אידישע וועלט פארומס

סטראשעלע האט געשריבן:

מיללער האט געשריבן: יישר-כח פארשלאפן, דאס איז טאקע מער גאליציאניש געשטומט, ערלוי איז דאך אין אונגארן.

אפשר, ווייסט איר מער פרטים איבער דעם ר' משה, איז ער אוועק ביים קריג?

אין מאורי גאליציא כרך ג' צד 1063 שרייבט ר' מאיר וואונדער: נולד בדראביטש כ' סיון תר"ע לאביו ר' אברהם חיים דוד סופר-שרייבער נשיא א"י, למד בישיבות אונגאריא ובמיוחד בערלוי. נשיא כולל עסטרייך-גאליציען בגאליציע ובא"י, ונציג לכנסיות הגדולות של אגודת ישראל. ביקר בא"י בתרצ"ז, ובשנת ת"ש נתיישב שם. משנת תש"ב מראשי עיריית בני ברק והוועדה הדתית, מעסקני היהדות החרדית בעיר, וממייסדי חוגי חתם סופר.

נחמן נתן האט געשריבן: יא, אין 'גבול עולם' רייסט מען אראפ דאס גרינדונג פון מוסדות אין טבריא וואס איז ידוע געגרינדעט געווארן בפקודת דער דברי שמואל פון סלאנים.

מען קען כמעט נישט פארשטיין וואס עס האט זיך אלץ אפגעטוען אין די מוסדות'ער (ליין: כוללים), וואס איז ליידער געווען א בחי' פון איש את רעהו חיים בלעו. דאס דחקות ועניות איז געווען אין לשער, דאס ביסעלע וואס מ'האט געהאט צו לעבן איז געווען א דאנק די בני חוץ לארץ וואס האבן געשיקט געלטער אויפצוהאלטן דעם ישוב, און ווען כולל פלוני האט געזעהן אז כולל אלמוני איז מצליח און זיי האבן גוטע קאנעקשאנס קיין חוץ לארץ, האט זיך גלייך אנגעהויבן א מיאוסע מערכה אראפצורייסן דעם קאנקורענץ, אויפן מיאוס'טען אופן.

וואו מ'וועט נאר נישטערן אין אלטע צייטונגען און ירחונים איבער יענע ביטערע תקופה, וועט מען מיט שטוינונג טרעפן העסליכע בריוון און פאשקעווילן פון איינעם אויפן צווייטן. באזונדער קען מען זעהן אין די 'החבצלת' אויסגאבעס גאר אסאך וועגן די סארט.

מיללער האט געשריבן: אן אינטערעסאנטע דאקומענט געפונט זיך די טעג אויף די זשואיש-זשען ווויו-מעיט וועב-זייטל, דאס איז א נזר גבאות פאר ר' דוד אליעזר בעליסאף שו"ב אין שטאט ווענקאווער, בריטיש-קאלאמביע אין קאנאדא, פונעם כולל זיטאמיר לצדקת רמבעה"נ פון די שטעט; י-ם, צפת און טבריא.

AUGUST 24, 1923
Says “meshullachim” Took Money Intended for Jerusalem

NEW YORK, Aug. 24 (JTA) –
Charges that the local offices of the Jewish community in Palestine known as the "Kolel Shomre Hachomoth" (Guardians of the Walls) had used all the contributions intended for the members of the community for the expenses of the local office are made in an appeal published in the Jewish Morning Journal by the Rev. Dr. Philip Klein.
Rabbi Klein contends that the local offices have not sent as much as a cent to the Jerusalem community in 5 months. He couples this charge with an appeal that Hungarian Jews send moneys intended for the "Kolel" direct to Jerusalem or else only to representatives authorized by him. He states that 3,000 members of the Hungarian community in Jerusalem are in woeful distress

imzist האט געשריבן: א זאך וואס מוטשעט מיר:
א) דער כולל זיבענבערגען איז דאך לכאורה דער כולל טראנסילוואניען. לפי מיעוט ידיעתי זענען די 2 היינו הך. נו, וועלכע פון די 2 קרייזן הנ"ל זענען געווען די נשיאים דארטן? קיין איינער! עס איז געווען אונטער דעש אייביג. צי האלטן מיר ביי 3 סעפעראטע כוללים אין טראנסילוואניען אליינס?
ב) והיא העיקר: אוואו זענען נעלם געווארן די וויזשניצע און סיגוטע כוללים נאכן קריג? פארוואזשע איז רביה"ק מ'סאטמאר - אליינס א זון פונעם קדושת יו"ט - אריבער געגאנגען צו כולל שומרי החומות?

farshlufen האט געשריבן: אות זכרון וואס איז געהאנגען אינעם ביורא פון כולל חבת ירושלים נאך איידער דעם חורבן אייראפע.

