Re: אידישע ווערטער וואס די עולם מאכט טעותים דערביי.
שלמה האט שוין דא מסביר געווען…טוט זיך...? האט געשריבן:וואס זענען די באדייטן ?יצחק אייזיק האט געשריבן:צוויי אנדערע באדייטןפיפיות האט געשריבן:עטליכע - איטליכער
די אחראים: יאנאש , אור המקיף , אחראי , געלעגער
שלמה האט שוין דא מסביר געווען…טוט זיך...? האט געשריבן:וואס זענען די באדייטן ?יצחק אייזיק האט געשריבן:צוויי אנדערע באדייטןפיפיות האט געשריבן:עטליכע - איטליכער
קיין איינע איז נישט קיין טעות, יש אומרים, וי"א ככהזאגער האט געשריבן:געזעצןגעזעסן
געוועןגעוועזן
מהיכן דנתנו? עס איז דומה= עס ענדלט. אויב אזוי פארוואס דארף ארויספאלן דער דל"ת ביי ענדליך?דניאל אויערבאך האט געשריבן:דער עולם מישט אויך אויס צווישן ענליך און ענדליך.
ענליך (אן א ד') איז דומה, similar,
ענדליך (מיט א ד') איז finally
רוב פון די טעותים ליגן אין דעם אשכול…בועז האט געשריבן:עס איז פארהאן נאך הונדרעטער אזעלכע וואס מ'דארף זיי צוזאמנעמען אל פונדק אחד
נישט ממש געזעהן רעדן דארט פון די סארט.היסטאריש האט געשריבן:רוב פון די טעותים ליגן אין דעם אשכול…בועז האט געשריבן:עס איז פארהאן נאך הונדרעטער אזעלכע וואס מ'דארף זיי צוזאמנעמען אל פונדק אחד
גראדע יא געטראפן אפאר, אבער קענסט אויך קוקן אין דעם אשכול…בועז האט געשריבן:נישט ממש געזעהן רעדן דארט פון די סארט.היסטאריש האט געשריבן:רוב פון די טעותים ליגן אין דעם אשכול…בועז האט געשריבן:עס איז פארהאן נאך הונדרעטער אזעלכע וואס מ'דארף זיי צוזאמנעמען אל פונדק אחד
די גרייז פון שרייבן קארן ווערט מער און מער, יעדעס מאל איך זעה אז מ’גנבט קארן אין מאנטרעאל, וואונדערט עס מיר פארוואס מ’לאזט די גראסערי ארדער אויפן גאס.גרשון האט געשריבן:ס'ווענדט זיך נישט דווקא אין דעם. קאר קען זיכער פאררעכנט ווערן אלס אידיש, אבער נאך אלץ באפארצוגן רוב שרייבערס אין לשון-רבים קארס. דער ס' פאר לשון-רבים איז שוין דא אין אידיש נאך פאר מ'איז געקומען קיין אמעריקע, און בפרט היינט איז עס דא איז פיל ווערטער.שלמה הילדעסהיימער האט געשריבן:קארס/קארן ווענדט זיך צי מען קען פאררעכענען 'קאר' אלס א אידיש ווארט.
דאס זעלבע איז אויך טראָק/טראָקס.
"ענדלט" איז מעגליך אויך נישט ריכטיג, נאר היות ס'האט נישט קיין קאמפעטישאן איז עס געבליבן אומריכטיג, משא"כ "ענליך".... כ'וואלט אויך נישט געשריבן "ענלט", אבער איך מיר קלינגט אויך אזוי ווי @אויערבאך.בועז האט געשריבן:מהיכן דנתנו? עס איז דומה= עס ענדלט. אויב אזוי פארוואס דארף ארויספאלן דער דל"ת ביי ענדליך?דניאל אויערבאך האט געשריבן:דער עולם מישט אויך אויס צווישן ענליך און ענדליך.
