למעשה האב איך געהערט די אינטערוויו פון ר' ישראל משה שפיצער https://www.yiddish24.com/interviews/12/69276 עס איז כדאי אויסצוהערן, איך געדענק אין זכרון אז ענליכע זאכן איז אויך געשען צווישן אנדערע בארימטע שפיטעלער וואס מען האט געברענגט קיין ממנד"ס צב"ש הרב בעלסקי זצ"ל האט מען געברענגט פון מעמאריאל קיין ממנד"ס דאס מאכט די סארט מערכות א שאלה בדיני נפשות איך גיי פארשטעלן א ערנסטע פארשלאג, אפשר איז מען מייסד א וועד פון אמת'דיג נייטראלע רבנים וואס פארשטייען אביסל צו די ענינים זאלן דן זיין וויאזוי מ'גייט זיך אום אין אזא האקעלע נושא און מיר וועלן פאלגן און אויספירן זייערע החלטות מיט עסקנות?
איך קען שוין נישט זעהן דאס זאל מצליח זיין. ס'הערשט אזא צופארענקייט מיט די מיימאנעדיס קאמפיין אז ס'איז אאין לשער
די איינציגסטע וואס זיי האבן אויפגעטון איז אביסל צוגעבן שטאף פאר די אנטיסעמיטן אז די אידן פראבירן קאנטראלן די וועלט איבערנעמען גרויסע אינסטעטוציעס אנצופילן זייערע קעשענעס. אזוי אויך מיטן לייגן א פחד אויף די פרויען און עמערדזשוענסיס וואס גייען אריין אין דעם שפיטאל, לעבן מיט א פחד אז מ'טוט נישט ריכטיג, און זענען חושש די גאנצע צייט אז אפשר טוט נישט די דאקטער גוט וכו וכו, ס'איז שטארקע יסורים צו האבן מיסטראסט אין א דאקטער...
איך האב גראדע אונטערגעשריבן די פעטישאן פאריגע וואך, ווייל מסתמא האבן זיי געמיינט גוטס. אבער כ'האלט זיי גייען זיך שטארק מוזן אנטשולדיגען פאר בארא פארק פאר זייער דעמידזש וואס זיי האבן אנגעמאכט
הונדערט פראצענט!איך קען שוין נישט זעהן דאס זאל מצליח זיין. ס'הערשט אזא צופארענקייט מיט די מיימאנעדיס קאמפיין אז ס'איז אאין לשער
די איינציגסטע וואס זיי האבן אויפגעטון איז אביסל צוגעבן שטאף פאר די אנטיסעמיטן אז די אידן פראבירן קאנטראלן די וועלט איבערנעמען גרויסע אינסטעטוציעס אנצופילן זייערע קעשענעס. אזוי אויך מיטן לייגן א פחד אויף די פרויען און עמערדזשוענסיס וואס גייען אריין אין דעם שפיטאל, לעבן מיט א פחד אז מ'טוט נישט ריכטיג, און זענען חושש די גאנצע צייט אז אפשר טוט נישט די דאקטער גוט וכו וכו, ס'איז שטארקע יסורים צו האבן מיסטראסט אין א דאקטער...
איך האב גראדע אונטערגעשריבן די פעטישאן פאריגע וואך, ווייל מסתמא האבן זיי געמיינט גוטס. אבער כ'האלט זיי גייען זיך שטארק מוזן אנטשולדיגען פאר בארא פארק פאר זייער דעמידזש וואס זיי האבן אנגעמאכט
איך האב נישט קיין טענות אויפן שפיטאל ווייל כדאנק אז כבין ארויס מיט גאנצע ביינער סא אפשר די אופטו פונעם קאמפיין וועט זיין אז מענטשען וועלן ווייניגער ערווארווארטן פון אזא דריטע קלאס שפיטאל און וועלן זיין צופרידען ווילאנג זיי אטעמען נאך... און איך טראכט נישט לויט די מעשיות וואס משמועסט אויפן שפיטאל אז די סעיוו קאמפיין קען נאך עפעס מאכן דעמעזש..
