די אחראים: אחראי , גבאי ביהמד
גרייט צו העלפן האט געשריבן: ↑ דינסטאג סעפטעמבער 12, 2023 9:56 pm
יישר כח פאר אייער שאלה און ביטע אנטשולדיגט פאר די פארשפעטיגטע תשובה צוליב די פארנומענקייט פון די הייליגע טעג.גרייט צו העלפן האט געשריבן: ↑ דינסטאג סעפטעמבער 12, 2023 9:56 pmהערליך שיין. אבער איך פארשטיי נישט פארוואס ס'איז שייך שחיטה אויב מ'מאכט פלייש פון אן איי? ס'איז קיינמאל נישט געווארן קיין עוף און זיכער נישט געבוירן געווארן. אנטשולדיגט, אבער ס'זעט אויס ווי מ'זוכט זיך איסורים.איגור האט געשריבן: ↑ דינסטאג סעפטעמבער 12, 2023 4:59 pmוואס וועט זיין מיט די אלע שאלות וואס איך האב געשריבען אויבן איך וועל נאכעמאל ברענגען די חלק וואס איז נוגע אויב מען מאכט עס מיט אייער
מען דארף ערווענען אז די גאנצע נידון איז גאר וויכטיג למעשה, צוליב דעם וואס די FDA האט פאר לערך איבער א וואך צוריק געגעבן די באשטעטיגטנג פאר עטליכע קאמפאניס אין די פאראייניגטע שטאטן צו פארקויפן "טשיקן פלייש" וואס איז געמאכט פון סעלס פון "אייער", פאר רעסטוראנטן.
יעצט, דא איז פארהאן די אויבנדערמאנטע שאלה וועגן "סערום" (א ווייסע חלק פון די בלוט וואס ווערט אויך אנגערופן "בלוט פלאזמא" וואס איז אונז באקאנט פון קאוויד 19 נישט מער געדאכט), וואס די צעלן ווערן צוזאמענגעמישט מיט דעם, וואס דאס איז אן איסור דם. דער מציאות איז אבער אז סערום איז זייער א טייערער ארטיקל, און דעריבער קאסט די פלייש צו טייער צו פראדוצירן אויף א פארנעם אז דאס זאל קענען ווערן פארקויפט פאר רעגולערע פרייזן אין סופערמארקעטס. צוליב דעם יאווען זיך פארשידענע קאמפאניס אפירצוקומען מיט אן אלטערנאטיוו פאר סערום. זיי האבן שוין מצליח געווען צו רעדוצירן די קוואנטום פון סערום און דאס ערזעצט מיט אנדערע אינגרידיענטס, אבער דערווייל מוזן זיי נאך יא צוקומען צו א געוויסע מאס סערום בכדי מייצר צו זיין די פלייש.
אבער אפילו לו יצוייר אז זיי וועלן יא מצליח זיין בעתיד צו טרעפן אן אלטערנאטיוו, איז די פלייש נאך אלס גאר פראבלעמאטיש. ווייל אויב די צעלן זענען גענומען געווארן פון אן איי מיט א בלוטסטראפ זענען דאך די צעלן אסור, און צוליב דעם איז די פלייש וואס ווערט נוצר פון די אסור'ע צעלן, אויך אסור, כמבואר לעיל במאמרינו הראשון. (מען דארף צוצייכענען אז די אייער פון וואס עס האנדעלט זיך זענען מפורש נישט ספנא מארעא).
ווידעראום אפילו עס איז גענומען פון א כשר'ע איי וואס האט נאכנישט קיין בלוטסטראפ, האט די פלייש א דין ווי אן עוף וואס איז געבוירן פון אן איי, און מען קען דן זיין אויב עס איז אסור משום שיקוץ (עי' יו"ד סי' ט"ו בדרכי תשובה סק"ה), און אויך קען מען זאגן אז די פלייש איז אסור משום שיקוץ אזויווי אן עוף וואז איז געבוירן אהן קיין פעדערן, ווייל די דאזיגע פלייש איז קיינמאל נישט געוועהן קיין עוף גמור און אוודאי נישט געהאט קיין פעדערן, איז קען זיין אז דאס איז אסור משום שיקוץ.
אויך איז די פלייש אסור ווייל עס האט נישט געהאט קיין "שחיטה" (עי' קונטרס בשר מלאכותי אות א'). כאטשיג די מקור פון די פלייש איז פון אן איי וואס איז געוועהן מותר בלא שחיטה, פונדעסטוועגן, אן עוף וואס ווער געבוירן פון די זעלבע איי איז מחוייב בשחיטה. די זעלבע איז מיט די פלייש וואס איז נוצר געווארן פון די איי איז מחוייב בעשה ד"וזבחת". און עס איז דאך נישט שייך צו ש'חט'ן. איז דאס אסור.