טוב שם משמן טוב
הנה שכרו אתו ופעולתו לפניו והלך לפניך צדקיך ןכבוד ה' יאספך
לזכר עולם בארץ החיים
ב"ה
תכתב זאת לדור אחרון צדקת רבותינו הגאונים הצדיקים הקדושים
נשיאי ארעא קדישא מאורי הגולה זי"ע אשר שמשו בכתר הנשיאות
במפעל הכביר והנשגב של צדקת רבינו מאיר בעל הנס זי"ע להח'
הישוב הקדוש באר"הק, זכרה להם אלקינו לטובה להחסותם בצל
כנפי השכינה, בגן עדן תהא מנוחתם וימליצו טוב בעדנו עדי יקיצו
וירננו שוכני ובלצ"ג בב"א.

הגאון האדיר מאור הגולה הרב ר' מרדכי זאב עטינגער זצ"ל מלבוב בהגה"צ
הרב ר' יצחק אהרן זצ"ל, נשיא ארה"ק ת"ו, הלך לאור באור החיים הנצחיים ביום ב' תמוז תנצב"ה.

הגאון הגדול הצדיק הרב ר' יצחק עטינגער זצ"ל מלבוב, בהגה"צ ר' מרדכי זאב
זצ"ל, נשיא ארה"ק ת"ו, הלך לאור באור החיים הנצחיים ביום ז' שבט תרנ"א תנצב"ה.

הרב הגאון הצדיק רבי יצחק ליב סופר זצ"ל מדראהביטש בהגה"צ ר' אברהם
שמואל בנימין זצ"ל שמש בכתר הנשיאות שבע עשרה שנה עד עלות נשמתו הטהורה
ביום י"ג תמוז התרס"ז תנצב"ה.
זוגתו הרבנית הצדקת המפורסמת אשת חיל רבת פעלים מרת שרה מלכה ע"ה
בהרה"ג ר' דוד לינדענבוים ז"ל, נלב"ע ביום כ"א אדר תרצ"ב תנצב"ה.

הרה"ג המפורסם רב פעלים מו"ה יצחק אייזיק פאפערש ז"ל, נשיא ארה"ק
בבראד, הלך לאור באור החיים יום ו' אייר התרפ"ז, תנצב"ה.

הרה"ג המפורסם רב פעלים מו"ה ר' שמואל יהודא שענקער ז"ל בהר"ר חיים ז"ל
נשיא ארה"ק בקראקא, הלך לאור באור החיים ביום ו' טבת תרצ"ב, תנצב"ה.

הרה"ג המפורסם רב פעלים מו"ה ר' שלמה זלקי בהר"ר ישראל קאנאריק זצ"ל
נשיא האפיס דכוללינו בנויארק, הלך לאור באור החיים ביום ו' טבת תרצ"ב, תנצב"ה.

הרה"ג המפורסם רב פעלים מו"ה ר' ישראל בה"ר שמואל משה הכהן קעניגסבערג זצ"ל
סוכן האפיס דכוללינו בנויארק, הלך לאור באור החיים ביום ב' אייר תרצ"ד, תנצב"ה.

הרב הגאון הצדיק ר' אברהם חיים דוד סופר זצ"ל, מבאריסליב, יע"א
בהרהגה"ת ר' יצחק ליב סופר זצ"ל, שמש בכתר הנשיאות שלשים שנה, הלך לאור
באור החיים יום ז, ניסן התרצ"ז, תנצב"ה.

farshlufen האט געשריבן: מיללער, בזכרוני שדברנו פונעם אמעריקאנעם כולל וסימניך אייזענשטיין.