און ווי באוואוסט האט ער תיכף נאכ'ן ארויס קומען פון רוסלאנד זיך אינטערעסירט אויף 'אלע' הנהגות פונעם שוועסטער קינד אין סקוויראהרה"ק מסקווירא התעניין אודותיו ועל השבת הראשונה בירושלים, והוא היה מי שהגיב וכו'- און אויף פיל פון זיי מגיב געווען און אפילו זיך געדינגען דערויף אדער גאר געטוישט זיין הנהגה אויף געוויסע זאכןגארנישט געטוישט!ואכמ"לזיי טאקע נישט מאריך מיט וואס די ווייסט נישט.
מסתם ווייל אין דעם ספר לעבדך באמת איז משמע אז דער מאחנובקער האט יא געמאכט אן עסק פון מנהגים אזוי ווי היינט אין סקווירא, פארדעם מיינט ער אז דער מאחנובקער האט זיך אויך נאכגעפרעגט וכו'.
איך ווייס נישט וואו דער גאנצער שמועס קומט דא אריין אינעם אשכול פונעם פלעטבושער, אבער בנוגע די שאלה אויב דער מאחניווקער האט זיך אינטרעסירט איבער די מנהגים וואס מען טוט היינט אין סקווירא, זעה איך דא וואס הרה"ח ר' אברהם צבי אונגער שליט"א האט זיך פארצייכנט בימים ההם: כשהי' אאמו"ר שליט"א בא"י בחתונת גיסי בן ציון, שאל אותו הרה"צ ממחנובקה שליט"א למה מזמרים כאן קה אכסוף בליל שב"ק הלא הרבי אינו נכד מקארלין. וכשסיפר זאת לכ"ק רבינו זצ"ל, אמר מיינע קינדער זענען דאך אייניקלך פון קארלין. מענין לענין ברענגט ער אויך א שמועס וואס זיין ברודער הרה"ח ר' משה שליט"א האט געהאט מיטן רבי'ן זצ"ל ווען ער איז צוריקגעקומען פון ארץ ישראל בימים ההם: שמעתי ממשה כשבא בחזרה מא"י שאל אותו כ"ק רבינו זצ"ל על המחניווקה שליט"א...,שאל רבינו זצ"ל אם מברך האדמה, אמר כמדומה שמברך בלחש, ונתן רבינו זצ"ל שמייכל (פי' כן),
בחצר הקודש סקווירא כי תשא תשפ"ג
בחצר הקודש סקווירא כי תשא תשפג.PNG (36.45 KiB) געזען 2190 מאל
וויאזוי איז געווען די ערשטע שבת אינעם פלעטבושער הויף אין מאנסי?
הערליך שיינער שבת געעוען בפרט ביים ווארעמער שולה"ט בליל שב"ק לפי חשבוני איז ביים בענטשען געווען בערך 40 שטריימלעך מיט נאך א 20 בחורים+ עטליכע שכנים עטליכע אוהדי ומעריצי בית סקווירא פלעטבוש - אויך אנגעזען עטליכע סקווירא'ער אינגעלייט מיט שטיוול די נוסח ענדליך אבער נישט אינגאנצן אזויווי אין שיכון סקווירא געהערט זאגן אז די רבי שליט"א עסט נישט קיין פלייש - בשר עוף קיינמאל ואפי' שבת ויו"ט טאקע אריינגעברענגט א זופ פון ירקות אנשטאט אנפאנג טיש איז אנגעקומען הרה"צ ר' נחמן יוסף טווערסקי שוואגער פון רבי'ן וועלכע איז מכובד גאווארן מיטן בענטשען און בהמשך אויך ש"ב האדמו"ר מבאניא נאכן בענטשען טועם געווען פירות און משמיע געווען א שטיקל שמועס הערליך שיין מתובל בדברי ראשונים ועד גדולי החסידות בענין שבת פרה שטארק אויפגעפאדערט בענין 'גסות הרוח' ווי שטארק מ'דארף ארבעטן דערויף - אנגעוואונטשען מברכותיו לרגל פתיחת שערי הביהמ"ד און דערנאך טאקע דערמאנט א בעצם איז די גאנצע 'זאגן דברי תורה' נגד רצונו ונגד דרכי אבותי הק' נ"ע און ער האפט אז די קינדער וועלן זיך נישט אפלערנען... נאר מ'האט ממש מעמיס געווען אז ס'איז א וויכטיגע זאך לטובת הציבור און צוגענעדיגט מיט א ווארט פון זייד'ן ר' דוד'ל בענין תורה זאגן אויפן פסוק ואם מזבח אבנים וגו' ביי קבל"ש האט מען נישט געקענט טרעפן א ליידיגע זיץ אין ביהמ"ד אויף די וואך שבת זענען געווען די משמשים בק' הרב יואל אשר פישל פון שיכון סקווירא און ר' ? פאכטמאן
מחותנו הרה"צ ר' יעקב יוסף טווערסקי בן ש"ב כ"ק אדמו"ר מסקווירא שליט"א האט קובע געוועהן א מזוזה פרייטאג אינדערפרי
די סטאטיטיק צייגט, אז ווייט פיש איז די מערסטע פאפולער אין וויליאמסבורג.