בכלל פארשטיי איך נישט געהעריג די קאנצעפט פון א זעלבסשטענדיגע איבערזיכט, ווער וועלן זיין די "זעלבסשטענדיגע איבערקוקערס" אפאר שטאטישע אינספעקטערס, אפשר וועלן זיי נאך טענה'ן אז מ'איז נישט גענוג שטרענג צו באגרעניצן באזוכער צוליב קאוויד, אפשר אז מ'רעפארט נישט גענוג שטרענג חששות פון טשיילד אביוז, מציצה בפה בלבולים וכו', אפשר אז מ'גיבט צופיל נאך פאר אונזערע מענטשן בנוגע ענד אף לייף וואס כידוע שטעלן זיך די שוואכע שפיטעלער בעסער צו על אף די אינשורענס וכדו' לאזט נישט געהעריג, ווער זאגט ס'וועט זיין מער גינסטיג, איך האב בכלל נישט ארויס די קאנצעפט, חוץ אז ווילסט שטעלן א זעלבסשטענדיגע איבערזיכט קאמיסיע מאנ"ש הצלה אפסטעיט הצלה לעיקוואד וכו' אדרבה איך בין אל אין פאר אזא זאך, אבער קען מען דאס פארלאנגען? מ'דארף געדענקען דא איז נישט קיין קינדער שפיל.
הונדערט פראצענט!איך קען שוין נישט זעהן דאס זאל מצליח זיין. ס'הערשט אזא צופארענקייט מיט די מיימאנעדיס קאמפיין אז ס'איז אאין לשער
די איינציגסטע וואס זיי האבן אויפגעטון איז אביסל צוגעבן שטאף פאר די אנטיסעמיטן אז די אידן פראבירן קאנטראלן די וועלט איבערנעמען גרויסע אינסטעטוציעס אנצופילן זייערע קעשענעס. אזוי אויך מיטן לייגן א פחד אויף די פרויען און עמערדזשוענסיס וואס גייען אריין אין דעם שפיטאל, לעבן מיט א פחד אז מ'טוט נישט ריכטיג, און זענען חושש די גאנצע צייט אז אפשר טוט נישט די דאקטער גוט וכו וכו, ס'איז שטארקע יסורים צו האבן מיסטראסט אין א דאקטער...
איך האב גראדע אונטערגעשריבן די פעטישאן פאריגע וואך, ווייל מסתמא האבן זיי געמיינט גוטס. אבער כ'האלט זיי גייען זיך שטארק מוזן אנטשולדיגען פאר בארא פארק פאר זייער דעמידזש וואס זיי האבן אנגעמאכט
סא אפשר די אופטו פונעם קאמפיין וועט זיין אז מענטשען וועלן ווייניגער ערווארווארטן פון אזא דריטע קלאס שפיטאל און וועלן זיין צופרידען ווילאנג זיי אטעמען נאך... און איך טראכט נישט לויט די מעשיות וואס משמועסט אויפן שפיטאל אז די סעיוו קאמפיין קען נאך עפעס מאכן דעמעזש..
די קוקסט אן פאר א מעלה אז מ'האט שוואכע ערווארטונגען, און מיסטראסט אין א דאקטאר....? ס'איז מורא'דיגע יסורים פאר עלטערן. איי וועסטו פרעגן גיי אין א אנדערע שפיטאל. איה''נ א גוטע קשיא. אבער למעשה אונזערע באקוועמע עולם גייט נישט.