ענליך (אן א ד') איז דומה, similar,
ענדליך (מיט א ד') איז finally
נאכקוקנדיג אין אלטן לעקסיקאן, וכן אויף גאגל, זע איך נישט בכלל דאס ווארט "ענדלט" אדער "ענדלן", וואס איז ווארשיינליך א גאנץ נייע ווארט, געבויעט אויף דאס ווארט "ענליך", וואס איז טייטש "דומה" אין לשה"ק, אדער "סימילער" אין ענגליש.קאריץ האט געשריבן:"ענדלט" איז מעגליך אויך נישט ריכטיג, נאר היות ס'האט נישט קיין קאמפעטישאן איז עס געבליבן אומריכטיג, משא"כ "ענליך".... כ'וואלט אויך נישט געשריבן "ענלט", אבער איך מיר קלינגט אויך אזוי ווי @אויערבאך.בועז האט געשריבן:מהיכן דנתנו? עס איז דומה= עס ענדלט. אויב אזוי פארוואס דארף ארויספאלן דער דל"ת ביי ענדליך?דניאל אויערבאך האט געשריבן:דער עולם מישט אויך אויס צווישן ענליך און ענדליך.
ענליך (אן א ד') איז דומה, similar,
ענדליך (מיט א ד') איז finally
זע דא .קאריץ האט געשריבן:נאכקוקנדיג אין אלטן לעקסיקאן, וכן אויף גאגל, זע איך נישט בכלל דאס ווארט "ענדלט" אדער "ענדלן", וואס איז ווארשיינליך א גאנץ נייע ווארט, געבויעט אויף דאס ווארט "ענליך", וואס איז טייטש "דומה" אין לשה"ק, אדער "סימילער" אין ענגליש.קאריץ האט געשריבן:"ענדלט" איז מעגליך אויך נישט ריכטיג, נאר היות ס'האט נישט קיין קאמפעטישאן איז עס געבליבן אומריכטיג, משא"כ "ענליך".... כ'וואלט אויך נישט געשריבן "ענלט", אבער איך מיר קלינגט אויך אזוי ווי @אויערבאך.בועז האט געשריבן:מהיכן דנתנו? עס איז דומה= עס ענדלט. אויב אזוי פארוואס דארף ארויספאלן דער דל"ת ביי ענדליך?דניאל אויערבאך האט געשריבן:דער עולם מישט אויך אויס צווישן ענליך און ענדליך.
ענליך (אן א ד') איז דומה, similar,
ענדליך (מיט א ד') איז finally
משא"כ "ענדליך" - איז א צווייגל פונעם שורש "ענדע", וואס איז פשט "סוף", און פון דעם איז דא א געוואלד פון ווערטער, ענדע, ענדערונג, ענדליך, וואס אלע האבן "ענליכע" באדייטן.
אויב איינער קען אריינקומען מער קלאר אויף די שורש פון "ענליך" וואלט איך הנאה געהאט.
זע איך.היסטאריש האט געשריבן:זע דא .קאריץ האט געשריבן:נאכקוקנדיג אין אלטן לעקסיקאן, וכן אויף גאגל, זע איך נישט בכלל דאס ווארט "ענדלט" אדער "ענדלן", וואס איז ווארשיינליך א גאנץ נייע ווארט, געבויעט אויף דאס ווארט "ענליך", וואס איז טייטש "דומה" אין לשה"ק, אדער "סימילער" אין ענגליש.קאריץ האט געשריבן:"ענדלט" איז מעגליך אויך נישט ריכטיג, נאר היות ס'האט נישט קיין קאמפעטישאן איז עס געבליבן אומריכטיג, משא"כ "ענליך".... כ'וואלט אויך נישט געשריבן "ענלט", אבער איך מיר קלינגט אויך אזוי ווי @אויערבאך.בועז האט געשריבן:מהיכן דנתנו? עס איז דומה= עס ענדלט. אויב אזוי פארוואס דארף ארויספאלן דער דל"ת ביי ענדליך?דניאל אויערבאך האט געשריבן:דער עולם מישט אויך אויס צווישן ענליך און ענדליך.
ענליך (אן א ד') איז דומה, similar,
ענדליך (מיט א ד') איז finally
משא"כ "ענדליך" - איז א צווייגל פונעם שורש "ענדע", וואס איז פשט "סוף", און פון דעם איז דא א געוואלד פון ווערטער, ענדע, ענדערונג, ענדליך, וואס אלע האבן "ענליכע" באדייטן.
אויב איינער קען אריינקומען מער קלאר אויף די שורש פון "ענליך" וואלט איך הנאה געהאט.
עפעס זאגסטו, דיינע רייד זענען שטארק מסתברקאריץ האט געשריבן:זע איך.
פון אלע מראי מקומות שרייבט קיינער נישט פון ווי דאס ווארט "ענדלט" איז באשאפן.
