מיין שאלה איז צו איך זאל אליינס נעמען די זאך אין די האנט אריין, אנשרעקן די בולי (אפשר שלאגן?...)
אזוי האב איך געטאן, פיין געארבעט. זייט דעמאלט האב איך נישט געהערט קיין מוק.
וואס האסטו געטון?
יעצט זעה איך אז דו רעדסט פון גאר קליינע, ביי מיר איז עס געווען 7-8 יאר. איך האב עם דערלאנגט איינס אבער א גוטס.
1) איסור מן התורה צו שלאגן. ווער האט די געגעבן די רעכט צו שלאגן יענעמס קינד? 2) ווי איז דיין שכל??? אויב דער טאטע איז פון די אויפגעקלערטע און ער רופט ניין וואן וואן, ביסטו אין זשעיל. ביסט נארמאל?
מיין שאלה איז צו איך זאל אליינס נעמען די זאך אין די האנט אריין, אנשרעקן די בולי (אפשר שלאגן?...)
אזוי האב איך געטאן, פיין געארבעט. זייט דעמאלט האב איך נישט געהערט קיין מוק.
וואס האסטו געטון?
יעצט זעה איך אז דו רעדסט פון גאר קליינע, ביי מיר איז עס געווען 7-8 יאר. איך האב עם דערלאנגט איינס אבער א גוטס.
1) איסור מן התורה צו שלאגן. ווער האט די געגעבן די רעכט צו שלאגן יענעמס קינד? 2) ווי איז דיין שכל??? אויב דער טאטע איז פון די אויפגעקלערטע און ער רופט ניין וואן וואן, ביסטו אין זשעיל. ביסט נארמאל?
לגבי די איסור חלק איז עס גארנישט אנדערש ווי סעלף פראטעקשן וואס איז מותר לכאורה. לגבי די צווייטע חלק איז טאקע צרות, אבער עס איז קלאר אז אזא טאטע איז בגדר מסור, חוץ אויב ער האט נישט קיין אנדערע אויסוועג, און אויב ווייסט ער אז עס איז געווען נאר צו אפשטעלן זיין קינד פון בוליען, איז אסור ע''פ הלכה צו גיין צו פאליס.
בדידי הווא עובדא, געשיקט א מתנה פאר די מעין טשעפניאק אז היות שכנים טשעפענען מיין ישראלי און דו בוסט דאך א וואויל קינד וואס אלע קוקן ארויף געב איך דיר די מתנה אז אויב דו קענסט האבן א השפּעה אויף די אנדערע יונגלעך וואס טשעפענען און וועסט זיך אננעמען פאר מיין זון, פארשטייט זיך ארויסגעברענגט ווי שלעכט די אנדערע זענען (נישט ער ח"ו). געארבעט וואונדערליך
פאר א געשמאקע וואקאציע אין קאסא גראנדא, אריזאנע ●קומט אין אישי אדער שיקט מיר אן אימעיל[email protected]●
דו פרייסטעך מיט די דעמאקראטן'ס סוקסעסן און איך פריי מיך מיט טראמפ'ס, הער אויף פעינטן א פיקטשער ווי כאילו דו ביזט דער נייטראלער מענטש און איך בין דער פארגלייבטער קולטיסט.
אזוי האב איך געטאן, פיין געארבעט. זייט דעמאלט האב איך נישט געהערט קיין מוק.
וואס האסטו געטון?
יעצט זעה איך אז דו רעדסט פון גאר קליינע, ביי מיר איז עס געווען 7-8 יאר. איך האב עם דערלאנגט איינס אבער א גוטס.
1) איסור מן התורה צו שלאגן. ווער האט די געגעבן די רעכט צו שלאגן יענעמס קינד? 2) ווי איז דיין שכל??? אויב דער טאטע איז פון די אויפגעקלערטע און ער רופט ניין וואן וואן, ביסטו אין זשעיל. ביסט נארמאל?