וויאזוי איז געווען די ערשטע שבת אינעם פלעטבושער הויף אין מאנסי?
הערליך שיינער שבת געעוען בפרט ביים ווארעמער שולה"ט בליל שב"ק לפי חשבוני איז ביים בענטשען געווען בערך 40 שטריימלעך מיט נאך א 20 בחורים+ עטליכע שכנים עטליכע אוהדי ומעריצי בית סקווירא פלעטבוש - אויך אנגעזען עטליכע סקווירא'ער אינגעלייט מיט שטיוול די נוסח ענדליך אבער נישט אינגאנצן אזויווי אין שיכון סקווירא געהערט זאגן אז די רבי שליט"א עסט נישט קיין פלייש - בשר עוף קיינמאל ואפי' שבת ויו"ט טאקע אריינגעברענגט א זופ פון ירקות אנשטאט אנפאנג טיש איז אנגעקומען הרה"צ ר' נחמן יוסף טווערסקי שוואגער פון רבי'ן וועלכע איז מכובד גאווארן מיטן בענטשען און בהמשך אויך ש"ב האדמו"ר מבאניא נאכן בענטשען טועם געווען פירות און משמיע געווען א שטיקל שמועס הערליך שיין מתובל בדברי ראשונים ועד גדולי החסידות בענין שבת פרה שטארק אויפגעפאדערט בענין 'גסות הרוח' ווי שטארק מ'דארף ארבעטן דערויף - אנגעוואונטשען מברכותיו לרגל פתיחת שערי הביהמ"ד און דערנאך טאקע דערמאנט א בעצם איז די גאנצע 'זאגן דברי תורה' נגד רצונו ונגד דרכי אבותי הק' נ"ע און ער האפט אז די קינדער וועלן זיך נישט אפלערנען... נאר מ'האט ממש מעמיס געווען אז ס'איז א וויכטיגע זאך לטובת הציבור און צוגענעדיגט מיט א ווארט פון זייד'ן ר' דוד'ל בענין תורה זאגן אויפן פסוק ואם מזבח אבנים וגו' ביי קבל"ש האט מען נישט געקענט טרעפן א ליידיגע זיץ אין ביהמ"ד אויף די וואך שבת זענען געווען די משמשים בק' הרב יואל אשר פישל פון שיכון סקווירא און ר' ? פאכטמאן
מחותנו הרה"צ ר' יעקב יוסף טווערסקי בן ש"ב כ"ק אדמו"ר מסקווירא שליט"א האט קובע געוועהן א מזוזה פרייטאג אינדערפרי
געהערט היינט אז רב רייכמאן דומ"ץ סקווירא בספרינג וואלי האט אויך קובע געוועזן א מזוזה אין די רבי האט דן געווען מיטעם בנוגע עטליכע שאלות בעניני קביעות מזוזות והמסתעף
איך האב געשריבען בנוגע דער ברודער הרה״צ רבי דוד טווערסקי שליט״א ווגאס האט איבערגענומען די אדמורו״ת צו זיין האדמו״ר מסקווירא פלטבוש וואס מען האט גערעדט וועגען דעם - אין אויכט בנוגע האדמו״ר מסקווירא מאנסי שליט״א אין מחמת סיבות שונות איז עס נעלם געווארען פין דעם אשכול. הרה״צ רבי דוד טווערסקי האדמו״ר מסקווירא פלטבוש איז באקאנט אז ער איז עוסק אין דעם תחום פין שלום בית יומם ולילה ער איז א יחיד במינו וואס מען שוקט צו אוהם פין אלע שיכטען אין קרייזען עס איז א זכיה פאר דער עולם החסידות אז אזא רבי איז צוגעקומען. איך האב געהערט פין דומ״ץ סאטמר ב״פ אז רבי דוד איז ממש פין יחידים וואס מען קען צו אוהם גיין פאר שלום בית ער האט ריינע חסידישע השקפות אין גלייכע אידיש בליק אויף דעם תחום. בנוגע האדמו״ר מסקווירא מאנסי שליט״א האט מען גערעדט וועגן זיין פרישות אויף אכילה - ער עסט נישט קיין שום פלייש סיי בשר עוף אין סיי בשר בהמה - פסח למשל עסט ער נאר מצה אין קארטאפעל ווייל שמאלץ קען ער אויכט נישט נוצען. ער איז נועם הליכות אין א גאון בנגלה ובנסתר דער וואס האט אוהם אמאל געהערט רעדען ווערט משוגע פאר אוהם ער דאל מאריך ימים זיו על ממלכתו. איך האב געהערט פין א זוהן פין הגה״ק מפוריסוב שליט״א לרפואה שלימה וואס האט געהערט פין סקווירא מאנסי רביס טאטע זצ״ל אז למעשה האב איך מיין איציקל ער האט זיך מיט אוהם געטשאטשקעט.
אור לשמיםהאט געשריבן:↑מיטוואך מארטש 15, 2023 2:03 am
איך האב געשריבען בנוגע דער ברודער הרה״צ רבי דוד טווערסקי שליט״א ווגאס האט איבערגענומען די אדמורו״ת צו זיין האדמו״ר מסקווירא פלטבוש וואס מען האט גערעדט וועגען דעם - אין אויכט בנוגע האדמו״ר מסקווירא מאנסי שליט״א אין מחמת סיבות שונות איז עס נעלם געווארען פין דעם אשכול. הרה״צ רבי דוד טווערסקי האדמו״ר מסקווירא פלטבוש איז באקאנט אז ער איז עוסק אין דעם תחום פין שלום בית יומם ולילה ער איז א יחיד במינו וואס מען שוקט צו אוהם פין אלע שיכטען אין קרייזען עס איז א זכיה פאר דער עולם החסידות אז אזא רבי איז צוגעקומען. איך האב געהערט פין דומ״ץ סאטמר ב״פ אז רבי דוד איז ממש פין יחידים וואס מען קען צו אוהם גיין פאר שלום בית ער האט ריינע חסידישע השקפות אין גלייכע אידיש בליק אויף דעם תחום. בנוגע האדמו״ר מסקווירא מאנסי שליט״א האט מען גערעדט וועגן זיין פרישות אויף אכילה - ער עסט נישט קיין שום פלייש סיי בשר עוף אין סיי בשר בהמה - פסח למשל עסט ער נאר מצה אין קארטאפעל ווייל שמאלץ קען ער אויכט נישט נוצען. ער איז נועם הליכות אין א גאון בנגלה ובנסתר דער וואס האט אוהם אמאל געהערט רעדען ווערט משוגע פאר אוהם ער דאל מאריך ימים זיו על ממלכתו. איך האב געהערט פין א זוהן פין הגה״ק מפוריסוב שליט״א לרפואה שלימה וואס האט געהערט פין סקווירא מאנסי רביס טאטע זצ״ל אז למעשה האב איך מיין איציקל ער האט זיך מיט אוהם געטשאטשקעט.
ייש"כ גדול פארן באריכט למעשה האב איך געהערט מבני האדמו"ר מסקווירא מאנסי אז להפצרתם וועט דער רבי שליט"א יא ארומשמועסן בדברי תורה וחסידות מדי שבת בשבתו נאכן בענטשן בשעת'ן פירות טיש בליל שב"ק - אנדערש ווי די רבי האט באטאנט די פארגאנגענע וואך - צוליב די בקשה פון די קינדער און מקורבים אז היינט דארף עס די דור האבן וכו'
אמאל בשעת'ן שמועסן מיטן פעטער די רבי ז"ל, האט די רבי ז"ל זיך ציוויינט, אויפן אנפראגע פון האדמו"ר מסקווירא-פלעטבוש וואס עס האט פליצלונג פארסירט און אויב אלעס איז בסדר מיטן פעטער, האט אים די רבי ז"ל גענטפערט ווען איך קוק אויף דיר דערמאן איך מיר פון דיין טאטע און פון סקווירא. (האדמו"ר ר' יצחק מסקווירא-ב"פ האט אמאל געלערנט מסכת כתובות מיטן רבי ז"ל אין סקווירא).
