שוין לאנג נישט באשריבן קיין נייע סידיס. אבער וואס טוט מען נישט פאר צאלי גאלד? נאך אלעמען איז צאלי געווען דער זינגער ביי מיין חתונה, און עפעס א געפיל פון הכרת הטוב האב איך נאך.
זיך צו דערמאנען מיין אייוועלט פעסווארד האט גענומען אפאר מינוט... אבער מיין געפיל צו נגינה האב איך קיינמאל נישט פארלוירן. דערפאר האב איך גלייך ביים הערן דעם פריוויו געוואוסט, אז אויף דעם סידי וועל איך "מוזן" שרייבן א באריכט.
איך האב געטראכט אז קודם וועל איך באשרייבן די חסיד'ישע ניגונים און נאכדעם וועט מען גיין צו די אנדערע סטיילס... אבער איין מינוט, אז כ'וועל באשרייבן קודם די חסיד'ישע ניגונים וועט מיר גארנישט בלייבן אויסער דעם...
אין מיינע אויערן קלינגען די קלאנגען פון א סידי וואס וואלט נישט געווען קיין בושה צו הערן "בעק אין די דעיס" ווען ר' משה גאלדמאן ע"ה האט פארנומען דעם אויבנאן פון היכל הנגינה. די מוזיק איז אפשר קלארער פון אין תשמ"ג אבער דער חסיד'ישער טעם איז דער ארגינעלער און זעלבער ווי אין יענע יארן ווען חסיד'ישע נגינה האט ריכטיג אפגעטייטשט איר באדייט.
זאל טאקע דער זכות פון רבי שמעון בר יוחאי מגין זיין אויף ר' צאלי'ן... און מיט דעם וועלן מיר טאקע אנהייבן.
1) תורתו מגן לנו. לעבעדיג און לוסטיג. ס'הייבט דעם צוהערער הויך און העכער. דער ניגון איז נתחבר געווארן דורך ר' משולם גרינבערגער וועלכער האט ווי געווענליך צוגעשטעלט א הערליך שטיקל ארבעט. די מוזיק - אראנדזשירט דורך ר' נפתלי משה - טראגט מיך אריבער קיין מירון (ווער ס'איז שוין דארט געווען וועט אוודאי זאגן אז כ'ווייס נישט וואס איך רעד... אבער איך האלט מיך צו מיינס). א פיינע, שיינע און לעבעדיגע ניגון. צום סוף האט נפתלי משה באשלאסן מיר צו געבן א ציפ און הערליך אריינמישן א שטיקל פון בר יוחאי... נו נו נפתלי משה, מ'וועל מיר זיך שוין פאררעכענען... קום אריין אין אישית...
2) פון ל"ג בעומר גייט מען אריבער צו די עשרת ימי תשובה. באקאנטע ווערטער, ס'איז אפילו דא א באקאנטע ניגון אויף דעם (יעדער זאגט עס ביים דאווענען מיט'ן זעלבן ניגון...) אבער ר' פנחס מרדכי האט באוויזן מחדש צו זיין נאך א ניגון אויף די זעלבע ווערטער. א ניגון א שטיק ווארימקייט, פונקט צוגעפאסט פאר צאלי און זיין צעפידלטע שטימע (כאפסט וואס איך מיין...) ה' שמעה בקולי... אוודאי הערט ער! אזא שטימע רייסט דאך שטיקער!
3) יעצט צוריק צו א פשוט'ע וואכעדיגע מנחה... ועל חסדך הגדול באמת ובתמים נשעננו. ווערטער וואס מ'טראכט נישט צופיל אריין דערין, אבער זיי זאגן גאר אסאך. אבער היות ר' משולם איז מסופק געווען צי דער עולם וועט כאפן דעם מעסעדזש, האט ער צוגעלייגט די אידישע טייטש צום ניגון... טאטע זיסער נאר אויף דיר.
א ניגון איבער מעלת הצדקה, ארויסגענומען פון די ווערטער פונעם הייליגן רמב"ם, און איבערגעטייטשט פאר די וואס פארשטייען נישט קיין אידיש...
און אינמיטן הערט מען א באקאנטע שטימע... מ'געט א קוק אינעם ביכל און אלעס ווערט פארענטפערט; דאס איז יאסי גרין'ס ניגון! א שיינע ניגון דורך יאסי גרין, הערליכע מוזיק דורך משה לויפער, שיינע כאר דורך יואל הורוויץ (סארי אלי, צו מיקסינג פארשטיי איך נישט...), וואס קען זיין בעסער פון דעם?