[עס איז נישט דומה צו צעלן וואס זענען גענומען געווארן פון א גע'שחט'ענע בהמה וואס מיר האבן אויבן געשריבן אז די נייע פלייש איז נכלל אין די שחיטה פון די בהמה פון וואס מען האט גענומען די צעלן. ווייל דא איז דאך נישט געוועהן קיין שחיטה נאכדעם וואס די איי איז געבוירן געווארן [אזוי ווי אן עוף וואס ווערט געבוירן פון די איי, וואס דאס עוף איז מחוייב בשחיטה, וכנ"ל].
ווי אויך איז דא דער פראבלעם פון בלוט אין די פלייש וואס ווערט באשאפן פון די נייע צעלן, וואס מען קען דאס נישט זאלצן על פי הלכה, וכמבואר לעיל באורך. [איסור "חלב" איז כמובן נישט שייך דא, ווייל מען רעדט פון אן "עוף" וואס עס איז נישט דא דערביי קיין איסור חלב].
יישר כח פאר אייער שאלה. און ביטע אנטשולדיגט פארן פארשפעטיגן צו ענטפערן צוליב די הכנות פון די ימים נוראים וחג הסוכות.האסט געמאכט מיין טאג האט געשריבן: ↑ דינסטאג סעפטעמבער 12, 2023 10:52 pmאויב די סטעם סעלס דארף גענומען ווערן מחיים איז דאס נישט אבר מן החי?איגור האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג יוני 22, 2023 12:37 amאמע"כ הע"יגרייט צו העלפן האט געשריבן: ↑ מיטוואך יוני 21, 2023 11:08 pmהער מיר אז מ'קען נעמען נאכ'ן זאלצן, אבער ס'ווערט כבוש כמבושל אין בלוט. איז די שאלה צי ס'איז נישט שייך צו מאכן אן קיין סערום? אדער צי קען מען מאכן סערום פון דם דגים טהורים?
יישר כח פאר'ן נעמען די צייט א דורכצוליינען די מאמר, און נאכמער פאר אייערע הערות.
מיר וועלן בעז"ה פרובירן מרחיב צו זיין את הדיבור, אריינצודרינגען טיפער און געבן אן ענטפער צו אייערע אויפריכטיגע הערות.
א': בנוגע חלב ודם איז דא א קאמפליצירטע טיפע אריכות אין קונטרס בשר מלאכותי [צום טרעפן אויף די לינק אויבן], הערה י"ב, עס איז אונז געוועהן צו שווער מעתיק צו זיין פון דארט די פארשידענע פרטים און ספיקות וואס ווערן דארט אויפגעברענגט, אין די ראמען פון דאזיגן מאמר.
מיר ווילן נאר צולייגן וואס עס ווערט דארט נאכגעברענגט אין קונטרס, אז אפילו עס זאל זיין א היתר פון זה וזה גורם, אדער פון ביטול, זענען די אלע היתרים נאר "בדיעבד" [ווייל אין מבטלין איסור לכתחילה. און זוז"ג איז אויך נאר מותר בדיעבד. בכלל איז די שיטת הר"ן אז די היתר פון זוז"ג איז צוליב ביטול]. און וויבאלד אז עס איז א דבר פשוט אז אפילו מען זאל מתיר זיין די פלייש, איז אויב אבער א אידישע לאבאראטאריע ערצייגט דאס [אין מדינת ישראל זענען דא צוויי אזעלכע לאבאראטאריעס, איינס אין רחובות, און די אנדער אין נס ציונה] איז "ער אליין" א מבטל איסור לכתחילה, אבער אפילו דאס ווערט פראדוצירט אין א גוי'אישע לאבאראטאריע איז אבער וויבאלד דאס דארף כמובן האבן א שטרענגע השגחה תמידית, קומט דאך אויס אז דער משגיח דארף באשטימען מיט'ן גוי א צייט פאר א ספעציעלע ארדער אז ער זאל דאס מאכן פאר איהם בכשרות, קומט אויס אז דער איד הייסט דעם גוי מבטל זיין ספעציעל פאר זיך און פאר די פאטענציאלע אידישע קונים. וואס דאס איז אויך אסור.
נאך דארף מען צולייגן אזאך וואס איז נוגע אפילו פאר פיל גרינגערע שאלות, אז מרן פוסה"ד בעל שבט הלוי זי"ע האט כמה וכמה פעמים געזאגט בעל פה און געשריבן אין זיינע תשובות - און ער האט דאס געהאלטן פאר א יסוד גדול - אז אפילו א זאך וואס א רב קען מתיר זיין בדיעבד פאר א איד ווען ער פרעגט א שאלה פאר זיך אינדערהיים, קען מען אבער ח"ו נישט מיט דעם היתר אוועקשטעלן א "הכשר" אויף א "בדיעבד'", און פיטערן דערמיט שטענדיג כלל ישראל. ער האט דאס געהאלטן פאר זייער א הארבע ענין.
