נשא את ראש בני גרשון גם הם וגו' (ד-כב) ווען א איד לערנט תורה דארף ער אינזינען האבן אז זיין לערנען זאל דערהויבן ווערן און ארויף קומען אויבען אין הימל, צו מאכן א נחת רוח פאר דעם הייליגן באשעפער. זאגט אויף דעם רבי נחום טשערנאבלער זי"ע, אז דאס איז דער פסוק מרמז "נשא" זאלסט אויפהייבען "את" די תורה וואס אין איהם געפונען זיך די אותיות פון "א" ביז "ת", "ראש" צו דער הייליגער באשעפער. (רבי נחום טשערנאבלער זי"ע)
נשא את ראש בני גרשון גם הם וגו' (שם) א איד דארף שטענדיג פראבירן צו מחזיר בתשובה זיין די פרעמדע אידן וואס האבן זיך דערווייטערט פון אידישקייט, און דאס קען מען נאר דורך תורה. די תורה ווערט אנגערופען "ראש", ווייל דאס איז געווען די ערשטע נאך פאר בריאת העולם. "נשא את ראש" מיט די תורה קען מען דערהייבען, "בני גרשון גם הם", אויך די פארטריבענע און דערווייטערטע אידן. (מהר"י מבעלזא זי"ע)
גם הם לבית אבתם למשפחתם (שם) די גמרא זאגט אין מסכת בבא מציעא (דף מ"ב.) "אין הברכה מצוייה אלא בדבר הסמוי מן העין", (די ברכה קומט נישט אריין אין א זאך נאר אויב עס איז באדעקט פון מענטשענס אויגן, ווייל דעמאלטס רוהט נישט אויף דעם קיין עין הרע.) אבער ווען אידן זענען באהאפטן צו די הייליגע אבות און גייען אין זייערע וועגן, דארף מען נישט מורא האבן פון עין הרע. "נשא את ראש" מען קען זיי ציילען אהן קיין מורא, "לבית אבותם" אויב זיי גייען נאך די אבות. (מעגלי צדק - דעעש)
צו את בני ישראל וישלחו מן המחנה כל צרוע וכל זב וכל טמא לנפש (ה-ב) דער תורה רעכענט אויס א "מצורע" צום ערשט, וויבאלד צרעת קומט וועגן דער עבירה פון לשון הרע, וואס דאס איז די עיקר און אנפאנג פון אלע עבירות. (דברי בינה)
ויעשו כן בני ישראל וישלחו אותם אל מחוץ למחנה כאשר דבר ה' אל משה כן עשו בני ישראל (ה-ד) ווען די אידן האבן ארויס געשיקט די אלע טמא'נע מענטשן, און זיך דערווייטערט פון שלעכטע מידות, דאס האט זיי צוגעהאלפן צו דינען דעם אייבערשטן גרינגערהייט. "וישלחו אותם אל מחוץ למחנה" ווען די אידן האבן זיי ארויס געשיקט פון די מחנה, "כן עשו בני ישראל" האבן זיי געקענט טוהן גרינגערהייט, אלעס וואס דער אייבערשטער האט באפוילען פאר משה רבינו. (ייטב לב)
דבר אל אהרן ואל בניו לאמר כה תברכו את בני ישראל אמור להם (ו-כג) אהרן הכהן איז געווען א "אוהב שלום ורודף שלום", אזוי אויך זיינע קינדער זענען געווען געשטעלט צו מאכן שלום צווישן איין איד מיט דעם צווייטן. דערפאר האבן זיי זוכה געווען צו בענטשן די אידישע קינדער. (החוזה מלובלין זי"ע)
כה תברכו את בני ישראל אמור להם. יברכך ה' וישמרך (שם) די תורה רופט אהן די אידן מיט א לשון רבים "להם", און די כהנים דארפן בענטשן די אידן מיט א לשון יחיד: "יברכך ה' וישמרך". מרמז צו זיין אז די ברכות כהנים קען נאר רוהען אויף די אידן אויב עס איז דא שלום און אחדות צווישן זיי, און זיי לעבן אזוי ווי איין מענטש. (נועם מגדים)
