אידישע וועלט פארומס

להגדיל שמו האט געשריבן: אזוי האב איך געהערט 99%. איך וועל אבערפרעגען.

איך האב איבערגעפרעגט, און איך האב געמאכט א טעות.
ער האלט אז נאך די שקיעה זאל מען נישט מאכען א ברכה אבער זיכער זאל מען לייגען.

סתם אזוי, אין א וואכן טאג, ביז ווען צום צוויי און זיבעציג קען מען נאך יוצא זיין מיט רבינו תמ'ן? ביז נאכט ממש?

נשמה האט געשריבן: סתם אזוי, אין א וואכן טאג, ביז ווען צום צוויי און זיבעציג קען מען נאך יוצא זיין מיט רבינו תמ'ן? ביז נאכט ממש?

תפילין דרבינו תם ביזן צאת ד׳זמן רבינו תם... (דעת בעה״ב)

Graphic24 האט געשריבן:

נשמה האט געשריבן: סתם אזוי, אין א וואכן טאג, ביז ווען צום צוויי און זיבעציג קען מען נאך יוצא זיין מיט רבינו תמ'ן? ביז נאכט ממש?

תפילין דרבינו תם ביזן צאת ד׳זמן רבינו תם... (דעת בעה״ב)

טארמ איך האב נ ישט קיין טעות, איז פןו די גמרא משמע, אז דער בין השמשות פון 13.5 מינוט, איז בלויז א חומרא לענין שבת. סתם אזוי נעמען מיר אן אז בין השמשות איז רגע כמימריה ווי רבי יוסי, דעריבער לכאורה איז ביז 72 קען מען לייגן.
אבער כ׳מיין אז אין די פוסקים ווערט עס נישט דערמאנט.

איטשע האט געשריבן: מען קען שואל נדר זיין די קבלת שבת!

ניין. ווייל נישט דו האסט געמאכט דעם נדר. אַ נדר וואס איז מקובל מאבותיך קען מען נישט מתיר זיין. עיין בדברי יואל (מהד"ב) פ' פנחס ווי ער איז מאריך מיט מקורת פון חת"ס ועוד, אז די פוילישע און אונגערישע אידן וואס האבן אויסגעוואנדערט קיין אר"י, האבן נישט קיין שום היתר מיקל צו זיין איבער שערן ביי פרויען, עס האט א חומרא פון א נדר שקבלו אבותיו שאין לו התרה.
נאר וואס דען, בנידן דידן לגבי תפילין אחר השקיעה באונס, קען זיין אז מען דארף נישט קיין התרה, ווייל על דעת כן לא נדרו.
אויף דעם חשבון פסק'נן די סאטמארע מורה הוראת להיתר צו דרייווען היבש נאכן (ערשטע) שקיעה, ווען מען איז אַ אונס גמור.
פאר מער, רעדט מיט אייער לאקעל רב

blue moon האט געשריבן:

איטשע האט געשריבן: מען קען שואל נדר זיין די קבלת שבת!

ניין. ווייל נישט דו האסט געמאכט דעם נדר. אַ נדר וואס איז מקובל מאבותיך קען מען נישט מתיר זיין. עיין בדברי יואל (מהד"ב) פ' פנחס ווי ער איז מאריך מיט מקורת פון חת"ס ועוד, אז די פוילישע און אונגערישע אידן וואס האבן אויסגעוואנדערט קיין אר"י, האבן נישט קיין שום היתר מיקל צו זיין איבער שערן ביי פרויען, עס האט א חומרא פון א נדר שקבלו אבותיו שאין לו התרה.
נאר וואס דען, בנידן דידן לגבי תפילין אחר השקיעה באונס, קען זיין אז מען דארף נישט קיין התרה, ווייל על דעת כן לא נדרו.
אויף דעם חשבון פסק'נן די סאטמארע מורה הוראת להיתר צו דרייווען היבש נאכן (ערשטע) שקיעה, ווען מען איז אַ אונס גמור.
פאר מער, רעדט מיט אייער לאקעל רב

