וועלכע ברכה מאכט מען אויף...?
די אחראים: יאנאש , אחראי , געלעגער
וואסערע ברכה מאכט מען אויף א סענדוויטש אייזקרים, מזונות און שהכול, אדער נאר שהכול?
איך זעה אז קיינער ענטפערט מיר נישט, וועל איך דערציילן פארוואס איך האב דאס געפרעגט.
מוצאי שבת האב איך געהאט מיינע שוואגערס ביי מיר אינדערהיים און איך האב זיי מכבד געווען מיט סענדוויטש אייזקרים, פארשטייט זיך אליין אז איך האב אויך גענומען איינס, איך האב געמאכט א מזונות אויף די קעיק דערפון און נאכדעם א שהכול אויף די אייזקרים מיט א פלאן עס צו עסן רואיגערהייט.
מיין שוואגער הערענדיג די ברכות וואס איך האב געמטאכט זאגט ער מיר אז זיין ראש ישיבה האט געזאט געזאגט אז מען דארף נאר מאכן א שהכול, האב איך אים געזאגט אז איך האב געזען אין א קונטרס, איך מיין אז עס הייסט לוח ברכת הנהנין, אז מען דארף טון וויאזוי איך האב געטון.
לכבוד דעם האב איך עס דא אנגעפרעגט, און איך האף נאך אלץ צו באקומען א ענטפער.
מוצאי שבת האב איך געהאט מיינע שוואגערס ביי מיר אינדערהיים און איך האב זיי מכבד געווען מיט סענדוויטש אייזקרים, פארשטייט זיך אליין אז איך האב אויך גענומען איינס, איך האב געמאכט א מזונות אויף די קעיק דערפון און נאכדעם א שהכול אויף די אייזקרים מיט א פלאן עס צו עסן רואיגערהייט.
מיין שוואגער הערענדיג די ברכות וואס איך האב געמטאכט זאגט ער מיר אז זיין ראש ישיבה האט געזאט געזאגט אז מען דארף נאר מאכן א שהכול, האב איך אים געזאגט אז איך האב געזען אין א קונטרס, איך מיין אז עס הייסט לוח ברכת הנהנין, אז מען דארף טון וויאזוי איך האב געטון.
לכבוד דעם האב איך עס דא אנגעפרעגט, און איך האף נאך אלץ צו באקומען א ענטפער.
- מעסטערמיינד
- שר האלף
- תגובות: 1514
- זיך איינגעשריבן אום:זונטאג יוני 25, 2006 5:35 pm
- בןהרחמן
- סעקרעטאר
- תגובות: 1497
- זיך איינגעשריבן אום:דינסטאג יוני 27, 2006 1:08 am
- לאקאציע:אויפן רעקליינער
cano האט געשריבן: btw
א טונא סענדוויטש וואס איז די הלכה אפשר דארט דארף מען אויך מאכען א עקסטערע ברכה אויף די טונא אין עקסטער אויף די ראול? הא?
די טונא איז נאר א טפל און אויף א טפל דארף מען נישט מאכן קיין ברכה, די שאלה קען אפשר זיין אויב די סענדוויטש האט אויך א שטיקל זויער פיקל אדער א רעפטל טאמאטע צי דאס הייסט אויך א טפל צו נישט
נישט ממש אזא פראגע ווי די קעפל, אבער פארט א דין אין הלכות ברכות.
מיינע קינדער שיחיו עסן רעיזן-ברען, דאס טייטש א סיריעל פון דגן וואס איז אויסגעמישט מיט ראזינקעס. איך האב זיי געזאגט צו מאכן א בורא פרי העץ (אלס שבעת המינין), זאגן זיי מיר אז ניין! בורא מיני מזונות קומט פריער (פילייכט ווייל חטה ושעורה שטייט בעפאר גפן).
זענען זיי טאקע גערעכט?
מיינע קינדער שיחיו עסן רעיזן-ברען, דאס טייטש א סיריעל פון דגן וואס איז אויסגעמישט מיט ראזינקעס. איך האב זיי געזאגט צו מאכן א בורא פרי העץ (אלס שבעת המינין), זאגן זיי מיר אז ניין! בורא מיני מזונות קומט פריער (פילייכט ווייל חטה ושעורה שטייט בעפאר גפן).
זענען זיי טאקע גערעכט?
קרעמער, דאס איז פון סדר ברכת הנהנין פון תניא, פרק י'.