אשר יקריבו לכהן לו יהיה (ח-ט) אלו הבכורים (רש"י) אויב מ'ברענגט די קינדער צו די כהן, דאס מיינט מען די צדיק, דעמאלס וועט זיין וואס עס שטייט אין סוף פסוק "לו יהיה" עס וועט זיין צו איהם דאס הייסט ער וועט גיין אין זיינע וועגען. (אמרי חיים)
זאת עבודת משפחות הגרשוני לעבוד ולמשא מען קען מרמז זיין א שיינע כוונה אין דעם פסוק, לויט ווי עס ווערט געבהעעט אין ספה"ק אז בשעת די יודען זענען פארטריבן אין גלות, ווערן זיי אנגערופען "בני גרשון" די קינדער פון דעם אייבערשטן וואס זענען פארטריבן געווארן ("גרשון" איז א לשון פון פארטרייבן, אזוי ווי "גירושין"). און עס איז ידוע, אז כאטשיג די יודען ליידן אזויפיהל צרות אין גלות, טאהר מען זיך ח"ו נישט אפרעדן אויף דעם, נאר מען דארף אלעס מקבל זיין באהבה, און ווייטער דינען דעם אייבערשטן. דאס זאגט דא דער פסוק, "זאת עבודת משפחת הגרשוני" . דאס איז די עבודה פון די יודישע משפחות וואס זענען נעבעך פארטריבן אין גלות, "לעבוד" מען דארף ווייטער דינען דעם אויבערשטען בשמחה "ולמשא", און מען דארף פארטראגן דעם עול פון גלות, און אלעס מקבל זיין באהבה. (ערוגת הבושם)
איש או אשה כי יעשו מכל חטאת האדם למעול מעל בד' מען קען מרמז זיין א דבר מוסר אין דעם פסוק, ווייל עס איז די שטייגער פון מענטשן, אז ווען זיי טוהען א שלעכטע זאך צו א צווייטן מענטש, מיינען זיי אז עס איז נישט קיין הארבע זאך, ווייל עס איז נאר אן עבירה "בין אדם לחבירו" צווישן איין מענטש און אנדערן. וויל אונז דער פסוק לאזן הערן, אז עס איז נישט אזוי, נאר "איש או אשה כי יעשו מכל חטאת האדם" אפילו ווען א מענטש טוט נאר אן עבירה "בין אדם לחבירו", זאל ער וויסן "למעול מעל בד'", אז ער האט מיט דעם געזינדיגט אויך קעגן דעם אייבערשטן, און עס איז פונקט אזוי הארב ווי אן עבירה "בין אדם למקום". (מעגלי צדק)
כה תברכו את בני ישראל אמור להם זאגט אויף.דעם רש"י, "כמו זכור, שמור". מען קען מרמז זיין א הייליגן ענין אין די ווערטער, פון.רש"י, לויט ווי עס ווערט געברענגט אין זוהר הקדוש (אין פרשת יתרו), אז אלע גוטע זאכן וואס פאסירן מיט א מענטש דורך אויס דעם וואך קומען צו עם בזכות דעם פריעדיגן שבת וואס ער האט געהיטן. אבער פארשטייט זיך אז דאס איז נישט ביי יעדן מענטש גלייך, נאר לויט ווי א יוד פיהרט זיך אויף שבת אזוי וועט די קומענדיגע וואך אויסזעהן פאר עם, דאס הייסט, אויב א מענטש האט גאהר שטארק מכבד געוועהן דעם שבת, ווערט ער געבענטשט פון הימל א גאנצע וואך מיט אלע מיני הצלחות, אבער אויב ער איז ח"ו נישט מכבד דעם שבת, דעמאלסט איז ער חלילה נישט מצליח דורך אויס די וואך. דאס, קען מען דא