אידישע וועלט פארומס

גרשון האט געשריבן: ↑ זונטאג סעפטעמבער 22, 2024 2:12 pm

חיוב= א פליכט.
מחויב= פארפליכטעט.

ס'איז דא א חיוב צו הערן שופר בלאזן. א מענטש איז מחויב צו הערן שופר בלאזן.

נעמט אין אכט ווי דער ו' און דער י' טוישן זיך אויף ביי די צוויי ווערטער. אסאך מענטשן צעמישן זיך מיט דעם.

גרשון האט געשריבן: ↑ מיטוואך סעפטעמבער 11, 2024 4:30 pm

אז מ'רעדט שוין, איך האב אלץ א ספק ביים ברענגען א פסוק וואו ס'שטייט הִוא אן דעם ניקוד. צי איז ריכטיג עס צו נאכברענגען אלס היא? למעשה מיין איך אז ביי אנדערע קרי/כתיב וואלט מען געברענגט דעם קרי.

ירח בן יומו האט געשריבן: ↑ פרייטאג אקטאבער 11, 2024 11:31 am

כ'האב געהאט א קשיא אין אראמיש, ווען שרייבט מען הוה און ווען הוי?

יחליצך האט געשריבן: ↑ דינסטאג אקטאבער 08, 2024 5:39 pm

רוב שרשים אין לשה"ק ווען זיי ווערן א שם דבר, ענדיגט זיך עס מיט -וּת.
למשל: ארך/ארוך - אריכות.
רצף/רצוץ - רציפות.

ס'איז אבער דא אן אומבאקאנטער כלל, אז צומאל ענדיגט זיך עס דווקא מיט -ית.
לחלוחית, ערמומית, אדמומית, לבנונית, שמנונית, עקמומית.

נעכטן אין די סליחות (ב' דעשי"ת) האבן מיר געזאגט:
שְׁרִירוּתלִבּוֹ יַשֵּׁר וּפְשֹׁט עַקְמוּמִית.
לֹא יִרְגַּז עוֹד בְּהִרְהוּר שַׁעֲמוּמִית.
מַהֵר מִלְּעַכֵּב טִמּוּי תְּפִישַֹת שְֹמָמִית.
הֶרֶב כַּבֵּס כְּתָמֵינוּ וְלַבֵּן אַדְמוּמִית.

מעגליך אז ס'האט א כלל, אז ווען דער לעצטער אות דאפלט זיך (לבן-לבנונית), אדער ביידע אותיות (לח-לחלוחית), דאן טוישט זיך עס.
אלנפאלס קען מען נוצן פאר א סימן 'זכוכית' (גלאז).

אגב, טרעפן מיר צומאל אזא ווארט ווי לחלוח, ערמומי וכדו'.

שפילקעס האט געשריבן: ↑ מוצ"ש אקטאבער 12, 2024 10:05 pm

יחליצך האט געשריבן: ↑ דינסטאג אקטאבער 08, 2024 5:39 pm

רוב שרשים אין לשה"ק ווען זיי ווערן א שם דבר, ענדיגט זיך עס מיט -וּת.
למשל: ארך/ארוך - אריכות.
רצף/רצוץ - רציפות.

ס'איז אבער דא אן אומבאקאנטער כלל, אז צומאל ענדיגט זיך עס דווקא מיט -ית.
לחלוחית, ערמומית, אדמומית, לבנונית, שמנונית, עקמומית.

נעכטן אין די סליחות (ב' דעשי"ת) האבן מיר געזאגט:
שְׁרִירוּתלִבּוֹ יַשֵּׁר וּפְשֹׁט עַקְמוּמִית.
לֹא יִרְגַּז עוֹד בְּהִרְהוּר שַׁעֲמוּמִית.
מַהֵר מִלְּעַכֵּב טִמּוּי תְּפִישַֹת שְֹמָמִית.
הֶרֶב כַּבֵּס כְּתָמֵינוּ וְלַבֵּן אַדְמוּמִית.

מעגליך אז ס'האט א כלל, אז ווען דער לעצטער אות דאפלט זיך (לבן-לבנונית), אדער ביידע אותיות (לח-לחלוחית), דאן טוישט זיך עס.
אלנפאלס קען מען נוצן פאר א סימן 'זכוכית' (גלאז).