(ט) שבעת המינין עצמן יש להם קדימה זה על זה שכל המוקדם בפסוק ארץ חטה ושעורה וגפן ותאנה ורימון ארץ זית שמן ודבש (דבש פירושו תמרים) קודם לברכה אם הןשוין אצלו בחביבות ואם המאוחר בפסוק חביב אצלו יותר איזה שירצה יקדים:
(י) במה דברים אמורים בפירות זה עם זה או בחטה ושעורה זה עם זה. אבל חטה ושעורה עם פירות יש להקדים החטה ושעורה אף על פי שהפירות חביבים עליו יותר:
(יא) באיזה חטה ושעורה הכתוב מדבר כשהן בדרך אכילתן כגון שעשה ממנו פת או תבשיל שברכתו בורא מיני מזונות אבל כל שמברכין עליו בורא פרי האדמה או שהכל אין מברכין עליו לפני מין ז' אלא אם כן הוא דבר שחביב אצלו יותר ואין ברכתו שהכל אלא בורא פרי האדמה וברכת מין ז' הוא בורא פרי העץ כמו שנתבאר:
(יב) אפילו ברכת בורא מיני מזונות של כוסמין ושבולת שועל ושיפון שאין כתובין בפירוש בפסוק קודמין לברכת בורא פרי העץ של כל הפירות אף שהן מין ז' (ולכן מיני מתיקה שקורין לעקיך אפילו הוא של שיפון קודמין לכל מיני מרקחת אפילו הן ממין ז' ואף שהם חביבים עליו ביותר) חוץ מן הזית שהוא קודם לשעורה ואין צריך לומר לשבולת שועל ושיפון שהן מין שעורה אם שוין בחביבות לפי שארץ השני שבפסוק הפסיק הענין וכל הסמוך לו חשוב מן המאוחר מארץ הראשון אבל חטה קודמת לזית וכן שעורה לתמרים:
(ט) שבעת המינין עצמן יש להם קדימה זה על זה שכל המוקדם בפסוק ארץ חטה ושעורה וגפן ותאנה ורימון ארץ זית שמן ודבש (דבש פירושו תמרים) קודם לברכה אם הןשוין אצלו בחביבות ואם המאוחר בפסוק חביב אצלו יותר איזה שירצה יקדים:
(י) במה דברים אמורים בפירות זה עם זה או בחטה ושעורה זה עם זה. אבל חטה ושעורה עם פירות יש להקדים החטה ושעורה אף על פי שהפירות חביבים עליו יותר:
(יא) באיזה חטה ושעורה הכתוב מדבר כשהן בדרך אכילתן כגון שעשה ממנו פת או תבשיל שברכתו בורא מיני מזונות אבל כל שמברכין עליו בורא פרי האדמה או שהכל אין מברכין עליו לפני מין ז' אלא אם כן הוא דבר שחביב אצלו יותר ואין ברכתו שהכל אלא בורא פרי האדמה וברכת מין ז' הוא בורא פרי העץ כמו שנתבאר:
(יב) אפילו ברכת בורא מיני מזונות של כוסמין ושבולת שועל ושיפון שאין כתובין בפירוש בפסוק קודמין לברכת בורא פרי העץ של כל הפירות אף שהן מין ז' (ולכן מיני מתיקה שקורין לעקיך אפילו הוא של שיפון קודמין לכל מיני מרקחת אפילו הן ממין ז' ואף שהם חביבים עליו ביותר) חוץ מן הזית שהוא קודם לשעורה ואין צריך לומר לשבולת שועל ושיפון שהן מין שעורה אם שוין בחביבות לפי שארץ השני שבפסוק הפסיק הענין וכל הסמוך לו חשוב מן המאוחר מארץ הראשון אבל חטה קודמת לזית וכן שעורה לתמרים:
איך פארשטיי נישט
די ווילסט זיי הייסען מאכן א ברכה, אויף ביידע עקסטער,
דאן איז מזונות וואו בני הכלא זאגט, און דער תניא זאגט, און דער מחבר, און אין די גמרא, איז דאכט זיך אויך נישט דא קיין מחלוקה.
אבער איך גלייב נישט אז די וועסט טרעפען א היתר פאר די ברכה וואס איז לכאורה לבטלה, ווייל די צוטיילסט א מאכל כדי מוסיף צו זיין א ברכה, וואס איז לדעתי (די ברויכסט נישט האלטען אז עס איז צלול) וואו איינער וואלט אינמיטען סעודה (שלא במקום חיוב, למשול לסעוד שלוש סעודות בשבת, וואס אפי' דעמאלטס האט מען אין סיגעט, זיך געפירט נישט ציטיילען קיין סעודה מהאי טעמא, וואו יעדער וואס געדענקט דעם דעם סאטמערע רב זצ"ל, וועט מעיד זיין, אז מען האט עס נישט גקענט ביי אים פוילען, ביז ממש זיינע לעצטע צוויי יאר אויף דער וועלט) געבענטש כדאי מוסיף זיי בברכות, די מאכל איז דאך געמאכט געווערען אזוי א רוקח מרקחת, נישט אזוי?.
איך האב געמיינט אז דיין שאלה איז, וועלכע ברכה זיי זאלען מאכען, וואס דאס איז קלאר א מזונות, ווייל די הלכה איז לויט ביידע מן דאומרים סיי טאמער מען וואלט געפסק'ט כל שהוא מחמשת מיני דגן, וואס מיינט אז דער עיקור מאכל איז מחמשת מיני דגן , און סיי וואו מען פסק'ט טאקע כל שיש בו מחמשת מיני דגן, א יעדע מאכל וואס האט אין זיך מחמשת מיני דגן, (וואס מען לייגט אריין לטעם (מחבר)) ברכתו מזונות,
געדענק עס שטייט קלאר ארויסגשריבען אין מגיני ארץ ספק ברכה איז א דרבנן און ממילא איז עס לקולא,
ומכאן הקריה יוצאות, פאר די אלע וואס מאכען א ברכה, אויף צימות קאמפוי"ט בלע"ז, אז מען זאל נזהר זיין עס צו ברענגען צום טיש הערש נאכען אויפעסען די פלייש, ווייל טאמער ברענגט מען עס ציזאמען, גילי דעתי דלקינוח אתי, און עס איז א ברכה לבטלה.