מרמז זיין, דער אייבערשטער האט געזאגט "כה תברכו את בני ישראל אמור להם" זאגט'ס אהן פאר די יודען, אז איך וועל זיי בענטשן. וועלן זיי דאך וועלן וויסן, וויפיהל וועל איך זיי בענטשן, זאגט אויף דעם רש"י, "כמו זכור שמור" לויט ווי אזוי די יודען וועלן מקיים זיין די צוויי פסוקים פון "זכור את יום השבת לקדשו", און "שמור את יום השבת לקדשו", אזויפיהל וועלן זיי ווערן געבענטשט, ווייל די ברכות פון א גאנצע וואך ווענדן זיך אין דעם התנהגות פון א יוד אין שבת קודש. (קדושת ציון)
ידיעות וישלחו מן המחנה כל צרוע וכל זב וכל טמא לנפש דער אויבערשטער האט באפוילן אז מען זאל ארויסשיקן די טמאים אויסער די מחנה שכינה. ווען די אידן זענען געווען אין די מדבר, זענען זיי געווען צוטיילט אין דריי מחנות: מחנה שכינה: די אינעווייניגסטע מחנה, האט געהאט די העכסטע מדריגה פון קדושה דאס איז געווען פון דעם אוהל מועד און אריינציער. די מענטשן וועלכע זענען טמא געווארן דורך א מת דורך אנרירן דעם מת, אדער דורך טראגן דעם מת, אדער דורך זיין אונטער דעם זעלבן דאך מיט דעם מת, אדער טמא פון אנרירן איינע פון די "שמנה שרצים", האבן נישט געטארט אריינגיין אין דעם מחנה. מחנה לויה: דער מיטעלסטע מחנה, אין וועלכע די לוים האבן גערוהט, האט ארומגענומען די "מחנה שכינה" (די משכן). די קדושה פון דעם מחנה איז געווען ווייניגער ווי די "מחנה שכינה", און וועגן דעם די פריער דערמאנטע מענטשן וועלכע האבן נישט געמעגט אריינגיין אין "מחנה שכינה", האבן דא יא געמעגט אריינגיין. אבער, די וועלכע האבן געהאט א הארבערע טומאה, האבן אין "מחנה לויה" אויך נישט געטארט אריינגיין. מחנה ישראל: דער אוסערוויינגסטע מחנה, איז געווען ווי רוב כלל ישראל האט גערוהט. אזוי ווי די מחנה האט געהאט די ווייניגסטע קדושה, האבן אלע טמאים, אויסער א מצורע (וועלכעס איז די הארבסטע פון אלע טומאות), געמעגט דארט זיך געפונען. קומט אויס, אז א מצורע איז געווען פארבאטן פון אלע דריי מחנות. דער מצוה גייט אהן אפילו בזמן הזה. פון די עזרה (עזרת ישראל) און אריינציער ביז די קודש הקדשים, ווערט גערעכענט ווי מחנה שכינה. דער חלק פון דעם בית המקדש וואס איז ארום די עזרה, וועלכעס ווערט אנגערופן די הר הבית, ווערט גערעכענט ווי מחנה לויה. און דאס גאנצע שטאט ירושלים, וואס איז פון אינעווייניג פון די מויער (חומה), איז אזוי ווי מחנה ישראל.
כל ימי נדר נזרו תער לא יעבר על ראשו דער אויבערשטער האט באפוילן אז א "נזיר" טאר זיך נישט שערן די גאנצע צייט פון זיין נזירות. א נזיר וואס שערט אפילו נאר איין האר, איז חייב מלקות. ער טאר אויך נישט אויסרייסן מיט די האנט ביז צום ווארצל, אפילו נאר איין האר. א נזיר טאר זיך נישט קעמען די האר מיט א קעמל, ווייל דאס איז גורם עס זאל זיך ארויסרייסן א האר.
