אידישע וועלט פארומס

להודיע האט געשריבן: Lol
http://forum.otzar.org/forums/viewtopic ... ba9f113b74

יו איז דעס גוט אבל מהכל נהנתי מאוד משורה זו: קראתי על כך בעבר במשפחה
אבער אונז זאג מער סתם נאך אונזער צייטונגען פארגעס נישט

נא איינער זאל שוין אראפברענגען וואס סשטייט און די לינק פאר די געפילטערטע, זייער נייגעריג

כווייס נישט אלעס האט געשריבן: נא איינער זאל שוין אראפברענגען וואס סשטייט און די לינק פאר די געפילטערטע, זייער נייגעריג

די אשכול דארט. ס'צוטיילט אין 2 חלקים די צווייטע איז די המשך פון די ערשטע.

אגב, איך זעה נישט דאס זאל זיין א פראבלעם פאר פעלעד, זיין שיטה ווערט נישט בטל צוליב דעם.

פרידן, זיין שיטה נעמט ער נישט פון משפחה, איין זאך וואס ער האט געליינט וואס איז גראדע אינטערסאנט נעמט ער פון דארט.

oko האט געשריבן:

משנה מקום האט געשריבן:

פלאטפארמע האט געשריבן: rrr

די בריוו וואס דו ברענגסט איז גאר אינטערסאנט.

נאר וויאזוי שטימט עס מיט די איצטיגער באשלוס פון די וועד הישיבות נישט צו געבן א פטור פאר מי שאינו תורתו אומנתו, אפי' א ירא שמים וכו'
און מיט די גאנצע אפמאך אריינצוברענגען אין מדינת ישראל מיליטער כך וכך בחורים א יאר, וויאזוי קען מען געבן א אפיציעלע חותם פאר אזא זאך????

און פארוואס איז מען נישט מוחה פון יענע לאגער אויף די ציידים?

פארוואס זעט מען אזא התקרבות צו די מיליטערלייט?

וויאזוי קען מען אדורכגיין די ברעין וואשינג דורך די ממ"ח?

מיט OKO קען איך נישט רעדען ווייל ער ענטפערט נישט אויף וואס מען פרעגט אים און ער מאכט זיך נישט וויסינדיג ווען מען איז אים מסביר וואס די וועד הישיבות טוט און אז דאס איז געווען זייער פאליסי שוין אין די כ' אבער ער קען נאר זאגען אז מען ענפטערט אים נישט און לייגט נאך צו א ודי צו עס שטערקער מאכען

אבער דו זעה איך ווייסט אפילו נישט די בעסיקס

אויפ'ן גנב ברענט די היטל
מ'האט שוין אלעס אדורכ-גערעדט און נישט באקומען קיין נארמאלע תשובות.
חוץ איין תשובה אז ס'איז דא 1 נייע מצוה מפי הגדול שבגדולים. - זעהן צו קלינען די גאסן אפיר זיכן ווער נאך איז מטמא די גאסן, !!

א חלק וואס מ'האט שוין געברענגט איבער די שאלה פון די וועד
---
לעצטע שורה פון דעם שטיקל
--
וכאן מצאו בוועד הישיבות את הפתרון הפשוט. וכך ולשם כך, - ומי שחושב אחרת אז הוא טיפש או רשע, הוחלט אתמול את אותה ההחלטה. מי שאינו תורתו אמונתו , אין לתת לו דיחוי. גאוני. עכשיו כל -בחורי הישיבות שמשתפים פעולה ומתייצבים בבקו"ם, נו, מה הבעיה להמציא על בחור שהוא לא בדיוק לומד 40 שעות שבועיות?? חסר בחורים שפעם בשבוע לא נמצאים בסדר שני? אז זה זה. בחור שנמצא שני סדרים בישיבה אבל לא מגיע בדיוק אלא רק ב 04:44 בבוקר ולומד עד 02:24 , אין תורתו אמונתו, ומבחינת ועד הישיבות ניתן להשליכו לכלבים ולשלוח אתו לצבא.

היש לך חורבן גדול מזה ????????? מה שייך יותר לחרוב כאן, - זה שמצד אחד הם דואגים לומר לכולם שהחלטות של הועדה הבין משרדית זה סתם וזה יידחה, וגם ועד הישיבות כאילו מקדיש סעיף שהוא מבקש להשאיר את המצב קיים, ומצד שני הלא כל מה שזה בא עכשיו זה רק בגלל ההחלטות החדשות של הועדה הבין משרדית . ועכשיו ישאל השואל, אבל זה היה הוראתו של הרב שך. אוי הדיוט טיפש. באמת הייתה כוונת הרב שך שאותו בחור יילך לצבא?? השתגעת?


----
-- - די מיינסט אז די גזירה איז נאר בעל כורחם, - די גזירות הויבן זיך אלץ אן ווי געשמוסט - בפה רך. פתיום
נאכדעם וואס דער ראש ישיבה - האט געפענט די וועג מיט נחל, אז שוואכע בחורים דארפן און מעגן גיין, און יעצט ממשיך דרכו די וועד הישיבה אז חב לאחריני, ווי ערווענט אז הרב וואזנער האט געזאגט אויפדעם ''מעשה עמלק''.

אלע ישיבות פאר שוואכע בחורים וואס דו קענסט אין אמעריקא, - אין א"י וואלטן זיי אלע געווען שוין געווען לאנג אין מדינת ישראל מיליטער.
אבער געדענקט די באן פארט זייער שנעל... אין שוואכע איז דא זייער אסאך דרגות און אין עליום איז אויך דא. און ווי אזוי מ'מעסט דאס ??, ווער ס'גייט אויף רעכטס און ווער אויף לינקס, מ'שפילט זיך מיט נפשות ישראל, מיט דם ישראל- ווער ס'גייט אויף לינקס און ווער ס'גייט אויף רעכטס.

\(מ'רעדט שוין נישט ברוך שהבדלנו מהתועים וואס מיר ווייסן, אז בכלל די מדינה הציונית זענען אונזערע בלוט שונאים, - דעם אויבערשטנ'ס שונאים, און ווי קומט דאס אז א איד זאל בכלל האבן א מגע און משא מיט די מדינת ישראל מיליטער -די פאן טרעגער פון די מדינה הציונית....)

---

די שייכות... - תם מה היא אומר?, - ווי שוין אויסגעשמיסט און ערווענט אויף גאר א ברייטן פארנעם און די לעצטע בלעטער.
אז דאס וואס ס'איז יעצט געשעהן איז נאר וועגן די "מיט אונז?",
און טוה אונז נישט דערשרעקן מיט די נייע PR פון מלחמה קעגן רוב גדול"
- ווייל מיר האבן מקבל געווען און געזעהן דעם דרך פון אלע גדולי ישראל אנדערש און דער מציאות האט געוויזן, - און די פרייע זאגן עס נאך יעצט,
אז ווען די פרומע שטייען כחומה בצורה, איז זייער מלחמה פארשפילט.

און יעצט פרעגט נישט נאכאמאל וואס האט עס מיט אונז,
אלעס איז נאר נאך דעם שטיל שווייגן, - און ברענגסט נישט נאכמאל דעם בדיחה, אז מ'האט געמאכט א פלעי און ארויסגעברענגט אמאל א מיליאן מענשטן.
ואס ווילסט זאגן מיטדעם, - די נייעס אז מ'נעמט אין תפיסה די אלע שוואכע קרייזן און פון די ספרדים, דאס קומט דאך אפיר פון די נייעס פון די פרומע עסקנים וואס טוהן דערוועגן וואס זיי ברענגען די באריכטן. - און זיי טוהן שרייען אז ס'ווערן פארברענט פון זיי בערך 15 ביז 20 נשמות א טאג. און אז דאס האט נאר יעצט אנגעהויבן צו געשעהן, נאך ווייל עטס שווייגסט!!!!!!
ער מיינט צו זאגן - דעם שאוי, דעם פלעי, וואס מ'האט ארויסגעברענגט א מיליאן מענשטן, און מיט דעם האט זיך עס געענדיגט.

ווי אלע האבן פארשטאנען וואס עס מיינט,......
אז זויבער זאל קענען שרייבן און גפני זאל קענען זאגן........ מ'האט אלעס....
ממש זיי האבן זיך מוסר נפש געווען מיט דעם, - א מסירות נפש וואס מ'קען נישט געדענקן זינט די צייטן פון די ממשלת אינקוויזיצע פון שפאניע.

----

זיי ווארפן זיך אליין זאמד אין די אויגן, - אזעלכע שטותים, אז ס'איז א שרעק אן א עק.