ווער אין סאטמער איז מקבל שבת פארן 72 און סיגוט סאטמער האט מען קיינמאל נישט מקבל שבת געווען פארן 72,אלס דעם אויס קען מען ראויג לייגן תפילין נאכן זמן,און נישט נאר מען קען נאר מען מיז ווייל לייגן ר"ת תפילין איז לויט אסאך ראשונים א חיוב דארייתא, משא"כ לייגן תפילין נאכן גאונים איז זיכער נישט קיין מלאכה דארייתא,
און אין הכי נמי ווען איינער איז מקבל שבת לאמיר זאגן א האלבע שעה נאכן גאונים [פארן שקיעה איז עס עניוועי גארנישט ווערט] דארף זיך לכאורה מתיר נדר זיין,
נאר וואס דען ביי אונז האט מען קיינמאל נישט געלייגט תפילין נאכן שקיעה אפילו א פלעינע טאג, ווייל ביי א דאורייתא פון תפילין האט מען מחמיר געווען צו די גאונים נישט צו זיין קיין קרקפתא דלא מינח תפילין,

פארדעם האב איך נאך קיינמאל נישט געגעסן פאר ר"ת תפילין ווייל אז נישט פארגעסט מען צו לייגן.

קומט זיך דיר א מעדאל, קיינמאל געגעסן!!

Graphic24 האט געשריבן:

נשמה האט געשריבן: סתם אזוי, אין א וואכן טאג, ביז ווען צום צוויי און זיבעציג קען מען נאך יוצא זיין מיט רבינו תמ'ן? ביז נאכט ממש?

תפילין דרבינו תם ביזן צאת ד׳זמן רבינו תם... דעת תורה

ניס קראכער האט געשריבן: איך קוק אן ר"ת תפילין ווי א חלק פון דאווענען און בעפאר מען לייגט נישט איז מען נישט פארטיג מיט'ן דאווענען!

וכן אני נוהג. (און איך לייג עס נישט ביי הויכע שמו"ע..)

מ'האט געוויזן אמאל פארן חזון איש א תשובה פונעם נודע ביהודה ווי ער שרייבט דארט אז איינער וואס לייגט נישט קיין ר"ת תפילין איז א קרקפתא דלא מנח תפילין ר"ל. האט ער געענטפערט דעראויף אז די נודע ביהודה איז נישט דער ערשטער וואס האלט אזוי, די ר"ת האט אויך אזוי געהאלטן, מ'האט עס אבער נישט אנגענומען

nmi האט געשריבן: מ'האט געוויזן אמאל פארן חזון איש א תשובה פונעם נודע ביהודה ווי ער שרייבט דארט אז איינער וואס לייגט נישט קיין ר"ת תפילין איז א קרקפתא דלא מנח תפילין ר"ל. האט ער געענטפערט דעראויף אז די נודע ביהודה איז נישט דער ערשטער וואס האלט אזוי, די ר"ת האט אויך אזוי געהאלטן, מ'האט עס אבער נישט אנגענומען

די חזון איש האט עס נישט אנגענומען און אונז האבן מיר אנגענומען אז עס איז א ספק איז מען מחמיר צו לייגן.

קיסריה האט געשריבן: אינטרעסאנט צי וויסן אז רוב ליטוויטשע גדולים ווי דער חפץ חיים זצ"ל, דער חזון איש זצ"ל האבן בכלל נישט געלייגט קיין ר"ת.
וכן נוהג הגאון רבי חיים קנייבסקי, וכן קיבל מאביו הסטיפלער גאון ועוד גאוני עולם.

מיר חסידישע אידן פירן זיך יא צו לייגן, אבער שבת איז עס דאך נישט דוחה.

זיי האבן אויך נישט אנגענומען די זמן רבינו תם נאר די גאונים, און די חסידישע אידען האבן אנגענומען די זמן רבינו תם,


איינער האט גערעדט פון דוחה זיין שבת ח"ו? קיינער רעדט נישט פון לייגן נאכן שקיעה.
מען רעדט פון נאכן שקיעת הגאונים וואס מען דאווענט נאך געהריג מנחה, נאכדעם הייסט עס אויך א חילול שבת? [יא ווען איינער איז עכט מקבל שבת למשל א פרוי וואס צינד טאר נישט דאווענען קיין וואכענדיגע מנחה]

קיסריה האט געשריבן: אינטרעסאנט צי וויסן אז רוב ליטוויטשע גדולים ווי דער חפץ חיים זצ"ל, דער חזון איש זצ"ל האבן בכלל נישט געלייגט קיין ר"ת.
וכן נוהג הגאון רבי חיים קנייבסקי, וכן קיבל מאביו הסטיפלער גאון ועוד גאוני עולם.