ב': בנוגע אייער שאלה צו מען קען נישט נעמען צעלן פון א כשר שטיק פלייש? איז די ענטפער אז אפילו אויב יא, מוז דאס זיין גענומען פון "סטעם סעלס" [תאי גזע] וואס דאס האט אין זיך DNA פון די גאנצע בעל חי [דאס אז מפלאות תמים דעים אז די צעלן אנטהאלטן אין זיך כאילו א רענדערינג פון אן אינדזשעניר וואס האט א פונקטליכע מאפע און קאודס מיט די קלענסטע דעטאלן פונעם מעכטיגן בנין וואס גייט אויגעבויט ווערן, א ביסל דומה צו דעם זענען די "צעלן" וואס אנטהאלטן אין זיך די קאודס אין אינפארמאציע אין די מאפע פון די גאנצע בעל חי וואס ווערן אנגעריפן DNA, CROMOSOMES, GENES וכו', וואס דאס מאכט די בעל חי וואקסן גאנצערהייט. [אויב איז דא א פעלער ערגעצוואו אין די ד.נ.א. (וואס ווערט גערופן אין סייענטיפישע שפראך א מיוטעישא"ן) וועט דאס אויסקלאפן אויפן בעל חי]. יעצט אפילו די צעלן זאלן גענומען ווערן פון א כשר שטיקל פלייש וואס איז כשר פאר זיך אליין ווייל די תורה"ק האט נישט געאסר'ט קיין DNA וכו', וועלן אבער די צעלן פראדוצירן א ניי שטיקל פלייש וואס וועט אנטהאלטן די אינפארמאציע וואס ליגט אינעם ד.נ.א. . דעריבער וויבאלד אין די ד.נ.א. ליגט אינפארמאציע פון בלוט אין חלב, וועט לכאורה די שטיקל פלייש וואס וואקסט פון די צעלן ווערן באשאפן מיט בלוט אין חלב.
מען קען אבער לכאורה סייענטיפיש גערעדט "אויסלעשן" א געוויסע GENE דורך די פראצעדור וואס ווערט גערופן GENETIC ENGINEERING אדער הנדסה גנטית, די שאלה איז נאר צו מען קען דאס טוהן אויף א כשרות פארזיכערטן וועג עס זאל גארנישט אנטהאלטן קיין חלב ודם. [מיר האבן געזעהן א בילד פון א שטיקל פלייש ערצייגט אין א לאבאטאריע, וואס איז פול מיט פעטנס].
אויב איז אבער דא א מציאות דאס צו מאכן בכשרות,איז נישט דא קיין שאלה פון מראית העין נאר עס איז געהעריג פליישיג און אסור מיט מילך.
[מיר ווילן דא אויך מסביר זיין, אזוי ווי איינער פון די חשובע ליינער האט געפרעגט דערוועגו אויבן, אז עס איז דא א חילוק צווישן בשר סינטטי און בשר מלאכותי, בשר סינטטי זענען טאקע פשוטע פיש בורגערס אדער פראנקפוטערס וכדומה געמאכט פון פשוטע פיש. און בשר מלאכותי אדער בשר מתורבת איז געמאכט אין א לאבאראטאריע, פון צעלן פון א בעל חי כנ"ל, דורך א קאמפליצירטע פראצעדור].
בנוגע זאלצן די צעלן איז שווער צו גלייבן אז מען קען דאס טאהן צוליב כמה טעמים, קודם כל ווייל די צעלן מוזן ווערן ארויסגענומען נאך ביים לעבן [אדער אפשר גלייך נאכן שחט'ן] און אויב מען זאלצט עס כהלכה וועט עס אפשטארבען סיי צוליב די צייט וואס עס ליגט אינדערויסן פונעם ספעציעלן ענווייראמענט וואס דאס ברויך האבן, און סיי איז מסתבר אז די זאלץ וועט דאס אפהרגענען. ווי אויך דארף עס זיך ווייקן א האלבע שעה פארן זאלצן אין וואסער, און נאכן זאלצן דארף מען דאס אפשווענקען דריי מאל, און מען רעדט דא פון א צעל וואס מען קען נאר זעהן דורך א מיקרוסקופ.
נאר קען זיין אז איר מיינט צו זאגן אז מען זאלצט די שטיקל פלייש פון ווי מען נעמט די צעלן, אבער דאס איז דאך אויך א צו לאנגע צייט נאכן שחט'ן אז די צעלן זאלן נאך קענען בלייבן לעבן וכנ"ל.
מיר זענען נישט באקאנט צו מען קען נוצן סערום פון פיש, דאס איז גראדע אן אינטערעסאנטע בייפאל, אבער דאס ברענגט אויף א נייע פראבלעם פון די סכנה פון עסן פלייש מיט פיש צוזאמען. אבער איך דערמאן זיך אז איך האב א מאל געזעהן אז איינער איז מציע צו מאכן בשר מלאכותי פון "פיש". איז אויב מען קען ניצן סערום פון פיש איז דאס א געוואלדיגער זאך.
אפילו אויב מען זאלצט די צעלן פארן פראדוצירן די פלייש, וועט אבער לכאורה דאס שטיקל פלייש וואס ווערט ערצייגט פון די געזאלצענע צעלן, ווואקסן מיט פרישע בלוט [און חלב] צוליב די ד.נ.א. וואס ליגט אין די צעלן, וואס דאס ברענגט א פרישע הלכה'דיגע פראבלעם, ווייל די פראדוצירטע שטיקל פלייש קען מען נישט זאלצן על פי הלכה מכמה טעמים המבוארים לעיל בהמאמר, ויעו"ש בקונטרס בשר מלאכותי הערה י"ב.
