די מיסטעריעזע קעיק - דער פאמפקין דעצידירט - שפאנענדע מיסטעריע!
אין דעעשער בית המדרש אין וויליאמסבורג דריי אזייגער פארטאגס
ר' תנחום שפאצירט אריין אין ביהמ'ד,
ר' תנחום א אכט אין פופציג יעריגער איד פון די ערשטע גענעראציע פונעם נייעם יוגנט נאכן קריג, ער האט שוין אבער א טעם זקנים, ער ברענג אלע טאג תיקון אין ביהמ'ד, היינט שפאצירט ער אריין ווי זיין טעגליכע שטייגער, מיט זיין בעקעלע מארבל קעיק, ער לייגט עס אראפ אויף די מיטלסטע טיש מאכט זיכער אז אלעס איז מסודר אין ער גייט אין מקוה ווי ער פלאנט צו פארברענגען די נעקסטע שעה'ן זיך ארומצוואשן אין אפצושיילן,
ווי נאר ער גייט ארויס קומט הייבט זיך אויף פון אונטער א באנק א שלאנקער יונגערמאן מיט די נייע בלוטוט טעכניק אין זיין אויער, ער גייט צו צום קוכן, ער לייגט דארט אריין א צעטל, אין ער לויפט ארויס,
א האלבע שעה שפעטער קומט אן דער אמיגא פון בית המדרש ער גייט צו צום קעיק, אין מיטן א שארפן בליק געבט ער עס א קוק איבער, ער שטופט אריין זיין הענט אין נעמט ארויס דעם צעטל, אין מאכט דעם וועג ארויס פון שול,
ווי נאר ער וואקט ארויס פון בית המדרש ווער ער באפאלן דורך דריי פארמאסקירטע פארשוינען, וואס נעמען אים אריין אין קאר אין פליען אוועק פון דארט אויפן העכסטן ספיד,
צוויי מינוט שפעטער קומט אן א גארבעדש טראק, עס פאלן ארויס פון די גארבעדש טראק זעקס מאנסטערישע מענטשן (?) אין קוקן זיך ארום אויפן גאנצן פלאץ, נאך א מינוט לויפן צוויי פון זיי אריין מיט איילעניש אין ביהמ'ד אין געציילטע סעקונדעס אין זאגן עפעס פארן העכסטן פון זיי, יענער געט א געשריי, 'סאפיטאקאוקראקי!' די חברה נעמען צוריק זייערע פאזיציעס אינעם גארבעדש טראק, אין דער גארבעדש טראק נעמט זיך פליען אויף אן אבנארמאלן ספיד אין ריכטונג פונעם פובליק סקול פארק צוויי בלאקס אוועק
אויבן אין אפיס זיצט ר' וואלף דער גבאי צוזאמען מיט די עף בי איי באאמטע אין בעאבאכטן די סצענע דורך די קאמערעס, גלייך נאך וואס דער גארבעדש טראק איז אוועקגעפארן איז געקומען א מעססעדש פונעם קאמאנדיר אז די אקציע גייט אריין אין קראפט,
נאכן דאווענען גייט ר' תנחום אהיים, ער ברענגט אהיים א באר הפרשה פון ר' מיילעך בידערמאן אין לשה'ק פאר זיך און אין אידיש פאר זיין ווייב, זיי זעצן זיך צוזאמען עס ליינען זי ליינט מיט א תמימות די אויבן אין פאלגט ערליך אויס יעדעס מאל ווי עס שטיייט א אות קוקט זי אונטן אין טרייט צו פארשטיין וואס די צוויי האבן א שייכות, ווידער ר' תנחום איז כידוע געריבענער אלזא קוקט ער גלייך אלע מעשיות, תורות וועט ער ליינען א צווייטע מאל,
אינמיטן ליינען אזוי געמיטלעך שפרינגען אריין אגענטן פון אלע זייטן אין פארלאנגען ער זאל אהערגעבן זיין טלית בייטל, ר' תנחום האלט זיי עס שוין כמעט ביים געבן, ווען אינדערמיט קומען אריין זעקס פארשוינען מיט געווער געצילט אלע אנוועזנדע אין פארלאנגען אז דער בייטל זאל יעצט ווערן אריבערגעפירט צו זייערע הענט, אנגעבנדיג אז זיי זענען פון די עף בי איי, די אנדערע האבן זיך שנעל ארינטיעטעט אין ארויסגעשלעפט זייערע סי איי עי בעדשעס, דא האט זיך אנגעהויבן א ערנסטע קאנפליקט, ר' תנחום שטייט אזוי פארלוירן, ער איז דא צווישן צוויי מאכטפולע רעגירונגס גרופעס, ער ווייסט נישט ווער איז דער עכטער ווער איז דער פאלשער, צו איינער איז בכלל פאלש, ער שטייט פארלוירן נישט זעהנדיג קיין וועג ארויס פונעם פלאנטער,
אין דא איז עס געשעהן....