מ'דארף פארשטיין אז איינער מפנים האט דאך דא געעפנט די וועג און עעפנט די וועג פאר די ממשלת הכופרים,
ווילאנג ס'איז געווען א וואנט אקעגן, ביז ס' האבן נישט די כופרים גע'חלומ'ט אין בייזטן חלום אז מ'קען ווען נעמען חרדים
זיי האבן דאך שוין געזעהן וואס ס'איז געווען ביי גיוס בנות וכדו', ווען מ'רירט עפעס אן פון דת.
גייט די גאנצע מדינה אויף רעדער און אש גפרית . - ווען זיי קומען אין אונז אריין איז דאס געווען.
[די שאלות צו עדה קנאים ר' עמרם בלוי איז אלעס געווען ווען מ'דארף גיין הפגנות אויף זייער דת ווען די פרייע טוהן עבירות בפומבו וכדומ', די חוליקי דיעות צווישן די רעכטע און די פארטייען איז דאס נאר אריין אין שאלות וואס זיי זענען אלעמעאל געווען ווען מ'זעהט די כופרים טוהן עבירות זענען מחלל שבת וכדו' צו מ'דארף מוחה זיין.]
אבער אין ווילדס'טן חלום איז נישט געווען קיין שאלה אז צו קומען נעמען חרדים אין פריי מאכן,
עד יום מן היום איז אויפגעשטאנען ביי אונז, אין אני מעמיד אלא מכם ובכם, - מ'האט אנגעהויבן מיט א נחל חרדי, נושרים, מעשה עמלק, פולטן הענן
ווי הגאון הרב וואזנער האט געשריגן.
אלע גדולים זאל זיין אפי' פון די פארטייען צו הרב שך, אלישיב, וכו' וכו', - ווער ס'האט געזאגט אז די פרייע ווילן אין אונז האבן א שליטה פון א פתח קטן כחודו של מחט, - איז זאל מען הייסן מאכן א ווינדערשטאנד, וואלט ארויס אין העפטיגע הפגנות, - גאנץ א''י פון וועלכע זייט ס'זאל נאר זיין וועט זיין אויפגעשטורעמט, רבנים גדולי ישראל זענען ארויס און געזאגט אין געעפנט די האלדז זאל מען קודם שיסן.
ווי דער חזו''א איז געווען ביי גיוס בנות.

היינט איז דא וואס הערן עס ווי עפעס א לעגנדע, היסטאריע, - אבער ס'איז נישט געווען דעמאלטס קיין שום אנדערע השקפות אין דעם. - מ'קען פרעגן דעם עלטערן דור,
ס'איז געווען אזוי, ביים גאנצן ציבור אז כל חד בר בי יומא איז געווען קלאר דערביי, אן קיין לאנגע הסברים און געשרייבעכטצער.

נאר ווען ס'האט זיך אנגעהויבן דער ''אשר קרך'' דער ''מעשה עמלק'' - און די מדינה האט פארשטאנען מבפנים, זענען געזעצן דארטן פארשידענע פאליטקאנטן, ווי ראביץ וכו' וכו', וואס האבן געקענט מיטברענגען אויך בצורה פון איצטלא דרבנן'דיגע מענשטען וואס ס'איז נשתלשל געווארן און פארברייטערט געווארן היינט צו א גאנצע מחנה וואס זיצט מכם און גיט איבער מהלכים און גדרים און פארהאנדלונגען און דורכקומער וכו' וכו' - וואס מ'ליידט היינט אויף אזא שרעקליכען פארנעם.
ס''ה זענען מיר אנגעקומען צו זייער א ביטערע מצב דורך זיי, - די מדינה האט שוין פארשטאנען אז ח''ו נשתנו העתים, נפלו החומות, "ס'איז יא דא אוועג אריין"

די מדינה פארשטייט אז ווען ס'וועלן ארויסגיין הונדערט טויזנט אידן א טאג נאך א טאג, איז קיין שום ספק בעולם, דער ווידערשטאנד און דער מלחמה דערקעגן וואלט זיי אפגווישט אלע פלענער, אלעס וואלט זיכער בטל געווארן אינגאנצן, כענן וכאבק פורח.
(ווי באוויזן שוין כמה פעמים נאר פון אפאר אויערבאך'ס פון כמה ימים וואס די מדינה איז געגאנגען אויף רעדער, האבן זיי דאס שוין נישט געקענט אויסהאלטן)

און זיי ווייסן דאס - און א חלק פון זייער סטראטיגעגיע איז דאך יעצט ווי מ'קען ליינען די ווערטער פון אדמו"ר מסאטמאר שליט"א, - אז זיי געבן זיך יעצט שטארק אכטונג נישט צו נעמען פון די שטערקע קרייזן, ווי די רוח מלחמה וועט זיך אויפוועקן. - ווייל אין יענע מינוט וואס מ'האט שוין נישט משתיק געווען די גזירה, און ס'איז מלחמה, איז זייער גאנצע פלאן פון גיוס, בטל ומבוטל כעפרא דארעא.

עכ"פ ס'איז נאך אסאך צו מאריך זיין דערין. עוורים הביטו וראו....
---

מ'דארף דאך זעהן אז די גזירה בשליחות הגדול פון די יעדים זאל פארפאלקאמט ווערן –
אנדערש געזאגט
און אויב ס'איז נישטא ווער ס'איז על הסף השמד
וועט מען שוין מאכן און באשאפן אזעלכע
"גזירת הפריץ ביחד עם הפרומע'' - גזירת יעדי הגיוס.
'קוואטעס'
ומי שלא לומד 40 שעות עם 99 דקות ילך....
נא ילך...... נא ילך......
ואל תעמוד בדרך

מטאר דעם oko נישט אדורכלאזן, אבער פאר איך ענטפער, מר oko דו ביסט די שלש מאות איש אשר לא כרעו לבעל, דאס רעשט אינטערעסירט נישט גארנישט, רב שטיינמאן האט איין אגענדע אריינצופירן אלע חרדים אין מיליטער, צו מאכן פונוביז׳, מיר, סלבודקה, וכו׳ וכו׳ און אלע אנדערע נביאי הבעל אינטערעסירט עס אויך נישט, זיי דארפן נאר געלט און דעטס איט, נישט גור בעלז צאנז וויזניץ סלונים קרלין וכו׳ וכו׳ גייט עס אן, איין זאך וואס אינטערעסירט זיי איז דעם דאלער, ב"ה דיך אינטערעסירט די אלע מקומות התורה הנ"ל און די בלוטיגסט אז דאס זאל בלייבן, און מיט דעם זענען מיר פארטיג מיט אייך.

יעצט א ווארט צו אנדערע וואס ווילן יא הערן, ער זאגט אז מענטפערט נישט, מהאלט אין איין ענטפערן, נאכאמאל און נאכאמאל, הגאון הגדול הגראי"ל שטיינמאן שרייבט אינעם בריוו קלאר אז ער געט נישט קיין הכשר, און דאס איז נאר א מקום פאר מזיקים וואס זענען מחלל שבת רח"ל אדער חייבי כריתות רח"ל, דאס איז זיין מהלך, ער האט נישט מייסד געווען דעם נח"ל און נישט געגעבן קיין הכשר דערויף, אויב איינער וויל טענה׳ן אז די וואס האבן דאס מייסד געווען זענען אחראי אז מנעמט בחורים וואס זענען נישט מחלל שבת (נאר גייען אין בארס אין אילת אן קיין קאפל-נאר אינדערוואכן) דאן זאלט איר דאס טענה׳ן אנטקעגן הגרח"פ שיינבערג זצ"ל מיט הגר"ש וולבה זצ"ל, אז איר ווילט וועל איך ברענגן די הכשר זייערע, אבער הגראי"ל שטיימאן האט אויף דעם קיינמאל נישט געגעבן קיין הכשר ברבים אויס מורא אז אפילו אזעלעכע וואס פיטן נישט אריין אין זיין קרייטעריע וועלן זיך אויך צוכאפן דערצו, און בצינעא האט ער אויך נאר מתיר געווען כנ"ל, פארשטאנען? געענטפערט? מר oko נישט אייך מיינט מען.

דערנאך ברענגט ער איינעם דכוותיה, אן קיין נאמען, אבער דא איבערצייגט ער שוין די געפערליכע השחתה פונעם רב הכופר, והא ראיה יענער שרייבט דאך לשה"ק, אויף דעם האב איך נישט קיין ענטפער, און אויף דעם קען ער שרייבן אז מעענטפערט נישט.

ווייטער וויל ער מזאל טוען דאס וואס דער חזו"א (וואס אגב מדארף נאך מברר זיין וואספארא טיטלן ער קען זוכה זיין פון אים) האט געטוען ביי גיוס בנות, נאכאמאל, מר oko דאס איז נישט פאר אייך, דאב ערשטע מאל וואס גיוס בני ישיבות איז ארויפגעקומען איז געווען בשעתו פונעם חזו"א, און ניין נישט דער חזו"א און נישט קיין איינס פון די גדולי ישראל בשעתו האבן געהאלטן אזוי, אויף גיוס בנות יא אבער אויף גיוס בני ישיבות נישט.

לאמיר אנפאנגען נאכאמאל okoס תגובות:מוואפט זאמד אין די אויגן, דער מלך שמלך מעצמו זיצט מיט גפני רביץ און טראכט ווי אזוי אויסצושפילן דעם עולם, נו נעם איבער דאס ווארט....

מה פתאום??? האט געשריבן:

כווייס נישט אלעס האט געשריבן: נא איינער זאל שוין אראפברענגען וואס סשטייט און די לינק פאר די געפילטערטע, זייער נייגעריג

די אשכול דארט. ס'צוטיילט אין 2 חלקים די צווייטע איז די המשך פון די ערשטע.

אגב, איך זעה נישט דאס זאל זיין א פראבלעם פאר פעלעד, זיין שיטה ווערט נישט בטל צוליב דעם.