לגבי די איסור חלק איז עס גארנישט אנדערש ווי סעלף פראטעקשן וואס איז מותר לכאורה. לגבי די צווייטע חלק איז טאקע צרות, אבער עס איז קלאר אז אזא טאטע איז בגדר מסור, חוץ אויב ער האט נישט קיין אנדערע אויסוועג, און אויב ווייסט ער אז עס איז געווען נאר צו אפשטעלן זיין קינד פון בוליען, איז אסור ע''פ הלכה צו גיין צו פאליס.
נישט אז ס'איז נישט קיין איסור, אדרבה, ס'איז א מצוה אפצוהאלטן און אז ס'פעלט זיך אויס צו שלאגן קינדער וואס טוען עבירות און זענען מזיק. און חוץ פון מצות חינוך איז דא חיוב אפצושטעלן רשעות והזיקות, א מצוה רבה, לא תעמוד על דם רעיך. דאס איז פארשטייט זיך געזאגט געווארן נאר פאר אידן וואס האלטן נאך אז די אור אלטע מעטאד איז די אמת און וואס ארבעט, פאר די וואס האלטן אז היינט טאר מען קיינמאל נישט שלאגן, נישט מלמדים, נישט טאטעס, פארשטייט זיך אז זיי טארן נישט, און זיי מוזן זוכן אנדערע מהלכים.
אזוי האב איך געטאן, פיין געארבעט. זייט דעמאלט האב איך נישט געהערט קיין מוק.
וואס האסטו געטון?
יעצט זעה איך אז דו רעדסט פון גאר קליינע, ביי מיר איז עס געווען 7-8 יאר. איך האב עם דערלאנגט איינס אבער א גוטס.
1) איסור מן התורה צו שלאגן. ווער האט די געגעבן די רעכט צו שלאגן יענעמס קינד? 2) ווי איז דיין שכל??? אויב דער טאטע איז פון די אויפגעקלערטע און ער רופט ניין וואן וואן, ביסטו אין זשעיל. ביסט נארמאל?
לגבי די איסור חלק איז עס גארנישט אנדערש ווי סעלף פראטעקשן וואס איז מותר לכאורה. לגבי די צווייטע חלק איז טאקע צרות, אבער עס איז קלאר אז אזא טאטע איז בגדר מסור, חוץ אויב ער האט נישט קיין אנדערע אויסוועג, און אויב ווייסט ער אז עס איז געווען נאר צו אפשטעלן זיין קינד פון בוליען, איז אסור ע''פ הלכה צו גיין צו פאליס.
קודם פרעג א רב. מען רעדט דאך נישט דא פון סעלף פראטעקשען וואס אויף די סקונדע איז דיין לעבן אין א סכנה פון א 7-8 יעריגע קינד. כאפ נישט קיין הייסע לאקשען דא. חרש שוטה וקטן פגיעתן רע. שלאגן יענעמס א קינד איז א איסור דאוירייתא.
איך וויל נישט ח"ו מען זאל פארשטיין נישט ריכטיג אז איך טוה דא אוועקמאכן bullying. בכלל נישט. מען דארף אבער טרעפן אנדערע וועגן. הייב נישט אן מיט יענעמס קינדער.
שלא להונות אחד מישראל בדברים, כלומר שלא נאמר לישראל דברים שיכאיבוהו ויצערוהו ואין בו כח להעזר מהם. ובפירוש אמרו זכרונם לברכה (ב"מ נח, ב) כיצד, אם היה בעל תשובה לא יאמר לו זכור מעשיך הראשונים, חיו חלאים באין עליו לא יאמר לו כדרך שאמרו חבריו לאיוב (איוב ד, ו) הלא יראתך כסלתך וגו'. ראה חמרים מבקשים תבואה, לא יאמר להם לכו אצל פלוני והוא יודע שאין לו, ולא יאמר לתגר בכמה חפץ זה והוא אינו רוצה ליקח .ועל זה נאמר (ויקרא כה, יז) ולא תונו איש את עמיתו.
