"א רוף וועגן דעם טראדיציאנאלן אידישן אויסלייג"

די אחראים: יאנאש , אור המקיף , אחראי , געלעגער

אוועטאר
ביבליאגראף
שר מאה
תגובות: 193
זיך איינגעשריבן אום:מיטוואך דעצעמבער 06, 2023 7:16 pm

"א רוף וועגן דעם טראדיציאנאלן אידישן אויסלייג"

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ביבליאגראף »

קעפל געטוישט צום נאמען פונעם קול קורא געדרוקט אין בית יעקב זשורנאל, כסלו תרצ"א, ווען די בית יעקב שולעס האבן אנגענומען דעם אויסלייג פון ר' שלמה בירנבוים. געברענגט דא .

פריער געווען: "זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט ווי מ'זאגט זיי ארויס?"




אפצווייג פון viewtopic.php?p=5158622#p5158622
ביבליאגראף האט געשריבן: פרייטאג יוני 07, 2024 3:43 pm
גרשון האט געשריבן: פרייטאג יוני 07, 2024 1:12 pm
וואס איז שלעכט אן דעם א'?
ס'איז שלעכט אזוי ווי אלע יידישיסטישע אויסלייגן. וואס איז שלעכט צו שרייבן אזויווי מ'זאגט עס אין מאמע לשון?
לעצטנס הערט מען שוין ווייניגער אחוץ, אוואס, איא, אוואו, וכו' ווייל דער עולם מיינט אז ס'איז גרייזיג, ווייל מ'האט עס אויסגעריסן פון שריפט.
נאך ערגער זענען די וואס שרייבן הפנים, הכלל, הקיצור, ווייל זיי קענען נישט גלייבן אז מ'זאל צוטשעפענען אן א' צו א לשה"ק ווארט, מוז זיין אז ס'קומט א ה' הידיעה. פארוואס "אוודאי" פארשטייען זיי יא אז ס'שטימט?
גרשון האט געשריבן: זונטאג יוני 09, 2024 12:15 am
ס'איז נישט ריכטיג צו זאגן אז יידישיסטן האבן דאס פארדרייט. דורך און חוץ זענען אלץ געווען ריכטיגע אויסלייגן. ייווא האט סך הכל געמאכט א סטאנדארט, און דער סטאנדארט איז געווען אויסצוקלויבן דעם אריגינעל-ריכטיגן אויסלייג. אבער לו יצוייר זיי האבן יא פארדרייט און זיי זענען געווען סוקסעספול, איז עס נישט עפעס אן אפנויג פון מסורה אויף וואס מ'וועט געשטראפט ווערן. ס'וועט קיינעם נישט פאסירן קיין שלעכטס פאר'ן נישט שרייבן דעם א'.
היסטאריש האט געשריבן: זונטאג יוני 16, 2024 7:39 pm
ביבליאגראף האט געשריבן: זונטאג יוני 16, 2024 7:15 pm
היסטאריש האט געשריבן: מאנטאג יוני 10, 2024 1:16 pm
ביבליאגראף האט געשריבן: מאנטאג יוני 10, 2024 11:01 am
היסטאריש האט געשריבן: זונטאג יוני 09, 2024 5:16 pm
@ביבליאגראף, עפן אן אשכול מיט א ביטע איבער אויסלייגן ווערטער ווי מ'זאגט עס אפטמאל אין מאמע-לשון. (איך בין ביזדערווייל מיט @גרשונ'ען.)
דיינע ווערטער זענען צו טיף פאר מיר.
כ'בעט דיך איבער, אבער אויב כ'האב גוט פארשטאנען האסטו געהאט טענות פארוואס מ'נעמט ארויס דעם צוגעלייגטן אלף ביי ווערטער, בשעת מ'זאגט עס נאך יא ארויס אזוי. בין איך גערעכט?
א-וודאי.
לעצט פארראכטן דורך ביבליאגראף אום דאנערשטאג יוני 27, 2024 6:09 pm, פארראכטן געווארן 4 מאל.
אוועטאר
ביבליאגראף
שר מאה
תגובות: 193
זיך איינגעשריבן אום:מיטוואך דעצעמבער 06, 2023 7:16 pm

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ביבליאגראף »

די שמועס האט זיך אנגעהויבן וועגן ווערטער מיט א צוגעטשעפעטער אַ, ווי אחוץ, אדערווייל, אפנים, אקיצור, אכלל,וכדומה, וואס היינט ווערן זיי געווענליך נישט געשריבן, און דאס איז גורם אז ס'ווערט צוביסליך פארגעסן אויך ביים רעדן.

