די ערשטע אמעריקאנע פארטייען
ווען האט זיך אנגעהויבן די געדאנק פון פארטייען אין אמעריקע? וואס זענען געווען זייערע אנשויאונגען? וועלכע פארטייען זענען אלץ געווען?
דאס אלעס און פיל נאך וועלן מיר בעז"ה אין דעם ארטיקל פרובירן מסביר זיין אויפ'ן שפיץ גאפל, מיר האפן אז איר וועט הנאה האבן.
די פאראייניגטע שטאטן איז געגרינדעט געווארן יולי 4 1776 (באמת האט דער קאנגרעס שוין געשטימט יולי 2 פאראייניגט צו ווערן זעלבסטשטענדיג ,נאר דער אפיציעלע " דעקלעראציע פון אומאפהענגיגקייט" איז געווארן אונטערגעשריבן צוויי טעג שפעטער אום יולי 4) ווען די דרייצן קאלאניעס (מעסעטשוסעטס, ניו העמפשיר, קאנעטיקעט, ראוד איילענד, ניו יארק, ניו דזשערסי, פענסילוועניע, דעלעוועיר, מערילענד, ווירדזשיניע, נ. קאראליינע, ס. קאראליינע, דזשארדזשיע) האבן דערקלערט זעלבסשטענדיגקייט פון גרויס בריטאניע (מעגליך אין א צווייטע געלעגנהייט וועלן מיר מער מאריך זיין) .
עס האט גענומען א שיינע פאר יאר זיך צו צוזאם קלויבן און אוועקשטעלן שטאנדהאפטיג, און דעצעמבער 15 1788 האט זיך אנגעהויבן וואלן פאר'ן פרעזידענט אמט, ווי דזשארדזש וואשינגטאן איז ערוועלט געווארן פאראייניגט דורך אלע 69 עלעקטארס זייענדיג שטארק פאפולער האבנדיג געדינט אלץ הויפט גענעראל ביי די רעוואלוציע.
אאינער פון וואשינגטאן'ס נאנטע איז געווען אלעקסאנדער העמילטאן ער איז געווען א איינפלוסרייכער מאן מיט א שטארקע פאליטישע פארשטאנד און דער טרעזשורי סעקרעטאר פון לאנד, ער האט איבערצייגט וואשינגטאן צו איינפירן א רייע פאליסיס, א שטייגער ווי א נאציאנאלע חוב און א צענטראלע באנק, איינפירן געוויסע שטייערן, וואס דאס אלעס האט שטארק געהויבן די עקאנאמיע אינעם נארוואס געגרינדעטן לאנד.
געווען איז אבער אסאך מענטשן וואס זיי איז נישט געפאלן זיינע פאליסיס, א שטייגער ווי טאמעס דזשעפערסאן און דזשעימס מעדיסאן, זיי האבן געהאלטן אז העמילטאן'ס פאליסיס פארשטערקערן די מאכט פון די פעדעראלע רעגירונג און שוואכט אפ די מאכט פון די סטעיט רעגירונגען, מורא האבנדיג אז דאס וועט פירן דאס לאנד צו א דיקטאטורישער מאנארכיע, און נאך אסאך פאליטישע מיינונגס פארשידנהייטן, די צוויי פראקציע'ס זענען גערופן געווארן די פעדערעליסטן (העמילטאן און זיין גרופע) און אנטי-פעדערעליסטן (דזשעפערסאן און זיין גרופע).
אין יאר 1791 האט העמילטאן דורכגעפירט א רייע געזעצן וואס האבן בענעפיטירט דער פעדעראלע רעגירונג איבער מעניופעקטשורינג (דהיינו ארויפלייגן טאריפ'ס אויף אלע זאכן וואס ווערן אימפארטירט וכו'), דאס האט שוין ארויסגענומען פון די כלים די אנטי-פעדערעליסטן ווי דזשעפערסאן און מעדיסאן, האבן זיי ארויסגעגעבן א צייטונג מיט'ן נאמען "נאציאנאלע גאזעט" וואו זיי האבן כסדר געהאמערט אויף העמילטאן'ס פאליסיס, ווי זיי האבן דערקלערט אז "דער לאנד איז צוטיילט אין צוויי פראקציע'ס אונזער פראקציע וואס האלט אז די מענטשהייט קען זיך אליין רעגירן, און העמילטאן'ס פראקציע וואס וויל א דיקטאטורישע מאנארכיע" דאס האט געברענגט דערצו אז דער לאנד איז געווארן שארף צוטיילט אין צוויי און עס איז צושטאנד געקומען די צוויי פארטייען " דער פעדערעליסטישע פארטיי" אין שפיץ פון העמילטאן, און "דער דעמאקראטישע-רעפובליק פארטיי" אין שפיץ פון דזשעפערסאן.
דער פעדערעליסטישער פארטיי איז בעיקר געווען קאנציטרירט אין די צפון חלק פונעם לאנד דהיינו ניו ענגלאנד (דער רעכטע פליגל אויבן פונעם לאנד וואס נעמט אריין די 6 סטעיטס קאנעטיקוט, מעין, מעסעטשוסעטס, ניו העמפשיר, ראוד איילענד, ווערמאנט) און אביסל פון ניו יארק ניו דזשערסי און דעלעוועיר, בעת די דעמאקראטישע-רעפובליק פארטיי איז בעיקר געווען קאנצעטרירט אין די דרום סטעיטס.
