א אפענעם בריוו, צום אינגערמאן מיט "ברייטע הויזן":
איר קענט דעם חרדי'שן אינגערמאן ר' שמואל?! ער טראגט א גלאטע שווארצע רעקל, און א אכט שטריקיגע - פארקניפטע גארטעל ביז עטליכע שעה נאכן דאווענען... "ברייטע הויזען" וואס דעקן צו אומצוגעבינדענע בענדל שוך (די סארט מיט א ליין פון רעכטס צו לינקס... פארקערט פון עקאו), זיין הוט א גוטע סייז צוויי גרעסער פונעם ריכטיגן סייז (כ'פארשטיי נישט ווי קרויס לאזט דאס צו, אז מענטשן זאלן ארויסגיין פון געשעפט מיט אומ'געפיטע הוטן...), און די קאפל איז נאך מצליח זיך ארויסצושטעקן פון פארנט און אויך (דוקא) פון די רעכטע זייט... זיין בוזעם טאש איז אלץ פול מיט גליונות און קונטרסים, פון לשון קדשו ביז השמיעני את קולך, און זיין טלית בייטעל (צופליקטע) פלעסטיק איז אנגעלייגט מיט אויפקלערונגס קונטרסים איבער די שרעקליכקייט פונעם גזירת החינוך...
ער איז אלץ גאר אקטיוו, געווענדליך פאר טהרת הקודש, און מ'זעט אים אלץ ארומגיין מיט די חשוב'ע משולחים (כ'וואונדער זיך אלץ פון ווי ווייסן די משולחים אייביג מיט וועם ארומצוגיין... און צו דאס גאנצע ארומגיין "מיט איינעם" האט בכלל עפעס א תועלת... גיי ווייס... אפשר פשוט צו דערמאנען דעם משולח וויאזוי צו נוצן די תורם מאשין... אויך וויכטיג...)
ווען עס פעלטצעך אויס שטייט ער ביים טישל נעבן אריינגאנג פון ביהמ"ד פאר אן עמערדזשענסי קאמפיין... בקיצור ער האט הייסע בלוט און נוצט עס אויס אויף "הייליגע עסקנות", כה לחי...
אין היכל התורה זיצט ער איבער א שפה ברורה (ח"ו נישט ארטסקרול), און ברעקלט זיין פאום קאפ אויף שווערע טויזנטע פיצלעך, וואס שוועבן ארום אויף די איבערבלייבענישן פון א שטארק טונקעלע קאווע מיט עטליכע ספלענדא'ס (קרעדיט משה יצחקי), און ווען עס רינט איבער, ווישט ער עס אפ מיט א דבר יום ביומו...
א מקווה האט ער נישט פארפעלט זייט ער געדענקט, אבער די צעטל: נא ללכת בשאוער לפני הטבילה בלי שום יוצא מן הכלל, מיינט עפעס נישט אים, ער טרעט נאר איבער דעם שוועל פונעם היכל השאוער'ס ערב שבת אויף צו יוצא זיין, און ערב יום טוב נוצט ער צומאל אפילו (כשר'ע) זייף... און פארשטייטצעך גייט ער נישט אין שאוער נאכן מקוה, כ'מיין גוים גייען אין שאוער נאכן מקווה...
טייערע ר' שמואל, לאמיר אייך פארלייגן וואס א חבר מיינער - א חסיד'שן אינגערמאן -האטצעך אמאל אפגערעדט צו מיר: ער איז גאר שטארק מקפיד אויף גיין אין מקוה, און ער וויל גיין אין מקווה יעדן טאג און נישט דארפן גיין אין שאוער דערנאך, ווי אונזערע רבי'ס האבן אונז געלערנט, אבער ער פלעגט שפירן געפערליכע קראצענישן אויף זיין גוף און א שטארקע הארטקייט אין זיין האר.