פרידן, זיין שיטה נעמט ער נישט פון משפחה, איין זאך וואס ער האט געליינט וואס איז גראדע אינטערסאנט נעמט ער פון דארט.

אויף וואס איך באצי מיך אז זיי זאגן אלץ ווען מען רעדט פין מעשיות אין פאקטן אז אונז זאגן סתם נאך די צייטונגען עס איז סתם ליגענט אין פראפעגאנדע זייטס נישט מצוצם טראכטס אליין, מען רעדט נישט לגבי די שיטה ווייל אונזער שיטה ווייסט יעדער קומט פין אונזערע רביס אין זייערע ספרים עס איז נישט באהאלטן
אין איך זאג א גאנצע צייט אז אונזערע צייטונגען אין פראפעגאנדע איז א קישמישקא א ברעקעלע קעגן זייערע אין דא זעה איך ווי אזא הארטע פאקט וואס דא אין אונזער וועלטל האט ער זיך נישט געוואלט רירן פין עס, קומט פין די ספרי הקדמונים ספר הקדוש המשפחה והו הוא מה שדברנו דארט איז דא א מעכטיגע פאנטאסטישע אפעראט צו פרעדיגען אלעס וואס זיי ווילן אין אויף די מרן'ס קדושה האט מען שוין אויסגעגעבן 50 מיליאן דאללער צו מער עס צו פארשפרייטן אויף די גאנצע וועלט אבער אונז לעב מער אין די פראפעגאנצע פין אונזערע צייטוגען יא יא נישטא ווער עס זאל לאכן

ררר אלעס פיין אין וואול די מרן איז א צדיק נשגב שאין כדוגמתו אין גיוס בנים איז אנדערשט ווי גיוס בנים אין עס איז דא א אנדערע שיטה מסכים, נאר אפאר קשיות פליז

האבן די בעלי שיטה ענקערע געהאלטן פאר 15 יאר צירוק אז ענקער שיטה וועט פירן צו ווי מען האלט יעצט אדער האבן זיי געהאלטן אז די העצע וועט זיך בארואהגען מיט א אפטיילונג נח"ל חרדי פין אפאר הונדרעט חייבי כריתות?

איז א פאקט אז כהיום זענען שוין דארט אסאך שומרי תורה וואס זענען נישט קיין חייבי כריתות?

צו איז שוין גאנץ נארמאל אז א יונגערמאן זאל גיין דארטן ארבייטן אין די אנדערע אפטיילונגען?

אויב א בחור וויל ברצון גיין אין מיליטער וועט מען גארנישט טוען אים צירוק צוהאלטן אפי' נישט בדיבור?

איז מען איינגעגאנגען אויף א פראגראם פין צובאקומען גרויסע געלטער לויט וויפל בחורים פין א ישיבה קומען אן אין מיליטער?

האט מען געלאזט בחורים זיך גיין צי נעמען א דיחו אפי' ווען זיי האבן געטון מעשה נבלה?

איז מען איינגעגאנגען זיי צו לאזן עפענען הסברה אפיסיס אין די היימישע געגענטער?

מאכט מען צי די אויגן צו ליידן פין בחורים שאין ללהם גואל וואס מען נעמט אין מיליטער באונס צו ברצון אבער די צובראכענע עלטירן זיכן הילף ואין מי שירחם?

איז ענק פארשטענדליך אז די מדינה דארף ענק אין מיליטער ווי א לאך אין קאפ אין זוכט פשוט א מקום דורך צו ברעכן די חומת התבדלות צווישען פרומע אין פרייע?

הערשט שוין היינט א קאלטקייט ביים ציבור צו די עצם רעיון פין מיליטער נישט לגבי בחורים, אזאך וואס יעדע רב וראשי ישיבה אין פשוטע מענטש האט אמאל געברענט אין עס איז געווען אמאל ווי מוקצה ?

זענען פלאטיקאנטען אויך אריין געמישט שטארק אין די מהלך אדער איז עס ממש יעדע ריר לויט ווי די מרן הייסט?

זענען רוב רובם רבנים מודה אז זיי אליינס האבן נישט קלאר ארויס פונקלעך די מהלך נאר זיי פארלאזען זיך אויף די הנהגה?

וועלכע רב וואס וויל הויעך פרעגן קשיות אדער נאר זיך דינגען מיט א פרט שאט גלייך די הקפדה פין די הנהגה?

איז די תירוץ אויף אלע קשיות אלץ די מרן די מרן בבחינת טענו בחיטים והודו בזכר קדשו ביחד אם מצות עשה של תמים תהי' עם הצייטונגען כמו שצונו הכו בסנוורים

ענפער "דיך" אליין נישט מיך ווייל עס גייט דיר נישט פאסן מודה צו זיין ענפער דיך יאצו נייןנישט פארוואס נישט פארווען פלען יא צו ניין

איך ווייס עס איז דא א שיטה אז טאקע אסאך זאכן מוז מען אוועק קוקן אבער מען מוז קוקן אויפן גרויסן בילד, יא יא אבער קודם לשעבר האט ענקער קוקער זייער שוואך געארבייט, אין אונזער ליידער זייער גוט, אין נאכדעם פרעג די אלע קשיות לגבי גיוס בנות ווי למעשה איז מען צוגעגאנגען מיט אונזער מהלך איך בין נישט יעצט דן צו די חז"א וואלט דא אויך אזוי געטון מען רעדט יעצט וואס איז געווען למעשה די תוצאות דארט, אין די מציאות ביז 15 יאר צירוק, אין צום לעצט איז דעי מהלך געגוג זעכער פאר א טאטע פרעזענדליך מיט זיינע קינדער אדער נאר פאר די כלליות די עולם התורה קען זיך א טאטע לייגן שלאפן ראוהיג אז די ראש הישיבה וועט זיך זארגן פאר אלע זיינע קינדער אפי' אויב עס וועט זיך מאכן אז עס וועט איינער נישט זיין די בעסטע קאפ אדער ירא שמים, קען ער זיך זעהן 10 יאר ארום זיך קריגן איבער די עתיד פין זיין זון מיטן מנהל גשמי מיט די משגיח צו דער זייט פונעם מנכ"ל?
טראכט ר' איד טראכט ליין שוין נישט אזויפיל צייטונגען בארג צירוק דיין מח פאר אפאר מינוט

פרידן האט געשריבן:

מה פתאום??? האט געשריבן:

כווייס נישט אלעס האט געשריבן: נא איינער זאל שוין אראפברענגען וואס סשטייט און די לינק פאר די געפילטערטע, זייער נייגעריג

די אשכול דארט. ס'צוטיילט אין 2 חלקים די צווייטע איז די המשך פון די ערשטע.

אגב, איך זעה נישט דאס זאל זיין א פראבלעם פאר פעלעד, זיין שיטה ווערט נישט בטל צוליב דעם.

פרידן, זיין שיטה נעמט ער נישט פון משפחה, איין זאך וואס ער האט געליינט וואס איז גראדע אינטערסאנט נעמט ער פון דארט.

אויף וואס איך באצי מיך אז זיי זאגן אלץ ווען מען רעדט פין מעשיות אין פאקטן אז אונז זאגן סתם נאך די צייטונגען עס איז סתם ליגענט אין פראפעגאנדע זייטס נישט מצוצם טראכטס אליין, מען רעדט נישט לגבי די שיטה ווייל אונזער שיטה ווייסט יעדער קומט פין אונזערע רביס אין זייערע ספרים עס איז נישט באהאלטן
אין איך זאג א גאנצע צייט אז אונזערע צייטונגען אין פראפעגאנדע איז א קישמישקא א ברעקעלע קעגן זייערע אין דא זעה איך ווי אזא הארטע פאקט וואס דא אין אונזער וועלטל האט ער זיך נישט געוואלט רירן פין עס, קומט פין די ספרי הקדמונים ספר הקדוש המשפחה והו הוא מה שדברנו דארט איז דא א מעכטיגע פאנטאסטישע אפעראט צו פרעדיגען אלעס וואס זיי ווילן אין אויף די מרן'ס קדושה האט מען שוין אויסגעגעבן 50 מיליאן דאללער צו מער עס צו פארשפרייטן אויף די גאנצע וועלט אבער אונז לעב מער אין די פראפעגאנצע פין אונזערע צייטוגען יא יא נישטא ווער עס זאל לאכן

כ'ווייס כ'בין א נאר אז איך ענטפער דיךבכלל, אבער דאך...
זעט אויס ביי דיר בויען אן אינטערסאנטע היסטורישע ידיעה בעלמא פון א צייטונג גלייך ווי צו בויען השקפות און מקבל זיין לשוה"ר והוצאת ש"ר און מבזה זיין ת"ח וכו' וכו' וואס מוואלט געדארפט א בי"ד צי עס אננעמען, די זעלבע זאך...

פרידן האט געשריבן: ררר אלעס פיין אין וואול די מרן איז א צדיק נשגב שאין כדוגמתו אין גיוס בנים איז אנדערשט ווי גיוס בנים אין עס איז דא א אנדערע שיטה מסכים, נאר אפאר קשיות פליז

האבן די בעלי שיטה ענקערע געהאלטן פאר 15 יאר צירוק אז ענקער שיטה וועט פירן צו ווי מען האלט יעצט אדער האבן זיי געהאלטן אז די העצע וועט זיך בארואהגען מיט א אפטיילונג נח"ל חרדי פין אפאר הונדרעט חייבי כריתות?

