אידישע וועלט פארומס

לאיסור, קאנט איהר זעהן דעם ספר תורת אמתפון רבי אהרן ראזענבערג פון מאנסי,
ב"ר משה אריה מ'לאנדאן, וחתן הרה"צ ר' משה דוב הלוי בעק.

ביקסאד האט געשריבן: לאיסור, קאנט איהר זעהן דעם ספר תורת אמתפון רבי אהרן ראזענבערג פון מאנסי,
ב"ר משה אריה מ'לאנדאן, וחתן הרה"צ ר' משה דוב הלוי בעק.

לאיסור? איך האב דעם ספר דורכגעלעזט, מ'קען נישט אנצייגן אויף קיין שום פארשטענדליכער איסור, חוץ דאס אז די ציונים ימ"ש שטייען דארונטער די ארגענעזאציע.

ארעסטאנט האט געשריבן:

ביקסאד האט געשריבן: לאיסור, קאנט איהר זעהן דעם ספר תורת אמתפון רבי אהרן ראזענבערג פון מאנסי,
ב"ר משה אריה מ'לאנדאן, וחתן הרה"צ ר' משה דוב הלוי בעק.

לאיסור? איך האב דעם ספר דורכגעלעזט, מ'קען נישט אנצייגן אויף קיין שום פארשטענדליכער איסור, חוץ דאס אז די ציונים ימ"ש שטייען דארונטער די ארגענעזאציע.

פאר-שטענדליכע איסור, אזוי, די תקנה פון וועד ארבע ארצות אז א ספר דארף א הסכמה ווייסט איהר פאר-וואזשע ?
ביי נישט ספרי הלכה למעשה איז דער עיקר באדערפעניש אז דער מחבר איז א ירא שמים.

והכי צריכים המוציאים לחושך הסכמה, לא מיבעי שלא שינו מדברי ראשונים כמלאכים, אלא גם כן שלא הכניסו דברי דופי לשיטתם, ומי יאמר להם מה תעשה, הא אלו שעומדים על גבם, ערבך ערבא צריך.
הרבה יש עוד להאריך בזה, להלכה חוץ מעניני אמונות ודעות.

פארוואס דערמאנט קיינער נישט דעם איסור פון 'מניח שם למין' וואס צוליב דעם פסק'ענט מען אז, 'ספר תורה שכתבה מין ישרוף'.

בזכרוני שבשו"ת באר משה דעברעצין כתב ע"ז.

מסתבר אז ספרים וואס ס'איז דא פון אנדערע הוצאות איז זיכער דא א מקום להדר בהרחק מן הכיעור און נישט נוצן זייערע, אבער ספרים וואס נאר זיי גיבן ארויס קען מען דאך נישט אינגאנצן אויפהערן צו לערנען,

בדומה לזה האב איך א שאלה צי מען מעג אריינטראגן אין ביה"כ דעם הארד דריוו פון היברוי בוקס?....

יהיה כן האט געשריבן: מען זאגט אז ביים רבי'ן אין שטוב איז אויך געווען דערפון, כ'ווייס נישט פונקטליך, זיידזשע מברר ביי די ווייסערס

איך האב געהערט פון א איד, שוין איבער די זעכציג. אז ער געדענק אז ביים רבי'ן (בעל דבר"י) אין שטוב, איז געווען ספרים וואס זענען געדריקט געווארן דורך מוסד הרב קוק.

אלף בית האט געשריבן: דער בר-אילן איז נישט געווען קיין קלענערער כופר ווי קוק. ן.

לאו דוקא...... כ'בין מחולק מיט דיר

אלף בית האט געשריבן:

יהיה כן האט געשריבן: מען זאגט אז ביים רבי'ן אין שטוב איז אויך געווען דערפון, כ'ווייס נישט פונקטליך, זיידזשע מברר ביי די ווייסערס

איך האב געהערט פון א איד, שוין איבער די זעכציג. אז ער געדענק אז ביים רבי'ן (בעל דבר"י) אין שטוב, איז געווען ספרים וואס זענען געדריקט געווארן דורך מוסד הרב קוק.

פרעג אים צו ס'איז נישט געווען באהאלטן, און טאמער יא, פארוואס.
וגם יש לברר וויפיל דער רבי זצ"ל האט אריינגעקוקט דערין, אדער פרובירט זיך צו באגיין.
ועוד עיין בנושא "נוצן דייטשע פראדוקטן" ותרווה צמאונך.

שטארק זיך האט געשריבן: איבער יא אייגענס צו נישט אייגענס, להוי ידוע אז זיי דרוקן זאכן שטרם ראו אור הדפוס פון כתבי יד, און אין די מבואות (המטונפות...) פארלאזן זיי זיך אויף פארשידענע צווייפלהאפטיגע פראפעסארישע השערות, צומאל ממש קינדישע שטותים, אז עס איז דער אדער יענער ראשון און דעם רופן זיי על שמו, ווען אין רעאליטעט איז בכלל נישט קלאר מבטן מי יצאו הדברים.
והבוחר יבחר.

