מיין לעצטיגע באזוך קיין גואטאמאלא חלק א'
אנגעהויבן האט זיך עס, מיט א מיסעד קאל פון הרה''צ ר' עזרא משה כאירה שליט''א.
ביי מיר איז א רוף פונעם דיין שליט''א גאר א גרויסע זכי'. מיטהאלטענדיג פון די נאנט, שוין פאר אזויפיל יארן, כולן שוין לטובה די עבודת הקודש וואס דער דיין שליט''א, לייגט אריין למען טובת הגירי צדק אין גואטעמאלא.
הרה''צ ר' עזרא משה כאירה שליט''א
איינע פון די הייליגקייטן וואס דער דיין ספעציאלזירט זיך, איז די ענין פון השתדלות און תוצאות. ער טוט השתדלות אפי' ער האט נישט קיין הו''א, צו קענען מסביר זיין וויאזוי דאס גייט קענען ברענגען תוצאות. לדוגמה די דיין רופט מיר אן דריי טעג פאר פסח, אז פינף טויזנט דאלער ווערד פון פלייש, וואס מען האט באשטעלט צו ברענגען פון מעקסיקא קיין גוואטעמאלע צו די גירים, האט געהאט א דילעי, און איז אנגעקומען שבת אנשטאט דאנערשטאג. ביז ס'איז אנגעקומען פון אירפארט צו די גירים איז שוין געווען זונטאג צופרי, און שטעלט זיך אליינס פאר וואס געשעט מיט פלײש וואס ליגט דריי עקסטערע טעג אינדרויסן פון פריזער.
רופט מיר די דיין און פרעגט מיר בזה הלשון: הרב ווייטאג דו האסט אפשר אן עצה איך האב נישט קיין פלייש פאר מיין גאנצע קהילה לכבוד יו''ט, האסט אפשר א המצאה וואס מ'קען טוהן?
אויב איך קען אים ווען נישט, וואלט איך זיך גענומען לאכן אויפן פלאץ הויעך אויפן קול. כ'מיין אהאם וואס קען איך טוהן? לעסט טיים איי טשעקעד קען איך נישט מחי' מתים זיין קיין פארדארבענע פלייש, און אפי' איך זאל שוין יא קענען גענוג גוט שחיטה, גיי איך מיר נאכאלץ נישט אויפהייבן דריי טעג פאר יו''ט צו גיין אהין שחט'ן טשיקענס. (פשוט ווייל אויב גיי איך יא האב איך נישט קיין סיבה אהיים צו קומען חוץ פאר א שחיטת הבית).
אבער קענענדיג דעם דיין מיט זיין השתדלות מהלך, האב איך אים אויסגעהערט און אנאלאזירט מיט אים די אפשר'דיגע המצאות וואס מ'קען טוהן. און גלייבטס מיר נאך יענע נאכט איז שוין די פלייש אויף יו''ט געליגן ביי די גירי הצדק אינדערהיים. אזוי ארבעט עס ביי הרב כאירה ער טוט זיין השתדלות און זאכן געשען.
ממילא ווען איך האב א מיסעד קאל, פונעם דיין שליט''א ווייס איך אז עפעס וויכטיג איז אויף די אגענדע.
רוף מיר שנעל צוריק דעם דיין, אן קיין הקדמות זאגט מיר די דיין, אז ער שפירט אז די קהילת הגרים קענען נוצן אביסל חיזוק, אפשר וואלט איך מסכים געווען זיך צו אריבער כאפן פאר א שבת זיי מחזק זיין, ער וויל דווקא אני הקטן זאל גיין ווייל למעשה בין איך גוט מיט די גאנצע קהילה נאך פון מיינע פריערדיגע נסיעות, און א פיינעם ספאניש האב איך שוין אויך קונה געווען מיט די יארן (איך קען שוין מן הסתם צוועלף ווערטער).
דא בין איך תיכף אריינגעפאלן אין א פארלעגנהייט, ווייל בעצם האט שוין מיין אידענע פארבאטן מיינע אפטע נשיאות, כ'מיין ס'דא א שיעור ווי אפט זי קען זיין א לעבעדיגע עגונה פארלאזט אין ניו יארק. (איך פארשטיי איר גראדע ווייל ווען איך פאר אוועק עסט זי סאפיר ביי איר מאמע, און איך קען אייך זאגן אז לויט מיין עקספיריענס איז עס גאנץ אומ'באטעמ'ט),
מען האט שוין געהאט באשלאסן אז איך פאר נאר איינס צוויי דריי מאל א יאר (אדער א האלבע יאר איך געדענק שוין נישט פונקטליך),
און ס'מעג אויך זיין נאר אין א נישט אנגעשטרענגטע צייט (וואס דאס מיינט, ווייס איך נאכנישט פונקטליך),אדער ווען זי איז א קימפעטארין אין אשת חיל (וויינען קען מען דאך אויפן טעלעפאון אויך, סאו וואס א חילוק ווי איך בין בשעת מעשה?). בקיצור כ'האב גלייך אפגעשאצט אז אויבנאויף איז יעצט א אנגעשטרענגטע צייט, ממילא איז נישט דא פון וואס צו רעדן.
האב איך געזאגט פארן דיין מ'וועל מיר עס איבערטראכטן.
גראדע פאר מיר האט פיין געשמעקט צו פארן מחמת כמה טעמים, די עיקר ווייל למעשה בין איך שוין נישט געווען דארט פאר באלד א האלבע יאר, און איך בענק זיך צו די חברה און די מצב דארט.
ב''ה דער אייבערשטער האט מיר חונן דעת געווען מיט א געניאלער איינפאל, האב איך געפרעגט אין שטוב וואס זי האלט צו אפשר איז צייט אונז זאלן גיין אויף א שטיקל וואקאציע (ס'דאך אנגעשטרענגט ניין?) און פארגעלייגט מיין המצאה, אפשר גיי מיר צוזאמען פאר א שבת קיין גוואטעמאלע?
למעשה איך פאר שוין אהין פאר יארן, אפשר איז שוין צייט זי זאל זעהן וואס איך טוה דארטן, און וואס טוט זיך דארטן?
נאך פארשידענע קווענקלענישן (איבער די הינט, און די בעיבי, און בערג קריכן, וכהנה רבות כמו שיבואר להלן) איז געבליבן אז מ'גייט מיר עס געבן א טריי.
קיין גליקליכער ווי מיר, און קיין אנגעצוינער ווי זי, איז נישט געווען אויף דער וועלט.
איך מיין אז איך וועל איבערהיפן רוב הכנות, ווייל דאס קענט עטס אלע אליינס מיטהאלטן ביי ענק אין שטוב, ווען מ'גרייט זיך אויף א נסיעה (הגם אז דא איז עס געקומען אין באגלייטונג פון א מיליאן ספיקות מצדה, פונקטליך וויאזוי גייט מען פארן פון עירפארט צו די קהילה? און וואס מ'טוט אויב א הונט לויפט נאך? און פון ווי מ'גייט האבן א גאפל צו צוקוועטשען די אייער? און ווער גייט זיין איר קאמפעני? ועוד ועוד)
עכ''פ האט מען איינגעפאקט רוב עסן פאר שבת חוץ פון עסן וואס מ'קען דארטן באקומען ווי לדוגמא אייער און צוויבל, רויע פלייש און באנדלעך פאר טשולענט האב מיר אויך איינגעפאקט, אבער גוט גוט שטארק באהאלטן ווייל די חברה דארטן ביים גרעניץ פירן א געפערליכע מערכה מיט רויע עסן, אסאך ר' ישיע'לעס האב איך שוין אינזין געהאט בשעת די הונגעריגע אנטעסעמיטן ביים גרעניץ שמייסן אויף מיינע אונטערוועש זיכענדיג פאר מיינע פצעי פיסלעך.
אקעי חברה לאז מיר יעצט דא, אז איך באקום שיינע פידבעק גיי מיר ווייטער בקרוב אז נישט האטס מיר א גוטן טאג.