איז א פאקט אז כהיום זענען שוין דארט אסאך שומרי תורה וואס זענען נישט קיין חייבי כריתות?

צו איז שוין גאנץ נארמאל אז א יונגערמאן זאל גיין דארטן ארבייטן אין די אנדערע אפטיילונגען?

אויב א בחור וויל ברצון גיין אין מיליטער וועט מען גארנישט טוען אים צירוק צוהאלטן אפי' נישט בדיבור?

איז מען איינגעגאנגען אויף א פראגראם פין צובאקומען גרויסע געלטער לויט וויפל בחורים פין א ישיבה קומען אן אין מיליטער?

האט מען געלאזט בחורים זיך גיין צי נעמען א דיחו אפי' ווען זיי האבן געטון מעשה נבלה?

איז מען איינגעגאנגען זיי צו לאזן עפענען הסברה אפיסיס אין די היימישע געגענטער?

מאכט מען צי די אויגן צו ליידן פין בחורים שאין ללהם גואל וואס מען נעמט אין מיליטער באונס צו ברצון אבער די צובראכענע עלטירן זיכן הילף ואין מי שירחם?

איז ענק פארשטענדליך אז די מדינה דארף ענק אין מיליטער ווי א לאך אין קאפ אין זוכט פשוט א מקום דורך צו ברעכן די חומת התבדלות צווישען פרומע אין פרייע?

הערשט שוין היינט א קאלטקייט ביים ציבור צו די עצם רעיון פין מיליטער נישט לגבי בחורים, אזאך וואס יעדע רב וראשי ישיבה אין פשוטע מענטש האט אמאל געברענט אין עס איז געווען אמאל ווי מוקצה ?

זענען פלאטיקאנטען אויך אריין געמישט שטארק אין די מהלך אדער איז עס ממש יעדע ריר לויט ווי די מרן הייסט?

זענען רוב רובם רבנים מודה אז זיי אליינס האבן נישט קלאר ארויס פונקלעך די מהלך נאר זיי פארלאזען זיך אויף די הנהגה?

וועלכע רב וואס וויל הויעך פרעגן קשיות אדער נאר זיך דינגען מיט א פרט שאט גלייך די הקפדה פין די הנהגה?

איז די תירוץ אויף אלע קשיות אלץ די מרן די מרן בבחינת טענו בחיטים והודו בזכר קדשו ביחד אם מצות עשה של תמים תהי' עם הצייטונגען כמו שצונו הכו בסנוורים

ענפער "דיך" אליין נישט מיך ווייל עס גייט דיר נישט פאסן מודה צו זיין ענפער דיך יאצו נייןנישט פארוואס נישט פארווען פלען יא צו ניין

איך ווייס עס איז דא א שיטה אז טאקע אסאך זאכן מוז מען אוועק קוקן אבער מען מוז קוקן אויפן גרויסן בילד, יא יא אבער קודם לשעבר האט ענקער קוקער זייער שוואך געארבייט, אין אונזער ליידער זייער גוט, אין נאכדעם פרעג די אלע קשיות לגבי גיוס בנות ווי למעשה איז מען צוגעגאנגען מיט אונזער מהלך איך בין נישט יעצט דן צו די חז"א וואלט דא אויך אזוי געטון מען רעדט יעצט וואס איז געווען למעשה די תוצאות דארט, אין די מציאות ביז 15 יאר צירוק, אין צום לעצט איז דעי מהלך געגוג זעכער פאר א טאטע פרעזענדליך מיט זיינע קינדער אדער נאר פאר די כלליות די עולם התורה קען זיך א טאטע לייגן שלאפן ראוהיג אז די ראש הישיבה וועט זיך זארגן פאר אלע זיינע קינדער אפי' אויב עס וועט זיך מאכן אז עס וועט איינער נישט זיין די בעסטע קאפ אדער ירא שמים, קען ער זיך זעהן 10 יאר ארום זיך קריגן איבער די עתיד פין זיין זון מיטן מנהל גשמי מיט די משגיח צו דער זייט פונעם מנכ"ל?
טראכט ר' איד טראכט ליין שוין נישט אזויפיל צייטונגען בארג צירוק דיין מח פאר אפאר מינוט

דו פרעגסט איבער אלע קשיות פון oko, די חילוק איז נאר אז ער זאגט, און ער ווייסט רב הכופר וכו׳ און דו מאכסט עס תמימות׳דיג, די bottom line איז די זעלבע, און אויף די אלע קשיות האט מען שוין געענטפערט 10 מאל, כ׳מיין סאיז גענוג

rrr האט געשריבן:

פרידן האט געשריבן: ררר אלעס פיין אין וואול די מרן איז א צדיק נשגב שאין כדוגמתו אין גיוס בנים איז אנדערשט ווי גיוס בנים אין עס איז דא א אנדערע שיטה מסכים, נאר אפאר קשיות פליז

האבן די בעלי שיטה ענקערע געהאלטן פאר 15 יאר צירוק אז ענקער שיטה וועט פירן צו ווי מען האלט יעצט אדער האבן זיי געהאלטן אז די העצע וועט זיך בארואהגען מיט א אפטיילונג נח"ל חרדי פין אפאר הונדרעט חייבי כריתות?

איז א פאקט אז כהיום זענען שוין דארט אסאך שומרי תורה וואס זענען נישט קיין חייבי כריתות?

צו איז שוין גאנץ נארמאל אז א יונגערמאן זאל גיין דארטן ארבייטן אין די אנדערע אפטיילונגען?

אויב א בחור וויל ברצון גיין אין מיליטער וועט מען גארנישט טוען אים צירוק צוהאלטן אפי' נישט בדיבור?

איז מען איינגעגאנגען אויף א פראגראם פין צובאקומען גרויסע געלטער לויט וויפל בחורים פין א ישיבה קומען אן אין מיליטער?

האט מען געלאזט בחורים זיך גיין צי נעמען א דיחו אפי' ווען זיי האבן געטון מעשה נבלה?

איז מען איינגעגאנגען זיי צו לאזן עפענען הסברה אפיסיס אין די היימישע געגענטער?

מאכט מען צי די אויגן צו ליידן פין בחורים שאין ללהם גואל וואס מען נעמט אין מיליטער באונס צו ברצון אבער די צובראכענע עלטירן זיכן הילף ואין מי שירחם?

איז ענק פארשטענדליך אז די מדינה דארף ענק אין מיליטער ווי א לאך אין קאפ אין זוכט פשוט א מקום דורך צו ברעכן די חומת התבדלות צווישען פרומע אין פרייע?

הערשט שוין היינט א קאלטקייט ביים ציבור צו די עצם רעיון פין מיליטער נישט לגבי בחורים, אזאך וואס יעדע רב וראשי ישיבה אין פשוטע מענטש האט אמאל געברענט אין עס איז געווען אמאל ווי מוקצה ?

זענען פלאטיקאנטען אויך אריין געמישט שטארק אין די מהלך אדער איז עס ממש יעדע ריר לויט ווי די מרן הייסט?

זענען רוב רובם רבנים מודה אז זיי אליינס האבן נישט קלאר ארויס פונקלעך די מהלך נאר זיי פארלאזען זיך אויף די הנהגה?

וועלכע רב וואס וויל הויעך פרעגן קשיות אדער נאר זיך דינגען מיט א פרט שאט גלייך די הקפדה פין די הנהגה?

איז די תירוץ אויף אלע קשיות אלץ די מרן די מרן בבחינת טענו בחיטים והודו בזכר קדשו ביחד אם מצות עשה של תמים תהי' עם הצייטונגען כמו שצונו הכו בסנוורים

ענפער "דיך" אליין נישט מיך ווייל עס גייט דיר נישט פאסן מודה צו זיין ענפער דיך יאצו נייןנישט פארוואס נישט פארווען פלען יא צו ניין

איך ווייס עס איז דא א שיטה אז טאקע אסאך זאכן מוז מען אוועק קוקן אבער מען מוז קוקן אויפן גרויסן בילד, יא יא אבער קודם לשעבר האט ענקער קוקער זייער שוואך געארבייט, אין אונזער ליידער זייער גוט, אין נאכדעם פרעג די אלע קשיות לגבי גיוס בנות ווי למעשה איז מען צוגעגאנגען מיט אונזער מהלך איך בין נישט יעצט דן צו די חז"א וואלט דא אויך אזוי געטון מען רעדט יעצט וואס איז געווען למעשה די תוצאות דארט, אין די מציאות ביז 15 יאר צירוק, אין צום לעצט איז דעי מהלך געגוג זעכער פאר א טאטע פרעזענדליך מיט זיינע קינדער אדער נאר פאר די כלליות די עולם התורה קען זיך א טאטע לייגן שלאפן ראוהיג אז די ראש הישיבה וועט זיך זארגן פאר אלע זיינע קינדער אפי' אויב עס וועט זיך מאכן אז עס וועט איינער נישט זיין די בעסטע קאפ אדער ירא שמים, קען ער זיך זעהן 10 יאר ארום זיך קריגן איבער די עתיד פין זיין זון מיטן מנהל גשמי מיט די משגיח צו דער זייט פונעם מנכ"ל?
טראכט ר' איד טראכט ליין שוין נישט אזויפיל צייטונגען בארג צירוק דיין מח פאר אפאר מינוט

דו פרעגסט איבער אלע קשיות פון oko, די חילוק איז נאר אז ער זאגט, און ער ווייסט רב הכופר וכו׳ און דו מאכסט עס תמימות׳דיג, די bottom line איז די זעלבע, און אויף די אלע קשיות האט מען שוין געענטפערט 10 מאל, כ׳מיין סאיז גענוג

לא אמר כלום
bottom line אז ס'איז לה"ר. אדער מרן, און נאר ער ווייסט פון רוח קדשו באהאלטענע וועגן ווי מיט דעם...
מיט נאך א קוועטשע' מיטן פינגער אויף צענדליגע ברענידיגע קשיות, - וואס זיי אליינס האבן קלאמפערש ארויסגברענגט א מיליאן מענטשן אויפדעם
אבער די בלינדע אמונה פון ככל אשר יוריך, - איבערשטייגט דא אפי' די אמונה פון חוב קדוש פון די בחירות...
דאס וועט אלעס איבערשטייגן.