מיר חסידישע אידן פירן זיך יא צו לייגן, אבער שבת איז עס דאך נישט דוחה.

כ'האב נישט קיין אנונג וואס איהר זענט דא מחדש.

קודם ווער האט גערעדט פון דוחה זיין את שבת?

ווייס מיר אז די ליטווישע האלטן אז דאס הייסט חילול שבת! ואי משום הא? רוב כלל ישראל האט אנדערש געהאלטן לגבי די זמן פון שבת. (מ'רעדט דאך דא פון די ערשטע שקיעה).
נאר וואס דען, בזמנינו "נוהגין להחמיר" בקדושת השבת אזוי ווי די שיטת הגאונים, אויב מאכט זיך אבער א שאלה פון הנחת תפלין דר"ת, איז עס א שאלה פון חומרא דאתי לידי קולא, ופשוט הוא.

ובענין הנחת תפלין דר"ת איז אונז נישט אזוי ווייט נוגע וואס אנדערע האבן געהאלטן אדער געטוהן, כל אחד כמנהגו נהרא נהרא ופשטי', די שאלה איז וואס אונזערע זיידעס און רבי'ס האבן געהאלטן וכן "מחויבים" אנו לנהוג אחריהם, און וואס רבי חיים קנייבסקי האלט אויף דעם מאכט קיין סאך נישט אויס.

סאדאם חוסעין האט געשריבן:

nmi האט געשריבן: מ'האט געוויזן אמאל פארן חזון איש א תשובה פונעם נודע ביהודה ווי ער שרייבט דארט אז איינער וואס לייגט נישט קיין ר"ת תפילין איז א קרקפתא דלא מנח תפילין ר"ל. האט ער געענטפערט דעראויף אז די נודע ביהודה איז נישט דער ערשטער וואס האלט אזוי, די ר"ת האט אויך אזוי געהאלטן, מ'האט עס אבער נישט אנגענומען

די חזון איש האט עס נישט אנגענומען און אונז האבן מיר אנגענומען אז עס איז א ספק איז מען מחמיר צו לייגן.

אוודאי. איך וויל ח''ו נישט אוועק מאכן די הייליגע זאך פון לייגן ר"ת תפילין. איך האב עס פשוט אראפ געברענגט פאר אינוטערעסאנטקייט.
אגב האט מיר א ערליכע יוד געזאגט פאר מיין חתונה נישט היצט געדאכט אז בעפאר איך לייג די ערשטע מאל ר"ת תפילין זאל איך מיר עס אויסנעמען אז איך לייג עס בלי"נ און נישט אלס חוב

nmi האט געשריבן:

סאדאם חוסעין האט געשריבן: אגב האט מיר א ערליכע יוד געזאגט פאר מיין חתונה נישט היצט געדאכט אז בעפאר איך לייג די ערשטע מאל ר"ת תפילין זאל איך מיר עס אויסנעמען אז איך לייג עס בלי"נ און נישט אלס חוב

ווער זאגט אז דו קענסט מאכ׳ן אזא תנאי?
בכלל, וואספארא סארט צוגאנג איז דאס צו א מנהג אבות, ס׳איז א פשוט׳ע קלות.

איטשע האט געשריבן:

nmi האט געשריבן:

סאדאם חוסעין האט געשריבן: אגב האט מיר א ערליכע יוד געזאגט פאר מיין חתונה נישט היצט געדאכט אז בעפאר איך לייג די ערשטע מאל ר"ת תפילין זאל איך מיר עס אויסנעמען אז איך לייג עס בלי"נ און נישט אלס חוב

ווער זאגט אז דו קענסט מאכ׳ן אזא תנאי?
בכלל, וואספארא סארט צוגאנג איז דאס צו א מנהג אבות, ס׳איז א פשוט׳ע קלות.

שרייב נישט קיין תגובה בשמי וואס איך האב נישט געזאגט.

לגבי האמת דארף מען מאכן א תנאי און ח"ו נישט פארגעסן צולייגן מיט דעם אלעם, ווייל אויב לייגט מען נישט איין מאל איז עס כאטש נישט עובר געווען אויף איסור נדרים

סאדאם חוסעין האט געשריבן:

blue moon האט געשריבן:

איטשע האט געשריבן: מען קען שואל נדר זיין די קבלת שבת!