אגב, טרעפן מיר צומאל אזא ווארט ווי לחלוח, ערמומי וכדו'.

אפשר כדי נישט צו דארפן איבערניצן נאכאמאל די ’ו’ וואס ווערט שוין געניצט.

יחליצך האט געשריבן: ↑ דינסטאג אקטאבער 08, 2024 5:39 pm

רוב שרשים אין לשה"ק ווען זיי ווערן א שם דבר, ענדיגט זיך עס מיט -וּת.
למשל: ארך/ארוך - אריכות.
רצף/רצוץ - רציפות.

ס'איז אבער דא אן אומבאקאנטער כלל, אז צומאל ענדיגט זיך עס דווקא מיט -ית.
לחלוחית, ערמומית, אדמומית, לבנונית, שמנונית, עקמומית.

נעכטן אין די סליחות (ב' דעשי"ת) האבן מיר געזאגט:
שְׁרִירוּתלִבּוֹ יַשֵּׁר וּפְשֹׁט עַקְמוּמִית.
לֹא יִרְגַּז עוֹד בְּהִרְהוּר שַׁעֲמוּמִית.
מַהֵר מִלְּעַכֵּב טִמּוּי תְּפִישַֹת שְֹמָמִית.
הֶרֶב כַּבֵּס כְּתָמֵינוּ וְלַבֵּן אַדְמוּמִית.

מעגליך אז ס'האט א כלל, אז ווען דער לעצטער אות דאפלט זיך (לבן-לבנונית), אדער ביידע אותיות (לח-לחלוחית), דאן טוישט זיך עס.
אלנפאלס קען מען נוצן פאר א סימן 'זכוכית' (גלאז).

אגב, טרעפן מיר צומאל אזא ווארט ווי לחלוח, ערמומי וכדו'.

משזר עריכה האט געשריבן: ↑ מוצ"ש אקטאבער 12, 2024 10:38 pm

יחליצך האט געשריבן: ↑ דינסטאג אקטאבער 08, 2024 5:39 pm

רוב שרשים אין לשה"ק ווען זיי ווערן א שם דבר, ענדיגט זיך עס מיט -וּת.
למשל: ארך/ארוך - אריכות.
רצף/רצוץ - רציפות.

ס'איז אבער דא אן אומבאקאנטער כלל, אז צומאל ענדיגט זיך עס דווקא מיט -ית.
לחלוחית, ערמומית, אדמומית, לבנונית, שמנונית, עקמומית.

נעכטן אין די סליחות (ב' דעשי"ת) האבן מיר געזאגט:
שְׁרִירוּתלִבּוֹ יַשֵּׁר וּפְשֹׁט עַקְמוּמִית.
לֹא יִרְגַּז עוֹד בְּהִרְהוּר שַׁעֲמוּמִית.
מַהֵר מִלְּעַכֵּב טִמּוּי תְּפִישַֹת שְֹמָמִית.
הֶרֶב כַּבֵּס כְּתָמֵינוּ וְלַבֵּן אַדְמוּמִית.

מעגליך אז ס'האט א כלל, אז ווען דער לעצטער אות דאפלט זיך (לבן-לבנונית), אדער ביידע אותיות (לח-לחלוחית), דאן טוישט זיך עס.
אלנפאלס קען מען נוצן פאר א סימן 'זכוכית' (גלאז).

אגב, טרעפן מיר צומאל אזא ווארט ווי לחלוח, ערמומי וכדו'.

קען מען דען ברענגען ראיות פון פיוטים?

משזר עריכה האט געשריבן: ↑ מוצ"ש אקטאבער 12, 2024 10:38 pm

שפילקעס האט געשריבן: ↑ מוצ"ש אקטאבער 12, 2024 10:05 pm

יחליצך האט געשריבן: ↑ דינסטאג אקטאבער 08, 2024 5:39 pm

רוב שרשים אין לשה"ק ווען זיי ווערן א שם דבר, ענדיגט זיך עס מיט -וּת.
למשל: ארך/ארוך - אריכות.
רצף/רצוץ - רציפות.