נאך א פאל וואו עס האט זיך שטארק אנגעזעהן די חילוק צווישן די צוויי פארטייען איז געווען אין יאר 1793 ווען עס האט אויסגעבראכן א קריג צווישן פראנקרייך און גרויס-בריטאניע, אפיציעל איז אמעריקע געבליבן נייטראל אבער אומאפיציעל האבן די פעדערעליסטן געשטיצט די בריטישע און זאגאר געשלאסן אן אפמאך מיט זיי און די דעמאקראטיש-רעפובליקאנער האבן געשטיצט פראנקרייך.
ביי די 1792 עלעקשאנ'ס ווי פרעזידענט וואשינגטאן איז געווארן ווידערערוויילט אן קיין קעגנערשאפט איז אבער אויף די וויצע פרעזידענט אמט יא געווען א געלויף די פעדערעליסטן האבן ארויסגעשטעלט דער אינקאמבענט וויצע דזשאן עדעמס, די דעמאקראטיש-רעפובליקאנע האבן געוואלט נאמינירן זייער פירער דזשעפערסאן, אבער דאס וואלט זיי געקאסט די וואלן ווייל ער איז געקומען פון די זעלבע סטעיט ווי וואשינגטאן נעמליך ביידע זענען געווען ווירדזשיניע איינוואוינער און לויט די קאנסטיטוציע טארן די עלעקטארס פון א סטעיט נישט שטימען פאר ביידע קאנדידאטן פון זייער סטעיט, ממילא האבן זיי אויסגעקליבן דער ניו יארק'ער גאווערנאר דזשארדזש קלינטאן האפנדיג מיט דעם צו באקומען אויך די ניו יארקע שטימען (ניו יארק איז דעמאלט געווען דער הויפט סווינג סטעיט...).
למעשה האט עדעמס געווינען ווידערערוויילונג מיט 77 עלעקטארעל שטימען (67 איז געווען די מאיאריטעט) פון די 132 און קלינטאן נאר 50 און מיט דעם איז פארשטערקערט געווארן די מאכט פון די פעדערעליסטן.
אי"ה אין קומענדיגע ארטיקל: די 1796 עלעקשאן, און די אונטערגאנג פון דער פעדערעליסטישע פארטיי.
פאר סיי וועלכע פראגע\הערה\קריטיק לאזט אייך הערן.
דאס אלעס און פיל נאך וועלן מיר בעז"ה אין דעם ארטיקל פרובירן מסביר זיין אויפ'ן שפיץ גאפל, מיר האפן אז איר וועט הנאה האבן.
די פאראייניגטע שטאטן איז געגרינדעט געווארן יולי 4 1776 (באמת האט דער קאנגרעס שוין געשטימט יולי 2 פאראייניגט צו ווערן זעלבסטשטענדיג ,נאר דער אפיציעלע " דעקלעראציע פון אומאפהענגיגקייט" איז געווארן אונטערגעשריבן צוויי טעג שפעטער אום יולי 4) ווען די דרייצן קאלאניעס (מעסעטשוסעטס, ניו העמפשיר, קאנעטיקעט, ראוד איילענד, ניו יארק, ניו דזשערסי, פענסילוועניע, דעלעוועיר, מערילענד, ווירדזשיניע, נ. קאראליינע, ס. קאראליינע, דזשארדזשיע) האבן דערקלערט זעלבסשטענדיגקייט פון גרויס בריטאניע (מעגליך אין א צווייטע געלעגנהייט וועלן מיר מער מאריך זיין) .
עס האט גענומען א שיינע פאר יאר זיך צו צוזאם קלויבן און אוועקשטעלן שטאנדהאפטיג, און דעצעמבער 15 1788 האט זיך אנגעהויבן וואלן פאר'ן פרעזידענט אמט, ווי דזשארדזש וואשינגטאן איז ערוועלט געווארן פאראייניגט דורך אלע 69 עלעקטארס זייענדיג שטארק פאפולער האבנדיג געדינט אלץ הויפט גענעראל ביי די רעוואלוציע.
אאינער פון וואשינגטאן'ס נאנטע איז געווען אלעקסאנדער העמילטאן ער איז געווען א איינפלוסרייכער מאן מיט א שטארקע פאליטישע פארשטאנד און דער טרעזשורי סעקרעטאר פון לאנד, ער האט איבערצייגט וואשינגטאן צו איינפירן א רייע פאליסיס, א שטייגער ווי א נאציאנאלע חוב און א צענטראלע באנק, איינפירן געוויסע שטייערן, וואס דאס אלעס האט שטארק געהויבן די עקאנאמיע אינעם נארוואס געגרינדעטן לאנד.