און יא ס'קען נאך מאכן דעמידזש וויפיל מעשיות האסטו געהערט אקעגן די שפיטאל פראצענטואל מיט וויפיל היימישע אידן דרייען זיך דארט דורך א יאר, כ'ווייס נישט צו אפילו פינף פראצענט. און אזוי אויך רוב מעשיות זענען פון קאוויד צייטן וואס 'יעדע' שפיטאל האט געהאט פראבלעמען צוליב אונזער באליבטע גאווערנער
בנוגע די מיימאנידעס צעטיל, איך בין נישט קיין רעדנער און נישט קיין עסקן אבער וואס יא איך בין א יוד און איך מעג מיר לאזן הערן, יעדער ווייסט אז מיר זענען אין גלות צוווישען 70 וועלף וואס ווילן אינז צורייסן בכל שעה ושעה, ברוב חסדי קידשא לעבן מיר נאך, איך ווייס נישט ווער זענען די פירער פון די מיימאנידעס פאמפעראציע אבער איך זאג זיי איין זאך אז יעדע יוד וואס ווערט געשלאגן, אנידער געווארפן, בארויבט וכו' אדער ח"ו ערגער פון דעם זאל דער קאמפיין פירער וויסן טון אז ער קען נישט זאגן ידינו לא שפכו את הדם הזה, אינז זעמער נישט בעל הבית דא און אינז זעמער א פארפיינטליכע קבוצע צוווישן ביליאנען וואס ווילן אויס-ראטן און פארניכטן יעדע סקונדע קומען אפאר געמיינע בהימות וואס רייצן אינטער די אלגעמיינע באפעלקערונג, אין ווייזן דערמיט אז די אלע ווערטער וואס די גרעבסטע אנטיסעמיטן און די יעצטיגע יאר וואס שרייען אז די יודן פירן די וועלט זענען גארנישט קיין ליגענט און דאס ברענגן היץ ביים עכו"ם צו קענען פאמפען זייער שמיץ אויף אינז הייליג ישראל ה"י, עס איז דא א וועג פון רעדן, עס איז דא א וועג פון אויפטון, פרעג איך דיר צו ווייסטו אז פון מערסט געשעצטע עסקנים און אויפטיער וואס האבן אן אוזן קשבת ביי די הויעכע פענסטער איז אינזער מאיר ר' ישראל משה, דו ווייסט פארוואס ווייל ער קען נישט אויפהייבן זיין שטומע ער צייגט הכנעה, זיי קענען נישט דערהייבן דעם יוד און אז דער יוד טרייט זיך נאך צו גרויסן דאס איז די והותר אים ארויסצו קראכן פון די גלייזן, איך ווייס נישט ווער עס ברענגט מער שאדן פארן כלל צו איז דאס דער גוי וואס פארשמיצט כלל ישראל אויף די סאוציאלע מידיע אדער אפשר גאר די אזוי געריפענע עסקנים וואס רייצן אן דעם גוי אז ער זאל האבן אויף וואס צו האקן..... , טייערע ברידער סטאפ די מצב איז גענוג הייס, גיי בעט דיר איבער מיט מיימאנודעס, מאך מיט זיי א דיעל, אין שוין
בנוגע די מיימאנידעס צעטיל, איך בין נישט קיין רעדנער און נישט קיין עסקן אבער וואס יא איך בין א יוד און איך מעג מיר לאזן הערן, יעדער ווייסט אז מיר זענען אין גלות צוווישען 70 וועלף וואס ווילן אינז צורייסן בכל שעה ושעה, ברוב חסדי קידשא לעבן מיר נאך, איך ווייס נישט ווער זענען די פירער פון די מיימאנידעס פאמפעראציע אבער איך זאג זיי איין זאך אז יעדע יוד וואס ווערט געשלאגן, אנידער געווארפן, בארויבט וכו' אדער ח"ו ערגער פון דעם זאל דער קאמפיין פירער וויסן טון אז ער קען נישט זאגן ידינו לא שפכו את הדם הזה, אינז זעמער נישט בעל הבית דא און אינז זעמער א פארפיינטליכע קבוצע צוווישן ביליאנען וואס ווילן אויס-ראטן און פארניכטן יעדע סקונדע קומען אפאר געמיינע בהימות וואס רייצן אינטער די אלגעמיינע באפעלקערונג, אין ווייזן דערמיט אז די אלע ווערטער וואס די גרעבסטע אנטיסעמיטן און די יעצטיגע יאר וואס שרייען אז די יודן פירן די וועלט זענען גארנישט קיין ליגענט און דאס ברענגן היץ ביים עכו"ם צו קענען פאמפען זייער שמיץ אויף אינז הייליג ישראל ה"י, עס איז דא א וועג פון רעדן, עס איז דא א וועג פון אויפטון, פרעג