אידישע וועלט פארומס

די שאלה איז נאר צו לפת מיינט מייערן..

גערעכטער האט געשריבן: די שאלה איז נאר צו לפת מיינט מייערן..

לפת איז ריבין (turnips), נישט מייערן, אזוי זאגט דער ש"ך דארט.

ריבין, מיינט נישט אויך קאלא-רובין?

ווייס איך נישט, מיין מגי"ש האט געטייטשט מייערן.

farshlufen האט געשריבן: ריבין, מיינט נישט אויך קאלא-רובין?

ריבין איז Turnips.
Collerabi איז א צוזאמשטעל פון צוויי ווערטער, און עס הייסט אזוי, ווייל עס איז א מין קרויט ( colle איז קרויט, אזויווי אין coleslaw) וואס זעט אויס אזויווי Turnips.

farshlufen האט געשריבן: אין דייטש הייסט עס קאלא-ראהבן.

והבנתי אז Beets צוויקל איז אויך פון די משפחה.

יא, צוויקל/בוריקעס ווערן אויך אנגערופן אין די פוסקים "רויטע ריבין".

בן מהללאל האט געשריבן:

גערעכטער האט געשריבן: די שאלה איז נאר צו לפת מיינט מייערן..

לפת איז ריבין (turnips), נישט מייערן, אזוי זאגט דער ש"ך דארט.

בשם די "מהרי"ל", איך מיין די טעות קומט פון די ווייל אין העברעיש רופט מען דאס מייערן

גערעכטער האט געשריבן:

בן מהללאל האט געשריבן:

גערעכטער האט געשריבן: די שאלה איז נאר צו לפת מיינט מייערן..

לפת איז ריבין (turnips), נישט מייערן, אזוי זאגט דער ש"ך דארט.

בשם די "מהרי"ל", איך מיין די טעות קומט פון די ווייל אין העברעיש רופט מען דאס מייערן

אין העברעיש איז לפת turnips, "גזר" איז מייערן.

איך האב געשניטן א צוויבל מיט א פליישיגע מעסער, דערנאך מיט א פארווע מעסער, מה דינו עם הסכין הפארווע?

רבי משה האט געשריבן: איך האב געשניטן א צוויבל מיט א פליישיגע מעסער, דערנאך מיט א פארווע מעסער, מה דינו עם הסכין הפארווע?

לויט וויפיל איך געדענק ווענד זיך עס צו אגב דוחקא דסכינא איז עס אויך בולע אדער נאר מפליט

אדער יא האט געשריבן:

רבי משה האט געשריבן: איך האב געשניטן א צוויבל מיט א פליישיגע מעסער, דערנאך מיט א פארווע מעסער, מה דינו עם הסכין הפארווע?

לויט וויפיל איך געדענק ווענד זיך עס צו אגב דוחקא דסכינא איז עס אויך בולע אדער נאר מפליט

דאס איז ביי סתם, אבער א דבר חריף איז בולע און פולט און אפילו אן אינו בן יומו ווערט נשבח, און ס'ווערט אויס נט בר נט.

סאטמאר פירט זיך און לכאורה רוב וועלט אויך אז פון מילכיגס ביז פליישיגס ווארט מען א האלבע שעה איז אינטרעסאנט ווייל רביה"ק מסאטמאר זי"ע האט געווארט א שעה

ביי די שווייצע קעז ווארט מען 6 שעה ביז פליישיגס

סטאר האט געשריבן:

סאטמאר פירט זיך און לכאורה רוב וועלט אויך אז פון מילכיגס ביז פליישיגס ווארט מען א האלבע שעה איז אינטרעסאנט ווייל רביה"ק מסאטמאר זי"ע האט געווארט א שעה

טאקע אינטערעסאנט, ווייל די רבי זי"ע איז דער וואס האט הערליך מבאר געווען די נישט אפענע מקור פון ווארטן א האלבע שעה.

sheetrock האט געשריבן:

ביי די שווייצע קעז ווארט מען 6 שעה ביז פליישיגס

איך מיין סאיז דא א שיטה אז ביי קעז ווארט מען א טאג

איז דעס די איינציגסטע אינטערעסאנטע זאך וואס מ'האט געטראפן ביים רבין?

סטאר האט געשריבן:

sheetrock האט געשריבן:

ביי די שווייצע קעז ווארט מען 6 שעה ביז פליישיגס

איך מיין סאיז דא א שיטה אז ביי קעז ווארט מען א טאג

יעדע מין קעז אדער נאר דיע וואס מ'לאזט שטיין פאר חדשים?

sheetrock האט געשריבן:

סטאר האט געשריבן:

sheetrock האט געשריבן:

ביי די שווייצע קעז ווארט מען 6 שעה ביז פליישיגס

איך מיין סאיז דא א שיטה אז ביי קעז ווארט מען א טאג

יעדע מין קעז אדער נאר דיע וואס מ'לאזט שטיין פאר חדשים?