נאכאמאל, א גרויסן דאנק
דאס איז ביי דעם אופן וואס עס קומט פון א איי אבער איך האב געפרעגט באופן סקומט פון א בעל חיגרייט צו העלפן האט געשריבן: ↑ פרייטאג אקטאבער 06, 2023 6:07 pmס'הייסט אבער נישט קיין פורש מן ה"חי", ווען סך הכל קומט עס נאר פון אן איי וואס איז מותר באכילה. (און דאס וואס דו זאגסט וועגן ביצה מופרית איז אפשר אמת, אבער למעשה איז עס נאך מותר באכילה. און אין וועלכן שלב ווערט עס אסור לויט דיר?).
אמע"כ הי"והאסט געמאכט מיין טאג האט געשריבן: ↑ מאנטאג אקטאבער 09, 2023 5:29 pmדאס איז ביי דעם אופן וואס עס קומט פון א איי אבער איך האב געפרעגט באופן סקומט פון א בעל חיגרייט צו העלפן האט געשריבן: ↑ פרייטאג אקטאבער 06, 2023 6:07 pmס'הייסט אבער נישט קיין פורש מן ה"חי", ווען סך הכל קומט עס נאר פון אן איי וואס איז מותר באכילה. (און דאס וואס דו זאגסט וועגן ביצה מופרית איז אפשר אמת, אבער למעשה איז עס נאך מותר באכילה. און אין וועלכן שלב ווערט עס אסור לויט דיר?).
ייש"כ פאר אייער וויכטיגע שאלה.גרייט צו העלפן האט געשריבן: ↑ דינסטאג אקטאבער 17, 2023 12:30 pmפארוואס טראכסטו, אז ווען עס ווערט "געטוישט" לאבאראטאריש פון אייער צו פלייש, אז דאס איז אויך די הלכה'דיגע גדר דערפון? צי דארף עס נישט געבוירן ווערן וכדומה, כדי אז ס'זאל חל זיין דערויף א חיוב שחיטה? (איך האב נישט קיין צייט דורכצוקוקן קיין לאנגע מאמר, אבער אפשר וועסטו מסכים זיין מיר צו ענטפערן אדער צו צוצייכענען פינקטליכער).
אויב מען וועט עס מאכן פון פלייש וואס איז געשחטן. אויב מען קען. אדער פון האר פון א געשחטענע בהמה. דעמאָלט וועט עס יא זיין כשר?איגור האט געשריבן: ↑ דינסטאג אקטאבער 24, 2023 9:37 pmייש"כ פאר אייער וויכטיגע שאלה.גרייט צו העלפן האט געשריבן: ↑ דינסטאג אקטאבער 17, 2023 12:30 pmפארוואס טראכסטו, אז ווען עס ווערט "געטוישט" לאבאראטאריש פון אייער צו פלייש, אז דאס איז אויך די הלכה'דיגע גדר דערפון? צי דארף עס נישט געבוירן ווערן וכדומה, כדי אז ס'זאל חל זיין דערויף א חיוב שחיטה? (איך האב נישט קיין צייט דורכצוקוקן קיין לאנגע מאמר, אבער אפשר וועסטו מסכים זיין מיר צו ענטפערן אדער צו צוצייכענען פינקטליכער).
עס שטייט אין פסוק (דברים י"ב, כ"א) כי ירחיב ה' אלקיך את גבולך כאשר דיבר לך ואמרת אוכלה בשר וגו' כי ירחק ממך המקום וגו' וזבחת מבקרך ומצאנך אשר נתן ה' לך כאשר צויתיך וגו'. [בקיצור ווערט די "מצות עשה" אנגערופן "וזבחת כאשר צוויתיך". אדער סתם "וזבחת"].
כאטשיג אין פסוק שטייט "בקר וצאן", איז אבער רבי אין מס' חולין (כ"ח ע"ב) מפרש די פסוק אויף "עוף" אויך.
עכ"פ זאגט די תורה הקדושה אז ווען איינער זאגט "אוכלה בשר" – איך וויל עסן "פלייש", דאן "וזבחת", דארפסטו שעכטן בקר וצאן אדער אן עוף. עס איז נישט דא קיין אנדערע שאורט-קאט צו עסן "פלייש".
דעריבער איז "בשר מתורבת" אסור.
[אויב עס וואלט געשטאנען אין פסוק ואמרת אוכלה בקר וצאן [ועוף] וזבחת, וואלט געווועהן א מקום דן צו זיין אז בשר מתורבת וויבאלד עס איז נישט קייין "געבוירענער" עוף, דעריבער גייט עס אפשר נישט אריין אין דעם כלל, און עס האט נישט דעם נאמען "עוף", [הגם מען קען זיך דינגען אז סוף כל סוף איז דאס "טשיקען פלייש" (וויבאלד עס ווערט פראדוצירט פון אן "איי" אויף דעם זעלבן מהלך ווי א געהעריגער עוף ווערט געבוירן) דעריבער גייט דאס אויך אריין אין כלל פון "עוף]". אבער וויבאלד עס שטייט נישט "אוכלה בקר וצאן [ועוף]", נאר "אוכלה בשר", דעריבער איז נישט דא קיין אויסוועג פון עסן "פלייש" נאר דורך שחט'ן בקר וצאן ועוף, אזויווי מיר האבן אויבן געברענגט "מה שאתה זובח אתה אוכל, ומה שאי אתה זובח אי אתה אוכל".
צוליב דעם, אין די סעקונדע וואס עס ווערן באשאפן צעלן פון פלייש ווערט דאס אסור באכילה, וויבאלד עס איז נישט שייך ביי דעם קיין קיין שחיטה. נישט קיין חילוק אויב עס איז געוועהן א לידה אדער נישט.
ועי' בקו' בשר מלאכותי לגבי בשר מתורבת מ"בקר וצאן" שיש לדמותו לבן פקועה, יעו"ש. אמנם זה לא שייך רק בבקר וצאן. אבל ב"עוף", מאחר שעוף ממש שנולד מביצה לא נכללה בהשחיטה של אם הביצה [ולא אמרינן שמאחר ש"אם" הביצה נשחטה, כבר לא נצרך שחיטה לעוף הנולד מהביצה], כן בשר מתורבת שנוצר מביצה, לא נכללה בשחיטת אם הביצה, ופשוט].
א דאנק
ס'איז א שיינע און גרויסע חידוש וואס דו זאגסט, אבער איך בין נשיט זיכער אז אלע פוסקים וועלן מסכים זיין, אז פלייש וואס איז געקינצלטערהייט געמאכט פון אן איי, האט א הלכה פון פלייש.איגור האט געשריבן: ↑ דינסטאג אקטאבער 24, 2023 9:37 pmייש"כ פאר אייער וויכטיגע שאלה.גרייט צו העלפן האט געשריבן: ↑ דינסטאג אקטאבער 17, 2023 12:30 pmפארוואס טראכסטו, אז ווען עס ווערט "געטוישט" לאבאראטאריש פון אייער צו פלייש, אז דאס איז אויך די הלכה'דיגע גדר דערפון? צי דארף עס נישט געבוירן ווערן וכדומה, כדי אז ס'זאל חל זיין דערויף א חיוב שחיטה? (איך האב נישט קיין צייט דורכצוקוקן קיין לאנגע מאמר, אבער אפשר וועסטו מסכים זיין מיר צו ענטפערן אדער צו צוצייכענען פינקטליכער).
עס שטייט אין פסוק (דברים י"ב, כ"א) כי ירחיב ה' אלקיך את גבולך כאשר דיבר לך ואמרת אוכלה בשר וגו' כי ירחק ממך המקום וגו' וזבחת מבקרך ומצאנך אשר נתן ה' לך כאשר צויתיך וגו'. [בקיצור ווערט די "מצות עשה" אנגערופן "וזבחת כאשר צוויתיך". אדער סתם "וזבחת"].
כאטשיג אין פסוק שטייט "בקר וצאן", איז אבער רבי אין מס' חולין (כ"ח ע"ב) מפרש די פסוק אויף "עוף" אויך.
עכ"פ זאגט די תורה הקדושה אז ווען איינער זאגט "אוכלה בשר" – איך וויל עסן "פלייש", דאן "וזבחת", דארפסטו שעכטן בקר וצאן אדער אן עוף. עס איז נישט דא קיין אנדערע שאורט-קאט צו עסן "פלייש".
דעריבער איז "בשר מתורבת" אסור.
[אויב עס וואלט געשטאנען אין פסוק ואמרת אוכלה בקר וצאן [ועוף] וזבחת, וואלט געווועהן א מקום דן צו זיין אז בשר מתורבת וויבאלד עס איז נישט קייין "געבוירענער" עוף, דעריבער גייט עס אפשר נישט אריין אין דעם כלל, און עס האט נישט דעם נאמען "עוף", [הגם מען קען זיך דינגען אז סוף כל סוף איז דאס "טשיקען פלייש" (וויבאלד עס ווערט פראדוצירט פון אן "איי" אויף דעם זעלבן מהלך ווי א געהעריגער עוף ווערט געבוירן) דעריבער גייט דאס אויך אריין אין כלל פון "עוף]". אבער וויבאלד עס שטייט נישט "אוכלה בקר וצאן [ועוף]", נאר "אוכלה בשר", דעריבער איז נישט דא קיין אויסוועג פון עסן "פלייש" נאר דורך שחט'ן בקר וצאן ועוף, אזויווי מיר האבן אויבן געברענגט "מה שאתה זובח אתה אוכל, ומה שאי אתה זובח אי אתה אוכל".
צוליב דעם, אין די סעקונדע וואס עס ווערן באשאפן צעלן פון פלייש ווערט דאס אסור באכילה, וויבאלד עס איז נישט שייך ביי דעם קיין קיין שחיטה. נישט קיין חילוק אויב עס איז געוועהן א לידה אדער נישט.
ועי' בקו' בשר מלאכותי לגבי בשר מתורבת מ"בקר וצאן" שיש לדמותו לבן פקועה, יעו"ש. אמנם זה לא שייך רק בבקר וצאן. אבל ב"עוף", מאחר שעוף ממש שנולד מביצה לא נכללה בהשחיטה של אם הביצה [ולא אמרינן שמאחר ש"אם" הביצה נשחטה, כבר לא נצרך שחיטה לעוף הנולד מהביצה], כן בשר מתורבת שנוצר מביצה, לא נכללה בשחיטת אם הביצה, ופשוט].
א דאנק
בנוגע די צעלן פון א געשחטנ'ע ביטע קוק און די ערשטע מאמרים וואס אונז האבן געשריבן און די אשכול viewtopic.php?p=4402179#p4402179Yes 1 האט געשריבן: ↑ דינסטאג אקטאבער 24, 2023 11:04 pmאויב מען וועט עס מאכן פון פלייש וואס איז געשחטן. אויב מען קען. אדער פון האר פון א געשחטענע בהמה. דעמאָלט וועט עס יא זיין כשר?איגור האט געשריבן: ↑ דינסטאג אקטאבער 24, 2023 9:37 pmייש"כ פאר אייער וויכטיגע שאלה.גרייט צו העלפן האט געשריבן: ↑ דינסטאג אקטאבער 17, 2023 12:30 pmפארוואס טראכסטו, אז ווען עס ווערט "געטוישט" לאבאראטאריש פון אייער צו פלייש, אז דאס איז אויך די הלכה'דיגע גדר דערפון? צי דארף עס נישט געבוירן ווערן וכדומה, כדי אז ס'זאל חל זיין דערויף א חיוב שחיטה? (איך האב נישט קיין צייט דורכצוקוקן קיין לאנגע מאמר, אבער אפשר וועסטו מסכים זיין מיר צו ענטפערן אדער צו צוצייכענען פינקטליכער).
עס שטייט אין פסוק (דברים י"ב, כ"א) כי ירחיב ה' אלקיך את גבולך כאשר דיבר לך ואמרת אוכלה בשר וגו' כי ירחק ממך המקום וגו' וזבחת מבקרך ומצאנך אשר נתן ה' לך כאשר צויתיך וגו'. [בקיצור ווערט די "מצות עשה" אנגערופן "וזבחת כאשר צוויתיך". אדער סתם "וזבחת"].
כאטשיג אין פסוק שטייט "בקר וצאן", איז אבער רבי אין מס' חולין (כ"ח ע"ב) מפרש די פסוק אויף "עוף" אויך.
עכ"פ זאגט די תורה הקדושה אז ווען איינער זאגט "אוכלה בשר" – איך וויל עסן "פלייש", דאן "וזבחת", דארפסטו שעכטן בקר וצאן אדער אן עוף. עס איז נישט דא קיין אנדערע שאורט-קאט צו עסן "פלייש".
דעריבער איז "בשר מתורבת" אסור.
[אויב עס וואלט געשטאנען אין פסוק ואמרת אוכלה בקר וצאן [ועוף] וזבחת, וואלט געווועהן א מקום דן צו זיין אז בשר מתורבת וויבאלד עס איז נישט קייין "געבוירענער" עוף, דעריבער גייט עס אפשר נישט אריין אין דעם כלל, און עס האט נישט דעם נאמען "עוף", [הגם מען קען זיך דינגען אז סוף כל סוף איז דאס "טשיקען פלייש" (וויבאלד עס ווערט פראדוצירט פון אן "איי" אויף דעם זעלבן מהלך ווי א געהעריגער עוף ווערט געבוירן) דעריבער גייט דאס אויך אריין אין כלל פון "עוף]". אבער וויבאלד עס שטייט נישט "אוכלה בקר וצאן [ועוף]", נאר "אוכלה בשר", דעריבער איז נישט דא קיין אויסוועג פון עסן "פלייש" נאר דורך שחט'ן בקר וצאן ועוף, אזויווי מיר האבן אויבן געברענגט "מה שאתה זובח אתה אוכל, ומה שאי אתה זובח אי אתה אוכל".
צוליב דעם, אין די סעקונדע וואס עס ווערן באשאפן צעלן פון פלייש ווערט דאס אסור באכילה, וויבאלד עס איז נישט שייך ביי דעם קיין קיין שחיטה. נישט קיין חילוק אויב עס איז געוועהן א לידה אדער נישט.
ועי' בקו' בשר מלאכותי לגבי בשר מתורבת מ"בקר וצאן" שיש לדמותו לבן פקועה, יעו"ש. אמנם זה לא שייך רק בבקר וצאן. אבל ב"עוף", מאחר שעוף ממש שנולד מביצה לא נכללה בהשחיטה של אם הביצה [ולא אמרינן שמאחר ש"אם" הביצה נשחטה, כבר לא נצרך שחיטה לעוף הנולד מהביצה], כן בשר מתורבת שנוצר מביצה, לא נכללה בשחיטת אם הביצה, ופשוט].
א דאנק
גרייט צו העלפן האט געשריבן: ↑ מיטוואך אקטאבער 25, 2023 11:52 amס'איז א שיינע און גרויסע חידוש וואס דו זאגסט, אבער איך בין נשיט זיכער אז אלע פוסקים וועלן מסכים זיין, אז פלייש וואס איז געקינצלטערהייט געמאכט פון אן איי, האט א הלכה פון פלייש.איגור האט געשריבן: ↑ דינסטאג אקטאבער 24, 2023 9:37 pmייש"כ פאר אייער וויכטיגע שאלה.גרייט צו העלפן האט געשריבן: ↑ דינסטאג אקטאבער 17, 2023 12:30 pmפארוואס טראכסטו, אז ווען עס ווערט "געטוישט" לאבאראטאריש פון אייער צו פלייש, אז דאס איז אויך די הלכה'דיגע גדר דערפון? צי דארף עס נישט געבוירן ווערן וכדומה, כדי אז ס'זאל חל זיין דערויף א חיוב שחיטה? (איך האב נישט קיין צייט דורכצוקוקן קיין לאנגע מאמר, אבער אפשר וועסטו מסכים זיין מיר צו ענטפערן אדער צו צוצייכענען פינקטליכער).
עס שטייט אין פסוק (דברים י"ב, כ"א) כי ירחיב ה' אלקיך את גבולך כאשר דיבר לך ואמרת אוכלה בשר וגו' כי ירחק ממך המקום וגו' וזבחת מבקרך ומצאנך אשר נתן ה' לך כאשר צויתיך וגו'. [בקיצור ווערט די "מצות עשה" אנגערופן "וזבחת כאשר צוויתיך". אדער סתם "וזבחת"].
כאטשיג אין פסוק שטייט "בקר וצאן", איז אבער רבי אין מס' חולין (כ"ח ע"ב) מפרש די פסוק אויף "עוף" אויך.
עכ"פ זאגט די תורה הקדושה אז ווען איינער זאגט "אוכלה בשר" – איך וויל עסן "פלייש", דאן "וזבחת", דארפסטו שעכטן בקר וצאן אדער אן עוף. עס איז נישט דא קיין אנדערע שאורט-קאט צו עסן "פלייש".
דעריבער איז "בשר מתורבת" אסור.
[אויב עס וואלט געשטאנען אין פסוק ואמרת אוכלה בקר וצאן [ועוף] וזבחת, וואלט געווועהן א מקום דן צו זיין אז בשר מתורבת וויבאלד עס איז נישט קייין "געבוירענער" עוף, דעריבער גייט עס אפשר נישט אריין אין דעם כלל, און עס האט נישט דעם נאמען "עוף", [הגם מען קען זיך דינגען אז סוף כל סוף איז דאס "טשיקען פלייש" (וויבאלד עס ווערט פראדוצירט פון אן "איי" אויף דעם זעלבן מהלך ווי א געהעריגער עוף ווערט געבוירן) דעריבער גייט דאס אויך אריין אין כלל פון "עוף]". אבער וויבאלד עס שטייט נישט "אוכלה בקר וצאן [ועוף]", נאר "אוכלה בשר", דעריבער איז נישט דא קיין אויסוועג פון עסן "פלייש" נאר דורך שחט'ן בקר וצאן ועוף, אזויווי מיר האבן אויבן געברענגט "מה שאתה זובח אתה אוכל, ומה שאי אתה זובח אי אתה אוכל".
צוליב דעם, אין די סעקונדע וואס עס ווערן באשאפן צעלן פון פלייש ווערט דאס אסור באכילה, וויבאלד עס איז נישט שייך ביי דעם קיין קיין שחיטה. נישט קיין חילוק אויב עס איז געוועהן א לידה אדער נישט.
ועי' בקו' בשר מלאכותי לגבי בשר מתורבת מ"בקר וצאן" שיש לדמותו לבן פקועה, יעו"ש. אמנם זה לא שייך רק בבקר וצאן. אבל ב"עוף", מאחר שעוף ממש שנולד מביצה לא נכללה בהשחיטה של אם הביצה [ולא אמרינן שמאחר ש"אם" הביצה נשחטה, כבר לא נצרך שחיטה לעוף הנולד מהביצה], כן בשר מתורבת שנוצר מביצה, לא נכללה בשחיטת אם הביצה, ופשוט].