6) אויף טרעק 6 האב איך נישט קיין ווערטער. די ניגון האט גראדע ווערטער, אסאך דערפון, אבער גלייך ביים הערן דעם ערשטן שורה האב איך געזען אז דאס נישט סתם "נאך א אידישע ניגון", נאר אזוינס און אזעלעכס. סיי די ניגון, סיי די תוכן, סיי די פראפעסיאנאלע גראמען, אלעס רעדט ווערטער.
און אגב בין איך געוואויר געווארן אז משה לויפער איז אויך א קאמפאזיטאר.
עבדו את ה' בשמחה בואו לפניו ברננה. כי טוב ה' לעולם חסדו ועד דור ודור אמונתו. ס'פעלט נישט קיין ניגונים אויף די ווערטער, אבער דא האט איר איינס וואס די ווערטער און די ניגון זאגן דאס זעלבע...
און לגבי די מיקסינג...
... האב איך נישט וואס צו זאגן. האסט פארגעסן?
8) פאר די אינטראו פון מתרצה גיי איך ניסלעך... עכט "אלד-סטייל".
א ניגון קאמפאזירט דורך ר' משולם גרינבערגער, פול מיט בקשה ותחנון, געאייגנט צו זינגען אפילו ווען ס'איז דא א ברית אין ביהמ"ד... ווערטער וואס נעמט געווענליך צו זאגן שנעלער ווי א שהכל (פאר ווער ס'האט נישט קיין או-סי-די...), אבער דינט ווי א קורץ און שארפע תפלה אין אונזער "דור עני".
9) און רעדנדיג פון שחרית... עזרת אבותינו אתה הוא מעולם וכו'. (דא האב איך גארנישט פון צוריקהאלטן די ווערטער; יעדער קען עס סיי-ווי אויסנווייניג; כ'בין נאר פשוט פויל...) (יעצט גייט איךהער [ער איז נאך דא?] אויסרעכענען וועלכע ס'איז לענגער...)
יאסי גרין (איינער קען אים?) האט צוגעשטעלט א הערליך שטיקל, נפתלי משה א הערליכע ארענדזשמענט, און צאלי גאלד מאכט די כאר! מי כעמך צאלי!
10) לעבעדיג! ביי די קומנדיגע חתונה ווען איר וועט הערן "ברוך שנתן תורה לעמו ישראל בקדושתו, ואתם ה' בה' אלקיכם חיים כלכם היום" און איר וועט זיך וואונדערן "פון וואו קומט דער שיינער ניגון?", זאלט איר געדענקען, you heard it here first. דאס קומט פון צאלי גאלד, פון די נייע סידי "אהבה רבה", ערשינען בשנת תשע"ד. דער ניגון איז א יציר פון ר' משולם גרינבערגער, מיט א שיינע כאר צוזאמגעשטעלט דורך אברהמ'י בערקאו פון ידידים, און - קוואוט - "רולי אזרחי איז אן ארענדזשער". ענד קוואוט.
דער ניגון הייבט.
11) און די לעצטע ניגון האב איך ליב ממש אהבה רבה. א לאנגע ניגון אבער ווערד יעדע סעקונדע. יאסי גרין האט ווי תמיד זיכער געמאכט אז דער ניגון זאל אפטייטשן די ווערטער, און משה לויפער האט זיכער געמאכט אז מוזיקאליש זאל דער ניגון ארויסקומען א יופי.
נאך א קורצן טעלעפאן שמועס האט ר' משה מסכים געווען צוצושטעלן דעם כאר, סיי פון די ערוואקסענע און סיי פון די קינדער, און טאקע אראפגעלייגט א הערליך שטיקל ארבעט וואס שטימט גוט מיט זיין ביז-יעצטיגע רעזומעי.
דער ניגון זעלבסט איז פון אנפאנג רואיג, אבער די לעצטע פאר ווערטער זענען בשמחה. משום סיבה האבן די ארויסגעבער באשלאסן צו ענדיגן מיט'ן רואיגן חלק פונעם ניגון, און מיך לאזן הענגען מיט'ן צונג אינדרויסן, ווארטנדיג אויפ'ן קומענדיגן ניגון...
דא האסטו די פולע לשון ״שמונה מעלות יש בצדקה זו למעלה מזו, מעלה גדולה שאין למעלה ממנה, זה המחזיק ביד ישראל שמך ונותן לו מתנה או הלואה או עושה עמו שותפות או ממציא לו מלאכה כדי לחזק את ידו עד שלא יצטרך לבריות לשאול״
