אידישע וועלט פארומס

פורים קטן האט געשריבן: פרנקפורט דמיין הוא בארץ אשכנז - דייטשלאנד, ולא בפולין

לדעתי איז פון זיין לשון נישט מוכרח אז דער מגיד הארצות איז פון פולין, און אויך נישט אז בני פולין האבן איהם אזוי גערופן (כהבנת הרב שכל).

ווער קען ארויסהעלפן אויסליינן צוויי ווערטער פון די ערשטע שורה, ווי אויך די יאר אויף די דריטע שורה

"לזכר עולם יהי' צדיק, ד' צדקות אהב ????? ??? ולזכות שובלהוליד לי בנים וכו'"

"טבת תק???" מעגליך תקע"ד?

דער מחבר פון דעם הגרש"כ איז לכאורה שוין נישט געווען קיין אינגערמאן דאן, לפי השערתי איז ער דאן געווען 45 יאר, און ס'שווער צו זאגן אז ער האט נישט געהאט קיין קינדער ביז דעמלאטס, נאר כנראה אז ער האט געהאט קינדער נאר ס'געווען עפעס פראבלעמען מיט זיי, אזוי ווי ער שרייבט "ולזכות שוב", אבער ס'נישט באקאנט קיין פריערדיגע קינדער.

ווי אויך איז מעגליך אז דאס האט א שייכות מיט וואס זיין טאטע המרז"ך בעל בגדי כהונה האט עם געשריבן בשנת תקס"ו, בתחלת המכתכ כתב בתו"ד:

ומתוך כתבך אשר כתבת לי ראיתי כי נכתב בנפש תוגה וצער לי מאוד אהו' בני שי' תאמין לי כי וכו', אך מתוך כתבך ניכר לי שהיה לך צער ממכתבה וד' ב"ה יושיע אתם ואותי וכל ישראל אל תדאוג ותהי' תמיד בשמחה.

און צום סוף שרייבט ער:

אהו' בני שי' תרגיל את עצמך להיות תמיד בלב שמח ולא תניח לבוא דאגה בלבך רק על הכל השלך על ד' יהבך ואל תדחוק את השעה אך לדבוק בד' וביראתו הוא יהיה עיקר דאגתך אבל זולתו תהיה תמיד בלי עצבות כי זה מכלה גוף ונפש בלי הועיל. ד' ב"ה יהיה בסעדינו ו אם מקצת י"ח אין הזמן מכרכר ומפזפז נגדם, ד' ב"ה אמר ויהי, תפילתי לאלהי שיהי' י"ח דבוקים ביראת ד' עד סוף כל הדורות ויהי' צערי וצערם לכפר כי העה"ז כצל יעבור.

פון דעם בריוו איז משמע אז ער האט געהאט קינדער נאר עפעס נישט איז נישט געווען בסדר "אין מכרכר ומפזז נגדם", מעגליך זיי זענען געווען קראנק און זיי זענען נפטר געווארען נאכדעם, און פארדעם איז ער אזוי בשמחה און שרייב און זיין ספר שזכה "שוב" להוליד בנים.

למי פתרונים ???????

לזכר עולם יהי' צדיק, ד' צדקת אהב, לרום קרני ולזכינו שוב להוליד
לי בת מ'זוגתי הרבנית המהוללה מרת פעסל תי',
ביום שנכפל כי טוב, ד"י
טב תקע"ד לפ"ק, ונקראה שמה בישראל גאלדה ע"ש אמי הצנועה הרבנית הצדקנית,
ויהללוה בשערים מעשיה כל מכירה מרת גלדה ז"ל, נא ה' תזכינו לגדלה
ולהדריכה בדרכי ישראל להיותה צנועה וחסודה כשירה, בת מלך
פנימה, ולחנכה למע"ט אמן כן יהי רצון

אריין געלייגט קאמעס און איין עפאסטראפי
--
ער האט דא געהאט א טאכטער "גאלדא" וואס ער האט א נאמען געגעבען נאך זיין מאמע, און בעט פאר נאך א טאכטער (אפשר א נאמען נאך זיין ווייב'ס מאמע, ווייל געווענליך בעט מען נישט פאר קיין טעכטער, נאר איינער וואס האט נאך נישט מקיים געווען א בן און א בת).

איך האב אויך געוואלט מאכן דערפון קרני, אבער נישט געקענט טרעפן קיין ווארט וואס זאל שטימען מיט די ערשטע 3 אותיות. וואו זעהט איר דא לרום? און פארגלייכט די צ' ד' צו די פון צדקות אהב, גענוי די זעלבע (נאר קרומער).

SPUSMN האט געשריבן: לזכר עולם יהי' צדיק, ד' צדקת אהב, לרום קרני ולזכינו שוב להוליד
לי בת מ'זוגתי הרבנית המהוללה מרת פעסל תי',
ביום שנכפל כי טוב, ד"י
טב תקע"ד לפ"ק, ונקראה שמה בישראל גאלדה ע"ש אמי הצנועה הרבנית הצדקנית,
ויהללוה בשערים מעשיה כל מכירה מרת גלדה ז"ל, נא ה' תזכינו לגדלה
ולהדריכה בדרכי ישראל להיותה צנועה וחסודה כשירה, בת מלך
פנימה, ולחנכה למע"ט אמן כן יהי רצון

אריין געלייגט קאמעס און איין עפאסטראפי
--
ער האט דא געהאט א טאכטער "גאלדא" וואס ער האט א נאמען געגעבען נאך זיין מאמע, און בעט פאר נאך א טאכטער (אפשר א נאמען נאך זיין ווייב'ס מאמע, ווייל געווענליך בעט מען נישט פאר קיין טעכטער, נאר איינער וואס האט נאך נישט מקיים געווען א בן און א בת).

אויף לרום קרני קען מען זיך דינגען. אזוי ווי מיסטעריז זאגט. אבער מיט די אנדערע ווערטער זענט עטץ גערעכט אז ער רעדט מיט א לשון עתיד.

אבער לויט דעם קלעבט עפעס נישט די ווערטער ער בעט קודם אויף לעתיד "שוב להוליד לי בת" און פארציילט תוכ"ד א עבר "ביום שנכפל בו כי טוב וכו'"?

פארוואס זאגט איר אז ער בעט אויף לעתיד, איך פארשטיי זיינע ווערטער אז ער דאנקט דעם אויבערשטן וואס האט געטון מיט איהם צדקה און מזכה געווען "צו געבוירן נאכאמאל" א טאכטער.

SPUSMN האט געשריבן: לזכר עולם יהי' צדיק ד' צדק ו ת אהב, ל צדקי ני ולזכינ י שוב להוליד
לי בת מזוגתי הרבנית המהוללה מרת פעסל תי',
ביום שנכפל כי טוב, כ"ו
טבתקע"ד לפ"ק, ונקרא שמה בישראל גאלדה, ע"ש אמי הצנועה הרבנית הצד יק ת ,
ויהללוה בשערים מעשיה כל מכירה מרת ג א לדה ז"ל, נא ד' תזכינ י לגדלה
ולהדריכה בדרכי ישראל להיותה צנועה וחסודה כבודה בת מלך
פנימה, ולח ופ ה ו למע"ט אמן כן יהי רצון