נאך עטליכע ביישפילן:

דעיס, דעי, דעיע, דיע.(במקום דעם פארצייטישן דיז, דיזע, דיזער, דיזעם.)

געווע זן אנשטאט געווען. ענ טפער, ליגנ ט, פארנאכט ס, אליינ ס, אא"וו - שרייבער האבן ליב ארויסצונעמען דעם ט' און ס'.

היינט שרייבט מען אזאלכעאון אזעלכע. אבער זאגן זאגט מען אזאַכעאון אזעכע, אחוץ אין זעלטענע פעלער, און דאן אויך מיט א סגול אויפן ל': אזאַלעכע, אזעלעכע ("אזאַנס און אזעלעכס").

שטאָץ, אַשטאָץ- די שרייבער האבן פארגעטערט דעם דייטשמערישן "אַנשטאַט".

די זעלבע שרייבער האבן נאכנישט מכריע געווען צווישן "דעמאלט" "דעמאלס" און "דעמאלטס". אבער ס'פאלט זיי גארנישט איין אז מ'קען שרייבן פשוט און גראד: דעמלץ. (לינגוויסטיש זענען ביידע נישט אויסגעהאלטן, מ'דארף שרייבן "דענסמאל".)
לעצט פארראכטן דורך ביבליאגראף אום זונטאג יוני 23, 2024 5:16 am, פארראכטן געווארן 1 מאל.
אוועטאר
היסטאריש
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4216
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג מאי 27, 2021 4:20 pm
פארבינד זיך:

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך היסטאריש »

מער ווייניגער ווילסטו מ'זאל שרייבן פונקט ווי מ'רעדט, אנע שום צווישנשייד צווישן פאלקסיש גערעדטער און ליטערארישער שפראך.

כ'שעם מיך אפילו זיך קעגנצושטעלן.
די פאַרגאַנגענהייט איז פאַקטיש געשען, אָבער היסטאָריע איז בלויז וואָס עמיצער האָט אַראָפגעשריבן.
אותות ומופתים
שר חמש מאות
תגובות: 643
זיך איינגעשריבן אום:דינסטאג נאוועמבער 28, 2023 4:24 pm

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך אותות ומופתים »

עס איז נאריש גערעדט, ווי מען האט שוין אנגעוויזן. שאנסן זענען אז אויב מען וואלט אזוי געשריבן וואלסטו ווארשיינליך קיינמאל נישט געהערט אדער געוויסט פון דעם ווארט ביבליאגראף...

דאס איז אויסער דעם וואס עס איז וויכטיג אינאכט צו נעמען, אז ווערטער און שפראכן עקזיסטירן נישט אין א וואקיום. נאר א דאנק דעם וואס מען האלט זיך צו א געהעריגער אייניגער ארויס שרייבונג פון ווערטער, איז שייך פאר מענטשן פון פארשידענע דיאלעקטן אינעם זעלבן שפראך, צו פארשטיין די זעלבע ווערטער. איך רעד שוין נישט פון צו קענען פארגלייכן און פארשטיין ווערטער פון 2 שפראכן אין די זעלבע משפחה
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5279
זיך איינגעשריבן אום:מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

ס'איז א שטיקל מישמאש. ענטפער שרייבט מען מיט ט'. ליגן קומט אריגינעל אן, אבער היינט איז עס איינגעפירט בעיקר מיט'ן ט'. אליינס איז א גרייז; דאס ווארט אין אליין.
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
אוועטאר
היסטאריש
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4216
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג מאי 27, 2021 4:20 pm
פארבינד זיך:

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך היסטאריש »

גרשון האט געשריבן: מוצ"ש יוני 22, 2024 11:48 pm
ס'איז א שטיקל מישמאש. ענטפער שרייבט מען מיט ט'. ליגן קומט אריגינעל אן, אבער היינט איז עס איינגעפירט בעיקר מיט'ן ט'. אליינס איז א גרייז; דאס ווארט אין אליין.
די פאַרגאַנגענהייט איז פאַקטיש געשען, אָבער היסטאָריע איז בלויז וואָס עמיצער האָט אַראָפגעשריבן.
אוועטאר
ביבליאגראף
שר מאה
תגובות: 193
זיך איינגעשריבן אום:מיטוואך דעצעמבער 06, 2023 7:16 pm

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ביבליאגראף »

גרשון האט געשריבן: מוצ"ש יוני 22, 2024 11:48 pm
ענטפער שרייבט מען מיט ט'.
אויב מאך איך נישט קיין טעות, שרייבט מעלות "ענפער" אן א ט'.
אוועטאר
יחליצך
שר האלף
תגובות: 1267
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג סעפטעמבער 29, 2022 8:29 pm
לאקאציע:מאחורי הפרגוד

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יחליצך »

ביבליאגראף האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 12:00 am
אויב מאך איך נישט קיין טעות, שרייבט מעלות "ענפער" אן א ט'.
מאכסט טאקע יא!

אגב, וואס מיינט טאקע ביבליאגראף?
טאטעטריא האט געשריבן:
ס'דא מענטשן וואס ס'פעלט זיי א שרויף; ס'דא מענטשן וואס פעלט זיי די גאנצע טול באקס...
אוועטאר
ביבליאגראף
שר מאה
תגובות: 193
זיך איינגעשריבן אום:מיטוואך דעצעמבער 06, 2023 7:16 pm

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ביבליאגראף »

יחליצך האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 12:19 am
ביבליאגראף האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 12:00 am
אויב מאך איך נישט קיין טעות, שרייבט מעלות "ענפער" אן א ט'.
מאכסט טאקע יא!

אגב, וואס מיינט טאקע ביבליאגראף?
1. אנטשולדיגט.
2. כ'ציטער צו ענ ט פערן, מ'וועט זיך נאך שעמען זיך צו טענה'ן מיט מיר...
אוועטאר
יחליצך
שר האלף
תגובות: 1267
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג סעפטעמבער 29, 2022 8:29 pm
לאקאציע:מאחורי הפרגוד

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יחליצך »

ביבליאגראף האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 12:24 am
1. אנטשולדיגט.
2. כ'ציטער צו ענ ט פערן, מ'וועט זיך נאך שעמען זיך צו טענה'ן מיט מיר...
קענסט זיך רואיג רעזערווירן דיינע רעכטן, אפילו ס'שמעקט נישט פאר יעדן.

כ'גלייב אבער אז בעפאר'ן פרעגן דיין געוואגטן שאלה איבער אויסלייג, האסטו זיך צוגעגרייט בלעכענע הויזן.
טאטעטריא האט געשריבן:
ס'דא מענטשן וואס ס'פעלט זיי א שרויף; ס'דא מענטשן וואס פעלט זיי די גאנצע טול באקס...
אוועטאר
היסטאריש
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4216
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג מאי 27, 2021 4:20 pm
פארבינד זיך:

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך היסטאריש »

ער האט דאך שוין דא געענטפערט.

און ממילא פארשטיי איך נישט וויאזוי זיין פערזענליכקייט, ווי זיין נאמען שטעלט פאר, פארט זיך צונויף מיט דעם מאדנעם רעוואלוציאנערן געדאנק.
די פאַרגאַנגענהייט איז פאַקטיש געשען, אָבער היסטאָריע איז בלויז וואָס עמיצער האָט אַראָפגעשריבן.
אוועטאר
יחליצך
שר האלף
תגובות: 1267
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג סעפטעמבער 29, 2022 8:29 pm
לאקאציע:מאחורי הפרגוד

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יחליצך »

היסטאריש האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 12:31 am
ער האט דאך שוין דא געענטפערט.

