אידישע וועלט פארומס

אזוי ווי אייביג קומסטו ווייטער אריין מעכטיג. שכרך הרבה מאוד
איך האב געהערט פון א ... איד, א חסידישע איד,א זקן און א נשוא פנים וואס איז ..... פארציילט ער מיר אז ער האט א זון ... (א מחנך, און א מרביץ תורה) וואס האט עם שוין נישט גערופן זינט קרוב צו א יאר. וכדי בזיון וקצף.
אין א דור וואס אזא התנהגות קען פאסירן איז עס ממש א חוב קדוש מעוורר זיין מער איבער דעם. איך וויל מלמד זכות זיין אז ווען מיר וואלטן טאקע ריכטיג אויסגעפירט דעם רופן טעגליך וואלט אזא מעשה נישט געקענט פאסירן.
איך וויל דערביי ארויסברענגן א נקודה וואס איך שפיר ביי מיר אז ווען איך קלינג מיין טאטע קען איך שפירן אז איך האב שוין גערעדט און זיך אינטערסירט און מיטגעטיילט אונזערע לעבן. אבער אסאך פארפעל איך אין אזא פאל צו רופן אויך די מאמע, וכן להיפוך. די אמת איז אז ביידע זענען השווה כבודם לכבוד המקום.

מי חכם האט געשריבן:

הייליג און וויכטיג

פארוואס אין פארברענגען?

פראקטיש האט געשריבן:

זייער א שיינער אשכול און א וויכטיגע נושא.

פון ווי קומט די געדאנק אז מ'דארף וויזיטן אדער רופן יעדן טאג? כ'האב נאך אזוינס נישט געהערט, ביי מיין טאטן האב איך דאס נישט געזעהן.

אגב, איז לכאורה די זעלבע חיוב חל אויפן שווער אלץ כבוד חמיו, איך גלייב נישט אז איינער דא גייט אנרופן דעם שווער יעדן טאג צו פארציילן וואס עא האט געגעסן פאר פרישטאג.

די יעדן טאג סאונד איבערגעטריבן.

פראקטיש האט געשריבן:

זייער א שיינער אשכול און א וויכטיגע נושא.

פון ווי קומט די געדאנק אז מ'דארף וויזיטן אדער רופן יעדן טאג? כ'האב נאך אזוינס נישט געהערט, ביי מיין טאטן האב איך דאס נישט געזעהן.

אגב, איז לכאורה די זעלבע חיוב חל אויפן שווער אלץ כבוד חמיו, איך גלייב נישט אז איינער דא גייט אנרופן דעם שווער יעדן טאג צו פארציילן וואס עא האט געגעסן פאר פרישטאג.

די יעדן טאג סאונד איבערגעטריבן.

גבריאל האט געשריבן:

פראקטיש האט געשריבן:

זייער א שיינער אשכול און א וויכטיגע נושא.

פון ווי קומט די געדאנק אז מ'דארף וויזיטן אדער רופן יעדן טאג? כ'האב נאך אזוינס נישט געהערט, ביי מיין טאטן האב איך דאס נישט געזעהן.

אגב, איז לכאורה די זעלבע חיוב חל אויפן שווער אלץ כבוד חמיו, איך גלייב נישט אז איינער דא גייט אנרופן דעם שווער יעדן טאג צו פארציילן וואס עא האט געגעסן פאר פרישטאג.

די יעדן טאג סאונד איבערגעטריבן.

ווי אפט בוסטו מחיוב צו טוהן צדקה? חסד? איך מיין די חפץ חיים שרייב מינומום איינמאל א טאג. לכאורה כיבוד אב און די זעלבע אלע מצוות וואס איז נישט ארויסגעשריבן א צייט איז איין מאל א טאג.

זה שמאכילו ומשקהו משל אב ואם אם יש לו. ואם אין לאב ויש לבן – כופין אותו וזן אביו כפי מה שהוא יכול. ואם אין לבן אינו חייב לחזר על הפתחים להאכיל את אביו. אבל חייב לכבדו בגופו אף על פי שמתוך כך בטל ממלאכתו ויצטרך לחזר על הפתחים.

פראקטיש האט געשריבן:

גבריאל האט געשריבן:

פראקטיש האט געשריבן:

זייער א שיינער אשכול און א וויכטיגע נושא.

פון ווי קומט די געדאנק אז מ'דארף וויזיטן אדער רופן יעדן טאג? כ'האב נאך אזוינס נישט געהערט, ביי מיין טאטן האב איך דאס נישט געזעהן.

אגב, איז לכאורה די זעלבע חיוב חל אויפן שווער אלץ כבוד חמיו, איך גלייב נישט אז איינער דא גייט אנרופן דעם שווער יעדן טאג צו פארציילן וואס עא האט געגעסן פאר פרישטאג.