שמעתי מנכדו הקרוי על שמו - כ"ק הרה"צ מסקווירא פלטבוש שליט"א שהבעל שחרית אצל זקינו היה הרה"ח ר' פינחס קאלקער שעוד הסתופף בצ"ק אבי זקינו הרה"ק רבי יצחק מסקווירא זיע"א.
קאלקער זה מסתמא רק כינוי. מה היה שם המשפחה?
לא יודע. מסתמא עיר מוצאו היתה קאלק ולכן קראו אותו כן, שמעתי הסיפור בעת שאדמו"ר מראחמיסטריווקא מארה"ק שליט"א ביקר אצלו. בל"נ אברר אם הם יודעים את שמו.
ביררתי אצל כ"ק הרה"צ מסקווירא ב"פ שליט"א ואמר שאינו יודע הרבה אודות האי גברא רבא וחסידא, הוא אמר ששמע אביו הק' זיע"א היה מדבר ממנו אבל משום מה לא הספיק לשאול אודתו.
נשאר בחצר קדשם מנהג מר' פינחס: שהיה רגיל לשיר בקידושא רבא דשמחת תורה פיוט קדוש וכו' משחרית דיוה"ק בהתרוממות מרובה, ואדמו"ר הרה"ק רבי דוד'ל ויבלחט"א בנו מ"מ משוררים הפיוט בשמח"ת.
ער האט געהייסן ר' נפתלי קאלקער. (נאך געווען בעל שחרית ביי ר' איציקל סקווירא די ערשטע?). ער האט געוואוינט אין פילידעלפיע (ליגט דארט) און איז קומען צופארן יעדע יאר קיין נו יארק זיין בעל שחרית ביי ר' יצחק מסקווירא-ב"פ. האדמו"ר מסקווירא-פלעטבוש פלעגט פארציילן און נאך מאכן אז ר' נפתלי האט געהאט א שטארקע שטימע.
שמעתי מנכדו הקרוי על שמו - כ"ק הרה"צ מסקווירא פלטבוש שליט"א שהבעל שחרית אצל זקינו היה הרה"ח ר' פינחס קאלקער שעוד הסתופף בצ"ק אבי זקינו הרה"ק רבי יצחק מסקווירא זיע"א.
קאלקער זה מסתמא רק כינוי. מה היה שם המשפחה?
לא יודע. מסתמא עיר מוצאו היתה קאלק ולכן קראו אותו כן, שמעתי הסיפור בעת שאדמו"ר מראחמיסטריווקא מארה"ק שליט"א ביקר אצלו. בל"נ אברר אם הם יודעים את שמו.
ביררתי אצל כ"ק הרה"צ מסקווירא ב"פ שליט"א ואמר שאינו יודע הרבה אודות האי גברא רבא וחסידא, הוא אמר ששמע אביו הק' זיע"א היה מדבר ממנו אבל משום מה לא הספיק לשאול אודתו.
נשאר בחצר קדשם מנהג מר' פינחס: שהיה רגיל לשיר בקידושא רבא דשמחת תורה פיוט קדוש וכו' משחרית דיוה"ק בהתרוממות מרובה, ואדמו"ר הרה"ק רבי דוד'ל ויבלחט"א בנו מ"מ משוררים הפיוט בשמח"ת.
בנוגע דער בעל תפלה בחצר סקווירא ב"פ אין א שמועס וואס איז געווען געדרוקט אינעם גליון בחצה"ק (שיכון סקווירא) מיט עטליכע יאהר צוריק האט דער סקווירער רבי פון בארא פארק שליט"א גערעדט וועגן פארשידענע בעלי תפילות וואס האבן געדאוונט ביי זיי אין הויף. וואלט געווען כדאי אז עמיצער זאל עס ביטע אפיר ברענגען.
כ'האב געפונען א שמועס מיט המכהן היום כהאדמו"ר מסקווירא-פלעטבוש בבחצר הקודש נצו"י תש"פ ווי מרעדט איבער ר' נפתלי און בעלי תפילות.