און ממילא פארשטיי איך נישט וויאזוי זיין פערזענליכקייט, ווי זיין נאמען שטעלט פאר, פארט זיך צונויף מיט דעם מאדנעם רעוואלוציאנערן געדאנק.
ייש"כ.
וואס מיינט טאקע ביבליאגראפיע?
טאטעטריא האט געשריבן:
ס'דא מענטשן וואס ס'פעלט זיי א שרויף; ס'דא מענטשן וואס פעלט זיי די גאנצע טול באקס...
אוועטאר
ביבליאגראף
שר מאה
תגובות: 193
זיך איינגעשריבן אום:מיטוואך דעצעמבער 06, 2023 7:16 pm

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ביבליאגראף »

יחליצך האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 12:35 am
היסטאריש האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 12:31 am
ער האט דאך שוין דא געענטפערט.

און ממילא פארשטיי איך נישט וויאזוי זיין פערזענליכקייט, ווי זיין נאמען שטעלט פאר, פארט זיך צונויף מיט דעם מאדנעם רעוואלוציאנערן געדאנק.
ייש"כ.
וואס מיינט טאקע ביבליאגראפיע?
נייער אשכול
viewtopic.php?p=5182346#p5182346
אוועטאר
ביבליאגראף
שר מאה
תגובות: 193
זיך איינגעשריבן אום:מיטוואך דעצעמבער 06, 2023 7:16 pm

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ביבליאגראף »

היסטאריש האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 12:31 am
ער האט דאך שוין דא געענטפערט.

און ממילא פארשטיי איך נישט וויאזוי זיין פערזענליכקייט, ווי זיין נאמען שטעלט פאר, פארט זיך צונויף מיט דעם מאדנעם רעוואלוציאנערן געדאנק.
זיין נאמען שטעלט מיט זיך פאר איינער מיט א בלינדע ליבע צום געשריבענעם ווארט, צוגלייך מיט א טיפער אריגינעלאגיזם(אה, דאס איז שוין אייגנס... ס'דארף מיינען בערך "דער שטודיע פונעם אריגינעלן מקור - אין ביבליאגראפיע, פילאלאגיע, היסטאריע, גענעאלאגיע, געאגראפיע, ביאלאגיע, מעדיצין, מוזיק, בוטאניע, און אינעם טאג-טעגליכן לעבן * ").
דערפאר וואלט ער געוואלט אויסרייסן מיטן ווארצל אלעס וואס איז נישט גענצליך אריגינעל. צווישן זיי, דער מאדערנער אויסלייג.
אבער ווי א קאמוניסט אין וואל סטריט, שרייבט ער אליין - דערווייל - מיט דעם פארהאסטן אויסלייג.


* כ'האב דערווייל נישט געפונען קיין פארגעשריטענער נאמען פארן טאג-טעגליכן לעבן (אפשר איז פאסיג איינער פון די פסיכאלאגישע טערמינען.)
אוועטאר
ביבליאגראף
שר מאה
תגובות: 193
זיך איינגעשריבן אום:מיטוואך דעצעמבער 06, 2023 7:16 pm

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ביבליאגראף »

