ישרן האט געשריבן:
ועוד יותר מזה. בולגורייער רב האט דאס נישט געשריבן כדי עס זאל געדריקט ווערן, נאר אלס א פריוואטער בריוו. ברויך מען שוקל זיין צו עס איז ראוי געדריקט צו ווערן. איך בין זיכער אז זיי האבן געפרעגט דעתו של בנו האדמור שליט"א.
ס׳וואלט מיר געווען אינטרעסאנט צו הערן אויב איינער ווייסט צו זאגן מיט א קראנטקייט אז בעלזער רב זז״ג זאל ווען האבן א פראבלעם אז מ׳זאל דערמאנען רב קוק בכתב
אוהב ספרים האט געשריבן:
חלפה עברה תקופה והספר יצא לאור. שני כרכים מושקעים ביותר, איכותיים ממש, כ-1500 עמודים מקיפים. באמת מלאכת מחשבת של העלאת בעל השמועה כנגדנו. כל פרט מחיי הרב רוקח לובן היטב, כל דמות עמה נפגש זכתה לטיפול, כל עיירה בה ביקר קיבלה מקום.
און וואס איז מיט נאך פיל נושאים וואס מען האט צענזורט?? לדוגמת די התישבות אין מונקאטש וואס האט זוכה געווען נאר צו א פאר געציילטע בלעטער, ועוד כהנה דברים שכל בר בי רב יודע שאין כאן מקומן ללבן. כמובן קען מען נישט אלעס שרייבן אין א ספר, ופשוט.
לדעתי איז דאס ממש א נארישע טענה..
(אט דאס רופט זיך טאבו-המזרחי)
התיישבות אין מונקאטש איז נישט נוגע צו זיין תולדות. בעיקר צום תולדות פון זיין פאטער.
ישרן האט געשריבן:
ועוד יותר מזה. בולגורייער רב האט דאס נישט געשריבן כדי עס זאל געדריקט ווערן, נאר אלס א פריוואטער בריוו. ברויך מען שוקל זיין צו עס איז ראוי געדריקט צו ווערן. איך בין זיכער אז זיי האבן געפרעגט דעתו של בנו האדמור שליט"א.
ס׳וואלט מיר געווען אינטרעסאנט צו הערן אויב איינער ווייסט צו זאגן מיט א קראנטקייט אז בעלזער רב זז״ג זאל ווען האבן א פראבלעם אז מ׳זאל דערמאנען רב קוק בכתב
קענסט אריינגיין אליין פרעגן....., למעשה זעהסטו דאך אז מען האט עס נישט אריינגעלייגט,וואס דארפסטו מער פון דעם
ישרן האט געשריבן:
ועוד יותר מזה. בולגורייער רב האט דאס נישט געשריבן כדי עס זאל געדריקט ווערן, נאר אלס א פריוואטער בריוו. ברויך מען שוקל זיין צו עס איז ראוי געדריקט צו ווערן. איך בין זיכער אז זיי האבן געפרעגט דעתו של בנו האדמור שליט"א.
ס׳וואלט מיר געווען אינטרעסאנט צו הערן אויב איינער ווייסט צו זאגן מיט א קראנטקייט אז בעלזער רב זז״ג זאל ווען האבן א פראבלעם אז מ׳זאל דערמאנען רב קוק בכתב
אפילו אויב ער האט נישט קיין פראבלעם מיט דעהם, מיינט נאך נישט אז סקומט אריין אונם ספר... ס'איז דא הונדערטע צו טויזנטע בריוון פון בילגורייער רב זי"ע, פשוט און קלאר אז נישט יעדע איינס געהערט אין א ספר וואס מ'דרוקט איבער איהם. אן קיין שום קשר צו דעם צו מ'האט א פראבלעם מיט דאס דרוקן צי נישט. ובפרט אזא בריוו.