געווען איז אבער אסאך מענטשן וואס זיי איז נישט געפאלן זיינע פאליסיס, א שטייגער ווי טאמעס דזשעפערסאן און דזשעימס מעדיסאן, זיי האבן געהאלטן אז העמילטאן'ס פאליסיס פארשטערקערן די מאכט פון די פעדעראלע רעגירונג און שוואכט אפ די מאכט פון די סטעיט רעגירונגען, מורא האבנדיג אז דאס וועט פירן דאס לאנד צו א דיקטאטורישער מאנארכיע, און נאך אסאך פאליטישע מיינונגס פארשידנהייטן, די צוויי פראקציע'ס זענען גערופן געווארן די פעדערעליסטן (העמילטאן און זיין גרופע) און אנטי-פעדערעליסטן (דזשעפערסאן און זיין גרופע).
אין יאר 1791 האט העמילטאן דורכגעפירט א רייע געזעצן וואס האבן בענעפיטירט דער פעדעראלע רעגירונג איבער מעניופעקטשורינג (דהיינו ארויפלייגן טאריפ'ס אויף אלע זאכן וואס ווערן אימפארטירט וכו'), דאס האט שוין ארויסגענומען פון די כלים די אנטי-פעדערעליסטן ווי דזשעפערסאן און מעדיסאן, האבן זיי ארויסגעגעבן א צייטונג מיט'ן נאמען "נאציאנאלע גאזעט" וואו זיי האבן כסדר געהאמערט אויף העמילטאן'ס פאליסיס, ווי זיי האבן דערקלערט אז "דער לאנד איז צוטיילט אין צוויי פראקציע'ס אונזער פראקציע וואס האלט אז די מענטשהייט קען זיך אליין רעגירן, און העמילטאן'ס פראקציע וואס וויל א דיקטאטורישע מאנארכיע" דאס האט געברענגט דערצו אז דער לאנד איז געווארן שארף צוטיילט אין צוויי און עס איז צושטאנד געקומען די צוויי פארטייען " דער פעדערעליסטישע פארטיי" אין שפיץ פון העמילטאן, און "דער דעמאקראטישע-רעפובליק פארטיי" אין שפיץ פון דזשעפערסאן.
דער פעדערעליסטישער פארטיי איז בעיקר געווען קאנציטרירט אין די צפון חלק פונעם לאנד דהיינו ניו ענגלאנד (דער רעכטע פליגל אויבן פונעם לאנד וואס נעמט אריין די 6 סטעיטס קאנעטיקוט, מעין, מעסעטשוסעטס, ניו העמפשיר, ראוד איילענד, ווערמאנט) און אביסל פון ניו יארק ניו דזשערסי און דעלעוועיר, בעת די דעמאקראטישע-רעפובליק פארטיי איז בעיקר געווען קאנצעטרירט אין די דרום סטעיטס.
נאך א פאל וואו עס האט זיך שטארק אנגעזעהן די חילוק צווישן די צוויי פארטייען איז געווען אין יאר 1793 ווען עס האט אויסגעבראכן א קריג צווישן פראנקרייך און גרויס-בריטאניע, אפיציעל איז אמעריקע געבליבן נייטראל אבער אומאפיציעל האבן די פעדערעליסטן געשטיצט די בריטישע און זאגאר געשלאסן אן אפמאך מיט זיי און די דעמאקראטיש-רעפובליקאנער האבן געשטיצט פראנקרייך.
ביי די 1792 עלעקשאנ'ס ווי פרעזידענט וואשינגטאן איז געווארן ווידערערוויילט אן קיין קעגנערשאפט איז אבער אויף די וויצע פרעזידענט אמט יא געווען א געלויף די פעדערעליסטן האבן ארויסגעשטעלט דער אינקאמבענט וויצע דזשאן עדעמס, די דעמאקראטיש-רעפובליקאנע האבן געוואלט נאמינירן זייער פירער דזשעפערסאן, אבער דאס וואלט זיי געקאסט די וואלן ווייל ער איז געקומען פון די זעלבע סטעיט ווי וואשינגטאן נעמליך ביידע זענען געווען ווירדזשיניע איינוואוינער און לויט די קאנסטיטוציע טארן די עלעקטארס פון א סטעיט נישט שטימען פאר ביידע קאנדידאטן פון זייער סטעיט, ממילא האבן זיי אויסגעקליבן דער ניו יארק'ער גאווערנאר דזשארדזש קלינטאן האפנדיג מיט דעם צו באקומען אויך די ניו יארקע שטימען (ניו יארק איז דעמאלט געווען דער הויפט סווינג סטעיט...).
למעשה האט עדעמס געווינען ווידערערוויילונג מיט 77 עלעקטארעל שטימען (67 איז געווען די מאיאריטעט) פון די 132 און קלינטאן נאר 50 און מיט דעם איז פארשטערקערט געווארן די מאכט פון די פעדערעליסטן.
אי"ה אין קומענדיגע ארטיקל: די 1796 עלעקשאן, און די אונטערגאנג פון דער פעדערעליסטישע פארטיי.
פאר סיי וועלכע פראגע\הערה\קריטיק לאזט אייך הערן.
דער גרעסטער אנטיסעמיט קען נישט פיינט האבן אונז אידישע קינדער אזוי שטארק ווי מיר האבן זיך ליב.