תבנא לדיננא:
כ'זוך נישט אז מ'זאל אויסלייגן אלע ווערטער פונקט ווי ס'גליטשט זיך ארויס ביים רעדן.
כ'וויל אז די ווערטער וואס זענען מאז ומעולם ארויסגעזאגט געווארן אין א געוויסע וועג, און זענען אזוי אויסגעלייגט געווארן, זאלן צוריקבאקומען זייערע רעכטן וואס זענען גערויבט געווארן אין די תקופה פון מאדערן-אידישיזם.
געווענליך זענען די אויסלייגן געטוישט געווארן צום ליטווישן/רוסישן דיאלעקט, ווען טייל פון זיי זענען גלאט אזוי גרייזן פון יענעם דיאלעקט (למשל אידישאנשטאט יודיש).
צומאל האבן די אידישיסטן גאר "פארראכטן" "גרייזיגע" ווערטער, לויט דייטש וכדו'. דא קומט זיכער נישט אריין די טענה אז ס'איז כדי ס'זאל זיין אן איינהייטליכער אויסלייג, ווייל קיינער זאגט עס סיי ווי נישט ארויס אזוי.
למשל, טרעפנדיג אין אלטע שריפטן דאס ווארט "שטאס" האט מיר גענומען צייט צו כאפן אז מ'מיינט דא "אנשטאט". וואס האט אויסגעפעלט צו טוישן דעם אויסלייג צו א ווארט וואס ווערט אפשר גענוצט דורך אפאר יעקעס? וואס העלפט דאס צו "שאפן א געמיינזאמער שפראך" צווישן די וואס רעדן מאמע-לשון?
אותות ומופתים
שר חמש מאות
תגובות: 643
זיך איינגעשריבן אום:דינסטאג נאוועמבער 28, 2023 4:24 pm

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך אותות ומופתים »

ווייל רוב די וואס רעדן מאמע לשון ווייסן נישט וואס דאס ווארט שטאס ברויך צו באדייטן, העכסטנס שטאטס אדער שטאץ

אידישיסטן שרייבן טאקע אויף 'יידיש', ווילסט דווקא דאס? יודיש וואלט געמיינט אזוי ווי שרייבן יאדיש, דאס וואלט גראדע געשטימט זייער גוט מיט א דייטשן דיאלעקט אבער נישט מיט יידן
אוועטאר
ביבליאגראף
שר מאה
תגובות: 193
זיך איינגעשריבן אום:מיטוואך דעצעמבער 06, 2023 7:16 pm

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ביבליאגראף »

אותות ומופתים האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 9:32 am
ווייל רוב די וואס רעדן מאמע לשון ווייסן נישט וואס דאס ווארט שטאס ברויך צו באדייטן, העכסטנס שטאטס אדער שטאץ
כ'האלט פונקט ווי דיר. קען זיין אז אמאל פלעגט מען זאגן שטאס.
אותות ומופתים האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 9:32 am
אידישיסטן שרייבן טאקע אויף 'יידיש', ווילסט דווקא דאס? יודיש וואלט געמיינט אזוי ווי שרייבן יאדיש, דאס וואלט גראדע געשטימט זייער גוט מיט א דייטשן דיאלעקט אבער נישט מיט יידן
כ'האב אביסל מורא צו מאריך זיין אין די טעמע פון אידיש/יודיש/יידיש.
וויאזוי זאגט נאר יענער:
יחליצך האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 12:30 am
כ'גלייב אבער אז בעפאר'ן פרעגן דיין געוואגטן שאלה איבער אויסלייג, האסטו זיך צוגעגרייט בלעכענע הויזן.
אוועטאר
יחליצך
שר האלף
תגובות: 1267
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג סעפטעמבער 29, 2022 8:29 pm
לאקאציע:מאחורי הפרגוד

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יחליצך »

ביבליאגראף האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 9:39 am
וויאזוי זאגט נאר יענער:
יחליצך האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 12:30 am
כ'גלייב אבער אז בעפאר'ן פרעגן דיין געוואגטן שאלה איבער אויסלייג, האסטו זיך צוגעגרייט בלעכענע הויזן.
יענער זאגט נאך עפעס תוך כדי דיבור.
יחליצך האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 12:30 am
קענסט זיך רואיג רעזערווירן דיינע רעכטן, אפילו ס'שמעקט נישט פאר יעדן.

כ'גלייב אבער אז בעפאר'ן פרעגן דיין געוואגטן שאלה איבער אויסלייג, האסטו זיך צוגעגרייט בלעכענע הויזן.
#בלעכענע הויזן, אדער בלעכענע פנים?...
טאטעטריא האט געשריבן:
ס'דא מענטשן וואס ס'פעלט זיי א שרויף; ס'דא מענטשן וואס פעלט זיי די גאנצע טול באקס...
אוועטאר
היסטאריש
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4216
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג מאי 27, 2021 4:20 pm
פארבינד זיך:

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך היסטאריש »

יחליצך האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 12:18 pm
#בלעכענע הויזן, אדער בלעכענע פנים?...