זיך דורך רעדנדיג מיט מבינים האבן זיי אלע פעסטגעשטעלט, אז עס קומט פון אלערגיע צו קלארין, וואס געפינט זיך אין אונזערע מקוואות אויף גאר הויכע שטאפלען...
גייט ער צו צום משמש פרעגן, אויב דארף מען טאקע אזעלכע הויכע קלארינאציע שטאפלען?! זאגט אים דער משמש, ווילאנג מענטשן גייען אין בור אן א שאוער בעפאר, וועט מען נאך דארפן די דאזיגע קלארינישע אנשיקעניש... די רגע דו פועל'סט ביי זיי צי זיך שאוערן פארן אריינגיין אין בור, קען מען דראסטיש רעדוצירן די ראדיאציע (אנטשולדיגט: קלארינאציע) שטאפלען, און מ'קען זאגאר רעדן פון עס אינגאצן מבטל זיין (אפשר אונטער טראמפ אין 2024)...
מיין חבר שמועסט מיר אויס צובראכענערהייט, הלוואי קען מען רעדן "אפענע" דיבורים מיט די אלע די אידן (ר' שמואל וחבריו) וואס מיינען אז "ער" מוז נישט פאלגען די תקנה, (לימוד זכות: מן הסתם מיינט ער אז "נאר ער" פאלגט נישט...) אז זיי זאלן נישט זיין קיין טובל ושרץ (תרתי משמע) בידן, און קיין חב לאחריני. עד כאן הסיפור פון מיין חבר.
***
איצטער וועל איך צולייגן מיינע דריי צענט: אפשר וואלט געווען א פלאן אז אנשטאט אנשטעלן די דריי בורות אויף "הייס" "זייער הייס" און "ברענעדיג", קען מען מאכן איין בור דעזיגנירט פאר אידן וואס פאלגן תקנת המקוה, און גייען אין שאוער (מיט זייף) בעפארן טבילה... און דאן וועט מען נישט דארפן קיין קלארין צו האלטן ריין דעם בור... און מ'וועט שוין קענען נזהר זיין פון מים שאובים נאכן טבילה...
יעדער וועט זיין וועלקאם אין די "קלארין פרייע" בור, בתנאי דו זייפסט זיך פארן טבילה...
מען וועט נאך אלץ לאזן די גרויסע בור פאר אידן וואס מיינען אז נישט זיי מיינט מען.
מיר פערזענליך איז דאס נישט נוגע, איך האב געטראפן א מקוה'לע וואס נוצט נישט קלארין בכלל, און כ'זאג נישט אויס וואו דאס איז ווייל איך קען באשטיין עס זאל בלייבן ווי ריינער...
ער איז אלץ גאר אקטיוו, געווענדליך פאר טהרת הקודש, און מ'זעט אים אלץ ארומגיין מיט די חשוב'ע משולחים (כ'וואונדער זיך אלץ פון ווי ווייסן די משולחים אייביג מיט וועם ארומצוגיין... און צו דאס גאנצע ארומגיין "מיט איינעם" האט בכלל עפעס א תועלת... גיי ווייס... אפשר פשוט צו דערמאנען דעם משולח וויאזוי צו נוצן די תורם מאשין... אויך וויכטיג...)
ווען עס פעלטצעך אויס שטייט ער ביים טישל נעבן אריינגאנג פון ביהמ"ד פאר אן עמערדזשענסי קאמפיין... בקיצור ער האט הייסע בלוט און נוצט עס אויס אויף "הייליגע עסקנות", כה לחי...
אין היכל התורה זיצט ער איבער א שפה ברורה (ח"ו נישט ארטסקרול), און ברעקלט זיין פאום קאפ אויף שווערע טויזנטע פיצלעך, וואס שוועבן ארום אויף די איבערבלייבענישן פון א שטארק טונקעלע קאווע מיט עטליכע ספלענדא'ס (קרעדיט משה יצחקי), און ווען עס רינט איבער, ווישט ער עס אפ מיט א דבר יום ביומו...