די יעדן טאג סאונד איבערגעטריבן.

ווי אפט בוסטו מחיוב צו טוהן צדקה? חסד? איך מיין די חפץ חיים שרייב מינומום איינמאל א טאג. לכאורה כיבוד אב און די זעלבע אלע מצוות וואס איז נישט ארויסגעשריבן א צייט איז איין מאל א טאג.

איך ווייס נישט, קיינמאל געהערט אז כיבוד אב ואם דארף מען טוהן יומית, אדרבה ברענג א מקור דערויף.

און אויב יא איז דאס אויך גילטיג צום שווער? אדער קען מען יוצא זיין די טעגליכע התחייבות צו איינער פון די פיר? פאטער, מוטער, שווער, שוויגער.

דאס דארף קלארקייט מיט מקורות.

אוודאי איז ווי מער אלץ בעסער, איך רעדט פון די מינימום התחייבות.

יידישע קהילות האט געשריבן:

פראקטיש האט געשריבן:

גבריאל האט געשריבן:

פראקטיש האט געשריבן:

זייער א שיינער אשכול און א וויכטיגע נושא.

פון ווי קומט די געדאנק אז מ'דארף וויזיטן אדער רופן יעדן טאג? כ'האב נאך אזוינס נישט געהערט, ביי מיין טאטן האב איך דאס נישט געזעהן.

אגב, איז לכאורה די זעלבע חיוב חל אויפן שווער אלץ כבוד חמיו, איך גלייב נישט אז איינער דא גייט אנרופן דעם שווער יעדן טאג צו פארציילן וואס עא האט געגעסן פאר פרישטאג.

די יעדן טאג סאונד איבערגעטריבן.

ווי אפט בוסטו מחיוב צו טוהן צדקה? חסד? איך מיין די חפץ חיים שרייב מינומום איינמאל א טאג. לכאורה כיבוד אב און די זעלבע אלע מצוות וואס איז נישט ארויסגעשריבן א צייט איז איין מאל א טאג.

איך ווייס נישט, קיינמאל געהערט אז כיבוד אב ואם דארף מען טוהן יומית, אדרבה ברענג א מקור דערויף.

און אויב יא איז דאס אויך גילטיג צום שווער? אדער קען מען יוצא זיין די טעגליכע התחייבות צו איינער פון די פיר? פאטער, מוטער, שווער, שוויגער.

דאס דארף קלארקייט מיט מקורות.

אוודאי איז ווי מער אלץ בעסער, איך רעדט פון די מינימום התחייבות.

צו עס איז ממש דא א מצוה פון "יעדן טאג"? ווייסעך נישט, אבער פארוואס זאלן מיר נישט אריינכאפן אזא מצוה טעגליך?
(איך וויל פרעגן די יידן וואס זענען ל"ע אין די ערשטע יאר נאך זייער טאטן אדער מאמען [זאלן אלע יידן זוכה זיין צו אריכות ימים ושנים] צו זיי לאזן אויס אפילו איין טאג פון מקיים זיין "מכבדו במותו" מיטן דאווענען פארן עמוד, זאגן קדיש, לערנען משניות אאז"וו, נו, זאלן מיר דאס נישט טוהן בשעת מיר האבן די זכיה זיי מכבד צו זיין בחייהם?!)

אבער איצט וויל איך צוברענגען א שטיקל הלכה'דיגע מקור, טאקע אויף בכל יום.
תלמוד בבלי מסכת יומא דף עז עמוד ב
תנו רבנן: ההולך להקביל פני אביואו פני רבו, או פני מי שגדול ממנו - עובר עד צוארו במים, ואינו חושש.
און אזוי ווערט ג'פסקנט אין שולחן ערוך אורח חיים הלכות שבת סימן שא סעיף ד
היה הולך לדבר מצוה כגון: להקביל פני רבו או פני מי שגדול ממנו בחכמה, יכול לעבור בה. דער משנ"ב לייגט צו " והוא הדין אביו - גמרא ".
און באמת אזוי איז קלאר אין אנדערע מקומות אין שלחן ערוך - שולחן ערוך אורח חיים תריג, ה; שולחן ערוך אורח חיים תקנד, יב וואו עס שטייט ארויס - אזוי ווי אין די גמרא - "אביו".