ניין. ווייל נישט דו האסט געמאכט דעם נדר. אַ נדר וואס איז מקובל מאבותיך קען מען נישט מתיר זיין. עיין בדברי יואל (מהד"ב) פ' פנחס ווי ער איז מאריך מיט מקורת פון חת"ס ועוד, אז די פוילישע און אונגערישע אידן וואס האבן אויסגעוואנדערט קיין אר"י, האבן נישט קיין שום היתר מיקל צו זיין איבער שערן ביי פרויען, עס האט א חומרא פון א נדר שקבלו אבותיו שאין לו התרה.
נאר וואס דען, בנידן דידן לגבי תפילין אחר השקיעה באונס, קען זיין אז מען דארף נישט קיין התרה, ווייל על דעת כן לא נדרו.
אויף דעם חשבון פסק'נן די סאטמארע מורה הוראת להיתר צו דרייווען היבש נאכן (ערשטע) שקיעה, ווען מען איז אַ אונס גמור.
פאר מער, רעדט מיט אייער לאקעל רב

ווער אין סאטמער איז מקבל שבת פארן 72 און סיגוט סאטמער האט מען קיינמאל נישט מקבל שבת געווען פארן 72,אלס דעם אויס קען מען ראויג לייגן תפילין נאכן זמן,און נישט נאר מען קען נאר מען מיז ווייל לייגן ר"ת תפילין איז לויט אסאך ראשונים א חיוב דארייתא, משא"כ לייגן תפילין נאכן גאונים איז זיכער נישט קיין מלאכה דארייתא,
און אין הכי נמי ווען איינער איז מקבל שבת לאמיר זאגן א האלבע שעה נאכן גאונים [פארן שקיעה איז עס עניוועי גארנישט ווערט] דארף זיך לכאורה מתיר נדר זיין,
נאר וואס דען ביי אונז האט מען קיינמאל נישט געלייגט תפילין נאכן שקיעה אפילו א פלעינע טאג, ווייל ביי א דאורייתא פון תפילין האט מען מחמיר געווען צו די גאונים נישט צו זיין קיין קרקפתא דלא מינח תפילין,

פארדעם האב איך נאך קיינמאל נישט געגעסן פאר ר"ת תפילין ווייל אז נישט פארגעסט מען צו לייגן.

לאז אפ קבלת שבת
אויב האלט מען שבת לחומרא מעשיית מלאכה, הנחת תפלין בשבת נישט אין כלל?

בראשית ברא האט געשריבן:

סאדאם חוסעין האט געשריבן:

blue moon האט געשריבן:

איטשע האט געשריבן: מען קען שואל נדר זיין די קבלת שבת!

ניין. ווייל נישט דו האסט געמאכט דעם נדר. אַ נדר וואס איז מקובל מאבותיך קען מען נישט מתיר זיין. עיין בדברי יואל (מהד"ב) פ' פנחס ווי ער איז מאריך מיט מקורת פון חת"ס ועוד, אז די פוילישע און אונגערישע אידן וואס האבן אויסגעוואנדערט קיין אר"י, האבן נישט קיין שום היתר מיקל צו זיין איבער שערן ביי פרויען, עס האט א חומרא פון א נדר שקבלו אבותיו שאין לו התרה.
נאר וואס דען, בנידן דידן לגבי תפילין אחר השקיעה באונס, קען זיין אז מען דארף נישט קיין התרה, ווייל על דעת כן לא נדרו.
אויף דעם חשבון פסק'נן די סאטמארע מורה הוראת להיתר צו דרייווען היבש נאכן (ערשטע) שקיעה, ווען מען איז אַ אונס גמור.
פאר מער, רעדט מיט אייער לאקעל רב

ווער אין סאטמער איז מקבל שבת פארן 72 און סיגוט סאטמער האט מען קיינמאל נישט מקבל שבת געווען פארן 72,אלס דעם אויס קען מען ראויג לייגן תפילין נאכן זמן,און נישט נאר מען קען נאר מען מיז ווייל לייגן ר"ת תפילין איז לויט אסאך ראשונים א חיוב דארייתא, משא"כ לייגן תפילין נאכן גאונים איז זיכער נישט קיין מלאכה דארייתא,
און אין הכי נמי ווען איינער איז מקבל שבת לאמיר זאגן א האלבע שעה נאכן גאונים [פארן שקיעה איז עס עניוועי גארנישט ווערט] דארף זיך לכאורה מתיר נדר זיין,
נאר וואס דען ביי אונז האט מען קיינמאל נישט געלייגט תפילין נאכן שקיעה אפילו א פלעינע טאג, ווייל ביי א דאורייתא פון תפילין האט מען מחמיר געווען צו די גאונים נישט צו זיין קיין קרקפתא דלא מינח תפילין,

פארדעם האב איך נאך קיינמאל נישט געגעסן פאר ר"ת תפילין ווייל אז נישט פארגעסט מען צו לייגן.

