אידישע וועלט פארומס

לרגל יומא דהילולא

עס איז ספּעציעל מפורסם ביי חסידים די געוואַלדיגע יניקה וואָס דער הייליגער באר מים חיים זי"ע האָט געהאַט פון קדושת השבת.
ווען דער באר מים חיים איז אָנגעקומען דאָס ערשטע מאָל אַלס פופצן יעריגער בחור צו זיין גרויסן רבי'ן דער זלאָטשובער מגיד הרה"ק רבי יחיאל מיכל זי"ע, האָט אים דער מגיד באַלד געפרעגט: איך הער זאָגן אויף דיר אַז דו ביסט אַ למדן, לאָמיר דיר אויספּרובירן. אויפ'ן פסוק "אך את שבתותי תשמורו" זאָגן חז"ל אין מכילתא אַז דער פסוק פעלט אויס, טראָץ וואָס ס'שטייט שוין דער פסוק "לא תעשה כל מלאכה". ווייל פון יענעם פסוק וואָלט איך געוואוסט אַז מען טאָר נישט טאָן אין שבת נאָר אַזעלכע זאַכן וואָס זענען אַ מלאכה, אָבער זאַכן זאָלן זיין אסור אַלס שבות וואָלט איך נישט געוואוסט, דעריבער שטייט 'את שבתותי' אַז אויך אַ שבות איז אסור. ביז דאָ שטייט אין מכילתא. יעצט, האָט דער מגיד אים געפרעגט, וויאַזוי לערנט מען אַרויס פון 'את שבתותי' אַז אויך שבות איז אסור מן התורה?
דער באר מים חיים האָט דורכגעפירט די הענט אויף זיין הייליגן שטערן, געטראַכט אַביסל און באַלד געענטפערט: דער איסור פון שבות איז נישט צוליב אַ מלאכה ממש, ווייל אַ פאַקטישע מלאכה האָט שוין די תורה גע'אסר'ט. דער איסור פון שבות איז נאָר צוליבן דיבור, אַזוי ווי "אמירה לעכו"ם", דער גוי זאָל טאָן די מלאכה צוליב אַ איד. דאָס האָט דער אויבערשטער געזאָגט צו די אידן: "את שבתותי תשמורו", איר זאָלט אָפּהיטן מיין שבת. וועלכער שבת איז מיוחד צו הקב"ה ענדערש ווי צו מענטשן, ס'זאָל ווערן אָנגערופן דעם אויבערשטנ'ס שבת? ברויך מען גיין צום ערשטן שבת ווען השי"ת האָט גערוט, און פון דאָרט וועלן מיר זען.
נאָכן באַשאַפן די וועלט אין זעקס טעג, האָט דער אויבערשטער גערוט דעם זיבעטן טאָג "מכל מלאכתו". וואָספאַראַ מלאכה האָט דער אויבערשטער געטאָן אין די פריערדיגע זעקס טעג? האָט אונז שוין דוד המלך מגלה געווען אין תהלים אַז "ב"דבר" ה' שמים נעשו. פון וואו מען לערנט אַרויס אַז די מלאכה פונעם אויבערשטן איז געווען בדיבור, און ווי חכמינו ז"ל זאָגן אונז "בעשרה מאמרות נברא העולם". איז ווען הקב"ה האָט געזאָגט צו אידן 'את "שבתותי" תשמורו', מיינט דאָס מיין שבת אויף וואָס איך האָב גערוט, וואָס דער אויבערשטער כביכול האָט גערוט פון דיבורים. יעצט פאַרשטייען מיר שוין וויאַזוי חז"ל לערנען אַרויס פונעם פסוק את שבתותי דעם איסור שבות, וואָס איז מרמז נאָר אויף דיבורים ווי אמירה לעכו"ם. און דאָס איז דער פשט פון די מכילתא, ווייל ס'איז בפירוש מן התורה.
דער קלוגער ענטפער האָט געטראָפן געוואַלדיג חן אין די אויגן פונעם מגיד, ער האָט זיך באַלד אויפגעשטעלט, אָנגעוויזן אויפ'ן באר מים חיים און געזאָגט די אַרומיגע: ער וועט נאָך יונק זיין פון קדושת שבת און פון אירע תענוגים

אליעזר לאנדא האט געשריבן:

נחוניא האט געשריבן: מכל זאת עולה כי ה"באר מים חיים" נפטר בשנת תקע"ד [או תקע"ה], ולא בשנת תקע"ח, כפי שמופיע כיום בנוסח מצבתו הנוכחית (לא ידוע מי כתבה ומתי הונחה).
https://il.bidspirit.com/ui/lotPage/sou ... 9D?lang=he