שורש מצוה זו ידוע, כי הוא לתת שלום בין הבריות, וגדול השלום שבו הברכה מצויה בעולם וקשה המחלוקת, כמה קללות וכמה תקלות תלויות בו.
מדיני המצוה, כמה אזהרות וכמה זירוזין שהזהירונו זכרונם לברכה בענין זה שלא להכאיב הבריות בשום דבר ולא לביישם, והפליגו בדבר זה עד שאמרו שלא יתלה עיניו על המקח בשעה שאין לו דמים.
וראוי להזהר שאפילו ברמז דבריו לא יהי נשמע חירוף לבני אדם, כי התורה הקפידה הרבה באונאת הדברים, לפי שהוא דבר קשה מאד ללב הבריות, והרבה מבני אדם יקפידו עליהן יותר מן הממון, וכמו שאמרו ז"ל גדולה אונאת דברים מאונאת ממון, שבאונאת דברים הוא אומר ויראת מאלהיך וגו'. ולא יהיה באפשר לכתוב פרט כל הדברים שיש בהן צער לבריות, אבל כל אחד צריך להזהר כפי מה שיראה, כי השם ברוך הוא, הוא יודע כל פסיעותיו וכל רמיזותיו, כי האדם יראה לעינים והוא יראה ללבב. וכמה מעשים כתבו לנו זכרונם לברכה במדרשים ללמד על זה מוסר, ועיקר הענין בפרק רביעי ממציעא.
ונוהגת מצוה זו בכל מקום ובכל זמן, בזכרים ונקבות, ואפילו בקטנים ראוי להזהר שלא להכאיבן בדברים יותר מדי, זולתי כמה שצריכין הרבה כדי שיקחו מוסר, שאפילו בבניו ובנותיו ובני ביתו של אדם, והמיקל בהם שלא לצערן בענינים אלה, ימצא חיים ברכה וכבוד.ועובר על זה והכאיב את חבירו בדברים, באותן שפירשו חכמים זכרונם לברכה כבעל תשובה ובחולה ובכיוצא בהן, עבר על לאו זה, אבל אין לוקין עליו לפי שאין בו מעשה וכמה מלקיות מבלי רצועה של עגל ביד האדון הַמְּצַוֶּה על זה, יתברך ויתעלה.
ואולם לפי הדומה, אין במשמע שאם בא ישראל אחר והתחיל והרשיע לצער חבירו בדברים הרעים שלא יענהו השומע, שאי אפשר להיות האדם כאבן שאין לה הופכים, ועוד שיהיה בשתיקתו כמודה על החירופין, ובאמת לא תצוה התורה להיות האדם כאבן שותק למחרפיו כמו למברכיו, אבל תצוה אותנו שנתרחק מן המדה הזאת, ושלא נתחיל להתקוטט ולחרף בני אדם, ובכן ינצל אדם מכל זה, כי מי שאינו בעל קטטה לא יחרפוהו בני אדם, זולתי השוטים הגמורים, ואין לתת לב על השוטים.
ואם אולי יכריחנו מחרף מבני אדם להשיב על דבריו ,ראוי לחכם שישיב לו דרך סלסול ונעימות ולא יכעס הרבה, כי כעס בחיק כסילים ינוח (קהלת ז ט), וינצל עצמו אל השומעים מחירופיו וישליך המשא על המחרף, זהו דרך הטובים שבבני אדם.