איך דיר צו ווייסטו אז פון מערסט געשעצטע עסקנים און אויפטיער וואס האבן אן אוזן קשבת ביי די הויעכע פענסטער איז אינזער מאיר ר' ישראל משה, דו ווייסט פארוואס ווייל ער קען נישט אויפהייבן זיין שטומע ער צייגט הכנעה, זיי קענען נישט דערהייבן דעם יוד און אז דער יוד טרייט זיך נאך צו גרויסן דאס איז די והותר אים ארויסצו קראכן פון די גלייזן, איך ווייס נישט ווער עס ברענגט מער שאדן פארן כלל צו איז דאס דער גוי וואס פארשמיצט כלל ישראל אויף די סאוציאלע מידיע אדער אפשר גאר די אזוי געריפענע עסקנים וואס רייצן אן דעם גוי אז ער זאל האבן אויף וואס צו האקן..... , טייערע ברידער סטאפ די מצב איז גענוג הייס, גיי בעט דיר איבער מיט מיימאנודעס, מאך מיט זיי א דיעל, אין שוין
מיר האבן געשריבן לכתחלה אז יעדער וואס מאכט אזעלכע מערכות דארף פשוט ארויס קומען מיט א ועד הרבנים וואס פירן עס און מאכן דעם דעת תורה אויף יעדע טריט און שריט א פשוטע מהלך וואס אידן האבן אייביג געהאט
בנוגע די מיימאנידעס צעטיל, איך בין נישט קיין רעדנער און נישט קיין עסקן אבער וואס יא איך בין א יוד און איך מעג מיר לאזן הערן, יעדער ווייסט אז מיר זענען אין גלות צוווישען 70 וועלף וואס ווילן אינז צורייסן בכל שעה ושעה, ברוב חסדי קידשא לעבן מיר נאך, איך ווייס נישט ווער זענען די פירער פון די מיימאנידעס פאמפעראציע אבער איך זאג זיי איין זאך אז יעדע יוד וואס ווערט געשלאגן, אנידער געווארפן, בארויבט וכו' אדער ח"ו ערגער פון דעם זאל דער קאמפיין פירער וויסן טון אז ער קען נישט זאגן ידינו לא שפכו את הדם הזה, אינז זעמער נישט בעל הבית דא און אינז זעמער א פארפיינטליכע קבוצע צוווישן ביליאנען וואס ווילן אויס-ראטן און פארניכטן יעדע סקונדע קומען אפאר געמיינע בהימות וואס רייצן אינטער די אלגעמיינע באפעלקערונג, אין ווייזן דערמיט אז די אלע ווערטער וואס די גרעבסטע אנטיסעמיטן און די יעצטיגע יאר וואס שרייען אז די יודן פירן די וועלט זענען גארנישט קיין ליגענט און דאס ברענגן היץ ביים עכו"ם צו קענען פאמפען זייער שמיץ אויף אינז הייליג ישראל ה"י, עס איז דא א וועג פון רעדן, עס איז דא א וועג פון אויפטון, פרעג איך דיר צו ווייסטו אז פון מערסט געשעצטע עסקנים און אויפטיער וואס האבן אן אוזן קשבת ביי די הויעכע פענסטער איז אינזער מאיר ר' ישראל משה, דו ווייסט פארוואס ווייל ער קען נישט אויפהייבן זיין שטומע ער צייגט הכנעה, זיי קענען נישט דערהייבן דעם יוד און אז דער יוד טרייט זיך נאך צו גרויסן דאס איז די והותר אים ארויסצו קראכן פון די גלייזן, איך ווייס נישט ווער עס ברענגט מער שאדן פארן כלל צו איז דאס דער גוי וואס פארשמיצט כלל ישראל אויף די סאוציאלע מידיע אדער אפשר גאר די אזוי געריפענע עסקנים וואס רייצן אן דעם גוי אז ער זאל האבן אויף וואס צו האקן..... , טייערע ברידער סטאפ די מצב איז גענוג הייס, גיי בעט דיר איבער מיט מיימאנודעס, מאך מיט זיי א דיעל, אין שוין
מיר קוקט עס אויס די מעסעזש ווי אויפגעפרישט די נעכטיגע זאקען פאר די פאריעריגע זאקען.. כמיין ממש אזוי מען וויל מיר צורייסען בכל שעה? עניוועי די עיקר אישו איז אז סאיז נישטא קיין פלאן, און איך בין מחולק מיט די וואס זאגען אז וועגן דעם איז עס דורכפאלן, ליבערשט איז עס ווי א באס אן קיין רעדער סאיז בכלל נישט דורכגעפאלן, אז סאיז נישטא קיין פלאן האט עס לכתחילה נישט געקענט ארויספארן.. סא סאיז געגאנגען ווי געפלאנט אז סאיז נישטא קיין פלאן..