פון דער ספר פון הרב גאטהייל אויפ'ן באמ"ח (שכחתי שמו כרגע) פארשטיי איך אז געוויסע האבן געטענ'ט אז דער מציבה איז מזויף

מומחה יוחס האט געשריבן: לחיים לחיים טובים ולשלו'
די זכות פין די בעל הילולא דער הייליגע בעל באר מים חיים זי''ע זאל מגין זיין אויף גאנץ כלל ישראל בכל הישועות ורפואות אין צו די גאו''ש בב"א

אז דער מציבה איז נישט פארלעסליך איז לכאורה צייט צוריק צו גיין צו דער מקובלדיגע יארצייט כ"ח כסלו

פון ווי קומט די קבלה?

איז למעשה דא א קלארע מהלך צו די קינדער פון רבי אברהם חיים לינסקער דער זון פונעם הייליגן ראפשיצער רב וחתן דודו רבי שמעלקא מראמאן זענען אייניקלעך פונעם באר מים חיים?

חמרא טבא האט געשריבן: איז למעשה דא א קלארע מהלך צו די קינדער פון רבי אברהם חיים לינסקער דער זון פונעם הייליגן ראפשיצער רב וחתן דודו רבי שמעלקא מראמאן זענען אייניקלעך פונעם באר מים חיים?

ויפיל איך פארשטיי פון די מאמר ויתלדו וואס ידידינו הרב סעלפאן האט ארויף געברענגט
איז אויב נעמט מען אן אז ער איז געווען א איידעם ביי ר' שמעלקא ראמאן זענען זיי זיכער אייניקלעך פון באר מים חיים
ווייל ר' שמעלקא איז געווען א איידעם ביי באר מים חיים
נאר ס'דא וואס זאגן אז ר' אברהם חיים איז נישט געווען א איידעם ביי ר' שמעלקא

נ.ב. הדבר אינו ברור לי דיו, רק כתבתי ממה שנאה לי לפי מאמר ויתלדו הנ"ל

סופרים שטיבל האט געשריבן:

חמרא טבא האט געשריבן: איז למעשה דא א קלארע מהלך צו די קינדער פון רבי אברהם חיים לינסקער דער זון פונעם הייליגן ראפשיצער רב וחתן דודו רבי שמעלקא מראמאן זענען אייניקלעך פונעם באר מים חיים?

ויפיל איך פארשטיי פון די מאמר ויתלדו וואס ידידינו הרב סעלפאן האט ארויף געברענגט
איז אויב נעמט מען אן אז ער איז געווען א איידעם ביי ר' שמעלקא ראמאן זענען זיי זיכער אייניקלעך פון באר מים חיים
ווייל ר' שמעלקא איז געווען א איידעם ביי באר מים חיים
נאר ס'דא וואס זאגן אז ר' אברהם חיים איז נישט געווען א איידעם ביי ר' שמעלקא

נ.ב. הדבר אינו ברור לי דיו, רק כתבתי ממה שנראה לי לפי מאמר ויתלדו הנ"ל

מה שהוא כותב שם, פשוט.

ר' שמעלקא נפטר וזוג' בת ה"באר מים חיים" נישאה בשנית לר' פייבוש מאוז'יריאן, ולו היתה בת מזוו"ר שנישאה לר' אברהם חיים לינסקער .
ממילא אינם נכדי הבמ"ח.

אחד מעיר האט געשריבן:

סופרים שטיבל האט געשריבן:

חמרא טבא האט געשריבן: איז למעשה דא א קלארע מהלך צו די קינדער פון רבי אברהם חיים לינסקער דער זון פונעם הייליגן ראפשיצער רב וחתן דודו רבי שמעלקא מראמאן זענען אייניקלעך פונעם באר מים חיים?

ויפיל איך פארשטיי פון די מאמר ויתלדו וואס ידידינו הרב סעלפאן האט ארויף געברענגט
איז אויב נעמט מען אן אז ער איז געווען א איידעם ביי ר' שמעלקא ראמאן זענען זיי זיכער אייניקלעך פון באר מים חיים
ווייל ר' שמעלקא איז געווען א איידעם ביי באר מים חיים
נאר ס'דא וואס זאגן אז ר' אברהם חיים איז נישט געווען א איידעם ביי ר' שמעלקא

נ.ב. הדבר אינו ברור לי דיו, רק כתבתי ממה שנראה לי לפי מאמר ויתלדו הנ"ל

מה שהוא כותב שם, פשוט.

ר' שמעלקא נפטר וזוג' בת ה"באר מים חיים" נישאה בשנית לר' פייבוש מאוז'יריאן, ולו היתה בת מזוו"ר שנישאה לר' אברהם חיים לינסקער.
ממילא אינם נכדי הבמ"ח.