ויש לנו ללמוד דבר זה, שמותר לנו לענות כסיל, לפי הדומה, מאשר התירה התורה הבא במחתרת להקדים ולהורגו, שאין ספק שלא נתחייב האדם לסבול הנזקין מיד חבירו, כי יש לו רשות להנצל מידו, וכמו כן מדברי פיהו אשר מלא מרמות ותוך, בכל דבר שהוא יכול להנצל ממנו. ואולם יש כת מבני אדם שעולה חסידותם כל כך שלא ירצו להכניס עצמם בהוראה זו להשיב חורפיהם דבר, פן יגבר עליהם הכעס ויתפשט בענין יותר מדי, ועליהם אמרו זכרונם לברכה (שבת פח ב) הנעלבין ואינם עולבין, שומעין חרפתם ואינם משיבין, עליהם הכתוב אומר (שופטים ה לא) ואוהביו כצאת השמש בגבורתו.
די תגובה איז געשריבן געווארן בלויז מיטן ציהל להנאות בהם בני אדם יושבי חושך וצלמות און פאר די הינער וואס קוקן אויך אריין...
יעצט זעה איך אז דו רעדסט פון גאר קליינע, ביי מיר איז עס געווען 7-8 יאר. איך האב עם דערלאנגט איינס אבער א גוטס.
1) איסור מן התורה צו שלאגן. ווער האט די געגעבן די רעכט צו שלאגן יענעמס קינד? 2) ווי איז דיין שכל??? אויב דער טאטע איז פון די אויפגעקלערטע און ער רופט ניין וואן וואן, ביסטו אין זשעיל. ביסט נארמאל?
לגבי די איסור חלק איז עס גארנישט אנדערש ווי סעלף פראטעקשן וואס איז מותר לכאורה. לגבי די צווייטע חלק איז טאקע צרות, אבער עס איז קלאר אז אזא טאטע איז בגדר מסור, חוץ אויב ער האט נישט קיין אנדערע אויסוועג, און אויב ווייסט ער אז עס איז געווען נאר צו אפשטעלן זיין קינד פון בוליען, איז אסור ע''פ הלכה צו גיין צו פאליס.
נישט אז ס'איז נישט קיין איסור, אדרבה, ס'איז א מצוה אפצוהאלטן און אז ס'פעלט זיך אויס צו שלאגן קינדער וואס טוען עבירות און זענען מזיק. און חוץ פון מצות חינוך איז דא חיוב אפצושטעלן רשעות והזיקות, א מצוה רבה, לא תעמוד על דם רעיך. דאס איז פארשטייט זיך געזאגט געווארן נאר פאר אידן וואס האלטן נאך אז די אור אלטע מעטאד איז די אמת און וואס ארבעט, פאר די וואס האלטן אז היינט טאר מען קיינמאל נישט שלאגן, נישט מלמדים, נישט טאטעס, פארשטייט זיך אז זיי טארן נישט, און זיי מוזן זוכן אנדערע מהלכים.
איך האף איר זענט נישט קיין מלמד, און אויך נישט מיין שכן. עס איז א איסור גמור מן התורה צו שלאגן יענעמס קינדער. איר זענט נישט מחויב זיי צו מחנך זיין. א טאטע איז מחויב, נישט א שכן וואס מיינט ער פארשטייט צו יענעמס קינדער.
איך וויל נישט מען זאל שלעכט אויסטייטשן מיינע ווערטער.בוליס מוז מען סטאפען!נאך דערצו אויב זייערע עלטערן מאכן זיך נישט וויסענדטג. און shame on them! די עלטערן וואס טוען גארנישט ווען זייערע קינדער זענען בוליס, זענען אליינס בוליס! ווי אויך עס איז דא קינדער וואס דרייען זיך ארום און טערארזירן אלע שכינים, קינדער וואס שבת ווען דער טאטע דאווענט, טעראריזן זיי די גאנצע שכונה ארום. מען דארף די טאטעס גוט אויספראקען. איך באציה זיך נאר צום חלק פון שלאגן יענעמס קינדער, ספעציעל די מענטשען וואס פארשטייען זייער גוט צו יענעמס קינדער און ווילען מחנך זיין די וועלט.