מיין מיינונג ! עס איז דא א ספר וואס הייסט איגרות הראי׳ה דאס איז בריעף וואס גדולי ישראל האבען געשריבען צו הרב קוק , איך האב דער ספר , עס איז דא דארט בריעף פין אלע גדולי ישראל , חסידישע רביס אין ליטווישע גדולים אין חוץ לארץ אין אויך פין גדולים וואס זענען געווען פין די עדה החרדית , די טיטלען וואס מען שרייבט אויף עם איז ווי פאר די גרעסטע , האב איך אמאל געפרעגט א סאטמערע חסיד וואס איז די פשט , האט ער מיר געזאגט אז זיי אלע האבען געדארפט אנקומען צו עם אין צו זיין השתדלת פאר אידען מיט געלט אדער סערטיפעקען אריין צו קומען קיין ארץ ישראל , פין אסאך פין די גדולים האט מען געדרוקט תולדות ספרים אבער די בריעף פין רב קוק איז נישט געדריקט ! אזוי אויך ביי די בריעף פין די בילגערייער רב צו עם האט מען עס נישט געדרוקט ! די ספר איז פין די תולדות פין בילגערייער רב אין די מחלוקה אין מונקאטש קומט נישט דארט אריין !
ארי וואהרמאן האט געשריבן:
מיין מיינונג ! עס איז דא א ספר וואס הייסט איגרות הראי׳ה דאס איז בריעף וואס גדולי ישראל האבען געשריבען צו הרב קוק , איך האב דער ספר , עס איז דא דארט בריעף פין אלע גדולי ישראל , חסידישע רביס אין ליטווישע גדולים אין חוץ לארץ אין אויך פין גדולים וואס זענען געווען פין די עדה החרדית , די טיטלען וואס מען שרייבט אויף עם איז ווי פאר די גרעסטע , האב איך אמאל געפרעגט א סאטמערע חסיד וואס איז די פשט , האט ער מיר געזאגט אז זיי אלע האבען געדארפט אנקומען צו עם אין צו זיין השתדלת פאר אידען מיט געלט אדער סערטיפעקען אריין צו קומען קיין ארץ ישראל , פין אסאך פין די גדולים האט מען געדרוקט תולדות ספרים אבער די בריעף פין רב קוק איז נישט געדריקט ! אזוי אויך ביי די בריעף פין די בילגערייער רב צו עם האט מען עס נישט געדרוקט ! די ספר איז פין די תולדות פין בילגערייער רב אין די מחלוקה אין מונקאטש קומט נישט דארט אריין !
דער ספין איז א ריזיגע זלזול אין אלע גדולי ישראל. אלע האבן נישט נאר שיין געשריבן, נאר געפרעגט די מיינונג פון הרב קוק און זיך מתחשב געווען מיט זיין שטעלונג אין יעדער זאך אחוץ ציונות.
ארויס לאזן די מעשה אין מונקאטש מיינט בלויז נישט מחוקק זיין בספר א מחלוקת שאין לך אלא מקומו ושעתו. ארויס לאזן א בריוו צו הרב קוק איז א צענזור אין זיין מיינונג. דו האלטסט אז הרב קוק איז געווען א ?!?@? נו נו, דער בילגורייער רב דינגט זיך. צענזורירן זיין מיינונג איז א געוואלדיגע זלזול אין אים. תורה איז גענוג גרויס צו קענן אנהאלטן א מיינונגס פארשידענהייט.
When the eagles are silent, the parrots begin to jabber
ארי וואהרמאן האט געשריבן:
מיין מיינונג ! עס איז דא א ספר וואס הייסט איגרות הראי׳ה דאס איז בריעף וואס גדולי ישראל האבען געשריבען צו הרב קוק , איך האב דער ספר , עס איז דא דארט בריעף פין אלע גדולי ישראל , חסידישע רביס אין ליטווישע גדולים אין חוץ לארץ אין אויך פין גדולים וואס זענען געווען פין די עדה החרדית , די טיטלען וואס מען שרייבט אויף עם איז ווי פאר די גרעסטע , האב איך אמאל געפרעגט א סאטמערע חסיד וואס איז די פשט , האט ער מיר געזאגט אז זיי אלע האבען געדארפט אנקומען צו עם אין צו זיין השתדלת פאר אידען מיט געלט אדער סערטיפעקען אריין צו קומען קיין ארץ ישראל , פין אסאך פין די גדולים האט מען געדרוקט תולדות ספרים אבער די בריעף פין רב קוק איז נישט געדריקט ! אזוי אויך ביי די בריעף פין די בילגערייער רב צו עם האט מען עס נישט געדרוקט ! די ספר איז פין די תולדות פין בילגערייער רב אין די מחלוקה אין מונקאטש קומט נישט דארט אריין !