אני הבנתי 'לו'מכוון על ר' שמעלקא וממילא הם נכדי הבאר מים חיים
ומכיון שאמם נישאה בשנית לכן שכחו את יחוס זו

סופרים שטיבל האט געשריבן:
אני הבנתי 'לו'מכוון על ר' שמעלקא וממילא הם נכדי הבאר מים חיים
ומכיון שאמם נישאה בשנית לכן שכחו את יחוס זו

אחד מעיר האט געשריבן:

סופרים שטיבל האט געשריבן:
אני הבנתי 'לו'מכוון על ר' שמעלקא וממילא הם נכדי הבאר מים חיים
ומכיון שאמם נישאה בשנית לכן שכחו את יחוס זו

צודק, אני דברתי מאיזה קטע קודם

סעלפאן האט געשריבן: פון ווי קומט די קבלה?

אזוי איז געוועהן מקקובל אין צפת (כך העיד הרה"ח רי"ד בראנדוויין מצפת-ירושלים)
ר' אליעזר זוסיא מסקולען פלעגט פיר'ן א לחיים כ"ח כסליו פאר דער יאהרצייט
(ובספרו של הרב גאטהייל יש אריכות ע"ז ואינו תח"י)

נחוניא האט געשריבן:

אחד מעיר האט געשריבן:
חתניו:

ד.(אחד מבניו של רבי אריה לייב מוואלטשיסק) ספק

מה צדדי הספק ואיפה זה מוזכר?

כן כתב ב'ויתילדו' הנ"ל.

אחד מעיר האט געשריבן: צאצאיו מה שידוע לעת עתה:

א. רבי יעקב יוסף
ב.רבי קלונימוס קלמן
ג. רבי שלמה
ד. רבי ישראל

חתניו:
א. (רבי יצחק אייזיק מבוטשאן), -לכאורה טעות
ב. רבי שמואל שמעלקא הורוויץ מרומאן
ג. רבי אהרן מבוטשאן
ד.(אחד מבניו של רבי אריה לייב מוואלטשיסק) ספק
ה.דבורה זוג' רבי משה יהודה לייב מוישניצא
ו. רבי פייבוש אייזנברג מאוזיריאן שנשא את אלמנתו של רבי שמעלקא הורוויץ הנ"ל.

מי שיודע עוד פרטים מתבקש להוסיף

ר' מיכל טירער מטשערנאוויץ. יכול להיות בן נוסף להבאמ"ח ?

גלאזער האט געשריבן:

אחד מעיר האט געשריבן: צאצאיו מה שידוע לעת עתה:

א. רבי יעקב יוסף
ב.רבי קלונימוס קלמן
ג. רבי שלמה
ד. רבי ישראל

חתניו:
א. (רבי יצחק אייזיק מבוטשאן), -לכאורה טעות
ב. רבי שמואל שמעלקא הורוויץ מרומאן
ג. רבי אהרן מבוטשאן
ד.(אחד מבניו של רבי אריה לייב מוואלטשיסק) ספק
ה.דבורה זוג' רבי משה יהודה לייב מוישניצא
ו. רבי פייבוש אייזנברג מאוזיריאן שנשא את אלמנתו של רבי שמעלקא הורוויץ הנ"ל.

מי שיודע עוד פרטים מתבקש להוסיף

ר' מיכל טירער מטשערנאוויץ. יכול להיות בן נוסף להבאמ"ח ?

לא שמענו, אבל אינה ראיה..

אולי הכוונה לר' יחיאל בן ר' יעקב יוסף ?!

מהיכן השם הזה?

אחד מעיר האט געשריבן:

גלאזער האט געשריבן:

אחד מעיר האט געשריבן: צאצאיו מה שידוע לעת עתה:

א. רבי יעקב יוסף
ב.רבי קלונימוס קלמן
ג. רבי שלמה
ד. רבי ישראל

חתניו:
א. (רבי יצחק אייזיק מבוטשאן), -לכאורה טעות
ב. רבי שמואל שמעלקא הורוויץ מרומאן
ג. רבי אהרן מבוטשאן
ד.(אחד מבניו של רבי אריה לייב מוואלטשיסק) ספק
ה.דבורה זוג' רבי משה יהודה לייב מוישניצא
ו. רבי פייבוש אייזנברג מאוזיריאן שנשא את אלמנתו של רבי שמעלקא הורוויץ הנ"ל.

מי שיודע עוד פרטים מתבקש להוסיף

ר' מיכל טירער מטשערנאוויץ. יכול להיות בן נוסף להבאמ"ח ?