אין באור הלכה ברענגט צו דעם מגן אברהם ווי אפט איז דער חיוב פון קבלת פני רבו/אביו. דער מגן אברהם שרייבט אז יום טוב איז עס א חיוב און שבת איז בלויז א מצוה. דער באור הלכה דינגט זיך און שרייבט אז אויב איז מען נאנט איז דא חיוב אויך שבת און ראש חדש, און אז מ'איז ווייט איז מען מחויב נאר יום טוב.
דערנאך ברענגט ער פון ריטב"א אז אלעס ווענדט זיך "ווי" נאנט מ'איז, " כי אם הוא בעיר חייב לראותו בכל יוםולא סגי בלאו הכי ". דאס מיינט אז אויב מ'איז אין שטאט איז דא א חיוב מקבל זיין פני רבו/אביו יעדן טאג!!
עס איז משמע אז דער באור הלכה פסק'נט אזוי להלכה!
ממילא אויב איינער וואוינט אין דעם זעלבן שטאט איז זיכער כדאי ער זאל אריבערגיין צו זיינע עלטערן יעדן טאג.
אבער אפילו אויב ער וואוינט אין א צווייטע שטאט, איז דאך דער טעלאפאן זייער נאנט, כי קרוב אליך הדבר מאד בפיך..., איז זייער מסתבר צו זאגן אז עס איז א חיוב צו רופן יעדן טאג. ועכ"פ א גרויסע מצוה זיכער!

פראקטיש האט געשריבן:

פון ווי קומט די געדאנק אז מ'דארף וויזיטן אדער רופן יעדן טאג? כ'האב נאך אזוינס נישט געהערט, ביי מיין טאטן האב איך דאס נישט געזעהן.

אגב, איז לכאורה די זעלבע חיוב חל אויפן שווער אלץ כבוד חמיו

צווייפעל האט געשריבן:

פראקטיש האט געשריבן:

פון ווי קומט די געדאנק אז מ'דארף וויזיטן אדער רופן יעדן טאג? כ'האב נאך אזוינס נישט געהערט, ביי מיין טאטן האב איך דאס נישט געזעהן.

אגב, איז לכאורה די זעלבע חיוב חל אויפן שווער אלץ כבוד חמיו

איבערגעליינט די פאר ווערטער אפאר מאל.... מיינע קינדער וועלן בעזהשי"ת דאס נישט קענען שרייבן.... (האפענטליך וועלן זיי מיך מער מכבד זיין......)

א שווער איז נישט נייגעריג זיין איידעם זאל אים רופן, עלטערן גייען אויס צו הערן פון די קינדער.

יידישע קהילות האט געשריבן:

אבער איצט וויל איך צוברענגען א שטיקל הלכה'דיגע מקור, טאקע אויף בכל יום.
תלמוד בבלי מסכת יומא דף עז עמוד ב
תנו רבנן: ההולך להקביל פני אביואו פני רבו, או פני מי שגדול ממנו - עובר עד צוארו במים, ואינו חושש.
און אזוי ווערט ג'פסקנט אין שולחן ערוך אורח חיים הלכות שבת סימן שא סעיף ד
היה הולך לדבר מצוה כגון: להקביל פני רבו או פני מי שגדול ממנו בחכמה, יכול לעבור בה. דער משנ"ב לייגט צו " והוא הדין אביו - גמרא ".
און באמת אזוי איז קלאר אין אנדערע מקומות אין שלחן ערוך - שולחן ערוך אורח חיים תריג, ה; שולחן ערוך אורח חיים תקנד, יב וואו עס שטייט ארויס - אזוי ווי אין די גמרא - "אביו".

צווייפעל האט געשריבן:

פראקטיש האט געשריבן:

פון ווי קומט די געדאנק אז מ'דארף וויזיטן אדער רופן יעדן טאג? כ'האב נאך אזוינס נישט געהערט, ביי מיין טאטן האב איך דאס נישט געזעהן.

אגב, איז לכאורה די זעלבע חיוב חל אויפן שווער אלץ כבוד חמיו

איבערגעליינט די פאר ווערטער אפאר מאל.... מיינע קינדער וועלן בעזהשי"ת דאס נישט קענען שרייבן.... (האפענטליך וועלן זיי מיך מער מכבד זיין......)

א שווער איז נישט נייגעריג זיין איידעם זאל אים רופן, עלטערן גייען אויס צו הערן פון די קינדער.

פראקטיש האט געשריבן:

די נקודה איז אז מיינע עלטערן האבן ליידער נישט געקענט זעהן זיינע עלטערן מקיים זיין די דאזיגע מצוה צוליב וואס מיינע עלטערן האבן נישט געהאט קיין זיידעס, אזויווי דאס רוב פון אונז ליידער.

איך כ'האב עס געזאגט פאר מיין פאטער ווען ער האט זיך צופליקט פאר זיין טאטן לעת זקנתו אז פאר אונז גייט עס זיין גרינגער (האפנטליך) ווי פאר אים ווייל אונז זעה מיר בעין וויאזוי ער טוט עס פאר זיין טאטן מיט אן אבנארמאלע מסירת נפש, משא"כ ער האט דאס נישט געזעהן ביי זיין טאטן, קיין מסורה האבן זיי נעבעך נישט געהאט דערויף.