אוי אוי אוי הטוב הטוב הטוב כי לא כלו רחמיך והמרחם כי לא תמו חסדיך כי מעולם קוינו לך! שפעטער פאנגט דער זינגער אן 'אמר רבי עקיבא אשריכם ישראל מה מקוה מטהר את הטמאים אף הקדוש ברוך מטהר את ישראל' - איין רגע! דו גלייכסט צו דעם באשעפער כביכול צו די מקוה? א נברא וואס ער אליינס האט באשאפן!!!!????? אפשר זאג מה הקב"ה מטהר את ישראל אף המקוה וכו'??? זאגט ר' שלמ'קה זוועהילער זי"ע: אזוי ווי די מקוה נעמט דיר אויף מיט שמחה יעדע מאל דו קומסט זיך מטהר זיין, ער פרעגט דיר נישט 'ר' איד ביסט דאך פאר צוויי שעה צוריק דא געווען'??? שוין ווידער האסטו אנגעכאפט עפעס א שרץ רח"ל??? נאר ער פרייט זיך באמת יעדעס מאל וואס ער האט די זכות מטהר צו זיין נאך א איד. זאגט ר' שלמ'קה זי"ע: אזוי! ממש אזוי, איז דער רבוש"ע מטהר אידן איין מאל און נאכאמאל און ווידער אמאל! ווידער און ווידער ביז זיי גייען אינגאנצען ארויס! הקב"ה קוקט נישט וואס איז געווען, קוקט נישט וואס גייט זיין, נאר שלעפט אונז ווידער און ווידער ארויס פון די בלאטעס!.... אוי הטוב הטוב הטוב כי לא כלו רחמיך והמרחם כי לא תמו חסדיך כי מעולם כיייי מעעווולם כי מעוולם קוינו לך!!!!
זייער א שיינע געדאנק, מורא'דיג, ייש"כ
נון בוי נון בוי נון בוי נון בוי דיין טעמפל שירה 🎙🎤🎼🎶 🎷🎸🎹🎻🎺
א גרויסען יישר כח הרב צעטיל שליט"א פאר די געוואלדיגע ווערטער איך בין נישט קיין תושב דא נאר געווען צוגאסט איך מיז אבער אריינסיינען צו זאגען שכח
ש'כויח! דער אמת איז אז כ'האב עס געשריבן ווייל ווען איך האב עס פרובירט איבער צו דערציילן האבן די טרערן מיר געשטיקט, איך קען דעם אינגערמאן, און ער מוטשעט זיך באמת און מיינט עס באמת למען שמו באהבה. און אז מ'וויל העלפט דער רבוש"ע אפילו בשעת'ן שרייבן איז מיר עטליכע מאל געקומען טרערן, וואו בין איך? ליגט א איד און פרעגלט זיך אין נסיונות, ער האט אלע תירוצים צו פאלן, און יעדער וועט אים פארשטיין, אפשר אפילו פון הימל איז דא א לימוד זכות אויף אים.... אבער ניין! טאטי איך וויל דיר נישט מצער זיין!!! ואני אנה אני בא????
ויחרד יצחק חרדה גדולה - ס'שטייט אז יצחק אבינו האט געזען גיהנום פתוחה תחתיו, פרעגט זיך ווי אזוי קען עס זיין, די גיהנום רוהט דאך שבת און יו"ט (און דאס איז געווען פסח פרייטאג צונאכטס), נאר ס'שטייט אז די גיהנום רוהט נאר פאר ווער ס'האט גערוהט שבת ויו"ט, און טאקע דאס איז געווען די חרדה גדולה, אז ער האט געכאפט אז מ'רעדט דא פון א מענטש וואס איז מחלל שבת ויו"ט. ראש חודש איז א עקסטערע שמחה, ווייל די גיהנום רוהט פאר אלע, ווייל ס'נישט דא קיין שביתה ביי ר"ח.
ויתרוצצו הבנים, האט זיך רבקה דערשראקן, ווען מ'האט איר געזאגט אז ס'איז צוויי עקסטערע מענטשן האט זו זיך בארואיגט, ווייל א צדיק איז גוט און א רשע וועט תשובה טון, אבער איינער וואס טאנטצט אויף ביידע חתונות פאלט ניטאמאל איין צו תשובה טון! ער דעקט זיך מיט זיינע מעשים טובים... איך בין דאך א תלמיד חכם, איך טייל דאך אזוי פיל צדקות וכו'... ה' ישמרנו.
ולאם מלאם יאמץ זאגט רש"י כשזה קם זה נופל, דאס איז געווען די דרך הבעש"ט הק', דו זיי עוסק ב'עשה טוב' און אוטאמאטיש וועט שוין זיין 'סור מרע', חלילה נישט פלאטשקען אין די בלאטעס!
'עשיו' זאגט בעל הטורים גימטריא 'שלום', ווייל ווען נישט וואלט ער חרוב געמאכט די גאנצע וועלט, זעט מען ווי חשוב שלום איז, אז אפילו א נאמען וואס איז נאר בגימטריא שלום איז שוין משפיע.
ר' מאיר'ל פרעמישלאנער זאגט: ויאהב יצחק את עשיו כי ציד בפיו זאגט רש"י (די ערשטע פשט) בפיו של יצחק, זאגן צדיקים אז יצחק האט מקרב געווען עשיו, אזוי אז אויב חלילה וועט זיין א איד וואס טוט חלילה מעשי עשיו, וועט יצחק קענען טענה'ן פארן רבוש"ע, קוק, איך האב אויך מקרב געווען עשיו, אפילו ער איז געווען אזוי, זיי דו אויך מקרב דיינע קינדערלעך. און דאס מיינט ציד בפיו של יצחק.
אמאל האט ר' מאיר'ל זי"ע געטראפן א איד וואס איז געגאנגען א שיינע בעקיטשע און זיך גערופן א רבי, און מענטשן האבן אים געגעבן געלט וכו' האט אים ר' מאיר'ל געפרעגט: וואס איז פשט אז איינע פון די מידות של רחמים איז 'אמת'? ס'איז דאך בעסער אז דער באשעפער זאל פארקוקען פון אונזערע מעשים, אך און וויי פאר דער וואס דער באשעפער וועט גיין מיט אים פונקט לפי זיינע מעשים - אם עונות תשמר קה ה' מי יעמוד. האט יענער נישט געוויסט צו ענטפערען. זאגט אים ר' מאיר'ל: קום, מאיר'ל וועט דיר זאגן פשט, אמאל איז דא א גראבער יונג וואס פירט זיך ווי א גאנצע צדיק, און מאכט תנועות פון צדיקים, און מענטשן זאגן אז ער איז א צדיק, און ביי א צדיק שטייט דאך אז מען איז מדקדק כחוט השערה, איז דאך ממש א רחמנות אויף אזא איד... איז דא קומט אריין די מידת 'אמת' און פון הימל איז מען אים דן לפי זיין אמת'ע דרגה. אזוי ברוב חכמתו האט ר' מאיר'ל אויך ממתיק געווען אויף יענעם און אים אויך געשטעלט אין פלאץ.
מ'זאגט ביי די על חטא'ס: על חטא שחטאנו ביצה"ר. וואס זענען אלע עברות? נישט מיטן יצה"ר? נאר ס'דא נסיונות וואס קומט פון הימל, און מ'דארף גרויס רחמים עס צו קענען ביי שטיין. אבער ס'ליידער דא נסיונות וואס מ'נעמט זיך אליין (צו א כלי וואס טויג נישט, צו א פלאץ וואס טויג נישט וכו') און אויף דעם טוט מען עקסטער תשובה פארוואס מען האט זיך אליינס געברענגט נסיונות...
תהלים ק"ט שטייט די ערגסטע קללות, און רש"י איז מסביר אז ס'גייט אויף עשיו. פארוואס? ווייל ער האט נישט צו געגרייט פאר יצחק עסן ביי די פטירה פון אאע"ה (יצחק האט דאן געקאכט די נזיד עדשים), דער זעלבער עשיו דער רוצח וואס די תורה זאגט עדות אז ער האט געמאכט אלע געמיינע נידריגע מעשים, דער זעלבער עשיו וואס האט כסדר געברענגט עסן פאר זיין טאטן, פארוואס איז ער געשאלטן? ווייל ער איז נישט געווען דארט ווען זיין טאטע האט אים געדארפט - א איד שפירט אמאל, איך בין אזוי נידריג, פארוואס דארף איך נאך מעשים טובים? האלאו! דו ביסט אזוי נידריג ווי עשיו? אוודאי נישט! כאפ אריין מצוות און מעשים טובים וויפול דו קענסט!!!! לאז נישט אפ דיינע נקודות טובות, קענסט טון נאך א מצווה? כאפ אריין!!!
נאר מיט שמחה! ר' גרשון ליבמאן האט געטראפן א איד אין פראנקרייך (צרפת) וואס האט גארנישט געוויסט פון אידישקייט צו זאגן, אפילו נישט די פסוק 'שמע ישראל' - אבער איין פסוק האט ער געוואוסט: 'תחת אשר לא עבדת את ה' אלקיך בשמחה...' האט ער דערציילט אז אין די לאגער האט ער געוויילט נעבן דעם צאנזע'ר רב זי"ע און דאס איז געווען די פסוק וואס ער האט כסדר איבער גע'חזר'ט.... יא אפילו אין די שווערסטע מצבים זענען ערליכע אידן פארנומען מיט איין זאך, שמחה!!
בעש"ט הק' - סולם בגימ' ממון, אפשר להשתמש לעלות ואפשר חלילה...
די מעברים וואס יעקב אבינו איז אריבער שטייט קלאר, די 14 יאר בבית עבר שטייט נאר ברמז, ווען א מענטש גייט אריבער שוועריקייטן זאל ער וויסן דאס איז די עיקר תכלית! מ'דארך זיך פרייען מיט דעם! אזוי ווי ס'שטייט אין רש"י אויף וישא יעקב את רגליו: משנתבשר בשורה טובה שהובטח בשמירה נשא לבו את רגליו ונעשה קל ללכת כך מפורש בב"ר - אז א מענטש פרייט זיך מיט זיין עבודה ווערט אים גרינג צו לויפן און טון, אז א מענטש פרייט זיך מיט א שחרית שפרונגט ער ארויס פון בעט, אז ער איז בשמחה מיט די התגברות העלפט אים זיין הארץ אנטלויפן מיט שמחה.
ביים הייליגן בעלזא'ר רב זי"ע איז אמאל געקומען א מעשה פון א בחור וואס האט נעבעך געפלאנט חתונה צו האבן מיט א בת נכרית, האט ער געטייטשט: והיה ה' לי לאלוקים - אפילו די מידת הדין איז נהפך לרחמים. און די נאכט פאר די חתונה איז זו משוגע געווארן, אים באשולדיגט אז ער פרובירט איר צו הרג'ענען, און ער האט געמוזט אנטלויפן, און אזוי איז ער געראטעוועט געווארן. מ'זאגט פון צדיקים, אז ס'איז א חסד ה' אז די גויים האבן אונז פיינט, ווען נישט ווער ווייסט וויפול נאנטשאפט וואלט געקענט שאדן חלילה.