[די נושא וואס ער וויל אזוי שטארק וויסן, - וועגן דעם נחל, -
- איז נישט נוגע אזוי ווייט יעצט און עס וועט נישט פארענטפערן די אבעיות וואס ס'איז עומד על הפרק .
און בפרט וועט ער סייווי נישט הערן וואס מ'וויל באהאלטן, ממילא וועט מען שרייבן נאר איינמאל, נישט אהין און צוריק... - און אז היינט זעהט מען דאך שוין דארף מען שוין נישט צוקומען דערצו, ווייל ווי ערווענט שטיפן זיי אפן די גזירת גיוס, יעדי הגיוס, מיט געבן זייער טמנ'א חתימות דערויף. אוי ואבוי להם. חרפה ובזה. - די ציידים זאגן פאר אלע ווען פרעגט זיי וואס איז פשט אין זייער טמא'נעם הלוך ילך, - זאגן זיי אלע בשם דעם גדול, אז דער גדול האלט אזוי!!, אז א שוואכער דארף גיין און צבא המשומד. (אבער אפי' ביים נחל הגם דער מנהיג האט פראבירט אז ס'זאל נישט ווערן אוועדרטייזט אין זיין נאמען, אבער רביץ וואס האט געגעבן די האנט דערפאר האט אפן געזאגט אז ער האט די הסכמה פון אים, און דער צעטל אליין וואס ער ברענגט איז עלובה עיסה שנחתמוה מעיד עליה, אז ער ווייסט פון דעם נחל, נאר ער לייגט צו א לומדות אז ער שטימט צו צום נחל - אז מ'האט דאס געמאכט פאר די מחללי שבתות. (הגאון ר' יצחק טובי' האט נישט געדארפט שרייבן אזא צעטל אז מ'האט עס געמאכט פארדעם און פארדעם, ווייל ס'האט נישט קיין שייכות צו אים און צו כלל ישראל) אבער עכ"פ איינמאל דער נחל האט געהאט זיין הסכמה, פאר סיי וואסערע אויסרייד און סיי פארוואסערע סיבה, שפעטער די אלע בחורים וואס זיי זענען דארטן געווען זענען זיינע, נאך וואס ס'האט געהאט א תוקף צו עפענען פאר סייוואסערע אויסרייד - און אינטערסאנט האבן זיי געטראפן אזויפיל מחללי שבתות, און וואס פארשטייט זיך אוודאי אז ער איז גערעכט געווען ווייל נאך זיין דארט אפאר חדשים ווערן דאך אלע מחללי שבתות ) - אגב. איינע פון די ערליכע עסקנים האבן פארציילט אז בשעת דעם נחל איז ער ארויף צום מרן און געפרעגט דערויף צו עס האט זיין הסכמה, האט ער נישט געענטפערט אז ער איז דערקעגן אדער די אלע אויסריידן, נאר געשריגן דרייעטס מיר נישט קיין קאפ.]

פעלעד האט געשריבן: ר' rrr, דו רעדסט צו זיי טערקיש, זיי האבן נישט קיין אננונג וואס די רעדסט,
זיי אינטערסירט נישט דורך טוהן די נושא וואס זיינען געווען די פאקטן און וואס זענען די פאקטן, מבחינתם איז ברור אז ער איז א וכו' און אלע גדול"י אין א"י חוץ די פאר וואס גייען מיט מיט זייער שיטע זיינען פושעים וכו',
יעצט בריוון מיט הסברים מיט מציאות'ן אינטערסירט זיי אין בוידעם... איי זיי רעדן נישט צו זאך ואומרים על יום שהוא לילה וכו', קאפ אין וואנט, כזה ראה וקדש, פלוני איז א פושע, אלמוני איז א רשע, ופלוני פירט אפ כלל ישראל, און אזוי מיט אזוי זיינען כאילו די פאקטן און שוין, צי סאיז טאקע אזוי צו נישט, אינטערסירט זייער באבע...

אז מזעט א מענטש האקט קאפ אין וואנט העלפט נישט רעדן צו עהם לאגיש...

טערקיש איז נישט דאס ווארט, טענו לו בחיטים והודו בזכר קדשו, מזאגט איין זאך און דער חכם זאגט איבער דאס זייניגע...

איינער האט געזאגט ככל אשר יורוך?? איינער האט געזאגט די אלע שטותים וואס ער שרייבט?? איינער האט געזאגט וועגן ער איז א קדוש טאר מען נישט פרעגן?? מאיז אלעס שיין מסביר און ער פאנגט אן נאכאמאל... מזאגט אז מרן האט נישט געמאכט נחל, קומט דער צווייטער חכם "תמימות׳דיג" זעט מען דען נישט אז נחל האט געמאכט א חורבן?


סאיז א שאד יעדעס ווארט, די מענטשן זענען ל"ע

פעלעד האט געשריבן:

פרידן האט געשריבן:

מה פתאום??? האט געשריבן:

כווייס נישט אלעס האט געשריבן: נא איינער זאל שוין אראפברענגען וואס סשטייט און די לינק פאר די געפילטערטע, זייער נייגעריג

די אשכול דארט. ס'צוטיילט אין 2 חלקים די צווייטע איז די המשך פון די ערשטע.

אגב, איך זעה נישט דאס זאל זיין א פראבלעם פאר פעלעד, זיין שיטה ווערט נישט בטל צוליב דעם.

פרידן, זיין שיטה נעמט ער נישט פון משפחה, איין זאך וואס ער האט געליינט וואס איז גראדע אינטערסאנט נעמט ער פון דארט.

אויף וואס איך באצי מיך אז זיי זאגן אלץ ווען מען רעדט פין מעשיות אין פאקטן אז אונז זאגן סתם נאך די צייטונגען עס איז סתם ליגענט אין פראפעגאנדע זייטס נישט מצוצם טראכטס אליין, מען רעדט נישט לגבי די שיטה ווייל אונזער שיטה ווייסט יעדער קומט פין אונזערע רביס אין זייערע ספרים עס איז נישט באהאלטן
אין איך זאג א גאנצע צייט אז אונזערע צייטונגען אין פראפעגאנדע איז א קישמישקא א ברעקעלע קעגן זייערע אין דא זעה איך ווי אזא הארטע פאקט וואס דא אין אונזער וועלטל האט ער זיך נישט געוואלט רירן פין עס, קומט פין די ספרי הקדמונים ספר הקדוש המשפחה והו הוא מה שדברנו דארט איז דא א מעכטיגע פאנטאסטישע אפעראט צו פרעדיגען אלעס וואס זיי ווילן אין אויף די מרן'ס קדושה האט מען שוין אויסגעגעבן 50 מיליאן דאללער צו מער עס צו פארשפרייטן אויף די גאנצע וועלט אבער אונז לעב מער אין די פראפעגאנצע פין אונזערע צייטוגען יא יא נישטא ווער עס זאל לאכן

כ'ווייס כ'בין א נאר אז איך ענטפער דיךבכלל, אבער דאך...
זעט אויס ביי דיר בויען אן אינטערסאנטע היסטורישע ידיעה בעלמא פון א צייטונג גלייך ווי צו בויען השקפות און מקבל זיין לשוה"ר והוצאת ש"ר און מבזה זיין ת"ח וכו' וכו' וואס מוואלט געדארפט א בי"ד צי עס אננעמען, די זעלבע זאך...

ר' איד מען רעדט נישט יעצט "וואס" די האסט געליינט אין "וואס" די האסט אנגענומען נאר אז ווען די האסט עס בלויז געליינט עפעס אין א צייטונג האסטו עס אנגענונען מיט א תמימות אלץ א פאקט וואס מען קען נישט אפי' פרעגן אויף עס, אין גענפערט שארף פאר ווער עס האט איפגעברענגט צווייפלען

בדרך אגב, סתם אינטערסאנט.