גדל פרע שער ראשו דער אויבערשטער האט באפוילן אז א "נזיר" זאל זיך לאזן וואקסן די האר די גאנצע צייט פון זיין נזירות. אויב א נזיר האט אפגעשוירן רוב האר פון זיין קאפ, מוז ער אנהייבן ציילן לכל הפחות דרייסיג טעג, כדי ער זאל זיין פארוואקסן מיט דעם איז דער איסור פון שערן אנדערש ווי דער איסור פון וויין אדער טרויבן; וואס אויב א נזיר עסט זיי, ציילט ער ווייטער זיין נזירות אזוי ווי פריער.
אין פסוק "כ"ף אח"ת עשר"ה זה"ב מלא"ה קטר"ת" (פרשת נשא, וואס מען לייענט אין חנוכה) זענען מרומז אלע הלכות פון די חנוכה-ליכט.
"כ"ף" איז די ראשי תיבות "פחות כ'", א רמז אז די חנוכה-ליכט מוזן געשטעלט ווערן אונטער צוואנציג איילן, און טאמער לייגט מען די חנוכה ליכט העכער צוואנציג איילן איז עס פסול.
"אח"ת" ראשי תיבות פון א' ח' ת'מנה", זאלסט אנהויבן צו ציילן די ליכטלעך פון איינס ביז אכט, אזוי ווי די שיטה פון בית הלל.
"עשר"ה" איז די ראשי תיבות פון "ע'ד ש'תכלה ר'גל ה'שוק". לכתחילה איז דער זמן פון צינדן כל זמן מענטשן גייען נאך אין דו גאסן, צוליב "פרסומי ניסא" (בדיעבד, און, בפרט היינטיגע צייטן, וואס דער פרסומי ניסא איז פאר די שטוב מענטשן איז מען יוצא א גאנצע נאכט, אויב די שטוב-מענטשן זענען נאך וואך.
"זהב" איז די ראשי תיבות פון "ז'מנו ב'ין ה'שמשות", דער זמן פון צינדן, חנוכה-ליכט הויבט זיך אן בין השמשות.
"מלא"ה" איז די ראשי תיבות "מ'צותה ל'הדליק א'צל ה'פתח", די מצוה איז צו צינדן נעבן די טיר.
"קטר"ת" איז די ראשי תיבות "ק'רוב ט'פח ר'וחב ת'דליק", א טפח נאענט צו די ברייט פון די טיר זאלסטו צינדן. (נר מצוה בשם הגה"ק העטרת צבי מזידיטשוב זי"ע)
איך האבדאדערמאנט ר' משה צבי טייטעלבוים ז"ל, א יוד וואס האט געוואוינט און מיין שכניות. ער איז געווען משונהדיגער מתמיד, און א תלמוד חכם עצום, און א געוואלדיער הצנע לכת איך האב געהערט פון אים א טייער ווארט אויף די פרשה. רש"י ברענג ביי די מנחת סוטה אויפען פסוק 'לא יתן עליה לבונה' אז די אמהות נמשלו ללבונה, און זי האט זיך נישט אויפגעפירט אוויא די אמהות, קומט נישט אז מען זאל בשיינען איר מנחה מיט לבונה,
האט ר משה צבי ז"ל געזאגט אז פשוט פשט לערענט מען, אז דאס וואס מעברענגט נישט לבונה איז א חוב און א קנס פאר איר אז זי האט זיך נישט שיין אויפגעפירט, אבער מען קען זאגען אז דאס נישט ברענגען לבונה, איז גאר א טובה פאר איר.