עכט האב איך מורא אז אסאך היינטיגע שרייבער (?) וועלן זיך גערן צוכאפן צו זיין גלענצנדיגן פארשלאג, און אראפווארפן פון זיך דעם שווערן יאך פון א פראפעסיאנעלער ארטאגראפיע. מ'וועט שרייבן יעדערער (כ'מעג ניצן דאס ווארט?) ווי ער רעדט, און שלום על ישראל. גרינג, ניין?
לעצט פארראכטן דורך היסטאריש אום זונטאג יוני 23, 2024 5:06 pm, פארראכטן געווארן 1 מאל.
די פאַרגאַנגענהייט איז פאַקטיש געשען, אָבער היסטאָריע איז בלויז וואָס עמיצער האָט אַראָפגעשריבן.
אוועטאר
היסטאריש
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4216
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג מאי 27, 2021 4:20 pm
פארבינד זיך:

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך היסטאריש »

ביבליאגראף האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 1:19 am
היסטאריש האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 12:31 am
ער האט דאך שוין דא געענטפערט.

און ממילא פארשטיי איך נישט וויאזוי זיין פערזענליכקייט, ווי זיין נאמען שטעלט פאר, פארט זיך צונויף מיט דעם מאדנעם רעוואלוציאנערן געדאנק.
זיין נאמען שטעלט מיט זיך פאר איינער מיט א בלינדע ליבע צום געשריבענעם ווארט, צוגלייך מיט א טיפער אריגינעלאגיזם(אה, דאס איז שוין אייגנס... ס'דארף מיינען בערך "דער שטודיע פונעם אריגינעלן מקור - אין ביבליאגראפיע, פילאלאגיע, היסטאריע, גענעאלאגיע, געאגראפיע, ביאלאגיע, מעדיצין, מוזיק, בוטאניע, און אינעם טאג-טעגליכן לעבן * ").
דערפאר וואלט ער געוואלט אויסרייסן מיטן ווארצל אלעס וואס איז נישט גענצליך אריגינעל. צווישן זיי, דער מאדערנער אויסלייג.
אבער ווי א קאמוניסט אין וואל סטריט, שרייבט ער אליין - דערווייל - מיט דעם פארהאסטן אויסלייג.


* כ'האב דערווייל נישט געפונען קיין פארגעשריטענער נאמען פארן טאג-טעגליכן לעבן (אפשר איז פאסיג איינער פון די פסיכאלאגישע טערמינען.)
כ'גלייך גראדע דיין שאפן ווערטער, און גראד דאס עצם ווארט אריגינעלאגיזם.

צום ענין, בנוגע דײן קעגנערשאפט צו דער מאדערנער ליטעראטור. דו האסט טאקע א ליבשאפט צו דעם אריגינעל פון די געשריבענע ווערטער, אבער ס'איז קלאר אז ס'איז יא וויכטיג אנצונעמען די ריכטיגע און מאדערנע ארטאגראפיע אין אידיש.

ערשטנס, אז די שפראך איז מער פארשטענדליך פאר די ליינער, ספעציעל די אינגערע וואס זענען נישט באקאנט מיט די אלטע אויסלייגן, פארזיכערט עס אז אידיש בלייבט א לעבעדיגע, דינאמישע שפראך. א סטאנדארטיזירטע ארטאגראפיע העלפט אויך פארמיידן צעמישטקייט, און זיין קאנסעקווענט איז שטארק וויכטיג אז יעדער זאל פארשטיין דאס געשריבענע אן קיין ספיקות אין אפטייטש.

חוץ פון דעם, אידיש, ווי אלע שפראכן, אנטוויקלט זיך מיט דער צייט, און דאס מינדערט בכלל נישט פון איר רייכקייט, נאר פארקערט. די געשריבענע שפראך איז אלץ געווען אנדערש פון גערעדטער, אנצוהאלטן די חילוקים אין די ניואנסן און די פארמאליטעט פון ליטעראטור.

