן.
פרעגן די מפרשים וויאזוי האט מען עס געמעגט צו טיילן, די הלכה איז דאך תן לה כפי מדתה, אז מען דארף לייגן א חצי לוג שמן, און אז מען האט עס צו טיילט האט מען דאך נישט געלייגט קיין שיעור?
ענטפערן די מפרשים בפשטות אז מען האט זיך פארלאזט אז עס וועט געשען א נס, אזוי ווי דער מאן דאמר וואס לערנט סומכין על הנס.
פרעגט דער בנין דוד אז עס איז נאך אלץ שווער לויט'ן רמב"ם וואס לערנט אז א כהן וואס טוט אן די בגדי כהונה שלא בשעת עבודה איז עובר אויפ'ן איסור פון כלאים, ווייל די אבנט איז געווען געמאכט פון כלאים, און אז מען האט צוטיילט די שמן אויף אכט חלקים האט מען נישט מקיים געווען די מצוה פון הדלקת המנורה ווייל עס האט נישט געהאט קיין שיעור, איז עס דאך געווען שלא בשעת עבודה, און לויט'ן רמב"ם טאר מען נישט אנטון די בגדי כהונה, און די נתינת השמן מוז דאך זיין א כהן, און די גמרא (זבחים פ"ב) ברענגט אין בגדיהם עליהם אין כהונתם עליהם, אז אויב מען טוט נישט אן די בגדי כהונה איז ער נישט קיין כהן?
כדי צו פארענטפערן די קשיא וועט מען מקדים זיין די גמרא אין יומא (ס"ט ע"א) וואס זאגט פושטין ומקפלין ומניחים תחת ראשיהם, אז די כהנים פלעגן אויסטהון די בגדי כהונה און עס צו זאם לייגן, און לייגן אונטערן קאפ, אמר רב פפא לא תימא תחת ראשיהן אלא נגד ראשיהן, אז זיי האבן עס נישט געלייגט אונטערן קאפ נאר לעבן דעם קאפ, הכי נמי מסתברא דכנגד ראשיהן דאי סלקא דעתך תחת ראשיהן ותיפוק ליה משום כלאים, אז עס קען נישט זיין אז זיי האבן עס געלייגט אונטערן קאפ ווייל עס איז אסור וועגן כלאים, זאגט די גמרא ווייטער רב אשי אמר לעולם תחת ראשיהן, איי איז דאך שווער והא קא מתהני מכלאים, ער האט דאך הנאה פון כלאים, ענטפערט די גמרא בגדי כהונה קשין הם, אז די בגדי כהונה זענען הארטע קליידער און עס ווארימט נישט, איז עס נישט קיין מלבוש, איז נישטא ביי דעם די איסור פון כלאים.
פרעגט תוספות אז אין ערכין זאגט דאך די גמרא פונקט פארקערט אז ביי בגדי כהונה איז יא דא א איסור פון כלאים נאר די תורה האט עס מתיר געווען אזוי ווי עס שטייט דארט "הכל חייבין בציצית כהנים לוים וישראלים" פרעגט די גמרא פשיטא עס איז דאך זיכער אז יעדער איז מחויב? ענטפערט די גמרא כהנים אצטריכא ליה ער דארף לאזן הערן אז כהנים זענען אויך מחויב מיט ציצית, סד"א הואיל וכתב לא תלבש שעטנז גדילים תעשה לך מאן דלא אשתרי כלאים לגביה בלבישה הוא דמחויב במצות ציצית, איך וואלט געמיינט אז וויבאלד די איסור פון כלאים שטייט לעבן די מצוה פון ציצית איז נאר דער וואס טאר נישט אנטהון כלאים מחויב מיט ציצית, והני כהנים הואיל ואשתרי כלאים לגבייהו לא לחייבו, אבער די כהנים וואס מעגן אנטון כלאים ווייל די אבנט פון די בגדי כהונה איז געווען פון כלאים זענען נישט מחויב מיט ציצית קמ"ל לאזט ער מיר הערן אז זיי זענען יא מחויב מיט ציצית, זעהט מען דאך אז עס איז יא דא די איסור פון כלאים, און די גמרא אין יומא זעהט אז עס איז נישטא די איסור פון כלאים?
