אידישע וועלט פארומס

טרעבלינקא און סאביבור זענען געווען זייער פראמיטיווע טויט לאגער'ן און בכלל נישט אויסגעשטעלט צו קענען אריינעמען אזויפיל מענטשען וויפיל די נאציס האבן געוואלט אהין שיקן, בעיקר האט מען גענוצט די טויט לאגערן (אויף מיידאניק) נאך איידער אוישוויץ איז געווען אויפגעשטעלט, אבער איינמאל אוישוויץ איז געווען אויפגעשטעלט, האבן די אויבערדערמאנטע דריי לאגערן שוין נישט אויסגעפעלט, האבן עס די נאציס צואווארפען כדי עס זאל נישט בלייבן קיין שפירן פון זייער שעדליכע אקטן. נאר יארן שפעטער ווען מען האט געגראבן אין די שטחים האב מען געטראפן איבערבלייבעניש'ן פון זייער רציחה'דיגע ארבעט.

אלטער האט געשריבן:

צ"ק

וואס איז אוישוויץ געווען אנדערש ווי טרבלינקע מיט סאביבאר, אז מ'רעדט נאר פון אוישויץ?פארוואס איז אוישוויץ געבליבן אפען סאך לענגער ווי די אנדערע גאז קאממערס?

מן הסתם צוליב דעם וויבאלד דארט זענען אונזערע זיידעס אומגעקומען. און אויך איז אוישוויץ געווען אסאך גרעסער ווי די אנדערע ווי א ריזיגע שטאט מיט 3 עקסטערע טיילן.

איר קענט הערן אלעס ארום די צווייטע וועלט מלחמה אויף "קול מבשר"ביי די חורבן אייראפע אפטיילונג 3 - 6 - 1 פון די Main Menu - אראפגעלייגט בטוב טעם ודעת ע"י הרב בן ציון ווידער- דערווייל איז דא נאר 28 שמועסן, מיר האפן אז ער וועט ווייטער גיין

שם בן נח האט געשריבן: ↑ מאנטאג יאנואר 23, 2023 3:17 pm

אלטער האט געשריבן:

צ"ק

וואס איז אוישוויץ געווען אנדערש ווי טרבלינקע מיט סאביבאר, אז מ'רעדט נאר פון אוישויץ?פארוואס איז אוישוויץ געבליבן אפען סאך לענגער ווי די אנדערע גאז קאממערס?

(מן הסתם) צוליב דעם וויבאלד דארט זענען אונזערע זיידעס אומגעקומען. און אויך איז אוישוויץ געווען אסאך גרעסער ווי די אנדערע ווי א ריזיגע שטאט מיט 3 עקסטערע טיילן.

זיכער אזוי, ווי אויך וועגן עס איז דא אסאך איבערלעבער פון אוישוויץ משא"כ טרעבלינקע וואס אויב איך מאך נישט קיין טעות האבן בלויז 38 פון 800,000 איבערגעלעבט.

וויל איך אויך פארשטיין אזוי. די אלע וואס זענען אנגעקומען קיין אוישוויץ און געשיקט אויף רעכטס, האבן דאך געהאט נאך דעם א גוטע יאר צייט ארבעט, האבן זיי געוואוסט וואס איז געבליבן מיט זייער משפחה, אדער האבן הערשט אויסגעפונען נאכן קריג די ביטערע ענדע?

אלטער האט געשריבן: ↑ דינסטאג אפריל 25, 2023 10:21 am

וויל איך אויך פארשטיין אזוי. די אלע וואס זענען אנגעקומען קיין אוישוויץ און געשיקט אויף רעכטס, האבן דאך געהאט נאך דעם א גוטע יאר צייט ארבעט, האבן זיי געוואוסט וואס איז געבליבן מיט זייער משפחה, אדער האבן הערשט אויסגעפונען נאכן קריג די ביטערע ענדע?

פרעגסט אויב זיי האבן געזען ווי מען שיקט משפחה מיטגליד לינקס?

