די ערלויער רביטצען, אן אייניקעל פונעם חתם סופר. זי איז געווען אן ערשטע קאזין מיט איהר מאן דער ערלויער רב. זי ליגט און ערלוי. די יארצייט איז קומענדיגען מיטוואך ה' אדר.
דעם ערלויער רב ר' שמעון סופר בן הכתב סופר ובעמח"ס שו"ת התעוררות תשובה האט מען געפירט קיין אושוויטץ הי"ד.
עס איז אינטערעסאנט דער לשון 'נפטרה כמעט במיתת נשיקה' אפשר אלטץ עס איז נישט קיין כבוד כלפי מעלה צי באניצען אזא לשון לגבי אן אשה, אזוי וויא מיר זעהן ביי מרים הנביאה
זי איז געווען די זיווג שני פונעם ערלויער רב, בזווג"ר איז ער געווען אן איידעם ביי ר' חיים שמואל בירנבוים בעמח"ס רחש לבב און אייניקל פון רעק"א, ער האט איר גע'גט משום סיבות, זיין זוהן ר' עקיבא איז געווען מזוו"ר, דער היינטיגער ר' יוחנן סופר פון ערלוי-אר"י איז א זוהן פון ר' משה הי"ד בן ר' שמעון מזוו"ש.
דער ערלויער רב האט געהאט א זוהן ר' אברהם סופר וועלכער האט מוציא לאור געווען די ספרי המאירי ער האט געוואונט אין איטאליע נאך די קריג.
יישר-כח ר' שמחה פאר'ן בילד, כ'האב עס נאכנישט געזעהן.
מיללער האט געשריבן:
דער ערלויער רב האט געהאט א זוהן ר' אברהם סופר וועלכער האט מוציא לאור געווען די ספרי המאירי ער האט געוואונט אין איטאליע נאך די קריג.
געהערט פון עלטערע אידן געווען א זעלטענער ידען און א בן בית אין וואטיקאן.
דאע"ג דכבר למד הרבה פעמים כל התורה והמצות, מ"מ כשיגיע המועד חייב לשאול ולדרוש בהלכות כל מועד ומועד בזמנו [ב"ח]
מיללער האט געשריבן:
דער ערלויער רב האט געהאט א זוהן ר' אברהם סופר וועלכער האט מוציא לאור געווען די ספרי המאירי ער האט געוואונט אין איטאליע נאך די קריג.
געהערט פון עלטערע אידן געווען א זעלטענער ידען און א בן בית אין וואטיקאן.
דאס איז א בילד פון דעם דערמאנטען ר' אברהם סופר (קרעדיט, פארשלאפן)
יא ער האט געהייסן ר' משה הי"ד ער, דער היינטיגער ערלויער רב האט מו"ל זיינע תשובות וחידושים בשם 'יד סופר' ער איז געווען רב הצעיר, עס איז אויך פארהאן א ספר 'מהר"ז סופר' פון אן אנדערן זוהן.
לעצטענס האב איך געזעהן א בריוו פון דעם התעוררות תשובה צו ר' יוסף חיים זוננענפעלד איבער מקריב זיין קרבנות בזמן הזה, עס איז זייער אינטערעסאנט ווי ער שרייבט אז זיין זיידע ר' עקיבא אייגער האט שוין געשריבען דערוועגן צום חת"ם סופר און ער פרעגט צו עס איז שייך הייינט צו טאג (בשנות התר"פ) מקריב צו זיין קרבנות מיט רשות פון די ענגלענדער, דער ירושלימער רב ר' יוסף חיים ענטפערט אים אז דאס וועט אויפרייצן די גוים און ס'איז נישט כדאי.
זארעכפעפער האט געשריבן:
ווער איז געווען זיין צווייטע רביצין? בת מי היתה?
פון קיין חמש זוגים ווייס איך נישט, אבער דריי האב געזעהן אין זיין ספר 'התעוררות תשובה', די ערשטע איז געווען בתו של ר' יצחק פריעד פון קליינווארדיין וועלכע איז אוועק צוויי יאר נאך די חתונה איבערלאזנדיג איין טאכטער א יתומה, דאס צווייטע מאל איז ער געווען אן איידעם ביי ר' חיים שלמה בירנבוים מדובנא חתן רעק"א ובעמח"ס רחש לבב ומעשה חושב פון וועלכע ער האט זיך גע'גט נאכען האבען מיט איר איין זוהן ר' עקיבא סופר פון לעמבערג , דאס דריטע מאל איז ער געווען אן איידעם ביי זיין פעטער ר' בנימין שלמה זלמן שפיצער אב"ד שיפשוהל בוויען חדב"ן מרן החת"ס (בזוו"ש) פון וועלכע ער האט מעמיד געווען א שטוב מיט דרייצען קינדער בנים ובנות.
