אידישע וועלט פארומס

פומפדותא האט געשריבן: @משהזוךמיר, זאג, עס גייט קומען נאך א טאגבוך פון מיין נסיעה קיין ארץ ישראל?

אגב, עס קוקט אויס אז דו האסט בטעות אויסגעמישט די בילדער מיט די פון דיין נסיעה ה'תשע"ה.

איך האב דאך נאכנישט געענדיגט די פריערדיגע טאגבוך, ווילסטו שוין א פרישע?...
בנוגע די בילדער, איך האב בילדער פון פינף נסיעות, און ביי יעדע פלאץ לייג איך די בעסטע וואס איך האב פון יענעם פלאץ. די בילדער אינ'ם לעצטן תגובה זענען פון איינס פון מיינע נסיעות אלס בחור.

א גוטע עפפ פאר איינער וואס פארט אן א טור גייד צו טרעפן די קברים.
https://itunes.apple.com/us/app/rabbima ... 21965?mt=8

רוח נכאה האט געשריבן:
זקני צפת א געלעכטער דאס א ציוניסטישע פארברצירטע זאך כי בצפת לא הי' כי אם מזרחניקע'ס מאת תרע"ז.

לפי ידיעתי זה לא נכון בכלל.. היו שם הרבה צדיקים גאונים..
אבל זה נכון שה״מקום תורה״ (דהיינו הישיבות) היה בטברי׳..

אן אינטערעסאנטע אפהאנדלונג איבער דעם ציון פון ר' חוצפית המתורגמן, וויאזוי קדמונינו האט עס געבויעט גענוי אויפ'ן ארט וואס די מסורה בע''פ האט אנגעגעבן און וואס שטימט מיט די מקורות, בעת וואס אהלי צדיקים האו עס אנגעצייכט אבילס ווייטער פשוט מחמת חסרון ידיעה.
http://www.zfatbetnufa.co.il/page/219

ועל כך עונה אהלי צדיקים: הריאה התחתונה, מקומה בערך בכניסה התחתונה החדשה של צפת [מערב], ובכל שטח אזור התעשיה. מאזור זה מופיעים במפה העתיקה שני דרכים היורדים לנחל עמוד. האחד דרך אזור חברת החשמל, והשני דרך נחל שכוי [כיום דרך מסומנת כשביל מטיילים], והיא מגיעה לחיבור של נחל שכוי עם נחל עמוד – המקום המכונה ע"י ר' חיים ויטאל ראש נהר הטחנות [ואדי א-טואחין]. לפי תיאורו של ר' חיים ויטאל, יש ללכת מכיוון בית הקברות מעט צפונה, ומשם לרדת מעט לכיוון הנחל, ושם מחצב אבנים. אצל חלק מעולי הרגל מתואר המקום כבור או באר גדול, בעל חיבת ירושלים השכיל לומר מחצב בור. מכאן ברור שבסמוך למחצב האבנים ישנו הבור הגדול, ולכך טעו וסברו שהוא נקבר בבאר. בדיוק בדרך ההולכת לכיוון הכרא"ל, לפני הירידה לנחל, ישנו מחצב אבנים עתיק ובסמוך לו באר גדולה. מאחר ועדותו של האר"י ז"ל גוברת על כולם הרי שקברו במחצב ולא בבאר. [כיום מסומן מקום הקבר בטעות דרומה יותר, במקום שאינו לא מחצב אבנים ולא בור או באר גדולה].

והאם אחרי כל הרעשים בצפת עדיין אפשר לקבוע על פי מה שכתוב בספרים?

רוח נכאה האט געשריבן: מעיון בספרו של הרב הרצברג "מקומות הקדושים וקברי צדיקים בגליל", בהוצאת "אגודת אוהלי צדיקים" שמטעמה נבנה ה'ציון' החדש, עולה כי מה שהביאו למסקנה כי הציון אינו במקום המקובל, משום שסבר לתומו כי קבר חוצפית המתורגמן צוין 'בטעות' כדבריו "במקום שאינו לא מחצב אבנים ולא בור או באר גדולה", וזאת לאחר שראה מצבה בנויה על גבי מישור של בטון, ללא שום סימן לבור כמופיע בכל המקורות דלעיל. אך כנראה לא בירר אצל המבוגרים יותר שזוכרים את המקום עוד לפני שנבנה המבנה, וכפי עדותם המצבה כיום נמצאת על גבי בור עמוק מאוד, עד כדי כך, שהרב נתן דוד שפירא שליט"א מירושלים עוד זוכר, שכשהיו זורקים אבן לתוך הבור חלפו מספר שניות עד שנשמע קול ההד מעל הבור. מפני הסכנה סתמו את הבור במצבה, ומכאן נגרמה הטעות.

לפי מה שכתבו אהלי צדיקים אז זה בכלל לא נכון הם כותבים "הרי שקברו במחצב ולא בבור"

וואס דרייי איר א קאפ?! האט איר נישט געברענגט אהלי צדיקימ'ס ווערטער:

רוח נכאה האט געשריבן: [כיום מסומן מקום הקבר בטעות דרומה יותר, במקום שאינו לא מחצב אבנים ולא בור או באר גדולה].

רוח נכאה האט געשריבן: והאם אחרי כל הרעשים בצפת עדיין אפשר לקבוע על פי מה שכתוב בספרים?

דער איינציגסטער וואס איז קובע באזירט בלויז עפ''י מה שכתוב בספרים, אדער אםי' עס דאכט זיך אים אז עס שטייט אין ספרים איז גבאי.
ע' בהפעמון ווי זיי ווייזן אויף אז גבאי האט באשאפן א תנא יש מאין מיט'ן נאמען מוקרט, און אים 'באגראבן' אויפ'ן פלאץ ווי לויט זיין אייגענע ווערטער ליגט לכאורה אן אראבישער שייך.

בקבר רחל טוענים הערבים שנקבר שם שייך ערבי. וכמו כן בהרבה מקומות. ובעת שלא הי' יהודים בארץ ישראל נשתמר הרבה מקומות קבורה מפני שהיק המקום מקודש להערבים או לנוצרים. ושוב איני אומר שמה שגבאי עושה הוא קודש קדשים רק שהוא עושה עבודת קודש, ופועל גדולות ונצורות והיחיד שכפוף לגדולי ישראל ועושה בלי הרבה חשבונות ורוצה האמת ומנסה לברר כמה שיכול ואינו בוש להודות במקום שטעהץ ואינו מדבר נגד האחרים ושותק כלפי העולבים אותו.

בקיצור, אלעס קומט צוריק צו די נקודה

רוח נכאה האט געשריבן: ושוב איני אומר שאהלי צדיקים יודעים בדיוק מה שהם עושים רק שאין נפק"מ ביניהם לבין קדמונינו. ואם נשכח מסורה אז חבל על דאבדין.

און דאס שטימט נישט מיט'ן פאקט אז זיי בויען ווי אימער ס'דא א ווייטן חשש אז מעגליך ליגט דארט איינער (נישט אז ס'איז א פראבלעם, אבער בויען דערויף קען מען נישט) ווי למשל די ציון פון ר' יוחנן בן נורי, און אז זיי בויען באזירט בלויז אויף ספרים, און אז די חבורה פון קדמונינו - וועלכע זענען שוין רוב אויפ'ן עולם האמת - האבן א היסטאריע פון אכציג יאר עוסק זיין אין דעם תחום פון היטן די קברים און האבן מקבל געווען די אנגענומענע קברים פון די זקני גליל (איי געס ר' בערל זילבערמאן איז ביי דיר טריפה, אבער דער עולם אין גליל האט מער געהאלטן קאפ ווי דער עולם אין ירושלים), צענדליגער יארן פאר ר' ישראל מאיר איז געבוירן געווארן.

רוח נכאה האט געשריבן: ספר סדר הדורות - חלק תנאים ואמוראים - אות י
יונתן בן עוזיאל סוכה (כ"ח א') וב"ב (קל"ד א') שמונים תלמידים היו להלל גדול שבכולם יונתן בן עוזיאל ותרגם נביאים וכל עוף הפורח עליו נשרף וחולק עם שמאי. אדם אחד לא נהג בנו כשורה ונתן ליונתן בן עוזיאל נכסיו, שם (קל"ג ב'), ושמאי הלך אליו (ע"ש) במקלו ובתרמילו ואמר הטיח עלי יונתן בן עוזיאל. וכתב בשלשלת הקבלה (כ"ו א') שהאריך ימים בבחרותו קיבל מחגי זכריה ומלאכי ובזקנותו היה מחברי רבן יוחנן בן זכאי וראה אונקלוס הגר, זוהר אחרי מות (עלה קל"א), אבל לא הזכיר שם יונתן בן עוזיאל רק אונקלוס (ע"ש). כתבו התוס' שבת (קט"ו א'), תרגום של כתובים נעשה בימי התנאים ולא יונתן, ודלא כהאומרים רב יוסף עשאו. וכ"כ תוס' פ"ק דמגילה. כתובים לא נדע מי חברו, והיוחסין [בסדר תנאים אות ג' אצל רבן גמליאל דיבנה] כתב יונתן בן עוזיאל כתבו. ובת קול שיצא מי הוא זה שמגלה סתרי תורה היה כשרצה לפרש [פסוק] ובא לציון וי"א פסוק ה' מלך (שלשלת הקבלה שם). נקבר בכפר עמוקה סמוך לצפת, עיין בגליון הזוהר בפרשת פנחס (צ"ד א') דפוס זולצבאך. וכ"כ בגלילות ארץ ישראל. ועוד צדיק אחד שמו מוקרט ועליו מצבה:

וואס וויסלטו יעצט?!?! איך ווייס אז גבאי ברענגט אזוי דעם נאמען, אבער אז דו וועסט זיך נעמען די מי נאכצוקוקן בספר גלילות א''י וועסטו זען אז ער ווייסט נישט וואס ער רעדט, ער האט פארדרייט דעם ציון פון ר' יוסי דמן יוקרת.

נישט שריי, נאר קוק נאך וואו איך האב דיר צוגעצייכנט אין הפעמון.

רוח נכאה האט געשריבן: בקבר רחל טוענים הערבים שנקבר שם שייך ערבי. וכמו כן בהרבה מקומות. ובעת שלא הי' יהודים בארץ ישראל נשתמר הרבה מקומות קבורה מפני שהיק המקום מקודש להערבים או לנוצרים. ושוב איני אומר שמה שגבאי עושה הוא קודש קדשים רק שהוא עושה עבודת קודש, ופועל גדולות ונצורות והיחיד שכפוף לגדולי ישראל ועושה בלי הרבה חשבונות ורוצה האמת ומנסה לברר כמה שיכול ואינו בוש להודות במקום שטעהץ ואינו מדבר נגד האחרים ושותק כלפי העולבים אותו.

בקיצור, איר ווילט דא בסך הכל אדווערטייזן אהלי צדיקים. ביטע זוכט א צווייטע אשכול אדער עפנט אן אייגענע, און לאזט מיר דא פירן די ווירטשאפט וויאזוי איך פארשטיי.

קיק אין קדמונינו ברענגען זיי אויך אזוי כמוד קלח ובספר יערת הדבש בומביי תר"ן עמוד 43 ברענגט ער אויך מוקרט. אין הכי נמי אז עס דא וואס זאגן עס מאכט יוקרת אבער האט נאך אויף וועמען זיך צי פארלאזן בפרט אז ער איז א ברסלב'ר אין רבי נחמן שרייבט "מוקרט"

ניין. איך האב בסך הכל ליב דעם אמת אפילו פאר א טייערער פרייז.

רוח נכאה האט געשריבן: קיק אין קדמונינו ברענגען זיי אויך אזוי כמוד קלח ובספר יערת הדבש בומביי תר"ן עמוד 43 ברענגט ער אויך מוקרט. אין הכי נמי אז עס דא וואס זאגן עס מאכט יוקרת אבער האט נאך אויף וועמען זיך צי פארלאזן בפרט אז ער איז א ברסלב'ר אין רבי נחמן שרייבט "מוקרט"

האט קדמונינו געבויעט א ציון אויף דעם מוקרט? ניין. פארוואס? ווייל זיי האבן נישט געהאט קיין מסורה.

שטעלצעך ארויס אז די אלע וואס שרייבן מוקרט (אויך ר''נ) צייכענען צו א מקור, אין אינ'ם מקור שטייט נישט ממש מוקרט. עס איז צו א גרויסער אריכות צו ברענגען דא, ע' בהפעמון ותמצא נחת.

רוח נכאה האט געשריבן: ושוב איני אומר שמה שגבאי עושה הוא קודש קדשים רק שהוא עושה עבודת קודש, ופועל גדולות ונצורות והיחיד שכפוף לגדולי ישראל ועושה בלי הרבה חשבונות

די קאץ איז ארויסגעשפרינגען פון זאק. האסט א חשבון מיט קדמונינו, גיי שלאג דיר מיט זיי אויף אנדערע פלעצער.

רוח נכאה האט געשריבן: ניין. איך האב בסך הכל ליב דעם אמת אפילו פאר א טייערער פרייז.

דאן זייט מגיב אויף יעדן קבר וואס איך ברענג וואס איר האט א הערה, ווי אנדערע האבן געטון. פארפלייצן די אשכול מיט האלב קריפטישע תגובות וואס רייסן ארונטער קדמונינו און נאר גבאי קען מען גלויבן האט נישט קיין שייכות מיט'ן זוכן דעם אמת, נאר ענדערש 'אז ס'איז אמת'.