ס'איז אבער דא אן אומבאקאנטער כלל, אז צומאל ענדיגט זיך עס דווקא מיט -ית.
לחלוחית, ערמומית, אדמומית, לבנונית, שמנונית, עקמומית.

נעכטן אין די סליחות (ב' דעשי"ת) האבן מיר געזאגט:
שְׁרִירוּתלִבּוֹ יַשֵּׁר וּפְשֹׁט עַקְמוּמִית.
לֹא יִרְגַּז עוֹד בְּהִרְהוּר שַׁעֲמוּמִית.
מַהֵר מִלְּעַכֵּב טִמּוּי תְּפִישַֹת שְֹמָמִית.
הֶרֶב כַּבֵּס כְּתָמֵינוּ וְלַבֵּן אַדְמוּמִית.

מעגליך אז ס'האט א כלל, אז ווען דער לעצטער אות דאפלט זיך (לבן-לבנונית), אדער ביידע אותיות (לח-לחלוחית), דאן טוישט זיך עס.
אלנפאלס קען מען נוצן פאר א סימן 'זכוכית' (גלאז).

אגב, טרעפן מיר צומאל אזא ווארט ווי לחלוח, ערמומי וכדו'.

אפשר כדי נישט צו דארפן איבערניצן נאכאמאל די ’ו’ וואס ווערט שוין געניצט.

און וואס וועט איר זאגן אויף: אורות, לשונות וכדומה.

אוראייניקל האט געשריבן: ↑ מיטוואך אקטאבער 09, 2024 6:40 pm

צ/ק

וויאזוי פירט מען זיך אין דינוב והמסתעף ביי 'אבינו מלכנו זכור כי עפר אנחנו'?.

אין אגרא דפרקא (אות נה) שטייט 'ולפי"ז בתפילת אבינו מלכנו אין לומר זכור בקמץ, רק בשבא זכור והבן'.

און אין בני יששכר (מאמרי תשרי ב, לא) שטייט 'בתפילת אבינו מלכנו, זכור כי עפר אנחנו, הנהוג לומר זָכוּר בקמ"ץ', און ער איז עס מסיבר דארט עישדה"ק.

יחליצך האט געשריבן: ↑ זונטאג אקטאבער 13, 2024 5:40 pm

אינטערעסאנט איז, אז אין דינוב און מונקאטש זאגט מען זָכוּר, ווי דעם בני יששכר.

ביבליאגראף האט געשריבן: ↑ זונטאג אקטאבער 13, 2024 6:38 pm

יחליצך האט געשריבן: ↑ זונטאג אקטאבער 13, 2024 5:40 pm

אינטערעסאנט איז, אז אין דינוב און מונקאטש זאגט מען זָכוּר, ווי דעם בני יששכר.

ס'וואלט מיר געווען זייער אינטערעסאנט צו הערן א מקור אז אין מונקאטש זאגט מען אזוי.
אז ס'איז אזוי געדרוקט אין מונקאטשער סידור איז נישט קיין מקור.

יחליצך האט געשריבן: ↑ זונטאג אקטאבער 13, 2024 6:41 pm

ביבליאגראף האט געשריבן: ↑ זונטאג אקטאבער 13, 2024 6:38 pm

יחליצך האט געשריבן: ↑ זונטאג אקטאבער 13, 2024 5:40 pm

אינטערעסאנט איז, אז אין דינוב און מונקאטש זאגט מען זָכוּר, ווי דעם בני יששכר.

ס'וואלט מיר געווען זייער אינטערעסאנט צו הערן א מקור אז אין מונקאטש זאגט מען אזוי.
אז ס'איז אזוי געדרוקט אין מונקאטשער סידור איז נישט קיין מקור.

וויאזוי דען, זְכוֹר?

יחליצך האט געשריבן: ↑ זונטאג אקטאבער 13, 2024 5:40 pm

קעפל: זאכן וואס איך וויל וויסן

אוראייניקל האט געשריבן: ↑ מיטוואך אקטאבער 09, 2024 6:40 pm

צ/ק

וויאזוי פירט מען זיך אין דינוב והמסתעף ביי 'אבינו מלכנו זכור כי עפר אנחנו'?.