דער של"ה הקדוש זאגט אויפען פסוק און בחוקותי סוף די תוכחה, וזכרתי את בריתי יעקוב ואף את בריתי יצחק ואף אז בריתי אברהם אזכור, אז דאס איז אויך חלק פון די תוכחה, געב א קוק וואס פאר א גרויסע טאטעס עטס האט געהאט, און עטס האט ענק שלעכט אויפגעפירט, קומט ענק נאך א הארבערע שטראף
ביי א סוטה, זאגט די משנה און סוטה, זכות תולה, איז איבערדעם, ברענגט מען נישט קיין לבונה כדי נישט מעורר זיין די אמהות, וואז זי האט זיך נישט אויפגעפירט אוויא זיי
ואיש את קדשיו לו יהי' זאגט די דגל אז מען דארף זעהן אז די מוח זאל זיין אין אייגענע הענט, ואיש את קדשיו גייט ארויף אויף די מוח וואס הייסט קודש לו יהי' עס זאל זיין אין די אייגענע הענט נישט ביד זר ח"ו
ביז אין קרעשטמע דארף מען אויך א טרונק בראנפן, וויאזוי געט מען זיך א עצה? מען קען עס האבן ביי די אידישע וועלט...!
יאר ה' פניו אליך ויחנך פרעגט די דגל לכאורה ווען מען האט הארת פנים איז אוודאי דא חן וואס דארף ער איבערחזרן ויחנך ענפערט ער לויט די אור החיים הקדוש אין פרשת וישב אויפן פסוק (בראשית ל"ט, כ"א) ויתן ה' את חנו בעיני שר בית הסוהר אז חן וואס רוהט אויף א מענטש איז א העכערע חסד וואס קומט פון די קדושה, ממילא פראסטע מענטשן קענען עס נישט פארשטיין און מקבל זיין נאר אדרבה עס מאכט די פארקערטע פעולה, ממילא ביי יוסף האט די אויבערשטער געמאכט אז די שר זאל עס קענען מקבל זיין עכ"ד פונעם אוחה"ק ממילא דאס איז דא אויך פשט יאר ה' פניו אליך אז די וועסט האבן חן ויחנך אז די גאנצע עולם זאל פארשטיין די חן און עס שעצן.
נשיאי ישראל הם ראשי המטות הם העומדים על הפקודים נשיאים מיינט אז זיי הייבן אויף די יודן און דאס מיינט אויך העומדים על הפקודים א לשון פון פעלן (ולא נפקד ממנו איש) אז זיי שטייען ווי א אייזערנע זייל אז עס זאל גארנישט פעלן פאר די יודן , קדושת לוי
ביז אין קרעשטמע דארף מען אויך א טרונק בראנפן, וויאזוי געט מען זיך א עצה? מען קען עס האבן ביי די אידישע וועלט...!
ושמו את שמי על בני ישראל ואני אברכם. למשל ביי א בשר ודם זעהן מיר אז אויב איינער איז חשוב רופט זיך זיין ווייב אויף זיין נאמען די רעבעצין און זי איז אויף מכובד ביי יעדעם דורך איר מאנ'ס כבוד, ועל אחת כמה כמה אז אונז יודן זענען חשוב'ער טייערער און מער מכובד פון אלע מלאכי מעלה ווייל אונז רופן זיך אויפן הייליגע באשעפער'ס נאמען און אונז זעמיר זיין פאלק, אזוי ווי א כלה ווי עס שטייט וארשתיך לי לעולם, דאס איז פשט דא ושמו את שמי על בני ישראל אז מ'זאל רופן די אידן מיטן באשעפער'ס נאמען ווייל זיי זענען זיין פאלק, וועט ממילא זיין ואני אברכם מיט אלע ברכות אין די פמליא של מעלה וועט זיכער מסכים זיין ווייל עס איז דאך אויך כביכול דעהם באשעפער'ס כבוד. עבודת ישראל
ביז אין קרעשטמע דארף מען אויך א טרונק בראנפן, וויאזוי געט מען זיך א עצה? מען קען עס האבן ביי די אידישע וועלט...!