די קינדער אלע אין די רייע כסדרן כפי מה שפורטו שם; 1) מרת גיטל אשת ר' זאב פרענקל מ'פעסט 2) ר' עקיבא סופר מלבוב 3) מרת שרה אשת ר' משה דייטש אב"ד סאבאדקא 4) ר' שמואל חיים סופר אב"ד זאגרוב 5) ר' משה סופר ראב"ד ערלוי ומח"ס יד משה (אבי הרה"צ מערלוי שליט"א) 6) ר' יעקב בנימין סופר מאיהעל 7) מרת רבקה אשת ר' אליעזר יואל פאשקעס ממאקאווא נכד בעל שו"ת ריב"א מרעכניץ 8) ר' זלמן סופר מבני ברק בעל חידושי מהר"ז סופר 9) מרת שרה אשת ר' משה פאללאק נכד בעל וידבר משה 10) ר' אברהם סופר אב"ד גריצא-איטאליע ומו"ל ספרי המאירי 11) מרת חוה לאה (ע"ש אשת הכת"ס) אשת ר' יונתן ווייס מנירעדהאז 12) מרת רחל אשת ר' ישראל ראזענבלאט מטשעטשאוויץ 13) מרת רייזל אשת ר' ישראל שמואל קליין אב"ד פיזעש-אבאני 14) הילדה רויזא נפטרה בילדותה 15) הילד שלמה נפטר בילדותו
אינטערעסאנט צו זעהן ווי אויף יעדן עמוד פונעם ספר אויבן אינמיטן דעם נאמען פונעם ספר איז געדרוקט די פאלגענדע שורה.
(אין לסמוך על הוראה זו כלל עי' בהקדמה)
איך בין נייגעריג וועלכער מחבר היינט וועט זיך ערלויבן צו שרייבן אזא זאך, נאכדערצו האט ער זיך נישט באגענוגענט מיטן שרייבן סתם אין די הקדמה, נאר אויף יעדן עמוד אינעם ספר האט עס געמוזט זיין געדרוקט.
נאך אן אינטערסאנטע זאך איז ווי לאנג ער האט מאריך ימים געווען בכסא הרבנות אינעם זעלבן שטאט, דהיינו ער איז אויפגענומען געווארן בשנת תרמ"א, און ער איז געווען דארט רב ביז תש"ד ווען מען האט איהם ובני משפחתו וקהילתו געפירט עקד"ה הי"ד אלץ זקן ושבע ימין בן צ"ה שנים, ס"ה א קיימא לן פון 64 (פיר און זעכציג) יאהר רב אין ערלוי.
נאך א וויכטיגע נקודה מחייו של ההתעוררות תשובה האסטו אויסגעלאזט, אז ער האט געדרוקט די ספרי תורת משה עה"ת לזקינו החתם סופר, און ער האט דארט צוגעלייגט זיינע חידושים בשם שיר מעון אבער מענוותנותו האט ער עס געלייגט בעילום שמו, אינטערעסאנט צו זעהן די לשון וואס ער שרייבט צום סוף פון די הקדמה, 'גם הי' בידי ספר כתב יד שמו שיר מעון שם המחבר איננו כתוב שם ולקחתי מעט מפריו וספחתים פה כי לכל זמן ועת לכל חפץ'.
כ'האב אמאל אין די בחור'ישע יארן, געגעסן שבת ביי א איד א תלמיד חכם, אינמיטן די סעודה האט ער פארגעלערנט א פייערדיגע תורה פונעם חתם סופר פון אינעוויינעג, נאכ'ן ענדיגן דעם דבר תורה און עס באוואונדערן, באמערקט ער אז דער דבר תורה איז גאר פונעם בעל שיר מעון...
בעני, איר דערמאנט דעם 'אין לסמוך' דאס גייט אין איינקלאנגט מיט דעם וואס דער התעוררות תשובה איז געווען גאר א פרומער ומדקדק במצוות, די גט מיט בתו של רח"ש בירנבוים האט אויך געהאט מיט דעם, און אזוי פארציילט מען אז ביי איינער פון זיינע חופות האט ער זיך אראפגעזעצט אונטער די חופה ביים זאגן ברכת בופה"ג.