א מקווה האט ער נישט פארפעלט זייט ער געדענקט, אבער די צעטל: נא ללכת בשאוער לפני הטבילה בלי שום יוצא מן הכלל, מיינט עפעס נישט אים, ער טרעט נאר איבער דעם שוועל פונעם היכל השאוער'ס ערב שבת אויף צו יוצא זיין, און ערב יום טוב נוצט ער צומאל אפילו (כשר'ע) זייף... און פארשטייטצעך גייט ער נישט אין שאוער נאכן מקוה, כ'מיין גוים גייען אין שאוער נאכן מקווה...
טייערע ר' שמואל, לאמיר אייך פארלייגן וואס א חבר מיינער - א חסיד'שן אינגערמאן -האטצעך אמאל אפגערעדט צו מיר: ער איז גאר שטארק מקפיד אויף גיין אין מקוה, און ער וויל גיין אין מקווה יעדן טאג און נישט דארפן גיין אין שאוער דערנאך, ווי אונזערע רבי'ס האבן אונז געלערנט, אבער ער פלעגט שפירן געפערליכע קראצענישן אויף זיין גוף און א שטארקע הארטקייט אין זיין האר.
זיך דורך רעדנדיג מיט מבינים האבן זיי אלע פעסטגעשטעלט, אז עס קומט פון אלערגיע צו קלארין, וואס געפינט זיך אין אונזערע מקוואות אויף גאר הויכע שטאפלען...
גייט ער צו צום משמש פרעגן, אויב דארף מען טאקע אזעלכע הויכע קלארינאציע שטאפלען?! זאגט אים דער משמש, ווילאנג מענטשן גייען אין בור אן א שאוער בעפאר, וועט מען נאך דארפן די דאזיגע קלארינישע אנשיקעניש... די רגע דו פועל'סט ביי זיי צי זיך שאוערן פארן אריינגיין אין בור, קען מען דראסטיש רעדוצירן די ראדיאציע (אנטשולדיגט: קלארינאציע) שטאפלען, און מ'קען זאגאר רעדן פון עס אינגאצן מבטל זיין (אפשר אונטער טראמפ אין 2024)...
מיין חבר שמועסט מיר אויס צובראכענערהייט, הלוואי קען מען רעדן "אפענע" דיבורים מיט די אלע די אידן (ר' שמואל וחבריו) וואס מיינען אז "ער" מוז נישט פאלגען די תקנה, (לימוד זכות: מן הסתם מיינט ער אז "נאר ער" פאלגט נישט...) אז זיי זאלן נישט זיין קיין טובל ושרץ (תרתי משמע) בידן, און קיין חב לאחריני. עד כאן הסיפור פון מיין חבר.
***
איצטער וועל איך צולייגן מיינע דריי צענט: אפשר וואלט געווען א פלאן אז אנשטאט אנשטעלן די דריי בורות אויף "הייס" "זייער הייס" און "ברענעדיג", קען מען מאכן איין בור דעזיגנירט פאר אידן וואס פאלגן תקנת המקוה, און גייען אין שאוער (מיט זייף) בעפארן טבילה... און דאן וועט מען נישט דארפן קיין קלארין צו האלטן ריין דעם בור... און מ'וועט שוין קענען נזהר זיין פון מים שאובים נאכן טבילה...
יעדער וועט זיין וועלקאם אין די "קלארין פרייע" בור, בתנאי דו זייפסט זיך פארן טבילה...
מען וועט נאך אלץ לאזן די גרויסע בור פאר אידן וואס מיינען אז נישט זיי מיינט מען.
מיר פערזענליך איז דאס נישט נוגע, איך האב געטראפן א מקוה'לע וואס נוצט נישט קלארין בכלל, און כ'זאג נישט אויס וואו דאס איז ווייל איך קען באשטיין עס זאל בלייבן ווי ריינער...