ענטפערט דער קול אריה מיט די סברא פון אחשביה, וואס דאס איז ביי צוויי אופנים, די ערשטע אופן איז ווען איינער עסט חמץ נוקשה איז ער עובר אויפ'ן איסור אכילת חמץ חאטשיג עס איז נישט קיין עסן, ווייל וויבאלד ער עסט עס יא איז ער עס מיט דעם מחשיב פאר א עסן, און די צווייטע אופן איז אויב מען איז מקיים א מצוה איז עס די מצוה מחשיב, אזוי רש"י ברענגט אויף די משנה (ביצה) וואס זאגט אין מדליקין בשמן שריפה ביו"ט, אז מען טאר נישט אנצונדן א פייער אין יו"ט מיט שמן פון תרומה וואס איז טמא געווארן, זאגט רש"י אז חאטשיג יו"ט מעג מען אנצונדן א פייער לצורך אוכל נפש און עס איז נישט קיין מלאכה אבער מיט שמן שריפה טאר מען נישט, ווייל עס איז דאך א מצוה עס צו פארברענען איז עס די מצוה מחשיב פאר א מלאכה, און עס איז אסור אפילו לצורך אוכל נפש.
קומט אויס אז דאס וואס די גמרא זאגט אין יומא אז ביי די בגדי כהונה וואס עס איז הארטע קליידער איז מען נישט עובר אויפ'ן איסור פון כלאים ווייל עס איז נישט קיין דרך לבישה איז נאר אויב מען טוט עס נישט אן לשם מלבוש, און ער איז נישט מקיים א מצוה ביים אנטון, אבער ווען מען טוט עס אן לשם מלבוש אדער מען איז מקיים א מצוה איז מען יא עובר, ווייל עס איז יא א מלבוש וועגן די סברא פון אחשביה.
לויט דעם איז שוין פארענטפערט די קשיא פון תוספות, ווייל אין מס' ערכין איז מען יא עובר אויפ'ן פון כלאים, ווייל עס רעדט זיך אז דער כהן טוט אן די בגדי כהונה ביי די עבודה, איז ער דאך מקיים א מצוה, איז עס יא א מלבוש וועגן די סברא פון אחשביה, נאר די תורה האט עס מתיר געווען, אבער אין מס' יומא וואס זיי האבן עס געלייגט אונטערן קאפ, און עס נישט אנגעטהון, און מען האט אויך נישט מקיים געווען א מצוה, איז דאך נישטא די סברא פון אחשביה, איז נישטא די איסור פון כלאים.
לויט דעם קען מען פארענטפערן די קשיא וואס דער בנין דוד פרעגט אויפ'ן בית יוסף וויאזזי מען האט צו טיילט די שמן אויף אכט חלקים, דער כהן האט דאך נישט געמעגט אנטון די בגדי כהונה ווייל עס איז נישט געווען קיין שיעור און עס איז נישט קיין עבודה, און לויט'ן רמב"ם איז מען עובר אויפ'ן איסור פון כלאים, איז שוין זייער גוט פארענטפערט ווייל אפילו עס האט נישט געהאט קיין שיעור האט דער כהן יא געמעגט אנטון די בגדי כהונה און ער האט נישט עובר געווען, ווייל ער האט עס דאך נישט אנגעטון לשם מלבוש נאר כדי צו אנצונדן די מנורה, און אפילו עס איז נישט קיין עבודה האט ער נישט עובר געווען ווייל עס איז נישטא די סברא פון אחשביה איז מען נישט עובר, אזויווי די גמרא אין יומא ווייל עס איז געווען הארטע קליידער.
.