איך האב א ידיד וואס האט א קינד מיט פראבלעמען. איך גיי נישט ארויסשרייבן זיין "דייעגנאוז" דא ברבים. ער דאווענט נאר אין א קליינע לאקאלע שוהל. אבער זיין רבי מיט די חבירים זאגן אים כסדר אז מיר ווילען אייך זען דא אין ביהמ"ד הגדול. נו... איז ער געקומען א פרייטאג נאכט אין שוהל, און זיין אינגעל איז געקראכן אביסעל אויף די בענק אין די back פון די שוהל... נו... ידידינו וואס וויל מחנך זיין די וועלט, די מענטשען וואס שטעלן זיך אויף די מעריב זייט און שרייען העכער פון די בעל תפילה... די וואס פארשטייען... ער מאכט קולות אויפן קינד... דאס קינד לאכט, נעמט ער זיך שרייען אויפן טאטען, אז די קענסט נישט אכטוג געבען אויף דיינע קינדער, ברענג זיי נישט אין שוהל... דער טאטע שווייגט. אבער דער בעל מחנך לאזט נישט נאך! מיין אייגן אינגל, וואס איז דאן געווען בערך 12 יאר (היינט איז ער שוין אליינס א טאטע מיט א שטוב מיט קינדער), האט זיך נישט געקענט איינהאלטן, און ער זאגט פארן בעל מחנך נפלא, פריי דיך אז די האסט נישט אזא קינד, שריי נישט אויף זיין טאטע. וואס האט דער רייש, שיען, .... למה תכה ריעיך געטוהן? אראפגעלאזט 2 קלינגעדיגע פראסקעס פאר מיין זוהן. אבער נישט סתם, נאר ווי עס דארף צו זיין. איך האב געזאגט פארן טאטען, גיי שנעל אהיים מאכן קידוש פאר דיין משפחה, ווייל איך גיי נאכן דאווענען אין פאליס סטעישען מאכן א פאליס ריפארט, און מען גייט דיך קומען אויפיקען... ער לאכט. זאג איך אים, עס איז קיין וויץ. פליעז, לויף אהיים און מאך קידוש פאר דיין משפחה... בקיצור נמרץ... די רבי'ס גבאי, די עסקנים, זיי שלעפען מיך ארויס פון ביהמ"ד און פארפירן, אזוי טוט מען? מען איז א מסור? זאג איך, און אזוי טוט מען? אזוי צו פארשעמען איד וואס האט א נישט געזונט קינד? אזוי אנפראסקענען מיין קינד, וואס איז א גאסט דא? (איך בין געקומען פון מאנסי). זאגן זיי ביסט גערעכט, אבער מען מסר'ט נישט. זאג איך, come on, עטץ קענסט מיך. איך וואלט ח"ו דאס געטוהן? אבער ער זאל נישט שלאגן!
יעצט זעה איך אז דו רעדסט פון גאר קליינע, ביי מיר איז עס געווען 7-8 יאר. איך האב עם דערלאנגט איינס אבער א גוטס.
1) איסור מן התורה צו שלאגן. ווער האט די געגעבן די רעכט צו שלאגן יענעמס קינד? 2) ווי איז דיין שכל??? אויב דער טאטע איז פון די אויפגעקלערטע און ער רופט ניין וואן וואן, ביסטו אין זשעיל. ביסט נארמאל?
לגבי די איסור חלק איז עס גארנישט אנדערש ווי סעלף פראטעקשן וואס איז מותר לכאורה. לגבי די צווייטע חלק איז טאקע צרות, אבער עס איז קלאר אז אזא טאטע איז בגדר מסור, חוץ אויב ער האט נישט קיין אנדערע אויסוועג, און אויב ווייסט ער אז עס איז געווען נאר צו אפשטעלן זיין קינד פון בוליען, איז אסור ע''פ הלכה צו גיין צו פאליס.