אויב זיי האבן געזען זייער טאטע מאמע און קליינע קינדער אויף די טרעין אדער אויב זיי האבן געוויסט אז זיי זענען אויף די טראנספארט האבן זיי זיך פארגעשטעלט אז ווארשיינליך זענען זיי געגאנגען לינקס היות זיי זענען נישט געווען קיין פעיאיגע ארבעט'ס יארגאנג,

קיינער האט נישט געוויסט וואס טיט זיך מיט זייערע ברידער און שוועסטער און ווייב ביז נאכן באפרייונג



אז מען רעדט שוין, ביי די יהדות אונגארן ביי די טראנספארטן
איינער וואס איז געקומען מיט א קינד אין די האנט איז געגאנגען אטעמאטיש לינקס אפילו זי איז געווען ארבעט יארגאנג און ארבעט'ס פעיאיג

דזשי רי בי האט געשריבן: ↑ דינסטאג אפריל 25, 2023 10:40 am

אלטער האט געשריבן: ↑ דינסטאג אפריל 25, 2023 10:21 am

וויל איך אויך פארשטיין אזוי. די אלע וואס זענען אנגעקומען קיין אוישוויץ און געשיקט אויף רעכטס, האבן דאך געהאט נאך דעם א גוטע יאר צייט ארבעט, האבן זיי געוואוסט וואס איז געבליבן מיט זייער משפחה, אדער האבן הערשט אויסגעפונען נאכן קריג די ביטערע ענדע?

פרעגסט אויב זיי האבן געזען ווי מען שיקט משפחה מיטגליד לינקס?

אויב זיי האבן געזען זייער טאטע מאמע און קליינע קינדער אויף די טרעין אדער אויב זיי האבן געוויסט אז זיי זענען אויף די טראנספארט האבן זיי זיך פארגעשטעלט אז ווארשיינליך זענען זיי געגאנגען לינקס היות זיי זענען נישט געווען קיין פעיאיגע ארבעט'ס יארגאנג,

קיינער האט נישט געוויסט וואס טיט זיך מיט זייערע ברידער און שוועסטער און ווייב ביז נאכן באפרייונג



אז מען רעדט שוין, ביי די יהדות אונגארן ביי די טראנספארטן
איינער וואס איז געקומען מיט א קינד אין די האנט איז געגאנגען אטעמאטיש לינקס אפילו זי איז געווען ארבעט יארגאנג און ארבעט'ס פעיאיג

מיין שאלה איז בעיקור אז רוב אידן וואס זענען נעבעך אנגעקומען קיין אוישוויץ האבן דאך נישט געוואוסט וואס זייער שווארצע סוף ווארט זיי אפ, מ'האט דאך זיי פאר נער'ט אז דאס איז בלויז צו כאפן א שויער, איז ווען זענען זיי געוואר געווארן אז זייער משפחה איז ליידער מער נישט דא?

חמרא טבא האט געשריבן: ↑ דינסטאג יולי 31, 2018 4:27 pm

ידיעות שונות האט געשריבן:

טרעוולער האט געשריבן:

שאהן הענניטי האט געשריבן:

האט כלל ישראל קאלעקטיוו בעפאר די קריג אויסגעזעהן ארגער ווי יעצט?

יא! ליידער.
לדוגמא:
וויפיל אידישע קינדער -אין די גאנצע וועלט- פון 12 ביז 18 יאר האבן געדאווענט יעדן טאג, אינעם יאר תרח"צ ?

און היינט צו טאגס בליע"ה, השי"ת זאל העלפן אויף ווייטער.

שווער אפצושאצן אזא שאלה. אויב האט איר גוט אפגעלערנט דעם קול קורא "שובה ישראל" איז נישט אלעס געמאסטן אויפן דאווענען, ועוד, אז די כמות פון כלל ישראל איז בכלל נישט דאס וואס מאכט אויס, כי אתם המעט מכל העמים כתיב, און פארן אויבערשטן איז נישט קיין נפק"מ וויפיהל שיינע בילדינג'ס 'סאיז דא היינט צוטאגס, ער האט גאהר אנדערע פלענער, ודי בהערה זו.

