אידישע וועלט פארומס

דוד משה האט געשריבן:

שוועמל האט געשריבן: שאלה,

אין די בעלזא סידור עבודת השם (אינו ת"י כעת) ביי די דריי פסוקים ה' צבקות עמנו... אשרי אדם... ה' הושיעה המלך יעננו וואס מ'זאגט פארנט,
שטייט דארט אז ביום שאין אומרים תחנון זאגט מען נאר איין מאל די פסוקים, נישט ג' פעמים כנהוג.

איינער ווייסט די מקור דערצו?

אין פאפא (שהם נוהגים מנהגי בעלזא) זאגט מען אייביג נאר 1 מאל איעדע פסוק.

shalsheles האט געשריבן: ווי איז דער מקור אז מען לייגט צו די פסוק לכו נרננה נאכן שיר של יום רביעי?

שוועמל האט געשריבן: שאלה,

אין די בעלזא סידור עבודת השם (אינו ת"י כעת) ביי די דריי פסוקים ה' צבקות עמנו... אשרי אדם... ה' הושיעה המלך יעננו וואס מ'זאגט פארנט,
שטייט דארט אז ביום שאין אומרים תחנון זאגט מען נאר איין מאל די פסוקים, נישט ג' פעמים כנהוג.

איינער ווייסט די מקור דערצו?

שוועמל האט געשריבן:

דוד משה האט געשריבן: אין דרכי חיים ושלום שטייט אז יום א' וב' דפסח האט מען ביים מנח"א געזאגט בשעת הוצאת ס"ת א תפילה מיוחדת הנדפסת בכמה מחזורים, ווייסט איינער וועלכע תפילה דאס איז, וואו עס איז געדריקט און אין וועלכע נאך חצרות האט מען זיך געפירט דאס צו זאגן ?

גאנץ מעגליך ער מיינט די תפילה פתחו לי שערי צדק צלותא דרעוא קמי עתיקא דעתיקין וכו'.

די תפילה האב איך געזען צוברענגען אין סידור מתוק מדבש (שבת) ומציין בשם ספר חרדים וכן בסידור ישועת ישראל תפילה על הדבקות מרבינו מאיר הלוי לאומרה בזמן מנחה של שבת.

מצלמה האט געשריבן: איך מוטשע זיך שוין א שטיק צייט בביאור התפילה פון דעם לאנגן והוא רחום וואס מיר זאגן מאנטאג און דאנערשטאג.

ביים שטיקל פון "אין כמוך חנון ורחום" זאגן מיר:
והסר ממנו מכת המות כי רחום אתה.וויל איך פארשטיין, וואס בעטן מיר פון בוכ"ע, אז זאל אפטאן פון אונז מיתה, מיר זאלן נישט שטארבן, אדער ער זאל אפטאן פון אונז "מכת המות", ענליך ווי מיר זאגן שפעטער: "והסר ממנו מכת המגפה וגזירה קשה".

די ביאורים און טייטש סידורים זענען עפעס נישט מפרש וואס מיר בעטן דא.

חוח בין השושנים האט געשריבן:

מצלמה האט געשריבן: איך מוטשע זיך שוין א שטיק צייט בביאור התפילה פון דעם לאנגן והוא רחום וואס מיר זאגן מאנטאג און דאנערשטאג.

ביים שטיקל פון "אין כמוך חנון ורחום" זאגן מיר:
והסר ממנו מכת המות כי רחום אתה.וויל איך פארשטיין, וואס בעטן מיר פון בוכ"ע, אז זאל אפטאן פון אונז מיתה, מיר זאלן נישט שטארבן, אדער ער זאל אפטאן פון אונז "מכת המות", ענליך ווי מיר זאגן שפעטער: "והסר ממנו מכת המגפה וגזירה קשה".

די ביאורים און טייטש סידורים זענען עפעס נישט מפרש וואס מיר בעטן דא.

פון ספר ברוך שאמר לר' ברוך עפשטיין

222.JPG

מצלמה האט געשריבן: איך מוטשע זיך שוין א שטיק צייט בביאור התפילה פון דעם לאנגן והוא רחום וואס מיר זאגן מאנטאג און דאנערשטאג.

ביים שטיקל פון "אין כמוך חנון ורחום" זאגן מיר:
והסר ממנו מכת המות כי רחום אתה.וויל איך פארשטיין, וואס בעטן מיר פון בוכ"ע, אז זאל אפטאן פון אונז מיתה, מיר זאלן נישט שטארבן, אדער ער זאל אפטאן פון אונז "מכת המות", ענליך ווי מיר זאגן שפעטער: "והסר ממנו מכת המגפה וגזירה קשה".

די ביאורים און טייטש סידורים זענען עפעס נישט מפרש וואס מיר בעטן דא.

בראשית ברא האט געשריבן: פשוט דער צווייטער

והיינו דאמר והסר ממנו מכת המות היינו מיתה קשה כמ"ש חז"ל בברכות [ח.]

המעריב ערבים האט געשריבן: צָֽלֲלוּ֙ כַּֽעוֹפֶ֔רֶת בְּמַ֖יִם אַדִּירִֽים
כ"כ בסדורים ישנים אין מזאגט צָ לְ לוּ ווען לכורא דארף מעם זאגן צָ לַ לוּ,
אין די נייע סדורים שטייט שוין צָלְלוּ.
איז דא עפעס א נ"מ ?

המעריב ערבים האט געשריבן: צָֽלֲלוּ֙

המעריב ערבים האט געשריבן: צָֽלֲלוּ֙ כַּֽעוֹפֶ֔רֶת בְּמַ֖יִם אַדִּירִֽים
כ"כ בסדורים ישנים אין מזאגט צָ לְ לוּ ווען לכורא דארף מעם זאגן צָ לַ לוּ,
אין די נייע סדורים שטייט שוין צָלְלוּ.
איז דא עפעס א נ"מ ?

יהיה כן האט געשריבן: נעכטן האט א יונגערמאן ביי אונז אין ס'מעדרש געדאוונט מוסף פארן עמוד, ביי די ווערטער למחילת חטא ולסליחת עון ולכפרת פשע, די וועלט איז זיך נוהג צו זאגן למחילת חטא ולסליחת עון, דער עולם זאגט אמן, און דערנאך ולכפרת פשע, ווייטער אמן, דער האט אבער געזאגט אלע דריי למחילת חטא ולסליחת עון ולכפרת פשע, אמן - טענה'נדיג אז ס'יז א טעות פון די וועלט ווייל מחילה סליחה וכפרה קומט ציזאמען.
ער איז לכאורה גערעכט, נישט אזוי?

לאמיר פארשטיין האט געשריבן: ברוך הוא וברוך שמו ביים דוכענען ווען מען זאגט השם

המעריב ערבים האט געשריבן: אחינו בית ישראל זאגט אויך נאר די חזן אדער דאס איז אויך פאר קהל?

לב בשר האט געשריבן:

המעריב ערבים האט געשריבן: אחינו בית ישראל זאגט אויך נאר די חזן אדער דאס איז אויך פאר קהל?

מתחילה איז געווען איינגעפירט נאר די חזן. משתקפו הצרות אין די תר״ע יארן האט מען איינגעפירט בכמה קהילות אז די גאנצע קהל זאגט דאס.