אין אגרא דפרקא (אות נה) שטייט 'ולפי"ז בתפילת אבינו מלכנו אין לומר זכור בקמץ, רק בשבא זכור והבן'.

און אין בני יששכר (מאמרי תשרי ב, לא) שטייט 'בתפילת אבינו מלכנו, זכור כי עפר אנחנו, הנהוג לומר זָכוּר בקמ"ץ', און ער איז עס מסיבר דארט עישדה"ק.

אינטערעסאנט איז, אז אין דינוב און מונקאטש זאגט מען זָכוּר, ווי דעם בני יששכר.

אבער אין טאהשער סידור שטייט זְכוֹר, צוליב דעם אגרא דפרקא.

איך פארשטיי נאר נישט וויאזוי מ'קען בכלל זאגן די וועלטס נוסח זָכוֹר.
אויב רש"י דארף פארענטפערן יעדן זכור שמור צרור הלוך נסוע אכול שתו בכֹה וכדו', און אלע מפרשי רש"י מוטשען זיך עס צו פארשטיין געבן (#דקדוק רש"י...), פארוואס זאל די סידור בוחר זיין אין אזא "לשון הוה/פעול"?

וויאזוי טוט מען ביי ענק אין ווינקל?

ביבליאגראף האט געשריבן: ↑ זונטאג אקטאבער 13, 2024 6:46 pm

אלס חסידישע איד, וואס פרובירט צו דאווענען ווי פארצייטישע חסידישע אידן, זאגט מען ארויס די ווערטער וויאזוי ס'זעט אויס, אן קוקן אויף די נקודות.
פארשטייט זיך אז דארט ווי ס'דא אן ענין צו מדייק זיין, איז מען מדייק, למשל ווען ס'איז משתמע לתרי אנפין.
דערפאר וועל איך לכתחילה זאגן זְכוֹר, חוץ אויב הער איך אז רבוה"ק האבן מדייק געווען צו זאגן אנדערש.

יחליצך האט געשריבן: ↑ מאנטאג אקטאבער 14, 2024 9:25 pm

למשל, מתתיהו בן יוחְנְן כהן גדול?

ביבליאגראף האט געשריבן: ↑ מאנטאג אקטאבער 14, 2024 10:16 pm

יא.
איך ווייס נישט וואו דו דרייסט זיך, ביינונז זאגן רוב עולם "יוחְנְן", חוץ אפשר פרישע בחור'לעך..
אמאל פלעגט דאס זיין נארמאל ביים גאנצן דאווענען, היינט איז עס נאר געבליבן ביי "אתקינו סעודְתְא דמהימנותְא".
מיט וואס איז אתקינו סעודתא אנדערש ווי יוחְנְן, גְיהֶנְם, ידיְם?
אפגערעדט אין גאליציע וואו מ'פלעגט אפיציעל זאגן א שוא ווי א צירי, "אתה גיבור לֵעולם" וכדומה.

יחליצך האט געשריבן: ↑ מאנטאג אקטאבער 14, 2024 10:28 pm

דארט וואו דו דרייסט זיך זאגט מען ומדינה של גְיהֶנְם?

ביבליאגראף האט געשריבן: ↑ מאנטאג אקטאבער 14, 2024 11:13 pm

ניין.
אבער יוחנן האב איך שוין לאנג באמערקט אז דר'עולם זאגט יוחְנְן, כ'ווייס נישט פארוואס.

גרשון האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג נאוועמבער 07, 2024 7:58 pm

סעוד תהמפסקת אדער סעוד ההמפסקת?

דער ת' דא קוקט מיר אויס גרייזיג.

גרשון האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג נאוועמבער 07, 2024 7:58 pm

סעוד תהמפסקת אדער סעוד ההמפסקת?

דער ת' דא קוקט מיר אויס גרייזיג.

יחליצך האט געשריבן: ↑ פרייטאג נאוועמבער 08, 2024 10:27 am

גרשון האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג נאוועמבער 07, 2024 7:58 pm

סעוד תהמפסקת אדער סעוד ההמפסקת?

דער ת' דא קוקט מיר אויס גרייזיג.

אין טור ושו"ע ועוד שטייט טאקע סעודה המפסקת.

אין געוויסע ספרים שטייט אבער יא סעודת המפסקת.