בכלל, לענ"ד נראה אז ס'איז נישט שייך צו שאצן אזא סארט שאלה מיט די אייגענע פשוט'ע שכל, מ'דארף די בליק פון צדיקי אמת מאורי ישראל, ועל זה תמכנו יתדותינו.

אבער דאס איז זיכער אז די חורבנות וואס די פארטייען האבן אנגעמאכט נאך די ערשטע קריג אין פוילן און גאליציע איז געווען אסאך ערגער ווי היינט עס איז נישט געווען כמעט קיין חסידישע איד וואס האט נישט געהאט א אנגעפארענע קינד

געהערט פון האדמור מהר''א מסאטמאר מער ווי איין מאל אז פארן קריג איז געווען סך ערגער ווי היינט מיט די טעכנעלאגיע, וכלשונו גאנצע שולעס און שטעט

אלטער האט געשריבן: ↑ דינסטאג אפריל 25, 2023 10:21 am

וויל איך אויך פארשטיין אזוי. די אלע וואס זענען אנגעקומען קיין אוישוויץ און געשיקט אויף רעכטס, האבן דאך געהאט נאך דעם א גוטע יאר צייט ארבעט, האבן זיי געוואוסט וואס איז געבליבן מיט זייער משפחה, אדער האבן הערשט אויסגעפונען נאכן קריג די ביטערע ענדע?

געהערט פון אן איבערלעבער.. זי האט געפרעגט אן אויפזעהער אין לאגער ווי איהרע עלטערן און געשוויסטער זענען.. האט ער איר געענטפערט אין האש (H) לאגער..

ווען זי האט געפרעגט איינע פון די אידן ווי דעי לאגער געפינט זיך.. האט מען איר מסביר געווען אז עס מיינט אז זיי זענען שוין אין הימל..

למעשה אין אוישוויץ האט מען שוין איינמאל געוואוסט וואס גייט פאר.

געהערט פון מיין באבע ע"ה אז ווען זי איז אנגעקומען צום לאגער האט זי אן געטראפן די פוילישע וואס האבן דארט שוין געשמאכט עטליכע יאר אין זי האט זיי געפרעגט פון וואו גייט מען ארויס???...
האט מען איר אנגעוויזן אנגעוויזן אויפן קוימען "פון דארט גייט מען ארויס".............
נקום נקמת דם עבדיך השפוך

מושכל ראשון האט געשריבן: ↑ פרייטאג יולי 14, 2023 3:29 pm

הארט לעבן אנטווערפן איז פארהאן א לאגער פונעם צווייטען וועלט מלחמה מיטן נאמען "ברינדאנק", ווי איך פארשטיי איז ערשטענס איז עס א גאר קליינע לאגער און צווייטענ’ס איז עס געווען א לאגער נאר אויף שיקן די מענטשען ווייטער קיין אוישוויץ וכדומה און ווי אויך איז געווען דארט גאר א קליין צאל אידן און בעיקר איז געווען פון להבדיל גויים.
איינער ווייסט עפעס מער דערוועגן?

פאליטישע עקספערט האט געשריבן: ↑ פרייטאג יולי 14, 2023 5:07 pm

מושכל ראשון האט געשריבן: ↑ פרייטאג יולי 14, 2023 3:29 pm

הארט לעבן אנטווערפן איז פארהאן א לאגער פונעם צווייטען וועלט מלחמה מיטן נאמען "ברינדאנק", ווי איך פארשטיי איז ערשטענס איז עס א גאר קליינע לאגער און צווייטענ’ס איז עס געווען א לאגער נאר אויף שיקן די מענטשען ווייטער קיין אוישוויץ וכדומה און ווי אויך איז געווען דארט גאר א קליין צאל אידן און בעיקר איז געווען פון להבדיל גויים.
איינער ווייסט עפעס מער דערוועגן?

שכוח! אבער מיין שאלה איז פאר אינפארמאציע פון א אידישע קוקווינקל

יארן צוריק האב איך געזעהן וועגן א בריוו פון בעל שם הק' געשריבען אין יאר ת''ק איבער א גזירות כלי' רח'ל אויף יהדות פולין אין מהאט אס מדיה געוועהן צווי הונדראט יאר ..די בריוו איז מפורסם גאווערן דורך ר' אברהם אלימלך פון קארלין הי'ד איך זיך פרטים אין מקורות

שאהן הענניטי האט געשריבן: ↑ דינסטאג יולי 31, 2018 3:14 pm

האט כלל ישראל קאלעקטיוו בעפאר די קריג אויסגעזעהן ארגער ווי יעצט?