דער ערלויער רב איז אנגעבליך דער עלטסטער רב געהרגט צו ווערן ביים קריג הי"ד זייענדיג 94 יאר אלט, מאנכע זאגן אז ידי זרים לא שלטו בו און ער איז נאך אוועק אין אוישוויץ ביים אפשטייגען פון באן איידער זיי האבן עספיעט אים צו פארגאזען רח"ל.
עס איז אינטערעסאנט אז ער האט נישט געגבן א נאמען נאך זיין טאטען אינגאנצן נאר צוטיילט צווישן צוויי קינדער; שמואל חיים און יעקב בנימין.
איך זעה אז ר' שמחה האט אויבן געברענגט א בילד פון א מציבה אין ערלוי פון ר' אש"ב סופר בעמח"ס שו"ת דברי סופר, ואבן הזוהר וועלכער איז אוועק אינגערהייט נאך די קריג אין ערלוי פרעגנדיג ווער דאס איז געווען, אין אמת'ן אריין איז גאר אינטערעסאנט אז מ'זאל נישט שרייבען אויף א מציבה בן מי היה, אבער אויסער דעם זענען די צוויי ספרים נישט אויף היברו בוקס, קען זיין אז דאס איז אין פאקט קיינמאל נישט געדרוקט געווארן, איך בין דערווייל נישט זיכער וועמענס זוהן ער איז געווען, אפשר ווייסט איינער?
די מציבה איז פון ר' אברהם שמואל בנימין ב"ר משה הי"ד ראב"ד ערלוי ובעמח"ס שו"ת יד סופר בן ר' שמעון בעל התעוררות תשובה
דאס הייסט ער איז געווען א ברודער מיט להבחל"ח דעם היינטיגן ערלוי'ער רב ר' יוחנן סופר
דער היינטיגער ערלוי'ער באוויינט איהם אינעם ספר שו"ת יד סופר פון זיין פאטער ר' משה הי"ד וואס ער האט ארויסגעגעבן נאכן קריג, ער שרייבט דארט אז דער ברודער איז דער איינציגסטער חוץ איהם וואס איז געבליבן פון זיין משפחה נאכן חורבן און מיט איהם האט ער זיך געטרייסט, אבער שקעה השמש שלא בעונתה,זעה דא.
דארט דערמאנט ער צוויי ספרים וואס דער ברודער האט מחבר געווען, 1) שו"ת דברי סופר ב"ח, 2) ספר מחזה אברהם (הגהות וביאורים על שו"ת חת"ס או"ח), און ער דערמאנט נישט קיין ספר אבן הזוהר, ממילא טראכט איך קען זיין דאס וואס שטייט אויפן מציבה אבן הזוהר חיבר עוד חיבורים מחוכמים, איז נאר געווען אינמיטן די חרוזים אבער נישט קיין נאמען פון א ספר וואס ער האט מחבר געווען, ווייל בפשטות האט דער ערלוי'ער רב געשריבן די מציבה אויך און פארוואס אינעם יד סופר דערמאנט ער נישט פונעם אבן הזוהר.
ווי עס קוקט דארט אויס זענען דער ערלוי'ער רב מיטן ברודער דער דערמאנטער ראש"ב צוריק געגאנגען נאכן קריג וואוינען קיין ערלוי, און ער האט דארט משמש געווען ברבנות, און דארט אין אונגארן געדרוקט דעם ספר אין בודאפעסט.
נאכ'ן זיין א שטיק צייט בראשות הישיבה בשותפות אין בודא-פעסט האט ער זעך אף געטיילט, און מיט א טייל תלמידים געגאנגען קיין ערלוי און צוריק מחדש געווען די ישיבה דארט.
אין די ירחוני 'האהל' וואס ישיבת ערלוי פלעגט ארויסגעבן האבן זיי עטליכע מאהל אריינגעלייגט חידושים פון דעם דערמאנטן ראש"ב בן היד סופר, פון דארט קוקט אויס אז זיינע חיבורים שו"ת דברי סופר זענען נאך בכת"י (עכ"פ דעמאלס ווען דער האהל איז געווען געדרוקט),זעה דאוואו זיי שרייבן וועגן א סעודת הילולא וואס דער ערלוי'ער רב האט געפראוועט ביים יארצייט פון זיין ברודער.