און בשעת וואס עס איז וויכטיג אפצוגעבן כבוד די ווארצלען פון אידיש, איז די זעלבע, אדער נאך מער, וויכטיג עס צו לאזן וואקסן און בליען. א מאדערנע ארטאגראפיע איז פשוט צו פארזיכערן אז די שפראך בלייבט רעלעוואנט און ברייט באניצט.
די פאַרגאַנגענהייט איז פאַקטיש געשען, אָבער היסטאָריע איז בלויז וואָס עמיצער האָט אַראָפגעשריבן.
אוועטאר
ברדלס
שר חמישים ומאתים
תגובות: 457
זיך איינגעשריבן אום:זונטאג מארטש 17, 2024 12:27 am

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ברדלס »

ביבליאגראף האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 1:19 am

זיין נאמען שטעלט מיט זיך פאר איינער מיט א בלינדע ליבע צום געשריבענעם ווארט, צוגלייך מיט א טיפער אריגינעלאגיזם(אה, דאס איז שוין אייגנס... ס'דארף מיינען בערך "דער שטודיע פונעם אריגינעלן מקור - אין ביבליאגראפיע, פילאלאגיע, היסטאריע, גענעאלאגיע, געאגראפיע, ביאלאגיע, מעדיצין, מוזיק, בוטאניע, און אינעם טאג-טעגליכן לעבן.
דער ג' קומט נישט אריין דא. אריגינעלאיזם.

און צום קעפל: ניין!

קיין איין שפראך לייגט מען נישט אויס ווערטער וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס. (חוץ וואטסעפפ שפראך..). ס'האט נישט קיין זין צו סתם שרייבן ווערטער וויאזוי ס'לאזט זיך, באלד גייסטו נאך אויפמאכן נייע בוכשטאבן פאר וואקאלן...

וואס יא, צווישן די שורות דערמאנט דער פותח א צווייטע נקודה, דאס איז די דילעקטן אין אויסלייג צווישן די געגנטער, און די שוטות פון די יידישסטן. דאס א צווייטע נקודה לגמרי.
און אדרבא, אויב קענסטו אויפבויען א ווערטערבוך מיט כללים און פוקטליכע טערמינען, באזירט אויף אנגענומענע אונגארישע און גאלאציענע שריפטן, היידא!

דער פראבלעם אז מיר מוטשען זיך דערווייל נאך מיט ביז איצטיגן אידיש, אן קיין איין פארמאלער ווערטערבוך און שפראך אינסטעטוציע וואס זאל קובע זיין א געמיינזאמע שפראך והיה העם לשפה אחת, וועט פרובירן אריינברענגען א נייע/אלטע ווערסיע בלויז ערגער מאכן די סיטואציע.
אוועטאר
ברדלס
שר חמישים ומאתים
תגובות: 457
זיך איינגעשריבן אום:זונטאג מארטש 17, 2024 12:27 am

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ברדלס »

ביבליאגראף האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 9:39 am
כ'האב אביסל מורא צו מאריך זיין אין די טעמע פון אידיש/יודיש/יידיש.
האסט שוין אמאל געהערט איינער זאגט "יUדיש"?
א חיריק שרייבט מען מיט א "י".

א חיריק י'שרייבט מען אין אידיש מיט אן 'אי' (אינגל, געליינט יִינגל).
פונקט ווי מ'שרייבט נישט דריי 'ווו' אין א רייע, נאר מען לייגט אן א' אינצווישן (א זאך וואס יידישיסטן האבן מאיזה סיבה נישט געגליכן).
אוועטאר
היסטאריש
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4216
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג מאי 27, 2021 4:20 pm
פארבינד זיך:

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך היסטאריש »

ברדלס האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 5:45 pm
ביבליאגראף האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 1:19 am

זיין נאמען שטעלט מיט זיך פאר איינער מיט א בלינדע ליבע צום געשריבענעם ווארט, צוגלייך מיט א טיפער אריגינעלאגיזם(אה, דאס איז שוין אייגנס... ס'דארף מיינען בערך "דער שטודיע פונעם אריגינעלן מקור - אין ביבליאגראפיע, פילאלאגיע, היסטאריע, גענעאלאגיע, געאגראפיע, ביאלאגיע, מעדיצין, מוזיק, בוטאניע, און אינעם טאג-טעגליכן לעבן.
דער ג' קומט נישט אריין דא. אריגינעלאיזם.