וויזשניצע רבי זצל פלעגט זאגן אז די דורות היינט זענען סאך שענער ווי פארן קריג!

את פתח לו האט געשריבן: ↑ מוצ"ש יולי 15, 2023 11:45 pm

שאהן הענניטי האט געשריבן: ↑ דינסטאג יולי 31, 2018 3:14 pm

האט כלל ישראל קאלעקטיוו בעפאר די קריג אויסגעזעהן ארגער ווי יעצט?

וויזשניצע רבי זצל פלעגט זאגן אז די דורות היינט זענען סאך שענער ווי פארן קריג!

לכאורה איז די תשובה אויף דעם: בכמות איז עס שענער, באיכות נישט!

את פתח לו האט געשריבן: ↑ מוצ"ש יולי 15, 2023 11:45 pm

שאהן הענניטי האט געשריבן: ↑ דינסטאג יולי 31, 2018 3:14 pm

האט כלל ישראל קאלעקטיוו בעפאר די קריג אויסגעזעהן ארגער ווי יעצט?

וויזשניצע רבי זצל פלעגט זאגן אז די דורות היינט זענען סאך שענער ווי פארן קריג!

רבי מיכאל בער פלעגט זאגן עס וואקסט ווי פאטעטאס, ברייט אבער נישט טיף...

רבי האדמו"ר מסאטמאר מהר"א האט שוין מערערע מאל נאכגעזאגט בשם אביו בעל ברך משה אז עס איז היינט סאך שענער ווי אמאל

מושכל ראשון האט געשריבן: ↑ פרייטאג יולי 14, 2023 3:29 pm

הארט לעבן אנטווערפן איז פארהאן א לאגער פונעם צווייטען וועלט מלחמה מיטן נאמען "ברינדאנק", ווי איך פארשטיי איז ערשטענס איז עס א גאר קליינע לאגער און צווייטענ’ס איז עס געווען א לאגער נאר אויף שיקן די מענטשען ווייטער קיין אוישוויץ וכדומה און ווי אויך איז געווען דארט גאר א קליין צאל אידן און בעיקר איז געווען פון להבדיל גויים.
איינער ווייסט עפעס מער דערוועגן?

באזוכט אמאל דארטן.

עס האט געהאט א עקסטערע אפטיילונג פאר אידן. אבער בעיקר פאר פאליטישע ארעסטאנטן

עס שטייט נאך דארטן אפאר תליות אויף וואס מען האט רח''ל געהאנגען די געפאנגענע, אזוי אויך איז דא א פייניגונג צימער.

רוב בעלגישע אידן האט מען צוזאם גענומען אין מעכעלען א שטאט צווישן אנטווערפן און בריסל און פון דארט זיי געשיקט קיין אוישוויץ. עס איז דא אין מעכעלען א מאזיאום ממש נעבן די פלאץ ווי מען האט איינגעזאמעלט די אידן.
ס'איז דא בילדער פון יענע פלאץ כ'דארף אויפזוכן

מי כעמך האט געשריבן: ↑ זונטאג יולי 16, 2023 4:01 pm

מושכל ראשון האט געשריבן: ↑ פרייטאג יולי 14, 2023 3:29 pm

הארט לעבן אנטווערפן איז פארהאן א לאגער פונעם צווייטען וועלט מלחמה מיטן נאמען "ברינדאנק", ווי איך פארשטיי איז ערשטענס איז עס א גאר קליינע לאגער און צווייטענ’ס איז עס געווען א לאגער נאר אויף שיקן די מענטשען ווייטער קיין אוישוויץ וכדומה און ווי אויך איז געווען דארט גאר א קליין צאל אידן און בעיקר איז געווען פון להבדיל גויים.
איינער ווייסט עפעס מער דערוועגן?