בן, וואס זאגסטו אבער צו דעם אז אויפן מציבה ווערט נישט דערמאנט דעם פאטער'ס נאמען? והוא פלאי, איך האב מיך טאקע געוואונדערט אז א אינגערמאן בן כ"ו שנים זאל שרייבען א ספר אויפן זוהר, ונדחקתי לתרץ שזה רק שם הספר אבל אינו מיוסד על ספר הזוהר, אבער עס קען זיין אז פשט איז ווי איר זאגט נאר א טיטול אויף אים נישט קיין שם הספר בכלל.
איך האב טאקע שפעקולירט דעמאלטס אז ער איז דעם ערלויער רב'ס ברודער, ווייסט איינער איבער קינדער פון די אנדערע בני ההתעוררות תשובה וועלכע זענען בתחום הרבנות ומרביצי תורה?
דאס אז עס שטייט נישט דעם פאטערס נאמען איז טאקע אינטערעסאנט, חוץ אויב אויף די אנדערע זייט פונעם מציבה איז דא א באזונדערע נוסח פארן פאטער אזוי ווי אסאך טוען פאר די קדושי המלחמה אז מען שרייבט אויפן צווייטן זייט פון א מציבה פון איינעם פון די קרובי המשפחה.
זארעכפעפער האט געשריבן:
ווער איז געווען זיין צווייטע רביצין? בת מי היתה?
פון קיין חמש זוגים ווייס איך נישט, אבער דריי האב געזעהן אין זיין ספר 'התעוררות תשובה', די ערשטע איז געווען בתו של ר' יצחק פריעד פון קליינווארדיין וועלכע איז אוועק צוויי יאר נאך די חתונה איבערלאזנדיג איין טאכטער א יתומה, דאס צווייטע מאל איז ער געווען אן איידעם ביי ר' חיים שלמה בירנבוים מדובנא חתן רעק"א ובעמח"ס רחש לבב ומעשה חושב פון וועלכע ער האט זיך גע'גט נאכען האבען מיט איר איין זוהן ר' עקיבא סופר פון לעמבערג , דאס דריטע מאל איז ער געווען אן איידעם ביי זיין פעטער ר' בנימין שלמה זלמן שפיצער אב"ד שיפשוהל בוויען חדב"ן מרן החת"ס (בזוו"ש) פון וועלכע ער האט מעמיד געווען א שטוב מיט דרייצען קינדער בנים ובנות.
די קינדער אלע אין די רייע כסדרן כפי מה שפורטו שם; 1) מרת גיטל אשת ר' זאב פרענקל מ'פעסט 2) ר' עקיבא סופר מלבוב 3) מרת שרה אשת ר' משה דייטש אב"ד סאבאדקא 4) ר' שמואל חיים סופר אב"ד זאגרוב 5) ר' משה סופר ראב"ד ערלוי ומח"ס יד משה (אבי הרה"צ מערלוי שליט"א) 6) ר' יעקב בנימין סופר מאיהעל 7) מרת רבקה אשת ר' אליעזר יואל פאשקעס ממאקאווא נכד בעל שו"ת ריב"א מרעכניץ 8) ר' זלמן סופר מבני ברק בעל חידושי מהר"ז סופר 9) מרת שרה אשת ר' משה פאללאק נכד בעל וידבר משה 10) ר' אברהם סופר אב"ד גריצא-איטאליע ומו"ל ספרי המאירי 11) מרת חוה לאה (ע"ש אשת הכת"ס) אשת ר' יונתן ווייס מנירעדהאז 12) מרת רחל אשת ר' ישראל ראזענבלאט מטשעטשאוויץ 13) מרת רייזל אשת ר' ישראל שמואל קליין אב"ד פיזעש-אבאני 14) הילדה רויזא נפטרה בילדותה 15) הילד שלמה נפטר בילדותו
ערלוי'ער רב רעדט שטענדיגט פון זיין געוואלדיקער קדושה וטהרה און זיין גאונות בתורה, און רעדט שטענדיג פון דעם וואס ער האט זוכה געווען אסאך משמש צו זיין דעם זיידן.
אזוי ווי מען האט דערמאנט דא הרה"ג העלם ר' אברהם שמואל בנימין סופר זצ"ל, דער ברודער פון דעם ערלוי'ער רב, איז כדאי צו דערמאנען אז דער ערלוי'ער רב רעדט טאקע שטענדיג פון דעם ברודער, און ער רעדט זייער גרויס פון אים, כפי ידיעתי איז זיין ספר דברי סופר קיינמאל נישט געדרוקט געווארן.
