מ'מאכט חוזק, אבער ער האקט ווייטער... מיט א פרישן האק...
ס'איז נישט קיין געפארטיגטע זאך, ס'פעלט אסאך מקורות, און אסאך זאכן שטייט פון פריערדיגע און איך האב נאר דעם פונקטליכן מקור פונעם שפעטערדיגן, ווערט נישט ברוגז...
די מטרה איז צו דערציילן פאר די קינדער די פרשה אויף אן אינטערעסאנטן וועג מיט די מדרשים, און אפילו פאר זיך איז עס אינטערעסאנט צו לייענען, איר וועט זיך שפעטער איבערצייגן אז ס'איז דא צענדליגער פרטים פונעם מבול וואס איר האט קיינמאל נישט געוואוסט.
דער יעצטיגער שטיקל איז נאר די הקדמה... האפענטליך וועט מארגן זיין א המשך.
איך ווארט צו הערן הערות...
מ'מאכט חוזק, אבער ער האקט ווייטער...
גייט זיך מתולאל שפאצירן מיט זיין 10 יעריגן מרד'ן, שוין א לאנגע צייט וואס מתולאל האט צוגעזאגט פאר מרד אז אויב ער וועט אים העלפן מיט די גניבות וועט ער אים נעמען אויף א שפאציר אין שטאט און ער וועט אים ווייזן נייע געגענטער וואו מ'קען זיך גרינג אריינכאפן אין הייזער און פעלדער צו בא'גנב'נען דעם עולם.
"טאטע ווער וואוינט אין דעם טונקעלן גאס? פארוואס איז דא אזוי ליידיג, מ'זעהט נישט קיין קינדער זיך שפילן אין די פעלדער אזוי ווי אין די אנדערע גאסן?" פרעגט מרד מיט וואונדער.
"הער זיך צו מרד'ל" זאגט מתולאל, "אין דעם גאס איז נישט אינטערעסאנט אריינצוגיין, דא וואוינט א אלטער איינזאמער מענטש, ער איז שוין נאנט צו די 500 יאר און ער האט נאכנישט קיין קינדער, ער וואוינט זייער ארים אן קיין שום באקוועמליכקייטן (א) ס'נישטא וואס צו גנב'נען דארטן, לאמיר גיין ווייטער"
"אבער טאטע איך זעה דארט ווי איינער שלעפט זיך מיט גאר אסאך ביימער, ס'קוקט אויס ווי ער גייט מאכן ברעטער דערפון, לאמיר אים צוגיין פרעגן וואס ער פלאנט צו בויען."
"הער זיך איין מרד, דער נח איז זייער א פארפרומטער, און איך האב נישט קיין כח צו הערן וואס ער האט צו זאגן, אבער אז דו ווילסט אזוי שטארק וועלן מיר גיין רעדן צו אים."
מתולאל מיט מרד זענען נענטער געגאנגען צו נח'ן, "הער נח" שרייעט מתולאל פון די אנדערע זייט גאס, "וואס זענען די אלע קלעצער וואס איר שלעפט אזוי, זענט איר ענדליך געקומען צום שכל און איר גייט זיך בויען א שיינעם פאלאץ אנשטאט דיין קליינעם חורבה'לע?"
נח לייגט אראפ דעם זעג מיט וואס ער האלט אינמיטן צוגרייטן די ביימער, ער זעצט זיך אראפ אויף א גרויסן קלאץ, ער גראדט זיך אויס דעם בארד, און ער נעמט זיך מסביר זיין.
הער זיך צו מתולאל, ס'נישט קיין סוד אין שטאט אז דו ביזט א גרויסער גנב, און נישט נאר דו, נאר דיין טאטע, ברודער, פעטער און פלימעניק זענט איר אלע גנבים איינס גרעסער פון צווייטן, און ווי איך זעה האסטו שוין מצליח געווען אריינצונעמען אויך דיין קליינעם מרד'ל אין געשעפט, זאלסטו וויסן, דער רבש"ע וואס האט באשאפן די וועלט האט באשלאסן אז גענוג איז גענוג, אויב וועט איר נישט בקרוב אויפהערן מיט די גניבות און תשובה טון באצייטנס גייט קומען א מבול און פארפלייצן די וועלט! (ב)
חא חא חא... פלאצט מתולאל אויס אין א געלעכטער, א נייע מעשה, עפעס א מבול איז דיר אריין אין קאפ, וואס מבול ווען מבול, הער אויף צו דערשרעקן מענטשן, קום מרד, לאמיר גיין פון דא, צופיל חכמה וועסטו נישט איינקויפן דא.
נח האט זיך בכלל נישט פארשעמט, ער ווייסט אז ער טוט דעם רצון ה', דער רבש"ע האט אים בפירוש געזאגט אז ס'גייט קומען א מבול אויף די וועלט, און ער זאל אויפבויען א גיגאנטישע תיבה וואס וועט ארייננעמען אים מיט פארלעך פון אלע חיות און בהמות, "איך דארף ווייטער טון דעם אויבערשטנס באפעל" ברומט זיך נח אונטער, און נאך א טשוואק איז געווארן אריינגעהאקט אינעם יסוד פונעם צוקונפטיגן תיבה.
10 יאר שפעטער.
דער קליינער מרד'ל איז שוין גארנישט אזוי קליין, ער איז שוין א 200 פיס (66 מעטער) הויעך, (ג) ער העלפט שוין לאנג נישט זיין טאטן, פארקערט גאר, לעצטנס האט ער מיט זיין גרופע גנבים גאר אויסגעליידיגט זיין טאטנס אוצרות, יעצט איז ער אויפן וועגן דורכצופירן עפעס א נייעם שווינדל, ער לויפט אזוי צווישן די געסלעך אנגעצויגענערהייט, "ווער האקט דא אין קאפ אריין?" פרעגט ער נערוועזערהייט, "כ'מיין ס'קומט פון יענעם געסל דארט אין די זייט" ענטפערט הלאלך, "לאמיר זעהן וואס דארט גייט פאר, אפשר קען מען נאך פארדינען א האמער אינטערוועגנס..."
"אוי מיין באשעפער!" שרייעט מרד אויס, "דער אלטער נח, כ'גדענק נאך ווען איך בין געווען א קינד האט ער עפעס געדרשן'ט פאר מיין טאטן איבער א מבול, לאמיר צוגיין צו אים, אפשר האט ער עפעס אינטערעסאנטס צו דערציילן..."
"הרב נח, וואס בויעט איר דא?" פרעגט מרד ווי גלייך ער ווייסט נישט, "הערטס אויס קינדער" זאגט נח, ס'דאך נישט קיין סוד אז די וועלט איז ליידער זייער זינדיג, און ווי איך הער האסטו שוין היינט אליינס א גאנצע גרופע וואס גייט ארום גנב'נען און בארויבן רעכטס און לינקס, דער באשעפער וואס האט באשאפן די וועלט האט באשלאסן אז ער וועט עס מער נישט דולדן, ס'גייט קומען א מבול, דאס הייסט א גאס רעגן וואס וועט פארשוועמען די גאנצע וועלט, איך בעט אייך, טוט באצייטנס תשובה וועט איר בלייבן לעבן."
מרד פלאצט אויס אין א הילכיגן געלעכטער, קום הלאלך, מיר וועלן גארנישט פארדינען פון רעדן שטותים דא מיט דעם אלטן, זאל ער ווייטער האקן אין זיין תיבה אריין, און מיר וועלן האקן אין מענטשליכע טעשער...