באזוכט אמאל דארטן.

עס האט געהאט א עקסטערע אפטיילונג פאר אידן. אבער בעיקר פאר פאליטישע ארעסטאנטן

עס שטייט נאך דארטן אפאר תליות אויף וואס מען האט רח''ל געהאנגען די געפאנגענע, אזוי אויך איז דא א פייניגונג צימער.

רוב בעלגישע אידן האט מען צוזאם גענומען אין מעכעלען א שטאט צווישן אנטווערפן און בריסל און פון דארט זיי געשיקט קיין אוישוויץ. עס איז דא אין מעכעלען א מאזיאום ממש נעבן די פלאץ ווי מען האט איינגעזאמעלט די אידן.
ס'איז דא בילדער פון יענע פלאץ כ'דארף אויפזוכן

וואס הייסט חוץ פון דיע ברינדאנק איז דא נאך א מאזיאום וואס האט צו טון מיט אידן? וואס זעט מען דארט ס’איז אינטערעסאנט? מער ווי "ברינדאנק"? אין ברינדאנק בין איך שוין אויך געווען אויב דאס איז אינטערעסאנט פאר איך דארט אויך. פליז קום אריין מיט מער דעטאלן

איר מיינט דאס?

מושכל ראשון האט געשריבן: ↑ זונטאג יולי 16, 2023 4:05 pm

מי כעמך האט געשריבן: ↑ זונטאג יולי 16, 2023 4:01 pm

מושכל ראשון האט געשריבן: ↑ פרייטאג יולי 14, 2023 3:29 pm

הארט לעבן אנטווערפן איז פארהאן א לאגער פונעם צווייטען וועלט מלחמה מיטן נאמען "ברינדאנק", ווי איך פארשטיי איז ערשטענס איז עס א גאר קליינע לאגער און צווייטענ’ס איז עס געווען א לאגער נאר אויף שיקן די מענטשען ווייטער קיין אוישוויץ וכדומה און ווי אויך איז געווען דארט גאר א קליין צאל אידן און בעיקר איז געווען פון להבדיל גויים.
איינער ווייסט עפעס מער דערוועגן?

באזוכט אמאל דארטן.

עס האט געהאט א עקסטערע אפטיילונג פאר אידן. אבער בעיקר פאר פאליטישע ארעסטאנטן

עס שטייט נאך דארטן אפאר תליות אויף וואס מען האט רח''ל געהאנגען די געפאנגענע, אזוי אויך איז דא א פייניגונג צימער.

רוב בעלגישע אידן האט מען צוזאם גענומען אין מעכעלען א שטאט צווישן אנטווערפן און בריסל און פון דארט זיי געשיקט קיין אוישוויץ. עס איז דא אין מעכעלען א מאזיאום ממש נעבן די פלאץ ווי מען האט איינגעזאמעלט די אידן.
ס'איז דא בילדער פון יענע פלאץ כ'דארף אויפזוכן

וואס הייסט חוץ פון דיע ברינדאנק איז דא נאך א מאזיאום וואס האט צו טון מיט אידן? וואס זעט מען דארט ס’איז אינטערעסאנט? מער ווי "ברינדאנק"? אין ברינדאנק בין איך שוין אויך געווען אויב דאס איז אינטערעסאנט פאר איך דארט אויך. פליז קום אריין מיט מער דעטאלן

יא ס'איז דא דארט א שטיקל מוזיאום. כ'בין דארט געווען אלס בחור היבשע פאר יאר צוריק מסתם איבער 10 יאר.

פאר מיר איז עס געווען היבש אינטרעסאנט און דראמאטיש כ'בין ארויסגעקומען שטום און שאקירט. מסתם איז עס געווען מיין ערשטע באזוך און א צווייטע וועלט מלחמה מוזיאום.

דא האסטו א בילד פון די לאגער און מעכעלען ווי רוב בעלגישע אידן זענען דארט אנגעקומען און פון דארטן געווארן טראנספארטירט קיין אוישוויץ בירקענוי


נאך א בילד האבעך געטראפן ווי אידן ווערן דערנידערט אין די מעכעלען לאגער הי''ד