לא שמענו, אבל אינה ראיה..

אולי הכוונה לר' יחיאל בן ר' יעקב יוסף ?!

מהיכן השם הזה?

ממפקד יאס תקפ"ד-ה
מיכל טירער, בן ל', נולד בטשערנאוויץ, נשוא כבר ט"ו שנים, לאשה מטשערנאוויץ. [דהיי' שנשא בן ט"ו בתקס"ט בערך].
לפי"ז נולד בתקנ"ד בערך, לפי השנים כבר יכול להיות בן בנו של הבאמ"ח?

גלאזער האט געשריבן: ממפקד יאס תקפ"ד-ה
מיכל טירער, בן ל', נולד בטשערנאוויץ, נשוא כבר ט"ו שנים, לאשה מטשערנאוויץ. [דהיי' שנשא בן ט"ו בתקס"ט בערך].
לפי"ז נולד בתקנ"ד בערך, לפי השנים כבר יכול להיות בן בנו של הבאמ"ח?

כנראה שלא.

אחד מעיר האט געשריבן:

גלאזער האט געשריבן: ממפקד יאס תקפ"ד-ה
מיכל טירער, בן ל', נולד בטשערנאוויץ, נשוא כבר ט"ו שנים, לאשה מטשערנאוויץ. [דהיי' שנשא בן ט"ו בתקס"ט בערך].
לפי"ז נולד בתקנ"ד בערך, לפי השנים כבר יכול להיות בן בנו של הבאמ"ח?

כנראה שלא.

אם נולד בתק"ך, למה לא

גלאזער האט געשריבן:

אחד מעיר האט געשריבן:

גלאזער האט געשריבן: ממפקד יאס תקפ"ד-ה
מיכל טירער, בן ל', נולד בטשערנאוויץ, נשוא כבר ט"ו שנים, לאשה מטשערנאוויץ. [דהיי' שנשא בן ט"ו בתקס"ט בערך].
לפי"ז נולד בתקנ"ד בערך, לפי השנים כבר יכול להיות בן בנו של הבאמ"ח?

כנראה שלא.

אם נולד בתק"ך, למה לא

שנת לידתו שנוי במחלוקת,

עכ"פ למיטב ידיעתי בניו לא גרו בטשערנוביץ ולא ביאס ,
אז אולי הוא בן נוסף.

אחד מעיר האט געשריבן:

גלאזער האט געשריבן:

אחד מעיר האט געשריבן:

גלאזער האט געשריבן: ממפקד יאס תקפ"ד-ה
מיכל טירער, בן ל', נולד בטשערנאוויץ, נשוא כבר ט"ו שנים, לאשה מטשערנאוויץ. [דהיי' שנשא בן ט"ו בתקס"ט בערך].
לפי"ז נולד בתקנ"ד בערך, לפי השנים כבר יכול להיות בן בנו של הבאמ"ח?

כנראה שלא.

אם נולד בתק"ך, למה לא

שנת לידתו שנוי במחלוקת,

עכ"פ למיטב ידיעתי בניו לא גרו בטשערנוביץ ולא ביאס ,
אז אולי הוא בן נוסף.

באיזה שנים הי' דר הבאמ"ח בטשערנאוויטץ

אחד מעיר האט געשריבן: צאצאיו מה שידוע לעת עתה:

א. רבי יעקב יוסף
ב.רבי קלונימוס קלמן
ג. רבי שלמה
ד. רבי ישראל

חתניו:
א. (רבי יצחק אייזיק מבוטשאן), -לכאורה טעות
ב. רבי שמואל שמעלקא הורוויץ מרומאן
ג. רבי אהרן מבוטשאן
ד.(אחד מבניו של רבי אריה לייב מוואלטשיסק) ספק
ה.דבורה זוג' רבי משה יהודה לייב מוישניצא
ו. רבי פייבוש אייזנברג מאוזיריאן שנשא את אלמנתו של רבי שמעלקא הורוויץ הנ"ל.

מי שיודע עוד פרטים מתבקש להוסיף

הושמט אחד מחתניו, אשר להיותו חתן הבאמ"ח יש מקור מוצק ממש,
הלא הוא ר' דוד אריה לייב משאץ, מראשי כולל ווהלין בטבריה, שנפטר בחודש טבת תרט"ז, וככל הנראה משפחת זלץ הטבריינית - המתייחסים עפ"י המסורת לבאמ"ח, הם צאצאיו.

המקור להיותו חתן הבאמ"ח הוא מכתבי הפקאו"מ משנות תר"י ותרי"א, כשר' דוד אריה לייב עדיין היה בין החיים! מצורף בזה:



ראה עוד בקובץ המצורף בהערה: