טעותים אין אונזערע צייטונגען
איך בין געווען דעם שבת אין קאנטרי, האב איך געכאפט די צוויי היימישע צייטונגען אין האנט. שבת און זונטאג האב איך געהאט צייט צו ליינען און דורכקוקן. למעשה, האט זיך יעדער זיינע מעלות און חסרונות, וואס פארלאנגט א באזונדע אנאליז, אבער קודם וויל איך ברענגען פארשידענע טעותים וואס כ'האב געזען.
אנשטאט סתם קריטיקירן, וואס טוט גארנישט אויף, האב איך פרובירט פארצייכענען בשעת'ן ליינען (מוצאי און זונטאג) ווען כ'האב געזען עפעס, און כ'וועל ברענגען א טייל פון זיי.
א חלק האט סתם מיט דעם וואס אסאך שרייבער לייגן נישט צופיל דגוש וויאזוי זיי שרייבן א ווארט. וואס איז א נפקא מינה צי עס איז מיט א ו' אדער א י'. עס וועט דאך קיינעם נישט שטערן. פלאגט מען זיך נישט אויסצולערנען און נאכקוקן וויאזוי ווערטער קומען אויסגעלייגט.
אבער אן ערנסטערע פראבלעם איז ווען די עצם נייעס אדער ארטיקל איז געשריבן אויף אן אופן וואס קראצט. עס ליינט זיך נישט געהעריג, עס קראצט און גייט נישט פליסיג. עס דערקענט זיך אז דער שרייבער האט בלויז נאכגעבעבלט וואס ער האט געליינט און נישט צוגעלייגט קאפ וויאזוי עס איבערצוגעבן פאר די אידישע ליינער אויף א וועג ווי עס לאזט זיך קלאר פארשטיין וואס גענוי ער שרייבט דא. אדער האט ער אליין פשוט נישט פארשטאנען דעם געהעריגן מכוון.
און דאס איז א בושה. כמעט קיינער פון אונזערע אזויגערופענע "שרייבער", זענען היינט נישט מער ווי איבערזעצער (אדער "טראנסלירער" און "טרענסלעיטאר" ווי רוב וואלטן געשריבן). זיי דארפן נישט אויפקומען מיט אייגענע געדאנקען, אליין טרעפן און נאכגיין געשיכטעס, און ניטאמאל טראכטן און זוכן דעם שענסטן אופן וויאזוי אראפצולייגן די מעשה. סך הכל דארפן זיי גוט פארשטיין און דערנאך פשוט קלאר נאכזאגן און איבערשרייבן. וואלט מען כאטש דאס געמעגט טאן ווי א נארמאלער שרייבער. נישט סתם געבן א קלאפ ארויס א טוץ מיט ווערטער און אריינשיקן צום מערכת. עס קען צומאל אויסקוקן ווי זיי האבן עס ניטאמאל איבערגעקוקט. דאס הייסט פשוט חוזק געמאכט פונעם ליינער. אים נישט געגעבן קיין שום רעספעקט.
אלזא, לאמיר ברענגען עטליכע. כ'וועל נישט שרייבן וועלכע טעותים עס איז פון וועלכע צייטונג, ווייל עס מאכט נישט אויס און כדי עס זאל זיין פאליטיק-לאז (נאר איך טאר נישט באשאפן נייע ווערטער?...), אבער אלע זענען פון לעצטע וואך.
איך ברענג די ווארט/שורה וויאזוי עס איז געשטאנען און איך האב אונטערגעשטראכן דארט וואו עס האט מיר אויסגעקוקט פראבלעמאטיש.
*
"עקסטרעמיסטן וואס פאראליזירן דאס לאנד מיט זייער: ' מיין וועג אדער די הייוועי ' צוגאנג."
עס האט אויפגעריסן אומשעדליך אינעם מדבר
פרעצעדענסלאזע
פארקירטע קאר באמבעס
פונעם פעדעראלער ריכטער
שרייבנדיג נעמען פון שטעט שרייבט ער כזה: " קענאן פאלס-מינעסאוטע ", " ברוקלין-ניו יארק " אדער " מעמפיס-טענעס י". איר מעגט וויסן וויאזוי מען שרייבט אזעלכס. כ'מיין, זאגט מיר וויאזוי א צייטונג-מגיה זאל נישט וויסן וויאזוי מען שרייבט נעמען פון שטעט און נעמט אן אן אייגענעם אמעראצישן צוגאנג.
די-מאוינס ,
פאלקס'ליכע
וואו ער האט געווינען
א קעפל: אבאמא וועט ארויסלייגן נייע עקאנאמישע הויבונג פלאן
דאס וועט זיין א ריפעקעדזשינג פון אמאליגע פלענער (אפילו היינט מעגן געוויסע ענגלישע ווערטער שוין אריינגעברענגט ווערן, אבער א שרייבער מעג אמאל אביסל טראכטן וויאזוי צו איבערגעבן קלאר אין זיין אייגענער שפראך וואס ער וויל זאגן. נישט בלויז געבן א שמעלץ אריין דעם ענגלישן ווארט, א לייג צו דעם "ען" (ריפעקעדזשען) און געגאנגען ווייטער.)
די ריזיגע מאטאראלע פירמע, וועלכע האט ערצייגט דאס מין זאך ווי א סעלפאון, האט זיך עטליכע מאנאטן צוריק צוטיילט אין 2 אפטיילונגען, נעמליך מאטאראלע מאביליטי, וואס נעמט אריין ראדיא'ס (דא קומט א קאמע) סעלפאונס און אנדערע האנט געהאלטענע קאמוניקאציע מאשינקעס, און אנדערע קאנסומער זאכן (ביטע טראכט א סעקונדע איידער איר שרייבט)
די אפקויף (וואלט נישט ענדערש געקומען צו שרייבן 'דאס געשעפט') האט געהויבן די שפאקולאציעס
פארבאטן שפאקולאנטן פון פארקויפן שאַָרט די סטאקס (א דאנק פאר'ן לייגן דעם קמ"ץ, אבער דאס העלפט נישט יעדן)
כדי צו פארדינען פון זייערע שארט האנדלונגען
ווארען באפעט האט געמאכט א שטורעם מאנטאג ווען ער האט אין אן אפ-עד ארטיקל אין א צייטונג (אויב איר ווייסט נישט וואס דאס איז, לאזט עס ענדערש ארויס. עס וואלט גארנישט געפעלט פאר'ן ליינער. אויב איר ווילט דוקא יא, דאן שרייבט פשוט: אין א גאסט-עדיטאריעל)
די פאוסטעל (וואס איז שלעכט מיט "פאסט") אגענטור וויל שניידן ... מינימום 300 פראסעסינג סטאנציעס .. און אליינס מענעדזשען אירע העלט קעיר
אין אויסטויש פאר געשאנקן ... ווארשיינליך באהאנדלן
ווען די עלעוועיטארס, פייער סופרעשאנס , עלעקטריק סיסטעמען
(עדיטאריעל) די פראבלעמען די עקאנאמישע, די הויכע שטייערן די אסטראנאמישע .... זיין אלט באקאנטע לויזע צינג
זייערע נארישע פאליטיקס (פאליטיק, אָן דעם ס', איז נישט גענוג?)
עס איז נישט קיין סוד; (דער סעמי-קאלאן קומט נישט אריין דא) אבער ליידער איז דאס נישט צו ווייט פון בגדר סוד,
פאר'ן פרייז פון א רעגירונג'ס דיפאולט
ווערט ליידער אלס מער אריינגעכאפט
געוועזענע באנקירן, פינאנס ספעציאליסטן
ביז די זאך וועט זיך אויסקריסטאליזירן
מען דארף נאר זען ווי אזוי מען מאנעוורעט (איך בעט אייך...) צו מאכן דעם מצב בעסער
די און ענליכע פראגן שטעלט מען זיך פרעגן , זוכנדיג א פאקטאר וואס זאל צייגן עפעס א דיפערענץ.
און טייל האבן אפילו א היי-טעק אדער הויכראנגיקע אמט (דיין טאטע וואלט פארשטאנען וואס דו האסט דא געשריבן?)
אבער די מיטל-שטאנד מענטשן, האבן א דזשאב, א מעמד ביי זיך זעלבסט , און וועלן נישט וועלן פארלירן זייער אנזע , דעריבער (שיקט אייערע טראנסלירירונגען צו א טראנסלירארער...)
נישט געבן א גרויסע הלוואה פאר אן אנדערן וואס וויל גיין מיט אים אין קאמפעטישאן (האלאו, ביסט נאָמאָר אין ישיבה) אין די דאזיגע אינדוסטריעס אדער אויפ'ן געביט פון אימפארט עקספארט.
שטאלצירן מיט זיין א ציווילע סאסייעטי (עיין ב'ענגלישע דיקשאנערי אז "סיוויל" מיינט נישט אייביג "ציווילע", ווי למשל אין דעם פאל. און סאסייעטי האט זייער א גרינג ווארט אויף אידיש, עיין ב'אידישע דיקשאנערי.)
אין א זשורנאליסטן אוניווערסיטי ; אן ארבעטער אין א וואוילטעטיגע טשעריטי גרופע ... אנערקענען אז מען האט א גענגס פראבלעם (אכטונג, אכטונג: איר שרייבט דא פאר א "אידיש-שפראכיגע" צייטונג)
אין אלגעמיין גענומען איז אין אסטראליע טייערער
געטראנקן
יוניווערזיטעט
"ווי נתניהו האט געזאגט אין די ערשטע טעג פון די פראטעסטן: פארוואס לייגט איר נישט ארונטער אייער פלייצע, אונטער'ן סטרעטשער?" (סארי, אבער אפשר קענט איר דאס איבערגעבן אויף א וועג עס זאל זיך יא קלאר און גרינג פארשטיין.)