אבער די מקור וואס שטייט דארט, איז 'ענליך' איז ווי 'איינליך' משורש פונעם נומער 'איין', וואס נעמט אריין 'איינציג', 'אייניג', וואס די ווארט 'אייניג' אליין חוץ די אפטייטש דערפון וואס איז ממש 'אייניג' מיט 'ענליך', ווערט עס אויך גענוצט אין 'פאראייניגט' וכדו'.
לפ"ז איז מיין אפשאצונג ריכטיג, אז "ענדלט" איז גאנץ א נייע ווארט און איז טאקע פארגרייזט. ריכטיג וואלט געווען "משה 'ענלט' שטארק צו זיין ברודער, וואס טוט 'ענלען' צום זיידן ר' געציל ע"ה".
ש'כח.פראקטיש האט געשריבן:עפעס זאגסטו, דיינע רייד זענען שטארק מסתברקאריץ האט געשריבן:זע איך.
פון אלע מראי מקומות שרייבט קיינער נישט פון ווי דאס ווארט "ענדלט" איז באשאפן.
אבער די מקור וואס שטייט דארט, איז 'ענליך' איז ווי 'איינליך' משורש פונעם נומער 'איין', וואס נעמט אריין 'איינציג', 'אייניג', וואס די ווארט 'אייניג' אליין חוץ די אפטייטש דערפון וואס איז ממש 'אייניג' מיט 'ענליך', ווערט עס אויך גענוצט אין 'פאראייניגט' וכדו'.
לפ"ז איז מיין אפשאצונג ריכטיג, אז "ענדלט" איז גאנץ א נייע ווארט און איז טאקע פארגרייזט. ריכטיג וואלט געווען "משה 'ענלט' שטארק צו זיין ברודער, וואס טוט 'ענלען' צום זיידן ר' געציל ע"ה".
קאריץ האט געשריבן:זע איך.היסטאריש האט געשריבן:זע דא .קאריץ האט געשריבן:נאכקוקנדיג אין אלטן לעקסיקאן, וכן אויף גאגל, זע איך נישט בכלל דאס ווארט "ענדלט" אדער "ענדלן", וואס איז ווארשיינליך א גאנץ נייע ווארט, געבויעט אויף דאס ווארט "ענליך", וואס איז טייטש "דומה" אין לשה"ק, אדער "סימילער" אין ענגליש.קאריץ האט געשריבן:"ענדלט" איז מעגליך אויך נישט ריכטיג, נאר היות ס'האט נישט קיין קאמפעטישאן איז עס געבליבן אומריכטיג, משא"כ "ענליך".... כ'וואלט אויך נישט געשריבן "ענלט", אבער איך מיר קלינגט אויך אזוי ווי @אויערבאך.בועז האט געשריבן:מהיכן דנתנו? עס איז דומה= עס ענדלט. אויב אזוי פארוואס דארף ארויספאלן דער דל"ת ביי ענדליך?
משא"כ "ענדליך" - איז א צווייגל פונעם שורש "ענדע", וואס איז פשט "סוף", און פון דעם איז דא א געוואלד פון ווערטער, ענדע, ענדערונג, ענדליך, וואס אלע האבן "ענליכע" באדייטן.
אויב איינער קען אריינקומען מער קלאר אויף די שורש פון "ענליך" וואלט איך הנאה געהאט.
פון אלע מראי מקומות שרייבט קיינער נישט פון ווי דאס ווארט "ענדלט" איז באשאפן.
אבער די מקור וואס שטייט דארט, איז 'ענליך' איז ווי 'איינליך' משורש פונעם נומער 'איין', וואס נעמט אריין 'איינציג', 'אייניג', וואס די ווארט 'אייניג' אליין חוץ די אפטייטש דערפון וואס איז ממש 'אייניג' מיט 'ענליך', ווערט עס אויך גענוצט אין 'פאראייניגט' וכדו'.
לפ"ז איז מיין אפשאצונג ריכטיג, אז "ענדלט" איז גאנץ א נייע ווארט און איז טאקע פארגרייזט. ריכטיג וואלט געווען "משה 'ענלט' שטארק צו זיין ברודער, וואס טוט 'ענלען' צום זיידן ר' געציל ע"ה".
ברוך לחונן הדעת, כ'מיין אז אויפגעקומען מיט "ענדלט" און "ענדלען", ס'איז יא ריכטיג.פראקטיש האט געשריבן: