מען זעהט ווי די גמרא ברענגט אראפ די מעשה פון יוסף מוקיר שבת און גמרא לויבט עס אזוי שטארק אויס ! אבער פארגעס נישט יוסף מוקיר שבת האט אלע יארן זיך שטארק געמיטשעט סאיז בכלל נישט געגאנגען אז ער האט איינגעקויפט אהן א חשבון און פלוצלינג זענען פישלעך מיט דיימאנטן געקומען צו פליען ! ער האט אלע יארן זיך ממש מוסיר נפש געווען פאר דעם הייליגען שבת - דעס וואס איינער האט געשריבן דא אז הוצעות שבת מיינט נישט תעוות איך האב פאר אייך נייעס אז ווען עס קומט צו עסן אין שבת איז נישט דא אזא זאך ווי תעוות !!! יעצט לעיני עס איז טאקע א שווערע קשיא וואס די פותח האשכול פרעגט אין איך ווייס נישט די תירוץ אבער איך טראכט אז עפשער איז עס ווי כאולי א option אדער לייג אויס די געלט אין די שבת וועט די באצאלן אבער וועגן עס קען טאקע נעמען א שטיק צייט ביז ער באצאלט אין נישט אלעמאל באקומט מען עס גלייך וועט ער דיר באצאלן דאפעלט אבער אויב ביסטו נישט גרייט צו ווארטן אין די גייסט לכבוד דעם פארלירן דיין אמונה דאן זאלסטו חלילה נישט נעמען אויף בארג !
ברוך ברייערהאט געשריבן:↑דינסטאג סעפטעמבער 19, 2023 10:34 pm
מען זעהט ווי די גמרא ברענגט אראפ די מעשה פון יוסף מוקיר שבת און גמרא לויבט עס אזוי שטארק אויס ! אבער פארגעס נישט יוסף מוקיר שבת האט אלע יארן זיך שטארק געמיטשעט סאיז בכלל נישט געגאנגען אז ער האט איינגעקויפט אהן א חשבון און פלוצלינג זענען פישלעך מיט דיימאנטן געקומען צו פליען ! ער האט אלע יארן זיך ממש מוסיר נפש געווען פאר דעם הייליגען שבת - דעס וואס איינער האט געשריבן דא אז הוצעות שבת מיינט נישט תעוות איך האב פאר אייך נייעס אז ווען עס קומט צו עסן אין שבת איז נישט דא אזא זאך ווי תעוות !!! יעצט לעיני עס איז טאקע א שווערע קשיא וואס די פותח האשכול פרעגט אין איך ווייס נישט די תירוץ אבער איך טראכט אז עפשער איז עס ווי כאולי א option אדער לייג אויס די געלט אין די שבת וועט די באצאלן אבער וועגן עס קען טאקע נעמען א שטיק צייט ביז ער באצאלט אין נישט אלעמאל באקומט מען עס גלייך וועט ער דיר באצאלן דאפעלט אבער אויב ביסטו נישט גרייט צו ווארטן אין די גייסט לכבוד דעם פארלירן דיין אמונה דאן זאלסטו חלילה נישט נעמען אויף בארג !
סמאכט סענס וואס איך זאג - דיסקלעמיר # דעת בעה''ב
מהיכא תיתא אז יוסף מוקיר שבת איז געווען א עני און זיך געמיטשעט? נישט רש״י און נישט פשיטו של מקרא זאגן אז ער איז געווען א עני.
אליעזר קרויסהאט געשריבן:↑דינסטאג סעפטעמבער 19, 2023 10:41 pm
ברוך ברייערהאט געשריבן:↑דינסטאג סעפטעמבער 19, 2023 10:34 pm
מען זעהט ווי די גמרא ברענגט אראפ די מעשה פון יוסף מוקיר שבת און גמרא לויבט עס אזוי שטארק אויס ! אבער פארגעס נישט יוסף מוקיר שבת האט אלע יארן זיך שטארק געמיטשעט סאיז בכלל נישט געגאנגען אז ער האט איינגעקויפט אהן א חשבון און פלוצלינג זענען פישלעך מיט דיימאנטן געקומען צו פליען ! ער האט אלע יארן זיך ממש מוסיר נפש געווען פאר דעם הייליגען שבת - דעס וואס איינער האט געשריבן דא אז הוצעות שבת מיינט נישט תעוות איך האב פאר אייך נייעס אז ווען עס קומט צו עסן אין שבת איז נישט דא אזא זאך ווי תעוות !!! יעצט לעיני עס איז טאקע א שווערע קשיא וואס די פותח האשכול פרעגט אין איך ווייס נישט די תירוץ אבער איך טראכט אז עפשער איז עס ווי כאולי א option אדער לייג אויס די געלט אין די שבת וועט די באצאלן אבער וועגן עס קען טאקע נעמען א שטיק צייט ביז ער באצאלט אין נישט אלעמאל באקומט מען עס גלייך וועט ער דיר באצאלן דאפעלט אבער אויב ביסטו נישט גרייט צו ווארטן אין די גייסט לכבוד דעם פארלירן דיין אמונה דאן זאלסטו חלילה נישט נעמען אויף בארג !
סמאכט סענס וואס איך זאג - דיסקלעמיר # דעת בעה''ב
מהיכא תיתא אז יוסף מוקיר שבת איז געווען א עני און זיך געמיטשעט? נישט רש״י און נישט פשיטו של מקרא זאגן אז ער איז געווען א עני.
ברוך ברייערהאט געשריבן:↑דינסטאג סעפטעמבער 19, 2023 10:48 pm
אליעזר קרויסהאט געשריבן:↑דינסטאג סעפטעמבער 19, 2023 10:41 pm
ברוך ברייערהאט געשריבן:↑דינסטאג סעפטעמבער 19, 2023 10:34 pm
מען זעהט ווי די גמרא ברענגט אראפ די מעשה פון יוסף מוקיר שבת און גמרא לויבט עס אזוי שטארק אויס ! אבער פארגעס נישט יוסף מוקיר שבת האט אלע יארן זיך שטארק געמיטשעט סאיז בכלל נישט געגאנגען אז ער האט איינגעקויפט אהן א חשבון און פלוצלינג זענען פישלעך מיט דיימאנטן געקומען צו פליען ! ער האט אלע יארן זיך ממש מוסיר נפש געווען פאר דעם הייליגען שבת - דעס וואס איינער האט געשריבן דא אז הוצעות שבת מיינט נישט תעוות איך האב פאר אייך נייעס אז ווען עס קומט צו עסן אין שבת איז נישט דא אזא זאך ווי תעוות !!! יעצט לעיני עס איז טאקע א שווערע קשיא וואס די פותח האשכול פרעגט אין איך ווייס נישט די תירוץ אבער איך טראכט אז עפשער איז עס ווי כאולי א option אדער לייג אויס די געלט אין די שבת וועט די באצאלן אבער וועגן עס קען טאקע נעמען א שטיק צייט ביז ער באצאלט אין נישט אלעמאל באקומט מען עס גלייך וועט ער דיר באצאלן דאפעלט אבער אויב ביסטו נישט גרייט צו ווארטן אין די גייסט לכבוד דעם פארלירן דיין אמונה דאן זאלסטו חלילה נישט נעמען אויף בארג !
סמאכט סענס וואס איך זאג - דיסקלעמיר # דעת בעה''ב
מהיכא תיתא אז יוסף מוקיר שבת איז געווען א עני און זיך געמיטשעט? נישט רש״י און נישט פשיטו של מקרא זאגן אז ער איז געווען א עני.
אליעזר קרויסהאט געשריבן:↑דינסטאג סעפטעמבער 19, 2023 10:52 pm
ברוך ברייערהאט געשריבן:↑דינסטאג סעפטעמבער 19, 2023 10:48 pm
אליעזר קרויסהאט געשריבן:↑דינסטאג סעפטעמבער 19, 2023 10:41 pm
ברוך ברייערהאט געשריבן:↑דינסטאג סעפטעמבער 19, 2023 10:34 pm
מען זעהט ווי די גמרא ברענגט אראפ די מעשה פון יוסף מוקיר שבת און גמרא לויבט עס אזוי שטארק אויס ! אבער פארגעס נישט יוסף מוקיר שבת האט אלע יארן זיך שטארק געמיטשעט סאיז בכלל נישט געגאנגען אז ער האט איינגעקויפט אהן א חשבון און פלוצלינג זענען פישלעך מיט דיימאנטן געקומען צו פליען ! ער האט אלע יארן זיך ממש מוסיר נפש געווען פאר דעם הייליגען שבת - דעס וואס איינער האט געשריבן דא אז הוצעות שבת מיינט נישט תעוות איך האב פאר אייך נייעס אז ווען עס קומט צו עסן אין שבת איז נישט דא אזא זאך ווי תעוות !!! יעצט לעיני עס איז טאקע א שווערע קשיא וואס די פותח האשכול פרעגט אין איך ווייס נישט די תירוץ אבער איך טראכט אז עפשער איז עס ווי כאולי א option אדער לייג אויס די געלט אין די שבת וועט די באצאלן אבער וועגן עס קען טאקע נעמען א שטיק צייט ביז ער באצאלט אין נישט אלעמאל באקומט מען עס גלייך וועט ער דיר באצאלן דאפעלט אבער אויב ביסטו נישט גרייט צו ווארטן אין די גייסט לכבוד דעם פארלירן דיין אמונה דאן זאלסטו חלילה נישט נעמען אויף בארג !
סמאכט סענס וואס איך זאג - דיסקלעמיר # דעת בעה''ב
מהיכא תיתא אז יוסף מוקיר שבת איז געווען א עני און זיך געמיטשעט? נישט רש״י און נישט פשיטו של מקרא זאגן אז ער איז געווען א עני.
ארטסקרול פרעגט שוין דיין קשיא, עיין מה שתירץ. אבער לא מבואר בשום מקום שהיה עני.
איך האב נישט יעצט מיט מיר א שבת ארטסקול אז די ווילסט קענסט מיר זאגן די תירוץ ... אבער עס איז מיר סתם אזוי אינטרסאנט וואס די זאגסט מיר אז ער איז נישט געווען קיין עני
איך האב נישט דורך געלייענט אלע תגובות, סאו אויב אויב האט שוין איינער געשריבן דעי געדאנק זייטס מיך מוחל
געהערט אמאל פין ר' מתתיהו סאלאמאן זז"ג אז ס'געווען אמאל א מיטינג ביים חזון איש מנהלים פין ת"ת זיי האבן געטאנעט אז אזוי ווי די גמרא זאגט אז הוצאות בניו לתלמיד תורה וכו', זאל מען ארויף צווינגען אויף אלע טאטעס צו באצאלען די פולע פרייז פון שכר לימוד, ארעמע און רייכע צוגלייך און מ'וועט זיך מער נישט דארפן מוטשענען ארום גיין קאלעקטן /בארגן וכו' האט די חזון איש נישט געלאזט, ער האט געזאגט אז שמא יגרום החטא קען גורם זיין אז ס'זאל נישט ארבעטן
איך האב נישט דורך געלייענט אלע תגובות, סאו אויב אויב האט שוין איינער געשריבן דעי געדאנק זייטס מיך מוחל
געהערט אמאל פין ר' מתתיהו סאלאמאן זז"ג אז ס'געווען אמאל א מיטינג ביים חזון איש מנהלים פין ת"ת זיי האבן געטאנעט אז אזוי ווי די גמרא זאגט אז הוצאות בניו לתלמיד תורה וכו', זאל מען ארויף צווינגען אויף אלע טאטעס צו באצאלען די פולע פרייז פון שכר לימוד, ארעמע און רייכע צוגלייך און מ'וועט זיך מער נישט דארפן מוטשענען ארום גיין קאלעקטן /בארגן וכו' האט די חזון איש נישט געלאזט, ער האט געזאגט אז שמא יגרום החטא קען גורם זיין אז ס'זאל נישט ארבעטן
ס'דא א מצוה פין עונג שבת, "עונג" מיינט א זאך וואס געט "דיר" א תענוג, אין ווען די קויפסט sour dough מיט טייערע וויין מיט meat bored's ביסטי מקיים די מצוה פין עונג שבת, אין אז איינער גלייבט "עכט" אין די מאמר חז"ל (יעדער ווייסט ביי זיך צי ער גלייבט "עכט" אדער ער קען באשטיין ס'זאל זיין אמת.......) גייט ער צוריק זעהן די געלט! (ראיתי כמה פעמים)
יישר כח פאר אייער תגובה. אוודאי אויב דאס מיינט עס טאקע, און ''אז איינער גלייבט "עכט" אין די מאמר חז"ל גייט ער צוריק זעהן די געלט!'' אבער קודם דארף מען וויסן צו די מאמרי חז''ל פארטרעטן טאקע זיינע meat bored's. און ווען איז גילטיג די כלל עשה שבתך חול.
ווען איר ליינט אן ארטיקל פון פויליש קענט איר זיין רואיג אז געווענליך איז כאטש 2 פראצענט אמת. מפתח - פויליש פארווע ארטיקלען
אליעזר קרויסהאט געשריבן:↑דינסטאג סעפטעמבער 19, 2023 9:37 pm
שאלה: נאמר בגמרא "לוו עלי ואני פורע", מה הכוונה? האם אין גבול למה שאדם יכול להוציא לכבוד שבת?
תשובה: הנה בגמרא במסכת ביצה (דף טו:) איתא, אמר להם הקדוש ברוך הוא לישראל, בני! לוו עלי וקדשו קידוש היום, והאמינו בי ואני פורע. מבואר לכאורה, שה' יתברך אמר לישראל, שמה שילוו לצורך השבת הוא יפרע להם ואל להם לדאוג להוצאות אלו.
אלא שכל בר דעת מבין, שלא יתכן שיקנה אדם צרכי שבת ויערוך שלחן כסעודת שלמה בשעתו, עם עשרות סוגי מטעמים, ולא יתחשב כלל במצבו הכלכלי. שכן מעולם לא שמענו לשום גדול בישראל שנהג כן, ואם כן צריך לבאר מאמר רבותינו בגמרא.
בגמרא במסכת שבת (קיח:) אמרו, אפילו דבר מועט, אם עשהו לכבוד שבת (כלומר תוספת מיוחדת לכבוד השבת), הרי זה עונג שבת. ופירשו בגמרא, דבר קטן, כגון כסא דהרסנא, דהיינו דגים קטנים מטוגנים, מאכל שהוא זול) וכן אמרו בגמרא בפסחים (קיב.) עשה שבתך חול (כלומר, אכול בשבת כמו שאתה אוכל ביום חול) ואל תצטרך לבריות. ואף על פי שמצות עונג שבת היא מצוה מן התורה, מכל מקום לא חייבו אדם ללוות יותר מיכולתו על מנת לענג את השבת בדברים מיוחדים, אלא איש איש כפי יכולתו. ומה שאמרו בגמרא במסכת ביצה לוו עלי ואני פורע,היינו דוקא באדם שיש לו מהיכן לפרוע, כגון שיודע שעתיד לקבל מעות ביום מן הימים, ואם ילוה לצרכי שבת, ה' יתברך יחזיר לו את אותו הסך שלא יפסיד ממצות עונג שבת, אבל אם אין לו מאין להשיב את ההלואה, אלא אם כן יצטרך לבריות (שיקח מן הצדקה) אסור לו ללוות לצרכי שבת.
וכן מבואר בהגהות אשרי (מרבותינו הראשונים), שמה שאמרו בגמרא עשה שבתך חול ואל תצטרך לבריות, מדובר באדם שאין לו לפרוע כלל, אלא אם כן יטול מן הצדקה, אבל מה שאמר ה' יתברך לוו עלי ואני פורע, מדובר במי שיש לו מהיכן לפרוע, כגון שיש לו משכונות כדי לפרוע, אלא שאין לו מעות מזומנים לכך, על זה אמר לוו עלי ואני פורע.
הנה,התוס' במס' ביצה הקשו סתירה זו מחד גיסא אמרו "ללוו עלי ואני פורע" ולאידך גיסא אמרו "עשה שבתך חול ואל תצטרך לבריות"? ותירצו דמה שאמרו ללו עלי ואני פורע היינו במי שיש לו מהיכן לפרוע, ובגמ' שלנו איתאלפרועואינו מובן דא"כ באותן מעות יקנה ולמה צריך ללוות ופי' המפרשים דהכוונה שיש לו משכונות למשכנם וללות עליהם אבל בלא משכונות אין לו ללוות, (וכ"פ בשו"ע הרב כמ"ש לעיל), אבל הגר"א בביאורו גורסללוותדהיינו שאין לו ממי ללוות, אבל אם יש לו ממי ללוות ילוה על אף שאין לו מהיכן לשלם עיי"ש בדבריו הקדושים. א"כ דבר זה במחלוקת שנויה.
דער גרעסטער אנטיסעמיט קען נישט פיינט האבן אונז אידישע קינדער אזוי שטארק ווי מיר האבן זיך ליב.
א גוט יאר! אלץ הקדמה וועל איך בעסער ארויסברענגען הרב@פויליש פארווע'סשאלה. מיר ווייסן אז א איד דארף זיין שפארזאם (נישט פארטוישן מיט קארג חלילה!) ווי די גמרא זאגט אין מס' פסחים (קיג:,קיד.), פון צווייטן זייט אבער זעהט מען אין כמה וכמה מקורות אז פאר הוצאות שבת טאר מען נישט שפארן לדוגמא "אמר הקב"ה בני לוו עלי ואני פורע" ועוד ועוד, דריטנס זעהט מען "אמר ר' עקיבא עשה שבתך חול ואל תצטרך לבריות" אז אפילו פאר הוצאות שבת זאל מען אויך שפארן, פערטנס זעהט מען "תנא דבי אליהו אע"פ שאמר ר' עקיבא עשה שבתך חול וכו' אבל עושה הוא דבר מועט ומאי ניהו כסא דהרסנא כו' " איז משמע פון דעם אז אפי' דער וואס האט נישט דארף זיך אנשטרענגן כאטש אביסל , נא! וואס גייט דא פאר???.
farshlufenהאט געשריבן:↑דינסטאג סעפטעמבער 19, 2023 9:39 am
ממה נפשךהאט געשריבן:↑דינסטאג סעפטעמבער 19, 2023 9:37 am
הוצאות שבת ויו"ט מיינט נישט אויף תאוות און מותרות, ס'מיינט פראסט און פשוט הוצאות.
אז מ'איז יוצא קידוש אויף א 20 דאלארדיגע באטל וויין, איז דאס אן הוצאה לכבוד שבת און דאס איז נישט אריינגערעכנט אינעם יערליכן קצובין.
דאס איז וועמענ'ס חידוש?
עשה שבתךחול מיינט דיין פרעסעריי וויין וואס קאסט 100 דאללער, הוצאת שבתות והוצאת יו''ט מיינט די מינומים וויפיל עס דארף קאסטען, עס איז זייער חשוב ווען א מענטש לאזט זיך קאסטען מיט אפאר דאללער מער פאר די שבתדיגע סעודה אבער מיט א שיעור
מצוה לברור יין טוב לקדש עליו: דאס איז אן הלכה פסוקה אין שלחן ערוך. יעצט זאג מיר נישט אז יין טוב מיינט די צוואנציג דאלערדיגע באטעל. איז בודאי יא שייך דעם הבטחה פון כל מזונותיו.
פויליש פארוועהאט געשריבן:↑דינסטאג סעפטעמבער 19, 2023 5:03 am
בס''ד
שפאצירט שוין ר' משה צום פערטן מאל אריבער דעם זעלבן אייל אינעם וויין געשעפט, ווארפנדיג זיינע בליקן אויף די פילע ערליי וויינען וואס שמייכלען צו אים פונעם פאליצע. זיינע אויגן קומען צו אן אפשטעל אויף זיין באליבטן פלעשל, ער האלט עס שוין אין האנט, אבער זענדיג די פרייז אנטוויקלט זיך א מלחמה ביי אים אין קאפ. פון איין זייט פארשטייט ער אז דעם פלעשל פאסט בכלל נישט אריין אין זיין איבערגעשטרענגטע בודזשעט, אבער פון די אנדערע זייט בליצט אים אריין די גירסא דינקותא וואס ער האט געלערט אין ישבה קטנה ''תְּנִי רַב תַּחֲלִיפָא אֲחוּהָ דְרַבְנַאי חוֹזָאָה: כָּל מְזוֹנוֹתָיו שֶׁל אָדָם קְצוּבִים לוֹ מֵרֹאשׁ הַשָּׁנָה וְעַד יוֹם הַכִּפּוּרִים, חוּץ מֵהוֹצָאַת שַׁבָּתוֹת וְהוֹצָאַת יוֹם טוֹב, וְהוֹצָאַת בָּנָיו לְתַלְמוּד תּוֹרָה - שֶׁאִם פָּחַת, פּוֹחֲתִין לוֹ; וְאִם הוֹסִיף, מוֹסִיפִין לוֹ''(ביצה דף טו/ב) אויב אזוי, טראכט ער צו זיך, קען איך שוין אפילו קויפן א 100 דאלער'דיגע פלעשל, עס גייט דאך ממילא נישט אריין אינעם בודזשעט.
ער וויל עס שוין אריינווארפן אין וועגעלע אבער דאן דערמאנט ער זיך אז זיין טאטע ר' יצחק וואס איז געווען א איד א תלמוד חכם, א בעל בטחון, און צו די זייט אויך א שיינע בעל פרנסה, האט זיך קיינמאל נישט געווארפן מיט געלט ביים איינקויפן יו''ט און זיך באגעניגט מיט א געווענליכע פלאש וויין. וואס איז פשט? האט ער דען נישט געוויסט פון די שטיקל גמרא צו זאגן?
* * *
ר' יחזקאל מאנעווירט זיין וועגעלע צווישן די פילע גראסערי פראדוקטן אריינווארפענדיג איין זאך נאכ'ן צווייטן ווען מיטאמאל פאלן זיינע אויגן אויף א פיינעם שכטל טייערע טשאקעלאדן, א שנעלע בליק אינעם בערזל באשטעטיגט אבער אז די געלט וואס ער האט צוגעגרייט פאר דעם ערב שבת ארדער וועט דאס שוין נישט דעקן, ער טראכט צו זיך, איך האב דאך שוין ב''ה א פילע וועגעלע, איך וועל קענען האבן אן עונג שבת אויך אן די טייערע טשאקעלאדן . אבער דאן כאפט זיך אריין ביי אים א מחשבה'לע וואס איז מיט'ןלוו עלי ואני פורעאיך האב דאך א קרעדיט קארטל, דער אויבערשטער וועט עס שוין באצאלן!, ער וויל עס שוין ארייווארפן אין וועגעלע, די שאכטל בלייבט אבער הענגען אין די לופטן ווען ער דערמאנט זיך אז עס איז דאך דא נאך א מאמר חז''לעשה שבתך חול ואל תצטרך לבריות, איז פשט אז די לוי עלי ואני פורע איז נישט ממש אזוי גלאטיג?
צוזעענדיג ווי ר' משה און ר' יחזקאל שטייען אזוי פארקלערט, האמיר מחליט געווען צו עפענען אן אשכול און בעטן די תלמידי חכמים דא זאלן אביסל אויסקלארן די מאמרי חז''ל, פאר די פילע ר' משה'ס און ר' יחזקאל'עך וואס טרעפן זיך אינעם זעלבן צעמישעניש ביים איינקויפן אין די יעצטיגע ערב יו''ט טעג.
פארעכט צו ביצה טז א
פרעג נישט פארוואס איך טוה אזוי... איך טוה אזוי ווייל מיין טאטע האט אזוי געטוהן, קענסט פרעגן פארוואס די חכמים האבען אזוי מתקן געווען.
(הרב שלמה אשר טויבער שליט"א מפי אביו הרה”ג ר’ עזריאל זצ"ל, קרבתנו-21)