חלק ב' עי' דא
ביי מיר איז א רוף פונעם דיין שליט''א גאר א גרויסע זכי'. מיטהאלטענדיג פון די נאנט, שוין פאר אזויפיל יארן, כולן שוין לטובה די עבודת הקודש וואס דער דיין שליט''א, לייגט אריין למען טובת הגירי צדק אין גואטעמאלא.
הרה''צ ר' עזרא משה כאירה שליט''א
איינע פון די הייליגקייטן וואס דער דיין ספעציאלזירט זיך, איז די ענין פון השתדלות און תוצאות. ער טוט השתדלות אפי' ער האט נישט קיין הו''א, צו קענען מסביר זיין וויאזוי דאס גייט קענען ברענגען תוצאות. לדוגמה די דיין רופט מיר אן דריי טעג פאר פסח, אז פינף טויזנט דאלער ווערד פון פלייש, וואס מען האט באשטעלט צו ברענגען פון מעקסיקא קיין גוואטעמאלע צו די גירים, האט געהאט א דילעי, און איז אנגעקומען שבת אנשטאט דאנערשטאג. ביז ס'איז אנגעקומען פון אירפארט צו די גירים איז שוין געווען זונטאג צופרי, און שטעלט זיך אליינס פאר וואס געשעט מיט פלײש וואס ליגט דריי עקסטערע טעג אינדרויסן פון פריזער.
רופט מיר די דיין און פרעגט מיר בזה הלשון: הרב ווייטאג דו האסט אפשר אן עצה איך האב נישט קיין פלייש פאר מיין גאנצע קהילה לכבוד יו''ט, האסט אפשר א המצאה וואס מ'קען טוהן?
אויב איך קען אים ווען נישט, וואלט איך זיך גענומען לאכן אויפן פלאץ הויעך אויפן קול. כ'מיין אהאם וואס קען איך טוהן? לעסט טיים איי טשעקעד קען איך נישט מחי' מתים זיין קיין פארדארבענע פלייש, און אפי' איך זאל שוין יא קענען גענוג גוט שחיטה, גיי איך מיר נאכאלץ נישט אויפהייבן דריי טעג פאר יו''ט צו גיין אהין שחט'ן טשיקענס. (פשוט ווייל אויב גיי איך יא האב איך נישט קיין סיבה אהיים צו קומען חוץ פאר א שחיטת הבית).
אבער קענענדיג דעם דיין מיט זיין השתדלות מהלך, האב איך אים אויסגעהערט און אנאלאזירט מיט אים די אפשר'דיגע המצאות וואס מ'קען טוהן. און גלייבטס מיר נאך יענע נאכט איז שוין די פלייש אויף יו''ט געליגן ביי די גירי הצדק אינדערהיים. אזוי ארבעט עס ביי הרב כאירה ער טוט זיין השתדלות און זאכן געשען.
ממילא ווען איך האב א מיסעד קאל, פונעם דיין שליט''א ווייס איך אז עפעס וויכטיג איז אויף די אגענדע.
רוף מיר שנעל צוריק דעם דיין, אן קיין הקדמות זאגט מיר די דיין, אז ער שפירט אז די קהילת הגרים קענען נוצן אביסל חיזוק, אפשר וואלט איך מסכים געווען זיך צו אריבער כאפן פאר א שבת זיי מחזק זיין, ער וויל דווקא אני הקטן זאל גיין ווייל למעשה בין איך גוט מיט די גאנצע קהילה נאך פון מיינע פריערדיגע נסיעות, און א פיינעם ספאניש האב איך שוין אויך קונה געווען מיט די יארן (איך קען שוין מן הסתם צוועלף ווערטער).