בנוגע די מיימאנידעס צעטיל, איך בין נישט קיין רעדנער און נישט קיין עסקן אבער וואס יא איך בין א יוד און איך מעג מיר לאזן הערן, יעדער ווייסט אז מיר זענען אין גלות צוווישען 70 וועלף וואס ווילן אינז צורייסן בכל שעה ושעה, ברוב חסדי קידשא לעבן מיר נאך, איך ווייס נישט ווער זענען די פירער פון די מיימאנידעס פאמפעראציע אבער איך זאג זיי איין זאך אז יעדע יוד וואס ווערט געשלאגן, אנידער געווארפן, בארויבט וכו' אדער ח"ו ערגער פון דעם זאל דער קאמפיין פירער וויסן טון אז ער קען נישט זאגן ידינו לא שפכו את הדם הזה, אינז זעמער נישט בעל הבית דא און אינז זעמער א פארפיינטליכע קבוצע צוווישן ביליאנען וואס ווילן אויס-ראטן און פארניכטן יעדע סקונדע קומען אפאר געמיינע בהימות וואס רייצן אינטער די אלגעמיינע באפעלקערונג, אין ווייזן דערמיט אז די אלע ווערטער וואס די גרעבסטע אנטיסעמיטן און די יעצטיגע יאר וואס שרייען אז די יודן פירן די וועלט זענען גארנישט קיין ליגענט און דאס ברענגן היץ ביים עכו"ם צו קענען פאמפען זייער שמיץ אויף אינז הייליג ישראל ה"י, עס איז דא א וועג פון רעדן, עס איז דא א וועג פון אויפטון, פרעג איך דיר צו ווייסטו אז פון מערסט געשעצטע עסקנים און אויפטיער וואס האבן אן אוזן קשבת ביי די הויעכע פענסטער איז אינזער מאיר ר' ישראל משה, דו ווייסט פארוואס ווייל ער קען נישט אויפהייבן זיין שטומע ער צייגט הכנעה, זיי קענען נישט דערהייבן דעם יוד און אז דער יוד טרייט זיך נאך צו גרויסן דאס איז די והותר אים ארויסצו קראכן פון די גלייזן, איך ווייס נישט ווער עס ברענגט מער שאדן פארן כלל צו איז דאס דער גוי וואס פארשמיצט כלל ישראל אויף די סאוציאלע מידיע אדער אפשר גאר די אזוי געריפענע עסקנים וואס רייצן אן דעם גוי אז ער זאל האבן אויף וואס צו האקן..... , טייערע ברידער סטאפ די מצב איז גענוג הייס, גיי בעט דיר איבער מיט מיימאנודעס, מאך מיט זיי א דיעל, אין שוין
מיר קוקט עס אויס די מעסעזש ווי אויפגעפרישט די נעכטיגע זאקען פאר די פאריעריגע זאקען.. כמיין ממש אזוי מען וויל מיר צורייסען בכל שעה? ממש יעצט זענען די אנטעסמיטען גערעכט ווייל מהאט טענות אויפן שפיטאל? האו עבאוט איך זאל אויפהערן צו קויפן סענדוויטשעס ווייל כזאל נישט קאנטראלירן א וועלט וואטעווער עניוועי די עיקר אישו איז אז סאיז נישטא קיין פלאן, און איך בין מחולק מיט די וואס זאגען אז וועגן דעם איז עס דורכפאלן, ליבערשט איז עס ווי א באס אן קיין רעדער סאיז בכלל נישט דורכגעפאלן, אז סאיז נישטא קיין פלאן האט עס לכתחילה נישט געקענט ארויספארן.. סא סאיז געגאנגען ווי געפלאנט אז סאיז נישטא קיין פלאן..