איך ווייס נישט פינקטלעך ...אפשר וועסט עס טרעפן און אוצר הלכות פון הרב פריעדמאן אויף שבועות ...ביי די מילכיגע סעודה

סטאר האט געשריבן:

sheetrock האט געשריבן:

סטאר האט געשריבן:

sheetrock האט געשריבן:

ביי די שווייצע קעז ווארט מען 6 שעה ביז פליישיגס

איך מיין סאיז דא א שיטה אז ביי קעז ווארט מען א טאג

יעדע מין קעז אדער נאר דיע וואס מ'לאזט שטיין פאר חדשים?

איך ווייס נישט פינקטלעך ...אפשר וועסט עס טרעפן און אוצר הלכות פון הרב פריעדמאן אויף שבועות ...ביי די מילכיגע סעודה

ער האט שוין א נייעם חלק אויף יו"ד הערליך שיין צענומען אלע שיטות און מציאות פון די קאמפאני'ס און די טשיזן.

סטאר האט געשריבן:

סאטמאר פירט זיך און לכאורה רוב וועלט אויך אז פון מילכיגס ביז פליישיגס ווארט מען א האלבע שעה איז אינטרעסאנט ווייל רביה"ק מסאטמאר זי"ע האט געווארט א שעה

רביה,ק האט נישט ג'געסן מילכיגס נאך פליישיגס אפילו נאך זעקס שעה, נאר געווארט ביז צום נעקסטן טאג.
אנא כחלא בר חמרא זאגט שוין די גמרא אויף אזוינע סארט חומרות. מיר קענען נישט נאכטוהן וואס מענטשן, כ'מיין מלאכים, וואס זענען מיליאן מדרגות העכער פון אונז טוהן.

אינעם אוצר הלכות אויף יו"ד שרייבט ער אז סאטמאר רב זי"ע האט געווארט א שעה, און נאך גבינה האט ער געווארט 6 שעה.

יידישע קהילות האט געשריבן:

סטאר האט געשריבן:

סאטמאר פירט זיך און לכאורה רוב וועלט אויך אז פון מילכיגס ביז פליישיגס ווארט מען א האלבע שעה איז אינטרעסאנט ווייל רביה"ק מסאטמאר זי"ע האט געווארט א שעה

רביה,ק האט נישט ג'געסן מילכיגס נאך פליישיגס אפילו נאך זעקס שעה, נאר געווארט ביז צום נעקסטן טאג..

פון וואו נעמסטו דאס? ס'איז ידוע אז ער האט איינמאל געגעסן מילכיג ביי של"ש (געטרונקן א קאווע, און אפשר אויך איינגעטונקן די חלה אין פוטער) מקיים צו זיין דעם מנהג פון הייליגן צאנזער רב

סתם אזוי איז עס נישט אויסגעקומען ווייל ער האט געגעסן די בייטאג סעודה זייער שפעט

מסתמא האט געשריבן:

זייער אינטערעסאנט די נושא

לערנענדיג קיצור שלחן ערוך שטייט דארטן נישט קיין ווארט וועגן ווארטן פון מילכיגס אויף פליישיגס, סשטייט אבער יא אז מדארף קינוח והדחה

ריכטיג. מעיקר הדין ווערט בכלל נישט דערמאנט ווארטן נאך מילכיגס א האלבע שעה. אסאך ווייסן נישט פון דעם, און לאזן אויס דעם עיקר די קינוח והדחה צווישן די צוויי סעודות וואס איז א חיוב מעיקר הדין.

די מקור צום ווארטן איז א זוהר הק'. און דער נועם אלימלך ברענגט שוין אין פרשת משפטים אז שבועות דארף מען נישט ווארטן, איז משמע אז א גאנצע יאר יא, אבער ער זאגט נישט ווי לאנג. אין שלה"ק אויף שבועות ווערט עס אויך דערמאנט, און ער זאגט מ'זאל יא ווארטן א שעה.

אסאך לעצטערע פוסקים ווייזן שוין אן די מקור צו א האלבע שעה. בקיצור נמרץ, אז אין זוה"ק הנ"ל שטייט שעתא חדא, נאכדעם לייגט ער צו ווילאנג ס'נעמט צו גיין א מיל אדער צוויי, און צווישן איין מיל און צוויי איז בערך א האלבע שעה. אנדערע שרייבן אז שעתא חדא מיינט נישט דווקא א שעה, נאר א זמן מסויים וואס איז בערך א האלבע שעה.