-----
תשע"ט
אין א בעקיארד אויף בעדפארד וואלעבאוט
לאמיר אנהייבן פון אנהייב.... נאך קידוש לבנה איז געבוירן געווארן א קינד צו זיינע עלטערן, ביים ברית האט מען אים אנגעטרינקען לעולם דוד, מען האט אים א נאמען געגעבן משה יאסל, נאך דעם ערשטן שלימזל וואס האט באקומען דעם זיסן נאמען, דער פאטער איז א געשמאקער איד מיט א שיינע פאר ניקס אויף אייוועלט, אלזא האט ער אים גערופן בלשון בא'טעמטקייט ש'יאסל,
סאו... דאס איז בעיסיקלי זיין בעקגראונד, יעצט לאמיר טרייען צו גיין סטרעיט צו וואו מיר ווילן צוקומען
-----
ערגעצוואו אינמיטן זומער ווערט משה יאסל פארוואנדלט אין א לעבעדיגע שטינק באמבע, ער דרייט זיך פון מעכל צו קנעכל מיט פאני קאשעס וועגן פאטענטן צו בויען א סוכה, עניוועיס ש'יאסל באט צובראכן יעדע געזונטע נערוו פון יעדן נפש אין זיין געגנווארט אזא גוטע צוואנציג מאל, אבער וואס טוט דען נישט ש'יאסל פאר זיין סוכה, איי וועט איר פרעגן פארוואס, דער תירוץ איז ווייל ש'יאסל האט א מוירעדיגע געפיל צו מצוות סוכה,
ס'גייט צוזאמען מיט זיין דשענערל פילינג אז ער האט א ניצוץ פון ראפשיץ, (דאס איז עפעס וואס אים בייגעפאלן נאכדעם וואס ער האט אויפגעכאפט אז ער איז קלוגער וואו עוורידש) ש'יאסל דאוונט אלע יארן אין א ראפשיצער סידור, און שלוקעצט אין א ראפשיצער מחזור, וויינט אין א ראפשיצער תהילים, עסט ראפשיצער באנאנעס, עניוועיס...
סאו ווי מ'האלטמער איז אז דער ראפשיצער אורח שפילט מיטן ציבור'ס נערוון וועגן זיין סוכה, דאס איז אלעס ביז ערב סוכות, ערב סוכות פארטאגס איז ש'יאסל אינדרויסן! קאמפסגרייט! אמער... ער גייטעך בויען זיין שטורעמישע סוכה ביי זיך אין פלוין, אלזא ער נעמט זיך בויען זיין סוכה, דא קומט אריין א שטיקל פלאפ... אונזער ש'יאסל איז נישט קיין שלימזל, ער האט גראדע צוויי רעכטע הענט, סאו קיין פלאפס וועגן בויען א סוכה קעמען נישט שרייבן, וואס יא, ש'יאסל פירט זיך צו הענגען פאמפקינס אין זיין סוכה, צוויי סיבות, איינס ווייל ער גלייכט זייער שטארק די מאנסטערישע פרי, צווייטנס טוט ער עס לעילוי נשמת זיין חבר ר' אליעזר פאמפקין ז'ל
סאו הענגען פאמפקינס איז שוין נישט אזא גרינגע זאך, ס'פאדערט זיך אסאך כח אין מוח אז די פאמפקינס זאלן נישט אראפפאלן אינמיטן יו'ט אין שעדיגן מענטשן, אדער עסן חלילה
אלזא.... (צום פיפטן מאל...) ש'יאסל ברענגט אריין א טשערי פיקער אין זיין סוכה, אין נעמט זיך צום מעמד 'תליית הפאמפקינים' דער מעמד גייט אריין אין קראפט תיקף ווען ש'יאסל בענטש די פאמפקינס מיט זודיגע טרערן אין ווארנט זיי אן, 'אישי כהן גדול'....