און צום קעפל: ניין!

קיין איין שפראך לייגט מען נישט אויס ווערטער וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס. (חוץ וואטסעפפ שפראך..). ס'האט נישט קיין זין צו סתם שרייבן ווערטער וויאזוי ס'לאזט זיך, באלד גייסטו נאך אויפמאכן נייע בוכשטאבן פאר וואקאלן...

וואס יא, צווישן די שורות דערמאנט דער פותח א צווייטע נקודה, דאס איז די דילעקטן אין אויסלייג צווישן די געגנטער, און די שוטות פון די יידישסטן. דאס א צווייטע נקודה לגמרי.
און אדרבא, אויב קענסטו אויפבויען א ווערטערבוך מיט כללים און פוקטליכע טערמינען, באזירט אויף אנגענומענע אונגארישע און גאלאציענע שריפטן, היידא!

דער פראבלעם אז מיר מוטשען זיך דערווייל נאך מיט ביז איצטיגן אידיש, אן קיין איין פארמאלער ווערטערבוך און שפראך אינסטעטוציע וואס זאל קובע זיין א געמיינזאמע שפראך והיה העם לשפה אחת, וועט פרובירן אריינברענגען א נייע/אלטע ווערסיע בלויז ערגער מאכן די סיטואציע.
דוכט זיך אז יעדער נעמט אן וויינרייכ'ס ווערטערבוך, אויסער די געציילטע פאלן וואס זענען היינט אנדערש, און וואס יעדער ווייסט דארט דעם ריכטיגן אויסלייג אדער היימישע סופיקסן.
די פאַרגאַנגענהייט איז פאַקטיש געשען, אָבער היסטאָריע איז בלויז וואָס עמיצער האָט אַראָפגעשריבן.
אוועטאר
ברדלס
שר חמישים ומאתים
תגובות: 457
זיך איינגעשריבן אום:זונטאג מארטש 17, 2024 12:27 am

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ברדלס »

היסטאריש האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 6:02 pm
דוכט זיך אז יעדער נעמט אן וויינרייכ'ס ווערטערבוך, אויסער די געציילטע פאלן וואס זענען היינט אנדערש, און וואס יעדער ווייסט דארט דעם ריכטיגן אויסלייג אדער היימישע סופיקסן.
viewtopic.php?p=4024333#p4024333
אוועטאר
היסטאריש
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4216
זיך איינגעשריבן אום:דאנערשטאג מאי 27, 2021 4:20 pm
פארבינד זיך:

Re: זאל מען אויסלייגן ווערטער לויט וויאזוי מ'זאגט זיי ארויס?

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך היסטאריש »

ברדלס האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 6:05 pm
היסטאריש האט געשריבן: זונטאג יוני 23, 2024 6:02 pm
דוכט זיך אז יעדער נעמט אן וויינרייכ'ס ווערטערבוך, אויסער די געציילטע פאלן וואס זענען היינט אנדערש, און וואס יעדער ווייסט דארט דעם ריכטיגן אויסלייג אדער היימישע סופיקסן.
viewtopic.php?p=4024333#p4024333
דאס איז לכאורה פאר כללים און צוגאבן אין שפראך, נישט ווערטער זעלבסט. אדער איז עס גאר געווען צו פראקלאמירן אז דער עולם זאל קויפן א ווערטערבוך.
די פאַרגאַנגענהייט איז פאַקטיש געשען, אָבער היסטאָריע איז בלויז וואָס עמיצער האָט אַראָפגעשריבן.
שרייב תגובה

צוריק צו “שפראך, גראמאטיק און דקדוק”