וויל זיין גוט האט געשריבן: איך וויל דא נעמען די געלעגנהייט צו מאכן אביסל ארדענונג נאך די טענה'רייען אהין און צוריק:
לאמיר קלאר מאכן עטליכע פאקטן, זעהן אויב אויף דעם איז א יעדער מודה, כדי צו טרעפן וואו איז דער פונקט וואו מען ווערט צוטיילט.
1) גדול המחטיאו יותר מן ההורגו מיינט, אז ווען איך הער אז א חרדי'שער איד איז רח"ל אריינגעפאלן אין מיליטער, דארף מיר עס כאטש אזוי ווייטוהן, אזוי ווי ווען א בחור איז רח"ל דערטראנקען געווארן אין א טייך, אדער איז אראפגעפאלן פון א דאך, איז א יעדער מודה דערצו?
2) די מדינה איז געגרינדעט געווארן כדי צו אויסרייסן תורה און אידישקייט, ווי ר' חיים בריסקער זצ"ל האט עס קלאר ארויסגעזאגט, אז זיי מאכן די מדינה נאר פאר דעם ציל, איז א יעדער מודה דערצו?
3) די ראשי הציונים מיום הוסדה ועד עתה, האבן שטענדיג געשטרעבט און געזוכט וועגן, ווי אזוי אריינצושלעפן דעם חרדי'שן אידנטום אין מדינת ישראל מיליטער, כדי זיי אויסצומישן מיטן אלגעמיינעם איזראעלישן פאלק, איז א יעדער מודה דערצו?
4) איז ביי גדולי ישראל שטענדיג געווען אסור דאס גיין דינען אין מדינת ישראל מיליטער, נישט קיין חילוק צי מען לערנט תורה אדער נישט, איז א יעדער מודה דערצו?
נאכן הערן צי ביז אהער איז א יעדער איינשטימיג וועלן מיר אי"ה גיין ווייטער, צוטרעפן וואו איז דער נקודת המחלוקת.

אלע זיינען מודה (הגם אנדערע וועלן מיט אלע כוחות זיכן צו זאגן אז הגראי"ל איז נישט מודה צו נאמבער 1 און 4...)

לכאו' איז די מחלוקת אויף 2 הויפט נקודות:
1) וואס איז די ריכטיגע צוגאנג ווי אזוי מ'האנדלט מיט די גזירה, פראבירן האנדלען און ראטיווען כאטש וויפיל מקען אויף זיכער, און אויך מיט א שיטה צו שלעפן און שלעפן און אפשטיפן אויף שפעטערע יארן כדי במשך הזמן זאל ווערן שינויים לטובה אזוי ווי הזמן תמיד גורם, און די אנדערע האלטן זיך עגנארירן וכו'.

2) - מקען זאגען סאיז בעצם א זייטיגע נקודה, אבער עס ווארפט א גרויסע חילוק ביי די רעדעריי דערוועגן - צו סאיז דא מתוך מחנינו גדולי ישראל ומנהיגים וואס מיינען ח"ו נישט גוט'ס. כלומר, א מחלוקת צווישן גדולים וואס מדארף טוהן מעג זיין און סאיז אלעמאל געווען, נאר דא צוטיילן זיך די צדדים:
> צד א' זאגט אז הגראי"ל ווייטיגט אויף דעם און פראבירט ככל יכולתו לפי דעתו ודעת סיעתו הכוללים את החסידישע רבי'ס וכו' כנזכר סיך צו שלאגען מיטן חוק און מאכן די בעסטע פאר יידישע קינדער. און די צד האלט אויך אז עס זענען ליידער דא ציידים, אבער נגד רצונינו שליחי עבירה וואס ווייטיגט זייער און איז א מוירעדיגע בראך.
> צד ב' זאגט, אז יש מנהיגים בישראל וואס מיינען נישט טובת ישראל און זיינען נגוע מיט וכו' וכו', און ממילא זאגן זיי אויך אז די ציידים ארבעטן כאילו בשליחותם וכו', און בכח דעם קומט מען מיט גרויסע טענות און השמצות נישט פארשטייענדיג אז סאיז בכלל קיים א צווייטע צד, לדידיה איז דא צד הקדושה און צד הטומאה און סאיז נישטא דא צוויי צדדים דקדושה.

כ'מיין אז צו דעם סיכום זיינען אויך אלע מודה.

פעלעד האט געשריבן:

וויל זיין גוט האט געשריבן: איך וויל דא נעמען די געלעגנהייט צו מאכן אביסל ארדענונג נאך די טענה'רייען אהין און צוריק:
לאמיר קלאר מאכן עטליכע פאקטן, זעהן אויב אויף דעם איז א יעדער מודה, כדי צו טרעפן וואו איז דער פונקט וואו מען ווערט צוטיילט.
1) גדול המחטיאו יותר מן ההורגו מיינט, אז ווען איך הער אז א חרדי'שער איד איז רח"ל אריינגעפאלן אין מיליטער, דארף מיר עס כאטש אזוי ווייטוהן, אזוי ווי ווען א בחור איז רח"ל דערטראנקען געווארן אין א טייך, אדער איז אראפגעפאלן פון א דאך, איז א יעדער מודה דערצו?
2) די מדינה איז געגרינדעט געווארן כדי צו אויסרייסן תורה און אידישקייט, ווי ר' חיים בריסקער זצ"ל האט עס קלאר ארויסגעזאגט, אז זיי מאכן די מדינה נאר פאר דעם ציל, איז א יעדער מודה דערצו?
3) די ראשי הציונים מיום הוסדה ועד עתה, האבן שטענדיג געשטרעבט און געזוכט וועגן, ווי אזוי אריינצושלעפן דעם חרדי'שן אידנטום אין מדינת ישראל מיליטער, כדי זיי אויסצומישן מיטן אלגעמיינעם איזראעלישן פאלק, איז א יעדער מודה דערצו?
4) איז ביי גדולי ישראל שטענדיג געווען אסור דאס גיין דינען אין מדינת ישראל מיליטער, נישט קיין חילוק צי מען לערנט תורה אדער נישט, איז א יעדער מודה דערצו?
נאכן הערן צי ביז אהער איז א יעדער איינשטימיג וועלן מיר אי"ה גיין ווייטער, צוטרעפן וואו איז דער נקודת המחלוקת.

אלע זיינען מודה (הגם אנדערע וועלן מיט אלע כוחות זיכן צו זאגן אז הגראי"ל איז נישט מודה צו נאמבער 1 און 4...)

לכאו' איז די מחלוקת אויף 2 הויפט נקודות:
1) וואס איז די ריכטיגע צוגאנג ווי אזוי מ'האנדלט מיט די גזירה, פראבירן האנדלען און ראטיווען כאטש וויפיל מקען אויף זיכער, און אויך מיט א שיטה צו שלעפן און שלעפן און אפשטיפן אויף שפעטערע יארן כדי במשך הזמן זאל ווערן שינויים לטובה אזוי ווי הזמן תמיד גורם, און די אנדערע האלטן זיך עגנארירן וכו'.

2) - מקען זאגען סאיז בעצם א זייטיגע נקודה, אבער עס ווארפט א גרויסע חילוק ביי די רעדעריי דערוועגן - צו סאיז דא מתוך מחנינו גדולי ישראל ומנהיגים וואס מיינען ח"ו נישט גוט'ס. כלומר, א מחלוקת צווישן גדולים וואס מדארף טוהן מעג זיין און סאיז אלעמאל געווען, נאר דא צוטיילן זיך די צדדים:
> צד א' זאגט אז הגראי"ל ווייטיגט אויף דעם און פראבירט ככל יכולתו לפי דעתו ודעת סיעתו הכוללים את החסידישע רבי'ס וכו' כנזכר סיך צו שלאגען מיטן חוק און מאכן די בעסטע פאר יידישע קינדער. און די צד האלט אויך אז עס זענען ליידער דא ציידים, אבער נגד רצונינו שליחי עבירה וואס ווייטיגט זייער און איז א מוירעדיגע בראך.
> צד ב' זאגט, אז יש מנהיגים בישראל וואס מיינען נישט טובת ישראל און זיינען נגוע מיט וכו' וכו', און ממילא זאגן זיי אויך אז די ציידים ארבעטן כאילו בשליחותם וכו', און בכח דעם קומט מען מיט גרויסע טענות און השמצות נישט פארשטייענדיג אז סאיז בכלל קיים א צווייטע צד, לדידיה איז דא צד הקדושה און צד הטומאה און סאיז נישטא דא צוויי צדדים דקדושה.

כ'מיין אז צו דעם סיכום זיינען אויך אלע מודה.