די טשערי פיקער האט ער געדונגען פון זיין חבר 'נחום מנחם תנחום' חבירו הנ'ל האט א ביזנעס אין די קעטסקילס פון פארקויפן מיסטער קלין, מוירפי, דיבלאזיא, אין נאך געוויסע שעדליכע סובסטאנצישע פערזענליכקייטן,
ש'יאסל שטייט אויפן טשערי פיקער מיט שפריגענדיגע עקסטאז, ער האט אן זיין טיש בעקיטשע אויסגעגראדט זיין הויקער, געמאכט שיף די לעפצן, אראפגענומען די שוועמל פון קאפ, אין עווריטינג איז פולי סעט אפ פאר די 'סוכה-פאמפקין- ש'יאסל' אפאראציע, ער פאנגט אן צו האקן שטיקער, מ'הענגט איינס נאכן צווייטן, אינמיטן קומט אריין א קליינער ספאניאלא, ער גייט צו צו אונזער ש'יאסל אין פארלאנגט ער זאל פאר א רגע אראפקומען פון ס'טשערי פיקער'נען ש'יאסל טראכט פארווא נישט, אין שפאנט אראפ, נישט פארן צוריק טייט מאכן זיין פאסיק,
דער ספאניאלא גייט צו צום רעדל אין נעמט ארויס פון די ראבער אונטערן קלאטש א פיצקעלע יו עס בי, אין שפאצירט אוועק צו שאק פון ש'יאסל, פאר ער קומט אן צום טיר זאגט ער פאר ש'יאסל 'זאג דיין באסס, אז טאני איז דא געווען, אין ער זאגט אז נארטוואסער איז אין מזרח' אין ער גייט ארויס
ווי נאר ער האלט ביים טיר שפרינגט ארויס א ריזיגער מאן א שווארטצער מיט שפיגלדיג ווייסע ציינער, אין כאפט אן דעם שטינקער, פאקט ארויף אויף די אקסלען אין גרייט זיך אפצוטראגן פון שטח מיט דעם בחור אין די האנט,
יענע סעקונדע האט אויף זיין קאפ געלאנדעט א זאפטיגן פאמפקין,
פאר ער האט זיך ארינטיעטעט, זענען שוין געשטאנען ארום אים צענדליגער יונגעלייט, מיט וואלקי טאלקי'ס, אין אים אראפגעהאלטן, די ערשטע זאך האט ער באקומען א פליק אין זיין נאניע פאר ווילן צוכאפן אונזער באליבטע שול גוי, צווייטנס פארלאנגען די יונגעלייט אז זיי דארפן שוין צוריק די יו עס בי פון חמשה חומשי תורה ע'פ כ'ק אדמו'ר שליט'א, דער גוי האלט זיך ביי זיינס, דער יו עס בי גייט נישט ארויס פון זיינע הענט!
די לעצטע סעקונדע פאר די יונגעלייט שטארק זיך אויף אים לייגט ער ארויף זיין גאן אויף ש'יאסל'ס אקסל נעמענדיג אים אלס האסטעדש, די עסקנים האבן זיך גענומען שרייען וואו וואו וואו, מיטן פלאן אז דער צדיק זאל זיך דערשרעקן, אבער ס'העלפט נישט קיין כי הוא זה, (טערעסאנט פארוואס....)
דער מצב איז געווארן קריטיש, דער גוי שרייט אז ער גיבט נישט ארויס ש'יאסל נאר אויב מען מאכט פריי דעם שטח, די עסקנים זאגן אז אן די יו עס בי איז נישט דא פון וואס צו רעדן, דער גוי שרייט אין די עסקנים טרייען צו מאכן סדר, שמערל פון די גאר דרייסטע עסקנים מאכט אזא פלינקע-בעוועגונג-שטויס-עמאודשי אבער משום איזה סיבה שהוא האט עס דעם גוי כלל נישט אנגעשראקן, נאך שעות פארצווייפלונג, גיסן הייסע בליי אויפן פלאץ, ווארפן פצעי אויפן גוי, אריינשמוגלען א זרוע אין ש'יאסל'ס לינקע טאש, האט דער גוי געגעבן א שטויס א פאמפקין מיט זיין פיס, אין אינמיטן די צומישעניש האט ער אויסגענוצט צו אנטלויפן, מיטן יו עס בי,
-----
פארוואס האט דער גוי געדארפט דעם יו עס בי? וויאזוי איז עס אנגעקומען צו ש'יאסל'ס סוכה? אין וואס איז די צעטל אין ר' תנחום'ס קעיק? וואס האט זיך דארט אויסגעלאזט? אויך פארוואס איך האלט די ווייסע דשעק ענד דשיל קוקיס זענען בעסער פון די שווארצע,
דאס אלעס איז ביזדערווייל א מיסטעריע.....
ווי פארשטענדליך, פונקט ווי אלע חלומות וואס מען וועקט זיך אויף אינמיטן בלייבן א מיסטעריע.
אז איך ווער ראש הקהל וועט די מיסטעריע ווערן געלייזט,
מ'ביי!