לדוגמא:
מוסד הר"ק הדפיסו חידושי הריטב"אעמ"ס גיטין, ושוב נדפס על ידי 'מכון הרי פישל' מאותו כתב יד, והם הדפיסו אותו אות באות ע"ש 'חידושי הרמ"ה'

אלף בית האט געשריבן: דער ציל פונעם מוסד איז געווען בעיקר, צו דריקן פארשידענע ספרי הראשונים, וועלכע זענען געווען בכת"י, אד"ג.
.

די מכון איז נישט געגרינדעט געווארן וועגן דרוקן די ראשונים.
נאר דער זון פונעם גרינדער, הרב "שילה רפאל" וועלכער איז געווען מער היימיש געשטימט [דוכט זיך די בית ישראל האט אים געגליכן], האט איבערגעוואוגן די מנהלים אז מזאל זיך נעמען צו די ראשונים, און זיי האבן געהאט אסאך כתבי ידות, איז געווען א גוטע פלאן.

געשעהן איז עס נאכדעם וואס דער רפאל האט געדארפט פארמאכן זיין כולל, האט ער געזאגט פאר די יונגעלייט אז ער גייט זיי געבן, אזוי צו זאגן, "צידה לדרך" אין יעדע אינגערמאן האט באקומען ארבעט וואס צו טוהן. א מסכתא וכדומה.

אבער די עיקר מטרה פונעם מכון בשעת'ן גרינדען בשנת תרצח איז געווען צו דרוקן ספרים פון ציונית הדתית.

למעשה דוכט זיך אז היינט איז געווארן פונעם טפל א עיקר. [עכ"פ מאניווייז...].

נאך א נקודה פאר די סאטמארע עולם.

איז די ספרים וואס שטייט אינעווייניג "נדפס בסיוע המשרד לעניני דתות" - איז לכאורה דא א געהעריגע איסור אריינצוקוקן פונקט וואו מטאר נישט נעמען קיין געלט פון די מדינה פאר שכר לימוד. ופשוט.

שטארק זיך האט געשריבן: דער טעם פון ספר תורה שכתבה מין איז אויסדרוקליך צוליב 'מניח שם למין' וואס דאס איז לכאורה דא אויך שייך.

איבער יא אייגענס צו נישט אייגענס, להוי ידוע אז זיי דרוקן זאכן שטרם ראו אור הדפוס פון כתבי יד, און אין די מבואות (המטונפות...) פארלאזן זיי זיך אויף פארשידענע צווייפלהאפטיגע פראפעסארישע השערות, צומאל ממש קינדישע שטותים, אז עס איז דער אדער יענער ראשון און דעם רופן זיי על שמו, ווען אין רעאליטעט איז בכלל נישט קלאר מבטן מי יצאו הדברים.

דאס זאגט אייך עפעס?

איך רעדט שוין נישט פון די שינויי גירסאות וואס איז דא דארט לרחצה, ווי זיי טוישן ארום לפי קט שכלם ווי ביים טאטן אין וויינגארטן.

והבוחר יבחר.

אויב איז עס איבערגעדרוקט פון כתב יד איז נישט שטארק משנה צי ס'יז פונעם ריטב"א צי פונעם רמ"ה, ס'קען אמאל געשען א טעות ביים משווה זיין די שריפט און זיך טועה זיין, אבער ביידע זענען תורה שלימה.

שינויי גירסאות איז אלעמאל אונטן אין די הערות, די כתב יד זעלבסט רירט מען נישט צו.

טראכט גוט וועט זיין גוט האט געשריבן:

אלף בית האט געשריבן: דער ציל פונעם מוסד איז געווען בעיקר, צו דריקן פארשידענע ספרי הראשונים, וועלכע זענען געווען בכת"י, אד"ג.
.

די מכון איז נישט געגרינדעט געווארן וועגן דרוקן די ראשונים.
נאר דער זון פונעם גרינדער, הרב "שילה רפאל" וועלכער איז געווען מער היימיש געשטימט [דוכט זיך די בית ישראל האט אים געגליכן], האט איבערגעוואוגן די מנהלים אז מזאל זיך נעמען צו די ראשונים, און זיי האבן געהאט אסאך כתבי ידות, איז געווען א גוטע פלאן.

געשעהן איז עס נאכדעם וואס דער רפאל האט געדארפט פארמאכן זיין כולל, האט ער געזאגט פאר די יונגעלייט אז ער גייט זיי געבן, אזוי צו זאגן, "צידה לדרך" אין יעדע אינגערמאן האט באקומען ארבעט וואס צו טוהן. א מסכתא וכדומה.

אבער די עיקר מטרה פונעם מכון בשעת'ן גרינדען בשנת תרצח איז געווען צו דרוקן ספרים פון ציונית הדתית.

דא שטייט אז עס איז געגרינדעט געווארן פאר ביידע, סיי ציונות דתית און סיי להבדיל ספרי ראשונים.
http://www.mosadharavkook.com/store/about.php