דער ספין איז א ריזיגע זלזול אין אלע גדולי ישראל. אלע האבן נישט נאר שיין געשריבן, נאר געפרעגט די מיינונג פון הרב קוק און זיך מתחשב געווען מיט זיין שטעלונג אין יעדער זאך אחוץ ציונות.
ארויס לאזן די מעשה אין מונקאטש מיינט בלויז נישט מחוקק זיין בספר א מחלוקת שאין לך אלא מקומו ושעתו. ארויס לאזן א בריוו צו הרב קוק איז א צענזור אין זיין מיינונג. דו האלטסט אז הרב קוק איז געווען א ?!?@? נו נו, דער בילגורייער רב דינגט זיך. צענזורירן זיין מיינונג איז א געוואלדיגע זלזול אין אים. תורה איז גענוג גרויס צו קענן אנהאלטן א מיינונגס פארשידענהייט.
אגב , איך האלט פונקט ווי דיר , מיין מיינונג איבער הרב קוק איז נישט די זעלבע ווי די מיינונג פין סאטמאר , האסט אליין געזעהן אז איך האב זיין ספר ביי מיר אינדערהיים , האב נאר געשריבען דער טעם פארוואס מען האט נישט אריינגעלייגט די בריעף !
איך האב נישט געזאגט קיין מיינונג אויף הרב קוק. איך קען זיין א סאטמארער פאר דעם אויך. איך בין נאר נישט משוכנע אז אלע גדולי ישראל זענען בדעה אחת מיט מיין רבי.
אגב, איך מיין די ספר פון וואס דו רעדסט הייסט אגרותלראי"ה.
When the eagles are silent, the parrots begin to jabber
ווען מען שרייבט נישט גארנישט איבער מאורעות תרפ"ט, ביסטו גערעכט, מען ברענגט נישט מכלומרשט ממש אלעס, אבער ווען דו שרייבטס, און דו שרייבסט אז ער האט געשיקט געלט, און מען ברענג אפילו א קאפי פון דעם קוויטינג פון הרב יונגרייז, הייסט דאס בכוונה תחלה צענזרוריט, ובפרט אז ער שרייבט נישט אויף אים אב"ד ירושלים, נאר נשיא הרבנות הראשית וואס דאס איז באמת אויכעט געווען זיין טיטל.
אוודאי צענזור וזיוף האט דרגות, לדוגמא אין ספר תולדות ויחי יוסף, האבען זיי מזייף געווען א בריעוו צו הרב דושינסקי, וואס איז געשריבען געווארען צו הרב הרצוג, דאס איז א זיוף וסילוף פון א אנדערע דרגה.
ארי וואהרמאן האט געשריבן:
מיין מיינונג ! עס איז דא א ספר וואס הייסט איגרות הראי׳ה דאס איז בריעף וואס גדולי ישראל האבען געשריבען צו הרב קוק , איך האב דער ספר , עס איז דא דארט בריעף פין אלע גדולי ישראל , חסידישע רביס אין ליטווישע גדולים אין חוץ לארץ אין אויך פין גדולים וואס זענען געווען פין די עדה החרדית , די טיטלען וואס מען שרייבט אויף עם איז ווי פאר די גרעסטע , האב איך אמאל געפרעגט א סאטמערע חסיד וואס איז די פשט , האט ער מיר געזאגט אז זיי אלע האבען געדארפט אנקומען צו עם אין צו זיין השתדלת פאר אידען מיט געלט אדער סערטיפעקען אריין צו קומען קיין ארץ ישראל , פין אסאך פין די גדולים האט מען געדרוקט תולדות ספרים אבער די בריעף פין רב קוק איז נישט געדריקט ! אזוי אויך ביי די בריעף פין די בילגערייער רב צו עם האט מען עס נישט געדרוקט ! די ספר איז פין די תולדות פין בילגערייער רב אין די מחלוקה אין מונקאטש קומט נישט דארט אריין !