דא בין איך תיכף אריינגעפאלן אין א פארלעגנהייט, ווייל בעצם האט שוין מיין אידענע פארבאטן מיינע אפטע נשיאות, כ'מיין ס'דא א שיעור ווי אפט זי קען זיין א לעבעדיגע עגונה פארלאזט אין ניו יארק. (איך פארשטיי איר גראדע ווייל ווען איך פאר אוועק עסט זי סאפיר ביי איר מאמע, און איך קען אייך זאגן אז לויט מיין עקספיריענס איז עס גאנץ אומ'באטעמ'ט),
מען האט שוין געהאט באשלאסן אז איך פאר נאר איינס צוויי דריי מאל א יאר (אדער א האלבע יאר איך געדענק שוין נישט פונקטליך),
און ס'מעג אויך זיין נאר אין א נישט אנגעשטרענגטע צייט (וואס דאס מיינט, ווייס איך נאכנישט פונקטליך),אדער ווען זי איז א קימפעטארין אין אשת חיל (וויינען קען מען דאך אויפן טעלעפאון אויך, סאו וואס א חילוק ווי איך בין בשעת מעשה?). בקיצור כ'האב גלייך אפגעשאצט אז אויבנאויף איז יעצט א אנגעשטרענגטע צייט, ממילא איז נישט דא פון וואס צו רעדן.
האב איך געזאגט פארן דיין מ'וועל מיר עס איבערטראכטן.
גראדע פאר מיר האט פיין געשמעקט צו פארן מחמת כמה טעמים, די עיקר ווייל למעשה בין איך שוין נישט געווען דארט פאר באלד א האלבע יאר, און איך בענק זיך צו די חברה און די מצב דארט.
ב''ה דער אייבערשטער האט מיר חונן דעת געווען מיט א געניאלער איינפאל, האב איך געפרעגט אין שטוב וואס זי האלט צו אפשר איז צייט אונז זאלן גיין אויף א שטיקל וואקאציע (ס'דאך אנגעשטרענגט ניין?) און פארגעלייגט מיין המצאה, אפשר גיי מיר צוזאמען פאר א שבת קיין גוואטעמאלע?
למעשה איך פאר שוין אהין פאר יארן, אפשר איז שוין צייט זי זאל זעהן וואס איך טוה דארטן, און וואס טוט זיך דארטן?
נאך פארשידענע קווענקלענישן (איבער די הינט, און די בעיבי, און בערג קריכן, וכהנה רבות כמו שיבואר להלן) איז געבליבן אז מ'גייט מיר עס געבן א טריי.
קיין גליקליכער ווי מיר, און קיין אנגעצוינער ווי זי, איז נישט געווען אויף דער וועלט.
איך מיין אז איך וועל איבערהיפן רוב הכנות, ווייל דאס קענט עטס אלע אליינס מיטהאלטן ביי ענק אין שטוב, ווען מ'גרייט זיך אויף א נסיעה (הגם אז דא איז עס געקומען אין באגלייטונג פון א מיליאן ספיקות מצדה, פונקטליך וויאזוי גייט מען פארן פון עירפארט צו די קהילה? און וואס מ'טוט אויב א הונט לויפט נאך? און פון ווי מ'גייט האבן א גאפל צו צוקוועטשען די אייער? און ווער גייט זיין איר קאמפעני? ועוד ועוד)
עכ''פ האט מען איינגעפאקט רוב עסן פאר שבת חוץ פון עסן וואס מ'קען דארטן באקומען ווי לדוגמא אייער און צוויבל, רויע פלייש און באנדלעך פאר טשולענט האב מיר אויך איינגעפאקט, אבער גוט גוט שטארק באהאלטן ווייל די חברה דארטן ביים גרעניץ פירן א געפערליכע מערכה מיט רויע עסן, אסאך ר' ישיע'לעס האב איך שוין אינזין געהאט בשעת די הונגעריגע אנטעסעמיטן ביים גרעניץ שמייסן אויף מיינע אונטערוועש זיכענדיג פאר מיינע פצעי פיסלעך.
אקעי חברה לאז מיר יעצט דא, אז איך באקום שיינע פידבעק גיי מיר ווייטער בקרוב אז נישט האטס מיר א גוטן טאג.
חלק ב' עי' דא