א דאנק
צו מתיר זיין פלייש אן שחיטה איז א גרעסערע חידושגרייט צו העלפן האט געשריבן: ↑ מיטוואך אקטאבער 25, 2023 11:52 amס'איז א שיינע און גרויסע חידוש וואס דו זאגסט, אבער איך בין נשיט זיכער אז אלע פוסקים וועלן מסכים זיין, אז פלייש וואס איז געקינצלטערהייט געמאכט פון אן איי, האט א הלכה פון פלייש.איגור האט געשריבן: ↑ דינסטאג אקטאבער 24, 2023 9:37 pmייש"כ פאר אייער וויכטיגע שאלה.גרייט צו העלפן האט געשריבן: ↑ דינסטאג אקטאבער 17, 2023 12:30 pmפארוואס טראכסטו, אז ווען עס ווערט "געטוישט" לאבאראטאריש פון אייער צו פלייש, אז דאס איז אויך די הלכה'דיגע גדר דערפון? צי דארף עס נישט געבוירן ווערן וכדומה, כדי אז ס'זאל חל זיין דערויף א חיוב שחיטה? (איך האב נישט קיין צייט דורכצוקוקן קיין לאנגע מאמר, אבער אפשר וועסטו מסכים זיין מיר צו ענטפערן אדער צו צוצייכענען פינקטליכער).
עס שטייט אין פסוק (דברים י"ב, כ"א) כי ירחיב ה' אלקיך את גבולך כאשר דיבר לך ואמרת אוכלה בשר וגו' כי ירחק ממך המקום וגו' וזבחת מבקרך ומצאנך אשר נתן ה' לך כאשר צויתיך וגו'. [בקיצור ווערט די "מצות עשה" אנגערופן "וזבחת כאשר צוויתיך". אדער סתם "וזבחת"].
כאטשיג אין פסוק שטייט "בקר וצאן", איז אבער רבי אין מס' חולין (כ"ח ע"ב) מפרש די פסוק אויף "עוף" אויך.
עכ"פ זאגט די תורה הקדושה אז ווען איינער זאגט "אוכלה בשר" – איך וויל עסן "פלייש", דאן "וזבחת", דארפסטו שעכטן בקר וצאן אדער אן עוף. עס איז נישט דא קיין אנדערע שאורט-קאט צו עסן "פלייש".
דעריבער איז "בשר מתורבת" אסור.
[אויב עס וואלט געשטאנען אין פסוק ואמרת אוכלה בקר וצאן [ועוף] וזבחת, וואלט געווועהן א מקום דן צו זיין אז בשר מתורבת וויבאלד עס איז נישט קייין "געבוירענער" עוף, דעריבער גייט עס אפשר נישט אריין אין דעם כלל, און עס האט נישט דעם נאמען "עוף", [הגם מען קען זיך דינגען אז סוף כל סוף איז דאס "טשיקען פלייש" (וויבאלד עס ווערט פראדוצירט פון אן "איי" אויף דעם זעלבן מהלך ווי א געהעריגער עוף ווערט געבוירן) דעריבער גייט דאס אויך אריין אין כלל פון "עוף]". אבער וויבאלד עס שטייט נישט "אוכלה בקר וצאן [ועוף]", נאר "אוכלה בשר", דעריבער איז נישט דא קיין אויסוועג פון עסן "פלייש" נאר דורך שחט'ן בקר וצאן ועוף, אזויווי מיר האבן אויבן געברענגט "מה שאתה זובח אתה אוכל, ומה שאי אתה זובח אי אתה אוכל".
צוליב דעם, אין די סעקונדע וואס עס ווערן באשאפן צעלן פון פלייש ווערט דאס אסור באכילה, וויבאלד עס איז נישט שייך ביי דעם קיין קיין שחיטה. נישט קיין חילוק אויב עס איז געוועהן א לידה אדער נישט.
ועי' בקו' בשר מלאכותי לגבי בשר מתורבת מ"בקר וצאן" שיש לדמותו לבן פקועה, יעו"ש. אמנם זה לא שייך רק בבקר וצאן. אבל ב"עוף", מאחר שעוף ממש שנולד מביצה לא נכללה בהשחיטה של אם הביצה [ולא אמרינן שמאחר ש"אם" הביצה נשחטה, כבר לא נצרך שחיטה לעוף הנולד מהביצה], כן בשר מתורבת שנוצר מביצה, לא נכללה בשחיטת אם הביצה, ופשוט].
א דאנק
אבימלך האט געשריבן:מוצ"ש מאי 18, 2024 10:35 pm
אַלאַבאַמאַ גאווערנאר קעי אייווי (ר) האט אונטערגעשריבן א געזעץ וואס פארבאט די פאבריקאציע, פארקויפן אדער פארשפרייטונג פון אלע לאבאראטיע-געוואקסענע פלייש אין די סטעיט פון אלאבאמע
א געשעפט האב איך האט געשריבן:דא איז דא א לענגערע אנאליז איבער די גאנצע זאך בכללות און איבער די הלכה'דיגע שאלות.אבימלך האט געשריבן:אמעריקע האט געגעבן אירע ערשטע באשטעטיגונגען פאר צוויי פירמעס צו פארקויפן פלייש וואס איז געוואקסען פון בהמות צעלן (lab grown meat), און אויסגעברייטערט דעם וועג פאר לאבאטאריע-געוואקסענע פלייש צו ווערן פארקויפט פארן קאנסומער.
איך בין זייער נייגעריג וואס דאס מיינט פארן כשרות פעלד. IMG_3579.jpeg
https://drive.google.com/file/d/1GInvfe ... sp=sharing
https://www.yiddish24.com/analysis/41/85361