דער ספין איז א ריזיגע זלזול אין אלע גדולי ישראל. אלע האבן נישט נאר שיין געשריבן, נאר געפרעגט די מיינונג פון הרב קוק און זיך מתחשב געווען מיט זיין שטעלונג אין יעדער זאך אחוץ ציונות.
ארויס לאזן די מעשה אין מונקאטש מיינט בלויז נישט מחוקק זיין בספר א מחלוקת שאין לך אלא מקומו ושעתו. ארויס לאזן א בריוו צו הרב קוק איז א צענזור אין זיין מיינונג. דו האלטסט אז הרב קוק איז געווען א ?!?@? נו נו, דער בילגורייער רב דינגט זיך. צענזורירן זיין מיינונג איז א געוואלדיגע זלזול אין אים. תורה איז גענוג גרויס צו קענן אנהאלטן א מיינונגס פארשידענהייט.
איך האב נישט געוואלט שרייבן לגופו של בריוו, אבער אז די שרייבסט וועל איך מוזן ענטפערן, שלא יאמרו. ווען די רעדסט פון 'אלע גדולי ישראל' אין די שרייסט עפעס א כלל אויף זיי, ביטע ליין איבער די רשימה פון די גדו"י וואס די שרייבסט אין זייער נאמען...
און יעצט לגבי די בריוו - קוק פונקטליך די טיטלעך וואס שטיין אין די בריוו, וועסטע זעהן אז 'לא דובים ולא יער' - 'רב האי גאון המפורסם, ראש הרבנים, כליל המדעים, פאר היחס, עוטה מעיל מידות כש"ת' וכו', כ'וויל נישט ח"ו מזלזל זיין אין איהם וממילא גיי איך דאס נישט איבערטייטשן ודי, אבער מ'קעהן דא זעהן די פונקטליכע אין רייכע פעדער פונ'ם בילגורייער רב.
יעצט, בילגורייא רב האט נישט אנגעקומען צו קיין טובה פון הרב קוק נאר פאקערט... ער האט געשיקן געלט פון שטאט בילגורייא קיין ארץ-ישראל צו שטיצן די וואוינער'ס, אין ער האט געטיילט די געלט צווישן די 2 גרויסע רבנים אין אר"י, הגרא"י קוק און הגרי"ח זאנענפעלד.
אזויווי אלעס ווערט שיין געשריבן אונם ספר 'פרשת גדולת מרדכי' - ובנוסף ווי מ'פארשטייט פין די בריוו.
איך וויל נישט בערנגען דא אנדערע 'טיטלעך' וואס ס'איז דא מבית בעלזא אויף איהם, ודי. וממילא, פון בעלזא וועסטע נישט זעהן קיין בריוון אין די אגרות זיינע.
[כ'האב מורא אז די מענטש וואס האט דאס געשריבן וועט נאר קאלע לייגן, פארקערט פון וואס ער האט געמיינט, ווייל יעצט וועט מען דארפן ארויסנעמען די אנדערע זאכן אנקעגען...]
אוהב ספרים האט געשריבן:
ווען מען שרייבט נישט גארנישט איבער מאורעות תרפ"ט, ביסטו גערעכט, מען ברענגט נישט מכלומרשט ממש אלעס, אבער ווען דו שרייבטס, און דו שרייבסט אז ער האט געשיקט געלט, און מען ברענג אפילו א קאפי פון דעם קוויטינג פון הרב יונגרייז, הייסט דאס בכוונה תחלה צענזרוריט, ובפרט אז ער שרייבט נישט אויף אים אב"ד ירושלים, נאר נשיא הרבנות הראשית וואס דאס איז באמת אויכעט געווען זיין טיטל.
אוודאי צענזור וזיוף האט דרגות, לדוגמא אין ספר תולדות ויחי יוסף, האבען זיי מזייף געווען א בריעוו צו הרב דושינסקי, וואס איז געשריבען געווארען צו הרב הרצוג, דאס איז א זיוף וסילוף פון א אנדערע דרגה.
די קענסט איין ביוגרפיה ספר פון א היימישע רב אדער נישט-קיין-חילוק וואספארא פארזענליכקייט פון די חסידישע חדר וואס האט געברענט א בריוו פין אדער צי הרב קוק ? אין מושיעם של ישראל איז דא פין די בריוון וואס סאטמארע רב האט געשריבן אדער באקומען פון די ציונים ? ס'איז דא דא צענליגע בריוון פון איהם... נאר וואס, סתם ווילסטע האקן... שיבושם לך.
און פאר ווער ס'וויל וויסן: דאס פארוואס קיינער ברענגט נישט פין איהם אין זייער פשוט. בשנות חייו האט ער נישט געהערט צי אזא קרייז וואס האט געהייסן 'דתי לאומי' וכל שום וחניכא דאית להו, נאר ער איז געווען אנגענומען ביי כמעט אלע שיכטן אין קרייזן אין אר"י, יעדער וועגן זיינע סיבות, אבער ער האט נישט געהערט אין ערגעטס פארטייאיש. ממילא איז נישט געווען קיין שום עוולה צו האבן קשר מיט איהם. נאך ער איז אוועק האבן די מזרחי'סטן איהם גענומען פאר זייער וועג ווייזער, און אז ער איז זייער'ס איז ער נישט אונזער'ס!! דאס איז פשוט פאר ווער עס וויל פארשטיין...
אוהב ספרים האט געשריבן:
ווען מען שרייבט נישט גארנישט איבער מאורעות תרפ"ט, ביסטו גערעכט, מען ברענגט נישט מכלומרשט ממש אלעס, אבער ווען דו שרייבטס, און דו שרייבסט אז ער האט געשיקט געלט, און מען ברענג אפילו א קאפי פון דעם קוויטינג פון הרב יונגרייז, הייסט דאס בכוונה תחלה צענזרוריט, ובפרט אז ער שרייבט נישט אויף אים אב"ד ירושלים, נאר נשיא הרבנות הראשית וואס דאס איז באמת אויכעט געווען זיין טיטל.
אוודאי צענזור וזיוף האט דרגות, לדוגמא אין ספר תולדות ויחי יוסף, האבען זיי מזייף געווען א בריעוו צו הרב דושינסקי, וואס איז געשריבען געווארען צו הרב הרצוג, דאס איז א זיוף וסילוף פון א אנדערע דרגה.
די קענסט איין ביוגרפיה ספר פון א היימישע רב אדער נישט-קיין-חילוק וואספארא פארזענליכקייט פון די חסידישע חדר וואס האט געברענט א בריוו פין אדער צי הרב קוק ? אין מושיעם של ישראל איז דא פין די בריוון וואס סאטמארע רב האט געשריבן אדער באקומען פון די ציונים ? ס'איז דא דא צענליגע בריוון פון איהם... נאר וואס, סתם ווילסטע האקן... שיבושם לך.
און פאר ווער ס'וויל וויסן: דאס פארוואס קיינער ברענגט נישט פין איהם אין זייער פשוט. בשנות חייו האט ער נישט געהערט צי אזא קרייז וואס האט געהייסן 'דתי לאומי' וכל שום וחניכא דאית להו,נאר ער איז געווען אנגענומען ביי כמעט אלע שיכטן אין קרייזן אין אר"י, יעדער וועגן זיינע סיבות, אבער ער האט נישט געהערט אין ערגעטס פארטייאיש. ממילא איז נישט געווען קיין שום עוולה צו האבן קשר מיט איהם. נאך ער איז אוועק האבן די מזרחי'סטן איהם גענומען פאר זייער וועג ווייזער, און אז ער איז זייער'ס איז ער נישט אונזער'ס!! דאס איז פשוט פאר ווער עס וויל פארשטיין...