יישר כח פארן מאכן דעם שארט קארט, און דא קומען מיר צו אביסל אן אנדערן סך הכל, די וואס האבן טענות אקעגן רב שטיינמאן, האלטן נישט אז ער וויל סתם צו חרוב'ענען אלע ישיבות, נאר אז ער איז אין מיינונגען א מזרחי'סט, און ער האלט נישט אז גיין אין מיליטער איז אן איסור, וואס הרב קוק האט זיכער אזוי געהאלטן, און אויך אלע מזרחי'סטישע רבנים.
קיינער וועט נישט זאגן אז ער האלט אז מען מוז גיין, אבער די וואס טענה'ן אקעגן אים האלטן, אז אים וואלט געווען זייער ניחא, ווען די ישיבות פוניבז' סלבודקא מיר, וכו', וואלטן געווען ישיבות הסדר, אז מען פלעכט דארט צאם לימוד התורה צוזאמען מיט מילטערישע דינסט.
נאך א זאך צו וואו איך האב געוואלט אנקומען איז, אז וויבאלד זיי האבן שטענדיג געצילט צו נעמען דעם חרדי'שן ציבור אין מיליטער, פרעגט זיך די קשיא, צי איז בן גוריון ימ"ש נישט געווען אזוי קלוג, אדער די שפעטערע, דער תירוץ איז, אז זיי האבן געזעהן די שטארקייט פון די רועי ישראל, און געוואוסט אז אלע פרואוון וועלן נאר ברענגען פארקערטע רעזולטאטן, אבער היינט שפירן זיין אנדערש .... זאל א יעדער מסביר זיין די סיבה.
לגבי דעם חזון איש זצ"ל'ס מיינונג איבער גיוס פון בחורים, איז דאך פריער געברענגט געווארן א בריוו פון אים, און בריסקער רב זצ"ל האט געזאגט אז ער וויל נישט חתמ'ענען אויף גיוס בנות יהרג ואל יעבור, ווייל מען וועט מיינען, אז לגבי בחורים איז נישט יהרג ואל יעבור.
נאך א קשיא איז דא, וואס כולי עלמא מודה, אז א גזירה וואס דער גאנצער עולם שטעלט זיך ארויס ביזן סוף, איז אומעגליך עס זאל ווערן דורכגעפירט, איז די קשיא, פארוואס שטעלט מען זיך נישט אזוי ארויס, דער תירוץ איז, אז די מיינונגען ביי די היינטיגע פירער איז (צי עס איז רב שטיינמאן, אדער די פאליטיקאנטן, זאל ווער עס וויל ענטפערן), אז עס איז נישט אזוי געפערליך.

וויל זיין גוט האט געשריבן: יישר כח פארן מאכן דעם שארט קארט, און דא קומען מיר צו אביסל אן אנדערן סך הכל, די וואס האבן טענות אקעגן רב שטיינמאן, האלטן נישט אז ער וויל סתם צו חרוב'ענען אלע ישיבות, נאר אז ער איז אין מיינונגען א מזרחי'סט, און ער האלט נישט אז גיין אין מיליטער איז אן איסור, וואס הרב קוק האט זיכער אזוי געהאלטן, און אויך אלע מזרחי'סטישע רבנים.
קיינער וועט נישט זאגן אז ער האלט אז מען מוז גיין, אבער די וואס טענה'ן אקעגן אים האלטן, אז אים וואלט געווען זייער ניחא, ווען די ישיבות פוניבז' סלבודקא מיר, וכו', וואלטן געווען ישיבות הסדר, אז מען פלעכט דארט צאם לימוד התורה צוזאמען מיט מילטערישע דינסט.

קומען רוב מנהיגי ישראל וואס יעדער פאר זיך טראגט אן ערנסטן אחריות און דאגה אמיתית פאר זיין עוילם, רוב ליטווישע גדולים, רוב חסידישע מנהיגים אין ארה"ק, רוב ספרדישע מנהיגים, זיי זענען אריין געמישט אין אלע פרטים מיטן גאנג און השקפה פון רב שטינמאן, און זענען מסכים מיט איהם [וועסטו זאגן מצווינגט זיי, עכ"פ די חסידישע ציטערן נישט פון זיי און זענען ממש נישט געצווינגען, אין אנדערע זאכן האט דער גערע נישט געהאט קיין פראבלעם ארויס גיין קעגן (כידוע היינט איז ער נישט בשלום מיט רב שטינמאן נאר מסכים מיט זיין גאנג וכו')], וועסטו זאגן אלע טראכטן ווי מזרחיסט'ן? קיינעם טוט נישט וויי די סכנה וכו'?
ממילא איז אביסל נאריש זיין אזוי דבוק אין די קרימע גירסא אויף הגראי"ל און זיין מהלך.

וויל זיין גוט האט געשריבן:
נאך א זאך צו וואו איך האב געוואלט אנקומען איז, אז וויבאלד זיי האבן שטענדיג געצילט צו נעמען דעם חרדי'שן ציבור אין מיליטער, פרעגט זיך די קשיא, צי איז בן גוריון ימ"ש נישט געווען אזוי קלוג, אדער די שפעטערע, דער תירוץ איז, אז זיי האבן געזעהן די שטארקייט פון די רועי ישראל, און געוואוסט אז אלע פרואוון וועלן נאר ברענגען פארקערטע רעזולטאטן, אבער היינט שפירן זיין אנדערש .... זאל א יעדער מסביר זיין די סיבה.

סאיז נישט ריכטיג שוקל געווען דעם מציאות:
1. אין צייטן פון חזו"א איז די חריידישע עוילם געווען אפשר א פערטל פון היינט, כמעט א מיעוט שאינו מצוי... די חילונים האבן נישט געחולעמט מוועט זיך אזוי פארמערן, און זיי זאגן עס כסדר קלאר, ממילא ווען ער זעט אז סאיז א שווערע קאמף, געט ער שנעלער אויף. משא"כ כהיום וואס די מציאות איז גאנץ אנדערש.
2. דער רשע ב"ג האט געקענט די גדול"י ווייל ער קומט פון א פרימע היים וכו', האט ער געוויסט אז סאיז דא א רויט ליין וואס וועט נישט געלונגען דורך גיין. די היינטיגע פירערס זענען רובם ככולם געבוירן שקצים אהן קיין נאנטע אמתע ידעה, און זיכער אהן די משהו ריספעקט וואס ב"ג האט יא געהאט צו די אמתע גדולים.

וויל זיין גוט האט געשריבן: נאך א קשיא איז דא, וואס כולי עלמא מודה, אז א גזירה וואס דער גאנצער עולם שטעלט זיך ארויס ביזן סוף, איז אומעגליך עס זאל ווערן דורכגעפירט, איז די קשיא, פארוואס שטעלט מען זיך נישט אזוי ארויס, דער תירוץ איז, אז די מיינונגען ביי די היינטיגע פירער איז (צי עס איז רב שטיינמאן, אדער די פאליטיקאנטן, זאל ווער עס וויל ענטפערן), אז עס איז נישט אזוי געפערליך.

די תשובה אויף דעם שוין געשריבן 10 מאל, אפשר האסטו נישט געליינט:
סאיז א מח' וואסארא גאנג איז ערגער, כו"ע מודי (וואס ווייסן די מציאות) אז האלב ספרדישע עוילם זענען מתחזקים און בעלי תשובות און סתם שוואכערע יידן וואס וועלן זיך שנעלער ברעכן, האלב ספרדישע בחורים האבן א ברידער אדער א פעטער אדער די אייגענע עלטערן געדינט אין מיליטער איז עס מער קרוב צו זיי, אויב מוועט זיך שלאגען אזוי ווי די ווילסט, וועלן זיי טאקע נישט נעמען אלעמען אין תפיסה, אבער שווערע סנקציות אין געלט און צו זיין א קרימינאל אהן קיין חשבון בנק נישט קענען ארויס פון לאנד וכו' וועט זיי מאכן זיך ברעכן גלליך, און בידים געסטו איבער אין מיליטער טויזנטער מאחינו הספרדים וואס יעצט זיצן אין ישיבה און לערנען!
חוץ פון דעם, זיי וועלן טאקע נישט ארעסטירן אלעמען נאר אויף אזא סיסטעם ווי יעצא ביי די וואס שטעלן זיך נישט, ווען משטעלט אפ איינעם אויפן גאס מחמת איזה סיבה שהוא, למשל א טיקעט, זעט מען אין זיינע פרטים אז ער איז א עריק, זעצט מען איהם איין, און ווייל סאיז נישט אויף אזא אויפציעלע אופן, באמערקט מען נישט אזוי. אויף אזא אופן וועלן זיי האבןאין תפיסות דורך גאנץ לאנד אפאר טויזנט א יאר למשל, די שוואכערע פון זיי וועלן זיך ברעכן און גיין אין מיליטער אנשטאט זיצן יארן לאנג אין תפיסה, די אנדערע וועלן זיצן אין תפיסה און נישט האבן קיין גרויס עליה אין רוחניות צו זיצן אין די שמיץ דארט (כ'רעד מתוך נסיון, כ'בין דארט געווען...)
לעומת זה האלט רב שטינמאן וסיעתו, מזאל זיך צאמרעדן, קודם פארזיכערן אז די וואס ווילן באמת בלייבן ערלעך זאלן קענען בלייבן, און נישט מאכן שטיקעס מיט די חוק און פאלשיווען ווייל דעמאלס וועט מען קאליע מאכן אלעמען, און די שוואכע? ב"ה סאיז דא גענוג עצות, די וואס ווילן באמת וועלן זיך משיגע מאכן, האלב כלל ישראל האבן א פטור כהיום הזה, וכו' וכו' פארשידענע עצות בסייעתא דשמיא, און פארשטייט זיך מיר ווייסן נישט אמתתדיג אלע חשבונות פון די מנהיגים ווייל זיי דערציילן נישט רוב זאכן כדי נישט אויסזאגן די שונאים - מנהיגי הצבא- די פלענער פון אונזער קאמף.