מרד, הלאלך, און יקנעין האבן געהויבן פיס און זיך געלאזט צום מארק, דארט וועלן זיי ווארשיינליך קענען טרעפן א גרינגן ציהל צו בא'גנב'נען, ווען זיי זענען נאך געווען גאנץ ווייט פונעם מארק האט שוין מרד מיט זיינע שארפע בליקן באמערקט ווי דער פויער נובל שלעפט א גאנצן וואגן מיט פולע זעק בונדלעך, (אין יענע צייטן ווען מענטשן האבן געגעסן נאר געוויקסן איז בונדלעך געווען א טייערער ארטיקל) מרד איז גלייך אריין אין די כלים, "הערטס אויס חברה, לאמיר מאכן א פלאן וויאזוי אריבערצופירן די זעק פון נובל'ס וואגן צו אונזער סטארידש." (ד)
הלאלך איז אבער גארנישט געווען אזוי פרייליך מיט די גאנצע מעשה, "הער זיך איין מרד, ס'איז דא איין קליינער פראבלעם מיט דיין גאנצן פלאן, גיב א גוטן קוק וועסטו זעהן ווי דארט ביים אריינגאנג צום מארק זיצט דער גאנצער בית דין מיט אלע דיינים, דער נובל וועט גלייך לויפן צו בי"ד, און זיי וועלן ניטאמאל דארפן זוכן עדות אונז צו באשולדיגן נאכדעם וואס די דיינים וועלן מיט זייערע אייגענע אויגן צוזעהן וואס מיר האבן דא אפגעטון, זיי וועלן גלייך שיקן די פאליציי אונז צו ארעסטירן, און איך דארף דיר נישט זאגן וואס מ'וועט אלס טרעפן ביי אונז אויב מ'וועט זוכן...
מרד גיבט א קראץ זיין ציגעלע בארד, ס'איז אונטערגעקומען א שווערער פראבלעם, אזוי קען מען נישט ווייטער פירן קיין געשעפטן, אויב די דיינים וועלן ערענסט זיך מטפל זיין מיט די גניבות קען דער גאנצער ביזנעס נאך גיין באנקראט, און וואס וועט זיין מיט די אלע עבירות זיינע וואס ער דארף האבן אסאך געלט דורכצופירן? ניין! מ'דארף טרעפן אן עצה! אויף עפעס א וועג דארף מען קענען ווייטער אנגיין מיט די ארבעט אן דעם וואס דער בי"ד זאל שטיין אין וועג.
פלוצלונג איז דער שטילער יקנעין אויפגעשפרינגען, "איך האב א געדאנק!" מיט קורצע ווערטער האט ער איבערגעגעבן זיין פלאן, מרד האט אים געגעבן א ברודערליכן קלאפ אין די פלייצע, און מ'האט זיך ארויסגעלאזט אויספירן דעם פלאן.
נובל איז געווען א ארימער פויער, וויפיל ער האט פרובירט צו גנב'נען איז עס אים קיינמאל נישט געלונגען, ער איז נעבעך געווען א שלימזל, האט ער מחליט געווען בלית ברירה מ'דארף דאך דאך האבן עפעס צו גיבן פאר די קינדער אין מויל אריין, וועט ער פרובירן האנדלן אויפן גראדן שטייגער, ער האט פארקויפט זיין האלבן הויז, און מיטן געלט האט ער געקויפט אפאר זעק בונדלעך, ער לאזט זיך ארויס צום מארק, און ער האפט עס צו פארקויפן מיט אביסל ריוח וועט ער כאטש קענען גיבן פאר זיינע קינדער וואס צו עסן.