איישישאק האט געשריבן:
איך האב נישט געזאגט קיין מיינונג אויף הרב קוק. איך קען זיין א סאטמארער פאר דעם אויך. איך בין נאר נישט משוכנע אז אלע גדולי ישראל זענען בדעה אחת מיט מיין רבי.
אגב, איך מיין די ספר פון וואס דו רעדסט הייסט אגרותלראי"ה.
אנא עבדא האט געשריבן:
בשנות חייו האט ער נישט געהערט צי אזא קרייז וואס האט געהייסן 'דתי לאומי' וכל שום וחניכא דאית להו, נאר ער איז געווען אנגענומען ביי כמעט אלע שיכטן אין קרייזן אין אר"י, יעדער וועגן זיינע סיבות, אבער ער האט נישט געהערט אין ערגעטס פארטייאיש. ממילא איז נישט געווען קיין שום עוולה צו האבן קשר מיט איהם. נאך ער איז אוועק האבן די מזרחי'סטן איהם גענומען פאר זייער וועג ווייזער, און אז ער איז זייער'ס איז ער נישט אונזער'ס!! דאס איז פשוט פאר ווער עס וויל פארשטיין...
ממש פשוט מאד. איך מיין אז רבי יואל טייטלבוים האט בחייו גארנישט געהאט מיט סאטמאר. נאר לאחר פטירתו האבן די סאטמארע אים גענומען פאר זייער מורה דרך. פשוט מאד פאר ווער עס וויל פארשטיין.
אנא עבדא האט געשריבן:
בשנות חייו האט ער נישט געהערט צי אזא קרייז וואס האט געהייסן 'דתי לאומי' וכל שום וחניכא דאית להו, נאר ער איז געווען אנגענומען ביי כמעט אלע שיכטן אין קרייזן אין אר"י, יעדער וועגן זיינע סיבות, אבער ער האט נישט געהערט אין ערגעטס פארטייאיש. ממילא איז נישט געווען קיין שום עוולה צו האבן קשר מיט איהם. נאך ער איז אוועק האבן די מזרחי'סטן איהם גענומען פאר זייער וועג ווייזער, און אז ער איז זייער'ס איז ער נישט אונזער'ס!! דאס איז פשוט פאר ווער עס וויל פארשטיין...
ממש פשוט מאד. איך מיין אז רבי יואל טייטלבוים האט בחייו גארנישט געהאט מיט סאטמאר. נאר לאחר פטירתו האבן די סאטמארע אים גענומען פאר זייער מורה דרך. פשוט מאד פאר ווער עס וויל פארשטיין.
עטנפער מיר - ווען איך ברענג דיר א בריוו פין רבי יואל מסאטמאר פאר א ספר וואס די האסט געדרוקט איבער איהם - וואלס'ע דאס אריינגעלייגט אדער נישט ? דער תשובה איז פשוט'ער פין פשוט...
אוהב ספרים האט געשריבן:
ווען מען שרייבט נישט גארנישט איבער מאורעות תרפ"ט, ביסטו גערעכט, מען ברענגט נישט מכלומרשט ממש אלעס, אבער ווען דו שרייבטס, און דו שרייבסט אז ער האט געשיקט געלט, און מען ברענג אפילו א קאפי פון דעם קוויטינג פון הרב יונגרייז, הייסט דאס בכוונה תחלה צענזרוריט, ובפרט אז ער שרייבט נישט אויף אים אב"ד ירושלים, נאר נשיא הרבנות הראשית וואס דאס איז באמת אויכעט געווען זיין טיטל.
אוודאי צענזור וזיוף האט דרגות, לדוגמא אין ספר תולדות ויחי יוסף, האבען זיי מזייף געווען א בריעוו צו הרב דושינסקי, וואס איז געשריבען געווארען צו הרב הרצוג, דאס איז א זיוף וסילוף פון א אנדערע דרגה.
די קענסט איין ביוגרפיה ספר פון א היימישע רב אדער נישט-קיין-חילוק וואספארא פארזענליכקייט פון די חסידישע חדר וואס האט געברענט א בריוו פין אדער צי הרב קוק ? אין מושיעם של ישראל איז דא פין די בריוון וואס סאטמארע רב האט געשריבן אדער באקומען פון די ציונים ? ס'איז דא דא צענליגע בריוון פון איהם... נאר וואס, סתם ווילסטע האקן... שיבושם לך.
און פאר ווער ס'וויל וויסן: דאס פארוואס קיינער ברענגט נישט פין איהם אין זייער פשוט. בשנות חייו האט ער נישט געהערט צי אזא קרייז וואס האט געהייסן 'דתי לאומי' וכל שום וחניכא דאית להו,נאר ער איז געווען אנגענומען ביי כמעט אלע שיכטן אין קרייזן אין אר"י, יעדער וועגן זיינע סיבות, אבער ער האט נישט געהערט אין ערגעטס פארטייאיש. ממילא איז נישט געווען קיין שום עוולה צו האבן קשר מיט איהם. נאך ער איז אוועק האבן די מזרחי'סטן איהם גענומען פאר זייער וועג ווייזער, און אז ער איז זייער'ס איז ער נישט אונזער'ס!! דאס איז פשוט פאר ווער עס וויל פארשטיין...
און איך בין נאך דער וואס האקט, הבנתי!
גיי לערן א ביסל היסטוריה פון די אידן וואס האבן געוואוינט אין ארץ-ישראל ביז יאהר תרצ"ה, דערנאך קום צוריק. ואיתכם הסליחה.
אנא עבדא האט געשריבן:
בשנות חייו האט ער נישט געהערט צי אזא קרייז וואס האט געהייסן 'דתי לאומי' וכל שום וחניכא דאית להו, נאר ער איז געווען אנגענומען ביי כמעט אלע שיכטן אין קרייזן אין אר"י, יעדער וועגן זיינע סיבות, אבער ער האט נישט געהערט אין ערגעטס פארטייאיש. ממילא איז נישט געווען קיין שום עוולה צו האבן קשר מיט איהם. נאך ער איז אוועק האבן די מזרחי'סטן איהם גענומען פאר זייער וועג ווייזער, און אז ער איז זייער'ס איז ער נישט אונזער'ס!! דאס איז פשוט פאר ווער עס וויל פארשטיין...
ממש פשוט מאד. איך מיין אז רבי יואל טייטלבוים האט בחייו גארנישט געהאט מיט סאטמאר. נאר לאחר פטירתו האבן די סאטמארע אים גענומען פאר זייער מורה דרך. פשוט מאד פאר ווער עס וויל פארשטיין.
עטנפער מיר - ווען איך ברענג דיר א בריוו פין רבי יואל מסאטמאר פאר א ספר וואס די האסט געדרוקט איבער איהם - וואלס'ע דאס אריינגעלייגט אדער נישט ? דער תשובה איז פשוט'ער פין פשוט...
איך בין נישט יורד לסוף דעתך וואס דו מיינסט צו ענטפערן. איך האב געמינט צו זאגן אז רב קוק איז בחייו געווען דער פאן טרעגער פון "מזרחי" (יא אזוי האט עס דעמאלס געהייסן נישט דתי לאומי) און איינער וואס זאגט אנדערש איז ווי גליייך ער זאל זאגן אז רבי יואל טייטלבוים האט גארנישט געהאט מיט סאטמאר. און יא איך קען א היבש ביסל היסטאריע און איך רעד מכח ידיעה ברורה. איינער וואס זאגט אנדערש ווייסט נישט וואס ער רעדט.סארי.
הרב קוק איז נישט דא די נושא, נאר דער בילגורייער רב. וואס זיין טאטע האט געהאלטן פון הרב קוק האט ער מסתמא פונקט אזוי געוואוסט ווי אונז, נאר ער האט נאכאלס געשריבן וואס ער האט געשריבן. און דאס איז א חלק פון זיין לעבן און גלויבונג, צו דו גלויבסט אזוי צו נישט.
צענזורירן זיין מיינונג אין דעם איז פונקט ווי דער מימרא פון איינער אז א תלמיד טועה האט געשריבן דער ויואל משה.
When the eagles are silent, the parrots begin to jabber