און א יו עס בי סטארעדזש דעווייס . .... אויפ'ן דעווייז ... געזען אז די דזשי-מעיל אקאונט איז עסטאבלירט
פלאץ ... פאר זייערע ברענד נעמען אויפ'ן פעקל.
די פארשער האבן געזאגט אז טאן 15 מינוט איבונגען טעגליך ... איז גענוג. ("דאאינג" איז טאקע גוט אין ענגליש דארט, אבער אין אידיש וואלט בעסער געווען "צו מאכן". ריכטיג?)
דריי האבן זיך דערקלערט שולדיג אויף די זעלבע סארט קלאגעס און זענען באדראעט צו באקומען דריי יאר טורמע
האט זיך דער רייץ פון נאסטאלגיע זיך צושפילט .... וואוינען אין א מאדערנער מערב וועלט פרייער לאנד איז ער שוין געווען היבשליך צוגעוואוינט
דערגעגן
באיינפלוסן
סייענטיסט
זיין ריסורטש
גריבלן ... אנאליז אויף דעם ביסמארק ... ביבלאטעק ... פיליזאפיע ... נישט געטראפן אזוי אטראקטיוו ... קאנצעטרירן .... דעשפרירן
ווייזט א וועלעניש בילד. יעדע לייענער האט וועלענישן פון וואס ער פאנטאזירט זיך (עס זענען דא אנדערע וועגן דאס צו שרייבן)
ווי עס ווערט גענוצט אין אן אפנארמאלער וועג
וויצלן
עקזעסטירט
פסיכילאגישע
די סיבה פארוואס זיי האבן זיך באזעצט אין יענעם וואלי
די גאר שווערע רעגנס האט צוגעפירט צו עלעקטריציטעט קורצשלוסן
די הייוועי פאטראל ריפארט פונעם קראך
קאסירן דאס געלט דורך דעבט קאלעקשאן עידזשענסיס
טויטליכע געזן
אינעם פאסיפיק אקעאן
דאס נוצן האנט ארבעט צו שניידן תבואה איז געווען ווייט פון אידעאל ... וועלכע איז געזעצן האריזענטאל
אויב דער "קריים" איז מער אן ערנסטער
אויב איז אבער געווען א "קאר דזשעקינג" (אויב ווייסטו אז דאס מיינט ווען מ'נעמט צו דעם קאר פון יענעם מיט געוואלד, איז עס נישט אזוי שווער צו אראפשרייבן) ... קומען שוין אויך אן די פאליציי שעריף.
עס איז א נאנ-סטאפ אפעראציע
ביזסט
דארשטעריג
א אנדערע שידוך
אויב די פלעק איז גרעסער ווי זעקס מילימעטער דאס מיינט גרעסער ווי א PEA בונדל ... דאן דארף מען רעדן צום דאקטאר. (וואס האט דא אויסגעפעלט צו לאזן דאס ווארט "פיע". אזוי לעבנסוויכטיג? מיינסט ווייל עס איז [מתסמא] געשטאנען "פיע ביען" דארפסטו שרייבן "פיע בונדל", און טאקע נאך אין די אריגינעלע ענגלישע אותיות?) ... אומשעדליך ( בעניין ) .... מייקראסקאופ ... נישט דורכגיין א סוירדזשערי ... פון עקני געזיכט פימפלעך (און וואס האסטו דא ווידער צוגעלייגט מיט דעם ווארט "עקני"? ווידער גארנישט.) ... גוט צו קויפן געזיכט מאויסטשערייזערס
ביים לעצטן זאץ זענען מיר געווען דאפלט פאראויסזעבאר
פיליזאפיע
עקזיסטעץ
צעביסלעך
פאלוירענע
וואס טראכט און מאכט די באשלוסן די ' בעסיק ' פאקטן .... אדער פונעם טשאלאנדזש וואס שטייט פאר אונז
צי מיר האבן נישט צופיל צייט אוועקגעגעבן צו טראכטן נעגאטיוו אדער פארקערט אומפראפארציענאל, און אזוי ווייטער.
מען זאל דאס האבן אין פאקעט בוק .... אויף אינפענטס (אזוי שווער איז איבערצוזעצן דעם ווארט?) דארף מען אויך לייגן "סאן סקרין"
איר פארשטייט וואס איך רעד? דאס איז פון איין איינציגע וואך.
און נאר איין האלב. איך וועל אין עטליכע מינוט ברענגען דעם איבריגן הויפן.
עס איז צייט ארויפצוברענגען דעם ניווא פון אונזערע צייטונגען. זענט איר איינשטימיג?