קומט אויס אז לפי ביידע צדדים וועט נגרם ווערן אידישע קינדער זאלן גיין אין מדינת ישראל מיליטער, און יעדער מאכט זיין לויט זיין הבנה, און אויף דעם האט מהר"א מסאטמאר געענטפערט אז ער האט נישט די כלים מכריע צו זיין וועלכעס איז בעסער...

פעלעד האט געשריבן:

וויל זיין גוט האט געשריבן: יישר כח פארן מאכן דעם שארט קארט, און דא קומען מיר צו אביסל אן אנדערן סך הכל, די וואס האבן טענות אקעגן רב שטיינמאן, האלטן נישט אז ער וויל סתם צו חרוב'ענען אלע ישיבות, נאר אז ער איז אין מיינונגען א מזרחי'סט, און ער האלט נישט אז גיין אין מיליטער איז אן איסור, וואס הרב קוק האט זיכער אזוי געהאלטן, און אויך אלע מזרחי'סטישע רבנים.
קיינער וועט נישט זאגן אז ער האלט אז מען מוז גיין, אבער די וואס טענה'ן אקעגן אים האלטן, אז אים וואלט געווען זייער ניחא, ווען די ישיבות פוניבז' סלבודקא מיר, וכו', וואלטן געווען ישיבות הסדר, אז מען פלעכט דארט צאם לימוד התורה צוזאמען מיט מילטערישע דינסט.

קומען רוב מנהיגי ישראל וואס יעדער פאר זיך טראגט אן ערנסטן אחריות און דאגה אמיתית פאר זיין עוילם, רוב ליטווישע גדולים, רוב חסידישע מנהיגים אין ארה"ק, רוב ספרדישע מנהיגים, זיי זענען אריין געמישט אין אלע פרטים מיטן גאנג און השקפה פון רב שטינמאן, און זענען מסכים מיט איהם [וועסטו זאגן מצווינגט זיי, עכ"פ די חסידישע ציטערן נישט פון זיי און זענען ממש נישט געצווינגען, אין אנדערע זאכן האט דער גערע נישט געהאט קיין פראבלעם ארויס גיין קעגן (כידוע היינט איז ער נישט בשלום מיט רב שטינמאן נאר מסכים מיט זיין גאנג וכו')], וועסטו זאגן אלע טראכטן ווי מזרחיסט'ן? קיינעם טוט נישט וויי די סכנה וכו'?
ממילא איז אביסל נאריש זיין אזוי דבוק אין די קרימע גירסא אויף הגראי"ל און זיין מהלך.

הודאת בעל דין ערגעץ אנדערשט שרייבסטו אז רוב רבנים זענען בכלל נישט בתוך הענינים נאר פארלאזן זיך אויף המרן איך האב הנאה אז די ווייסט די אמת אבער פארוואס דא פראבירסטו דיך צו מאכן תמה וואטע

פעלעד האט געשריבן: וועגן סלונים רעד איך נישט ווייל כהאב נישט קיין אהנונג וואס טוט זיך דארט, ומאידך ראחמיסטריווקא - קום איך פון דארט און איך ווייס וואס טוט זיך דארט נישט נאר עפ"י שמועה, און אויב דער רבי האט טאקע געענטפערט כדלעיל איז עס געווען א גיטע וועג ארויס דרייען דערפון, ווייל די פשוטע סיבה ווייסט מען אין גאנץ ראח"מ אז אלע יארן האט ער געהאט א פראבלעם אז זיין טאטע און זיידע האבן געהייסן גיין און ער איז געווען א תלמיד פון הרמ"א זי"ע, און מיום עלותו לכס האדמורו"ת האט ער גענומען א מהלך אז ער זאגט נישט קיין דיעה אין דעם ( בכלל פראבירט ער ככל יכלתו נישט אריין מישן אין פוליטיק וכו' און איז סומך דעתו בכל ענייני הגיוס על הגראי"ל אזוי ווי רוב רבי'ס אין א"י).[

בס"ד

פעלעד האט געשריבן: קומט אויס אז לפי ביידע צדדים וועט נגרם ווערן אידישע קינדער זאלן גיין אין מדינת ישראל מיליטער, און יעדער מאכט זיין לויט זיין הבנה, און אויף דעם האט מהר"א מסאטמאר געענטפערט אז ער האט נישט די כלים מכריע צו זיין וועלכעס איז בעסער...

ווי די האסט שוין געשריבן אויבן (איך וועל עס באלד אויפזוכן כהאב נישט יעצט קיין נערווען) נעמסט עס פין א בפירישע איזרעלי משפחה פין פסח וואס מען קען נישט אפווענדען איי מהר"א האט שוין ברבים אין ביחיד געזאגט 1000ער מאל אנדערשט אבער זיי נישט מצומצום איך האב דאך עס אליין געזען אין משפחה

פעלעד האט געשריבן: קומט אויס אז לפי ביידע צדדים וועט נגרם ווערן אידישע קינדער זאלן גיין אין מדינת ישראל מיליטער

וואס האט זיך געטוישט פון פערציג יאר צוריק? איז עס א נייע געדאנק פון די מדינה אז חרדים זאלן דינען אין מיליטער? עס איז זיי פלוצלינג באפאלן א תשוקהוואס זיי פלעגן נישט האבן ביז היינט? אדער איז עס וויבאלד עס איז באפאלן א שתיקהמצד די מנהיגים?

און קורצן, האט זיך עפעס געטוישט אין די מדינה אדער איז די טויש אין די מנהיגים?

לאגיק איז אויף די צווייטע...

פרידן האט געשריבן:

פעלעד האט געשריבן: קומט אויס אז לפי ביידע צדדים וועט נגרם ווערן אידישע קינדער זאלן גיין אין מדינת ישראל מיליטער, און יעדער מאכט זיין לויט זיין הבנה, און אויף דעם האט מהר"א מסאטמאר געענטפערט אז ער האט נישט די כלים מכריע צו זיין וועלכעס איז בעסער...

ווי די האסט שוין געשריבן אויבן (איך וועל עס באלד אויפזוכן כהאב נישט יעצט קיין נערווען) נעמסט עס פין א בפירישע איזרעלי משפחה פין פסח וואס מען קען נישט אפווענדען איי מהר"א האט שוין ברבים אין ביחיד געזאגט 1000ער מאל אנדערשט אבער זיי נישט מצומצום איך האב דאך עס אליין געזען אין משפחה

דארפסט נישט זיכן, דעס נעם איך טאקע פין אן ארטיקל אין משפחה וואס איינער האט מיר געוויזן, פון די לעצטע פסח א אינטערוויו מיט מהר"א, און ווי דערמאנט אויבן, אזאך וואס האט נישט קיין ערנסטע השלכות האב איך נישט קיין פראבלעם מיט צייטונגען, נאר נישט זיך בויען אויף דעם שיטות ומהלכים בפרט נישט זאכן וואס באגרעניצט זיך מיט איסורים.
דעת מהר"א איז ידוע פאר אלעמען, כהאב נישט געזאגט אז ער האלט ווי רב שטינמאן, נאר אויף די נקודה אז לויט ביידע צדדים איז דא א גרויסע סכנה און פראבלעם, א זאך וואס איז אמת און זייער מסתבר איז נישטא קיין שום סברא פארוואס נישט גלייבן וואס שטייט דארט.
און כמדומני אויב כהאב נישט קיין טעות, אז חצר מהר"א האט אליין געגעבן א הסכמה אויף די ארטיקעל, ווען נאך יו"ט האבן אנדערע גערעט קעגן זיי אז זיי געבן אינטרוויוס פאר אזעלכע צייטונגען, האבן זיי ארויס געגעבן א הודעה אדער צעטל אז סאיז נישט געווען א אינטערוויו, נאר יעדער ייד פון ווי נאר וואס וויל קומען הערן איבער אונזער שיטה נעמט די רבי אויף - כך עפ"י השמועה.

און בדרך אגב אזוי ווי די האלסט אין איין ארויף ברענגען די נקודה נאכאמאל כאילו האסט מיר אפגעפרעגט מקדקוד ועד שרוך נעל ווייל האסט געטראפן עפעס א סתירל'ה, ערשטנ'ס כהאב הנאה מהאלט מיר פאר א תנא אדער אמורא און מאיז מדייק אין יעדע ריר מיינע ווי סוואלט געווען דברי הגמ' ממש...
צווייטנ'ס, די גאנצע רידעריי מיט 'יהיה כן' איז ממש נישט געווען ווייל כ'בין אזוי פארזיכערט אין די בריוון פון רב שטינמאן, נאר ווען א מינוט נאך איך שרייב וועגן דעם נעמט יענער זיך שרייען ווי א ווילדע חיה וואסארא שקרן איך בין נאך איידער ער קען בכלל מברר זיין אפשר איז פארהאן עפעס אויפן וועלט וואס ער ווייסט נישט, אויף דעם איז ארום געגאנגען די דינגעריי, אז סאיז נישט קיין אפפגעפרעגטע זאך און מדארף זיכען די מקור...

פעלעדל טייערע. דאס וואס עס שטייט אין משפחה אלס דעת מהר״א כידוע אז ער קען נישט שוקל זיין איז נישט אזא שטארקער באקאנטער פאקט אין אמעריקע ממילא זענען דא סקעפטיקער