בנוגע די מיימאנידעס צעטיל, איך בין נישט קיין רעדנער און נישט קיין עסקן אבער וואס יא איך בין א יוד און איך מעג מיר לאזן הערן, יעדער ווייסט אז מיר זענען אין גלות צוווישען 70 וועלף וואס ווילן אינז צורייסן בכל שעה ושעה, ברוב חסדי קידשא לעבן מיר נאך, איך ווייס נישט ווער זענען די פירער פון די מיימאנידעס פאמפעראציע אבער איך זאג זיי איין זאך אז יעדע יוד וואס ווערט געשלאגן, אנידער געווארפן, בארויבט וכו' אדער ח"ו ערגער פון דעם זאל דער קאמפיין פירער וויסן טון אז ער קען נישט זאגן ידינו לא שפכו את הדם הזה, אינז זעמער נישט בעל הבית דא און אינז זעמער א פארפיינטליכע קבוצע צוווישן ביליאנען וואס ווילן אויס-ראטן און פארניכטן יעדע סקונדע קומען אפאר געמיינע בהימות וואס רייצן אינטער די אלגעמיינע באפעלקערונג, אין ווייזן דערמיט אז די אלע ווערטער וואס די גרעבסטע אנטיסעמיטן און די יעצטיגע יאר וואס שרייען אז די יודן פירן די וועלט זענען גארנישט קיין ליגענט און דאס ברענגן היץ ביים עכו"ם צו קענען פאמפען זייער שמיץ אויף אינז הייליג ישראל ה"י, עס איז דא א וועג פון רעדן, עס איז דא א וועג פון אויפטון, פרעג איך דיר צו ווייסטו אז פון מערסט געשעצטע עסקנים און אויפטיער וואס האבן אן אוזן קשבת ביי די הויעכע פענסטער איז אינזער מאיר ר' ישראל משה, דו ווייסט פארוואס ווייל ער קען נישט אויפהייבן זיין שטומע ער צייגט הכנעה, זיי קענען נישט דערהייבן דעם יוד און אז דער יוד טרייט זיך נאך צו גרויסן דאס איז די והותר אים ארויסצו קראכן פון די גלייזן, איך ווייס נישט ווער עס ברענגט מער שאדן פארן כלל צו איז דאס דער גוי וואס פארשמיצט כלל ישראל אויף די סאוציאלע מידיע אדער אפשר גאר די אזוי געריפענע עסקנים וואס רייצן אן דעם גוי אז ער זאל האבן אויף וואס צו האקן..... , טייערע ברידער סטאפ די מצב איז גענוג הייס, גיי בעט דיר איבער מיט מיימאנודעס, מאך מיט זיי א דיעל, אין שוין
מיר קוקט עס אויס די מעסעזש ווי אויפגעפרישט די נעכטיגע זאקען פאר די פאריעריגע זאקען.. כמיין ממש אזוי מען וויל מיר צורייסען בכל שעה? ממש יעצט זענען די אנטעסמיטען גערעכט ווייל מהאט טענות אויפן שפיטאל? האו עבאוט איך זאל אויפהערן צו קויפן סענדוויטשעס ווייל כזאל נישט קאנטראלירן א וועלט וואטעווער עניוועי די עיקר אישו איז אז סאיז נישטא קיין פלאן, און איך בין מחולק מיט די וואס זאגען אז וועגן דעם איז עס דורכפאלן, ליבערשט איז עס ווי א באס אן קיין רעדער סאיז בכלל נישט דורכגעפאלן, אז סאיז נישטא קיין פלאן האט עס לכתחילה נישט געקענט ארויספארן.. סא סאיז געגאנגען ווי געפלאנט אז סאיז נישטא קיין פלאן..
טראמפיסם
איך קען נישט ספעלן די בעסטע. אבער קענסט מיך פאררעכטן.. שיק מיך א פריוואטע מעסעדזש!! שכח