ווען ער איז אנגעקומען נעבן מארק האט ער געזעהן פונדערווייטנס דעם טרויעריג בארימטן גנבים גרופע פון מרד מתולאל'ס, אבער ווען ער האט געזעהן די בימה מיט די דיינים ווי זיי באוואכן דעם מארק האט ער זיך געשפירט רוהיג, קיינער וועט זיך נישט דערוואגן צו רויבן ממש אין פנים פון דעם בי"ד.(ה)
פלוצלונג, ווי פון אונטער דער ערד, א גאנצע גרופע פון הונדערטער חברה האבן ארויסגעשפראצט פון אלע זייטן, זיינע זעק זענען צועפנט געווארן, און יעדער האט געכאפט... 1 באנדל, נובל ווייסט נישט צו ער זאל לאכן אדער זאל וויינען, ער לויפט שנעל צו די דיינים, "העלפט מיר" שרייעט ער, ווי זענען די פאליציי?! פארוואס ארעסטירט מען נישט די חברה?!
"מיר קענען נישט משפט'ן ווען מ'גנב'עט ווייניגער ווי די ווערט פון א פרוטה" האט ער דער עלטסטער דיין געענטפערט, נובל אראפגעלאזט די נאז, קוקט אויס איך וועל שוין פארבלייבן א שלימזל ווילאנג איך לעב... און מרד מיט זיין גרופע האבן אויפגענומען נאך אפאר הונדערט ארבעטער אין זייער גרופע...
20 יאר שפעטער
אינדרויסן פון שטאט אין ריזיגע געצעלטן פירט זיך דער גרויסער סטארידש פון ''מרד מתולאל'ס כאפ און רויב'' קאמפעני, הונדערטער ארבעטער ארבעטן שעות צו סארטירן די אלע גע'גנב'עטע חפצים וואס אנדערע הונדערטער ארבעטער כאפן און רויבן איבערן גאנצן לענג און ברייט פון די שטאט, מרד פירט א פונקטליכן חשבון וויפיל שעה יעדער ארבעטער פארברענגט און לויט דעם ווייסט ער וויפיל זיי צו באצאלן, יעדער ארבעטער שרייבט ארויף אויפן גרויסן טאוול ביים אריינגאנג פונקטליך ווער ער איז געקומען און געגאנגען יעדן טאג, און ער חתמ'ט זיין אינטערשריפט.
ביינאכט ווען אלע ארבעטער זענען שוין אהיים הייבט זיך אן די נאכט ארבעט, מרד האט א קינצליכן פעלשער וואס גייט צו צום גרויסן טאוול, און פאכמאנישט גנב'עט ער אראפ גאנצעטע שעות פון די ארבעטער, ער מאכט פונקטליך נאך זייער שריפט און חתימה, אזוי אז סוף וואך ווען די ארבעטער שרייען חי וקים אז זיי האבן געארבעט מער שעות, ווייזט זיי מרד זייער אייגענע חתימה אויף דעם סכום שעות...
און מיינט נישט אז די ארבעטער זענען אזעלכע נארנים, ביים טיר שטייען טאקע באוואפענטע שומרים פון "חברת תובל קין" (ו) און באוואכן די טויערן אז קיינער זאל נישט קענען ארויסטראגן קיין סחורה, אבער אינטער דער ערד איז דא א ברייטפארצווייגטער נעץ פון טונעלן וואס ציען זיך פון געצעלט צו געצעלט, און גאנצעטע אייזעלן פול מיט סחורה פארלאזן דעם פלאץ יעדן טאג ממש ''אינטער'' די נאז פון מרד...(ז)
מרד איז שוין דאן געווען 40 יאר און ער האט ענדליך מחליט געווען צו נעמען א וואך וואקאציע פון די ביזנעס צו חתונה האבן, נאכן גנב'נען אלע שטאפיר, מתנות, וכו' האט מען ענדליך באשטימט די חתונה, און אין א מזל'דיגע שעה האט מרד חתונה געהאט מיט זיין פרוי צידה.