די ווילסט זיי הייסען מאכן א ברכה, אויף ביידע עקסטער,
דאן איז מזונות וואו בני הכלא זאגט, און דער תניא זאגט, און דער מחבר, און אין די גמרא, איז דאכט זיך אויך נישט דא קיין מחלוקה.
אבער איך גלייב נישט אז די וועסט טרעפען א היתר פאר די ברכה וואס איז לכאורה לבטלה, ווייל די צוטיילסט א מאכל כדי מוסיף צו זיין א ברכה, וואס איז לדעתי (די ברויכסט נישט האלטען אז עס איז צלול) וואו איינער וואלט אינמיטען סעודה (שלא במקום חיוב, למשול לסעוד שלוש סעודות בשבת, וואס אפי' דעמאלטס האט מען אין סיגעט, זיך געפירט נישט ציטיילען קיין סעודה מהאי טעמא, וואו יעדער וואס געדענקט דעם דעם סאטמערע רב זצ"ל, וועט מעיד זיין, אז מען האט עס נישט גקענט ביי אים פוילען, ביז ממש זיינע לעצטע צוויי יאר אויף דער וועלט) געבענטש כדאי מוסיף זיי בברכות, די מאכל איז דאך געמאכט געווערען אזוי א רוקח מרקחת, נישט אזוי?.
איך האב געמיינט אז דיין שאלה איז, וועלכע ברכה זיי זאלען מאכען, וואס דאס איז קלאר א מזונות, ווייל די הלכה איז לויט ביידע מן דאומרים סיי טאמער מען וואלט געפסק'ט כל שהוא מחמשת מיני דגן, וואס מיינט אז דער עיקור מאכל איז מחמשת מיני דגן , און סיי וואו מען פסק'ט טאקע כל שיש בו מחמשת מיני דגן, א יעדע מאכל וואס האט אין זיך מחמשת מיני דגן, (וואס מען לייגט אריין לטעם (מחבר)) ברכתו מזונות,
געדענק עס שטייט קלאר ארויסגשריבען אין מגיני ארץ ספק ברכה איז א דרבנן און ממילא איז עס לקולא,
ומכאן הקריה יוצאות, פאר די אלע וואס מאכען א ברכה, אויף צימות קאמפוי"ט בלע"ז, אז מען זאל נזהר זיין עס צו ברענגען צום טיש הערש נאכען אויפעסען די פלייש, ווייל טאמער ברענגט מען עס ציזאמען, גילי דעתי דלקינוח אתי, און עס איז א ברכה לבטלה.
דיסקליימער: ווען איך מאך א ספעלינג טעות, איז דאס נישט דיירעקט, עס פשוט א טעות.
בני היכלא האט געשריבן: טריאו ביי א סענדוויטש אייזקרים דארף מען טאקע אזוי טון, ווייל מ'דארף ביידע איז עס נישט קיין טפל צו די מזונות.
בןהרחמן האט געשריבן:cano האט געשריבן: btw
א טונא סענדוויטש וואס איז די הלכה אפשר דארט דארף מען אויך מאכען א עקסטערע ברכה אויף די טונא אין עקסטער אויף די ראול? הא?
די טונא איז נאר א טפל און אויף א טפל דארף מען נישט מאכן קיין ברכה, די שאלה קען אפשר זיין אויב די סענדוויטש האט אויך א שטיקל זויער פיקל אדער א רעפטל טאמאטע צי דאס הייסט אויך א טפל צו נישט
לשני בעני'ס אני מדבר, די דין פון טפל איז אינגאנצען נישט שייך ביי א זאך וואס איז פערטיג פארפאקט, וואס ווען די קויפסט עס איז שוין צינעזאם געשטעלט, עס איז נאר שייך דארט וואו די בייסט עפעס צו צום מאכל וואו די משל וואס די משנה(?) ברענגט, דג מליח וואס מען איז מקנח די שארפקייט מיט די ברויט, משא"כ ביי א מאכל וואס מען באשמירט/לייגט אריין צווישען די ברויט, ווערט די אייער שפייז/ירשלים געמישאכט'ס/שווארמא וכדו' א חלק פינעפ מאכל און עס ווענדט זיך נאר וואס פאר א ברויט עס איז, טאמער יש בו מחמשת מיני דגן ברכתו מזונות, טאמער איז עס פון קעמיקעל'ס דוגמות קניידלעך וואס מען עסט ביי חתונות ברכתו שהכל.
דיסקליימער: ווען איך מאך א ספעלינג טעות, איז דאס נישט דיירעקט, עס פשוט א טעות.