לאז אפ קבלת שבת
אויב האלט מען שבת לחומרא מעשיית מלאכה, הנחת תפלין בשבת נישט אין כלל?

ניין 1] ווייל עס איז נישט קיין מלאכה בשבת גופה נאר א זילזיל באות שבת, א חסיד שוטה איז מחמיר א חומרה דרבנן און עובר בשעת מעשה א ספיקה דאורייתא,
פאר מען רעדט ווייטער, זאג מיר האסט שוין אמאל געגעסן פארן גיין אין שול, אדער וואטסטו אויף קידוש,
האסט שוין אמאל געדאווענט מנחה נאך דעם וואס דיין ווייב האט געצינדען לעכט?

בראשית ברא האט געשריבן: האסט נישט מדייק געווען...
ווער ווייסט דען נישט פון קידוש מיט עסן. איך רעד פון עשיית מלאכה, ענטפערסטו ס'איז נישט קיין מלאכה אקעי. פארוואס לפי זה הייסט עס לשי' כמה פוסקים ט"ז מג"א עיין במשנה ברורה דהוי כלי שמלאכתו לאיסור?

איך האלט נישט אנדערש, איך בין נאר דן אויף דיינע צדדים

ווען איינער עסט יום כיפור איז מען עובר אויף כל מלאכה לא תעשו בעצם היום הזה? אדער נאר אויף ועניתם את נפשותיכם? איך פרעג ווייל עסן יום כיפור פאר א גדול איז מוקצה,
נאך א דוגמה בלאזן שופר שבת [נישט ראש השנה] איז א מלאכה אדער חכמה ואינו מלאכה? אבער א שופר איז נאך אלץ מוקצה שטימט?

יעצט לאמיר לערנען א שטיקעל רמ"א
כלי שמלאכתו להיתר מותר לטלטלו אפילו אינו אלא לצורך הכלי שמא ישבר או יגנב אבל שלא לצורך כלל אסור לטלטלה. כתבי הקודש ואוכלין מותר לטלטלם אפילו שלא לצורך כלל:

הגה: ותפלין אין לטלטלם כי אם לצורך (תרומת הדשן ועיין בבית יוסף). ושופר אסור לטלטלו כי אם לצורך גופו או מקומו
תפילין האט א מלאכה פינקט ווי א כלי שמלאכתו להיתר, נאר נישט ווי אוכלין וכתבי קודש וואס מען מעג מטלטל זיין שלא לצורך כלל

, יעצט לאמיר לערנען די מג"א וועסטו זעהן זייער קלאר,

משמע דתפילין אפי' שלא לצורך גופו כלל שרי לטלטלו אלא דלא הוי ככתבי קדש דשרי לטלטלו שלא לצורך כלל אבל תפילין שרי ו לא הוי ככלי שמלאכתו לאיסור דשבת א"צ אות אבל אם ירצה להניחם אין איסור בדברכמ"ש התו' ספ"ק די"ט תימא דבסי' ל"א פסק כהזוהר דהמניח תפילין בח"ה חייב מיתה כ"ש בשבת, וגם התוס' בשבת דף ס' משמע דס"ל דאסור להניח תפילין אלא דס"ל כלי שמלאכתו לאיסור מותר לשלחו וכמ"ש סי' תקי"ו ע"ש דאל"כ לדידיה למה אין מניחין תפילין בשבת ומה שדייק הב"ח מדקתני לא יצא בתפילין מכלל דבבית שרי ובתו' מנחות דף ל"ו שכתבו שם דלמ"ד שבת לאו זמן תפילין אפי' בבית אסור וכ"כ המרדכי ה' תפילין ויש ליישב דה"ק דכיון דלאו זמן תפילין הוא לא מחייב למשמש בהן וחיישי' שמא יצא לר"ה ועיין בסנהדרין ריש דף ס"ח.