אין די וואך פון שבע ברכות האט זיך דער נייער פארפאלק ארויסגעלאזט אויף א שפאציר, דער חתן האט געוויזן פאר זיין נייע כלה די שיינע גאסן פון שטאט, פלוצלונג נעמט זי זיך שרייען און לויפן ווי א חסר דעה, מרד קען איר קוים נאכלויפן, ווער ער איז ענדליך מצליח איר צו כאפן פרעגט ער איר מיט איין אטעם וואס גייט פאר? וואס האסטו זיך אזוי דערשראקן? צידה קען קוים ארויסרעדן א ווארט, זי ווארפט זיך פאר שרעק, זי ווייזט אים נאר מיט די הענט אריבער די גאס, מרד כאפט א בליק, ער וואונדערט זיך שוין וואס האט איר אזוי דערשראקן, וואס זעהט ער? א שעפסעלע ראנגעלט זיך מיט א קאץ, דער שעפס עפענט א מויל ווי טיגער, און צופליקט דעם קאץ אויף שטיקער, מרד גיבט א מאך מיט די האנט, נע, דאס איז דאך א נארמאלע ערשיינונג ביי די היינטיגע שעפסן, ווארט נאר ווארט ווען דו וועסט זעהן וויאזוי די קיען פארציקן די שעפסן! אוי וועסטו דעמאלס שפרינגען. (ח)
די חתן כלה זענען ווייטער געגאנגען, נאך דעם אינצידענט מיטן ווילדן שעפס האט שוין מרד מורא געהאט נאכאמאל צו דערשרעקן זיין נייע ווייב, האט ער איר געטראגן איבער די שטילע געסלעך פון שטאט, ענדליך האט זי זיך אנגעהויבן צו בארוהיגן, און דער שפאציר איז צוריק געווארן איינגענעם.
גייענדיג ביי א געוויסע גאס טראכט מרד צו זיך "עפעס איז מיר די גאס קענטליך, לאמיר אריינגיין זעהן וואס דא קומט פאר, אפשר איז דא אן אלטער קליענט וועם איך פלעג העלפן אויסליידיגן זיין דירה, אה איך כאפ שוין... וויאזוי רופט ער עס נאר? אה, א תיבה... וואו איז ער דער נח, אה, דארט שטייט ער און האקט..."
"קום צידה" זאגט מרד, "איך וועל דיר ווייזן עפעס אינטערעסאנט," "וואס מיינסטו, דעם נח מיט'ן תיבה? איך געדענק אים נאך פאר 40 יאר צוריק אלץ קינד ווען ער האט אנגעהויבן צו בויען דעם תיבה... שוין דעמאלס האבן אלע געלאכט פון אים..."
"ס'שוין גארנישט קיין געלעכטער" רופט זיך אן דער איבער 500 יעריגער נח, ס'ווערט נענטער און נענטער דער טאג וואס ער מבול וועט אנקומען, און די גאנצע וועלט וועט פארשוועמט ווערן, מרד מרד! שטעל אפ דיינע גניבות און טוה תשובה באצייטנס! אפשר אזוי וועט דער רבש"ע נישט ברענגען דעם מבול."
ווען נח האט געענדיגט רעדן איז שוין מרד לאנג נישט דארט געווען, און נח האט זיך געוואונדערט וואו זיין נייער היטל איז נעלם געווארן...
וואס איז געווארן ביים סוף?
ווער איז געווען דער נח?
איז מרד אריין אין די תיבה?
ווארט מיט שפאנונג, המשך יבא.
מקורות
א. כלי יקר בראשית ו. כ"א, שהרי וודאי לא הי' לנח מותרות. ב. לא נחתם גזר דינם אלא על הגזל. ג. בעל הטורים מ'שחיתם א'ת ה'ארץ ר"ת מאה, שהי' קומתם מאה אמה, ד. ב"ר ל"א. ה. כלי יקר, ותשחת הארץ ''לפני'' האלהים, שהיו גוזלים ממש בפני הדיינים. ו. עיין רש" בראשית ד. כ"ב. ז. ספורנו, הבעלים גוזלים את האריס בכח, והאריס גוזל את הבעלים במרמה. ח. רמב"ן ו. י"ב, והי' כל הבהמה טורפת.