אין ווילאמסבורג וואוינט א איד ר' משה יוסף פאשקעס, א גרויסער תלמיד חכם און מוציא לאור פון דעם ספר תורת משה חת"ם סופר, ער איז אויך אן אייניקל פון דער בעל התעוררות תשובה, ער האט קינדער און אייניקלעך. ער האט אויך א שוועסטער וועלכע האט איבערגעלעבט די קריג און האט אלע יארן געלעבט אליינס. דער ערלוי'ער רב האט איר אויסגעהאלטן און צוגעשטעלט מטה כסא שולחן ומנורה ווי זי וואלט געווען זיינס א קינד.
חי עולמים - טהור עיניים NO man is a failure who has friends
זארעכפעפער האט געשריבן:
ווער איז געווען זיין צווייטע רביצין? בת מי היתה?
פון קיין חמש זוגים ווייס איך נישט, אבער דריי האב געזעהן אין זיין ספר 'התעוררות תשובה', די ערשטע איז געווען בתו של ר' יצחק פריעד פון קליינווארדיין וועלכע איז אוועק צוויי יאר נאך די חתונה איבערלאזנדיג איין טאכטער א יתומה, דאס צווייטע מאל איז ער געווען אן איידעם ביי ר' חיים שלמה בירנבוים מדובנא חתן רעק"א ובעמח"ס רחש לבב ומעשה חושב פון וועלכע ער האט זיך גע'גט נאכען האבען מיט איר איין זוהן ר' עקיבא סופר פון לעמבערג , דאס דריטע מאל איז ער געווען אן איידעם ביי זיין פעטער ר' בנימין שלמה זלמן שפיצער אב"ד שיפשוהל בוויען חדב"ן מרן החת"ס (בזוו"ש) פון וועלכע ער האט מעמיד געווען א שטוב מיט דרייצען קינדער בנים ובנות.
די קינדער אלע אין די רייע כסדרן כפי מה שפורטו שם; 1) מרת גיטל אשת ר' זאב פרענקל מ'פעסט 2) ר' עקיבא סופר מלבוב 3) מרת שרה אשת ר' משה דייטש אב"ד סאבאדקא 4) ר' שמואל חיים סופר אב"ד זאגרוב 5) ר' משה סופר ראב"ד ערלוי ומח"ס יד משה (אבי הרה"צ מערלוי שליט"א) 6) ר' יעקב בנימין סופר מאיהעל 7) מרת רבקה אשת ר' אליעזר יואל פאשקעס ממאקאווא נכד בעל שו"ת ריב"א מרעכניץ 8) ר' זלמן סופר מבני ברק בעל חידושי מהר"ז סופר 9) מרת שרה אשת ר' משה פאללאק נכד בעל וידבר משה 10) ר' אברהם סופר אב"ד גריצא-איטאליע ומו"ל ספרי המאירי 11) מרת חוה לאה (ע"ש אשת הכת"ס) אשת ר' יונתן ווייס מנירעדהאז 12) מרת רחל אשת ר' ישראל ראזענבלאט מטשעטשאוויץ 13) מרת רייזל אשת ר' ישראל שמואל קליין אב"ד פיזעש-אבאני 14) הילדה רויזא נפטרה בילדותה 15) הילד שלמה נפטר בילדותו
ר' אליעזר יואל פאשקעס ב"ר מיכאל חיים ממאקאווא חדב"ן בעל התעוררות תשובה איז אוועק אינגערהייט בן ל"ט שנים ומנו"כ בעיר מאקאווא (זה בילד פון מציבה) זיין זון ר' משה יוסף פאשקעס לאויט"א פון וומ"ס גיט זיך אפ מיט דרוקען ספרי אבותיו ממשפחת הסופרים (תרתי משמע)
מיללער האט געשריבן:
דער ערלויער רב האט געהאט א זוהן ר' אברהם סופר וועלכער האט מוציא לאור געווען די ספרי המאירי ער האט געוואונט אין איטאליע נאך די קריג.
געהערט פון עלטערע אידן געווען א זעלטענער ידען און א בן בית אין וואטיקאן.
דאס איז א בילד פון דעם דערמאנטען ר' אברהם סופר (קרעדיט, פארשלאפן)
געטראפן א באשרייבונג איבער הרב אברהם סופר בנו של הגה"ק מערלוי הי"ד, אעבר לויטן בילד, זעהט אויס אז דאס בילד וואס מ'האמיר געהאט ביז היינט, איז א טעות. http://www.jpress.org.il/Default/Script ... sQuery=%22%u05d0%u05d1%u05e8%u05d4%u05dd%20%u05e1%u05d5%u05e4%u05e8%22&rEntityType=&sSearchInAll=true&ViewMode=HTML