מן הסתם איז מוקרט א טעות אבער פאר איהם דארף עס נישט זיין טעות וכמו כן קדמונינו העתיק גם כן מוקרט. נישט דאס איז די מדובר. קיק ווי מען האט ערגעת געבויעט ואין פוצה פה ומצפצף נאר אויך איהם האט נען טענות ווייל ער האט עס נישט געטון פאר ביזנעס האבן די אלע געמוזט רעדן אויף איהם. אין יאמפאלי כמעט זיכער איז נישט אויפן פלאץ פין המגיד מזלאטשוב אין דארט האבן זיי געגראבן [אגב גבאי גראבט קיינמאל נישט], וכמו גן בהרבה מקומות שעשו על פי השערה ועל סמך זה חפרו ומי יודע אם לא חפרו קברי רבותינו, אין אז מען רעדט שוין, פארוואס שוויגט אתרא קדישא ווען די עירייה פין ירושלים גראבט לאור יום אין הר הזיתים, אין ישראל מאיר גבאי בויעט גדרים אין אלטע בתי חיים וואס קיינער האט נישט קיין אינטרעס נאר ווייל מען זאל נישט גראבען, עיין ערך שאריגראד, יעדען טאג ווערן חרוב ונחרב אלטע בתי חיים אין קייענער קערט נישט. ווערט רעדט נאך ווען מען פארקויפט עס פאר געלט דורך פעדרעשענס אזוי ווי אין וויען אין און פולין ויד ישראל באמצע. ווען א פרענק האט געזאגט ברמיזה עבה אז ער האט געברענגט רבי חיים וויטאל אין זיין backyard האט גבאי ארגענאזירט א בוס צים ציום פין מוהרח"ו אין דמשק.

רוח נכאה האט געשריבן: מן הסתם איז מוקרט א טעות אבער פאר איהם דארף עס נישט זיין טעות וכמו כן קדמונינו העתיק גם כן מוקרט. נישט דאס איז די מדובר.

די מדובר איז אז גבאי האט געבויעט א ציון בעיסד אויף דעם טעות, בעת וואס קדמונינו האט נישט געבויט וואו זיי ווייסן נישט. נישט אז ס'איז אן עולה צו בויען אויף א ספק, נאר ווען מען וויל וויסן וואס איז ריכטיג און וואס נישט דארף מען דאס נעמען אין באטראכט

רוח נכאה האט געשריבן: קיק ווי מען האט ערגעת געבויעט ואין פוצה פה ומצפצף נאר אויך איהם האט נען טענות ווייל ער האט עס נישט געטון פאר ביזנעס האבן די אלע געמוזט רעדן אויף איהם.

זאג עס קלאר ארויס איינמאל פאר אלעמאל: קדמונינו איז בלויז דא פאר ביזנעס.

אז מען פארט ארויס פון טבריא ארויפציר קיין גליל העליון, פארן רוב מענטשן ארויס פון שטאט אין צענטער פון מזרח זייט דורך דעם כביש 90 וואס דאס איז א המשך פונ'ם כביש הבקעה (וואס איז א טייל פון א לאנגן ראוד וואס לויפט דורך א ריזן טייל פון מיטל מזרח - איז דרום פארט עס אריין קיין עגיפטן {מדבר סיני} און אין צפון גייט עס אריין קיין סיריע).
מיר וועל אצינד ארויספארן פון שטאט דורך אן אנדערן ארויסגאנג אויף צפון זייט פונ'ם שטאט, דורך כביש 7717 , אין ריכטונג פון די פארצייטישע שטאט ארבל.

די ערשטע סטאפ אין ארבל איז ביי די חורבות פון אן אור אלטן בית הכנסת וואס איז מיוחס צו נתאי הארבלי.
https://www.google.com/maps/place/Arbel ... 9eee?hl=en

ווי מען קען זען אויף גוגל מעפס, איז דא צוויי וועגן צוצוקומען. איין שטעגל - די וועלכע איז מער צו דרום - איז קורצער, אבער גייט פונ'ם ראוד גלייך צום ביהמ''ד, אן קיין פלאץ פאר פארקינג ביים אנהייב (די וועג אליינס דארף מען גיין צופיס). אז מען פארט אביסל ווייטער אויפ'ן ראוד זעט מען א גרויסע מודעה מיט די ווערטער 'בית הכנסת העתיק ארבל,. מען מאכט דארט א רעכטס, איז דארט דא א שטיקל פארקינג לאט, און פון דעם לאט ציט זיך א צווייטע שטעגל וואס ציט זיך דירעקט צום ביהכ''נ. עס איז א גאנג פון א גוטע דריי-פיר מינוט.
אויב גייט מען פרילינג קען דויערן אביסל לענגער, וויבאלד די בליהענדע בושעס אויף די זייטן פון די וועגן שטעקן זיך אריין אין די וועגן. טיילמאל דארף מען ממש אוועקשטופן די צווייגלעך פון ביידע זייטן כדי צו קענען דורכגיין.

די שילד




די בית הכנסת

קוקט אויס אז דער street view פאטגרעפירער איז א איד מיט ציצית (מעגליך אז די בענדלעך איז פון די קעמערא)


https://goo.gl/maps/c4wP7mwNBju