1 בחצר הקודש - פרשת נצבים וילך.PNG (238.88 KiB) געזען 1649 מאל
2 בחצר הקודש - פרשת נצבים וילך.PNG (277.8 KiB) געזען 1649 מאל
3 בחצר הקודש - פרשת נצבים וילך.PNG (196.96 KiB) געזען 1649 מאל
שורה 26 אדמו"ר מסקווירא-פלעטבוש, אדמו"ר מסקווירא-ב"פ און די מאמע ז"ל ביים ארייקומען קיין אמעריקא. די עלטערע ברידער ר' גדלי' אהרן איז געמען שפעטער, זעדאאוןדא.
Cherbourg to NY Departures 07.23.1924-min.PNG (340.29 KiB) געזען 1349 מאל
NY Arrivals 07.29.1924-min (1).png (324.89 KiB) געזען 1349 מאל
סיפר אדמו"ר מסקווירא מאנסי: שמעתי כמה פעמים מאבי זצ"ל, דכשהגיע השמועה לא טובה על הסתלקות זקיני הרה"ק ר' מרדכי זצ"ל, ירדה חשכות גדולה לעולם, החסידים שמו עיניהם עליו כבנו בכורו של אביו, ועוד בחיי אביו כבר רצו להכתיר אותו כאדמו"ר, והחסידים שלחו הרבה פעמים בקשות לאביו, שישלח אותו לכהן כאדמו"ר בעירם, הוא היה ממש בן עליה מופשט מעולם הגשמי, אולם הוא לא רצה מעולם לעזוב את אביו, וע"כ לא נתכהן כאדמו"ר.
שמעתי מאבי זצ"ל ששמע מדודו מסקווירא, דהרה"ק ר' מרדכי היה כה גדול, עד שאפילו אחיו לא קראו אותו בשמו.
הוא היה חתן דודו הרה"ק ר' אברהם יושע העשיל מסקווירא זצ"ל, ועי"ז אנו גם נכדי הרה"ק ר' אי"ה זצ"ל, גיסו היה הרה"ק ר' יוסף מאיר'ל ממאחניווקא זצ"ל בן ראי"ה זצ"ל. כשהרה"ק ר' יוסף מאיר'ל היה מגיע לסקווירא, הם ישבו יחד שעות ועסקו והשתעשעו בחסידות ובקבלה, כי שניהם היו גדולים בחסידות וקבלה, והחסידים עמדו מן הצד וראו ותמהו, והיה זה מראה נפלא בעיני החסידים.
שורה 8 ר' איציקל מסקווירא ב"פ ביים ארויס קומען קיין אמעריקע פון פראנקרייך. וויגעשריבען דאאוןדערמאנט דאאיז מיטגעקומען זײן גבאי ר' חיים גאלדנברויט. מערקט ר' חיים איז אנגעקומען די זעלבע טאג פון ענגלאנד, ר' חיים גיבט אן פאר די אימיגראציע אפיצירן Rabbi Tversky האט באצאלט ר' חיים'ס בילעט און אז ר' חיים'ס באשעפטיגונג איז servant/גבאי.
ביידע גיבן אן זײ גייען צו שמעון קליינמאן אויף 9 סופאלק גאס אין די איסט סייד. ר' שמעון קליינמאן איז געווען א סקווירא חסיד פונדערהיים און האט אונטערגעשריבן די פאפירן ר' איציקל זאל קענען אריינקומען זיך באזעצן אין אמעריקע. פון דארט האט ר' איציקל געדינגען אן אונטער דירה, דייקא אן פענסטער צו די גאס, אויף פיט סטריט אין די איסט סייד (שפעטער האט ער זיך געצויגן קיין קיין וויליאמסבורג און דערנאך בארא פארק).
ר' שמעון קליינמאן האט געהאט א טאכטער וואס האט חתונה געהאט צו עמיצער מיט די משפחה נאמען מארקוס (אויך סקווירא פונדערהיים), די טאכטער האט געקויפט די סקווירא חלקה אין לאנג איילענד. (משפחת מארקוס האט געהאט א פלאמבינג קאמפאני מיט 300 ארבייטער יענע יארן אין דזשערסי סיטי און איז געווען פארמאכט שבת).