נישט אז ס'איז נישט קיין איסור, אדרבה, ס'איז א מצוה אפצוהאלטן און אז ס'פעלט זיך אויס צו שלאגן קינדער וואס טוען עבירות און זענען מזיק. און חוץ פון מצות חינוך איז דא חיוב אפצושטעלן רשעות והזיקות, א מצוה רבה, לא תעמוד על דם רעיך. דאס איז פארשטייט זיך געזאגט געווארן נאר פאר אידן וואס האלטן נאך אז די אור אלטע מעטאד איז די אמת און וואס ארבעט, פאר די וואס האלטן אז היינט טאר מען קיינמאל נישט שלאגן, נישט מלמדים, נישט טאטעס, פארשטייט זיך אז זיי טארן נישט, און זיי מוזן זוכן אנדערע מהלכים.
איך האף איר זענט נישט קיין מלמד, און אויך נישט מיין שכן. עס איז א איסור גמור מן התורה צו שלאגן יענעמס קינדער. איר זענט נישט מחוייב זיי צו מחנך זיין. א טאטע איז מחוייב, נישט א שכן וואס מיינט ער פארשטייט צו יענעמס קינדער. איך וויל נישט מען זאל שלעכט אויסטייטשן מיינע ווערטער, עס איז דא קינדער וואס דרייען זיך ארום און טערארזירן אלע שכינים, קינדער וואס שבת ווען דער טאטע דאווענט, טעראריזן זיי די גאנצע שכונה ארום. מען דארף די טאטעס גוט אויספראקען. איך באציה זיך נאר צום חלק פון שלאגן יענעמס קינדער, ספעציעל די מענטשען וואס פארשטייען זייער גוט צו יענעמס קינדער און ווילען מחנך זיין די וועלט.
איך האב א ידיד וואס האט א קינד מיט פראבלעמען. איך גיי נישט ארויסשרייבן זיין "דייעגנאוז" דא ברבים. ער דאווענט נאר אין א קליינע לאקאלע שוהל. אבער זיין רבי מיט די חבירים זאגן אים כסדר אז מיר ווילען אייך זען דא אין ביהמ"ד הגדול. נו... איז ער געקומען א פרייטאג נאכט אין שוהל, און זיין אינגעל איז געקראכן אביסעל אויף די בענק אין די back פון די שוהל... נו... ידידינו וואס וויל מחנך זיין די וועלט, די מענטשען וואס שטעלן זיך אויף די מעריב זייט און שרייען העכער פון די בעל תפילה... די וואס פארשטייען... ער מאכט קולות אויפן קינד... דאס קינד לאכט, נעמט ער זיך שרייען אויפן טאטען, אז די קענסט נישט אכטוג געבען אויף דיינע קינדער, ברענג זיי נישט אין שוהל... דער טאטע שווייגט. אבער דער בעל מחנך לאזט נישט נאך! מיין אייגן אינגל, וואס איז דאן געווען בערך 12 יאר (היינט איז ער שוין אליינס א טאטע מיט א שטוב מיט קינדער), האט זיך נישט געקענט איינהאלטן, און ער זאגט פארן בעל מחנך נפלא, פריי דיך אז די האסט נישט אזא קינד, שריי נישט אויף זיין טאטע. וואס האט דער רייש, שיען, .... למה תכה ריעיך געטוהן? אראפגעלאזט 2 קלינגעדיגע פראסקעס פאר מיין זוהן. אבער נישט סתם, נאר ווי עס דארף צו זיין. איך האב געזאגט פארן טאטען, גיי שנעל אהיים מאכן קידוש פאר דיין משפחה, ווייל איך גיי נאכן דאווענען אין פאליס סטעישען מאכן א פאליס ריפארט, און מען גייט דיך קומען אויפיקען... ער לאכט. זאג איך אים, עס איז קיין וויץ. פליעז, לויף אהיים און מאך קידוש פאר דיין משפחה... בקיצור נמרץ... די רבי'ס גבאי, די עסקנים, זיי שלעפען מיך ארויס פון ביהמ"ד און פארפירן, אזוי טוט מען? מען איז א מסור? זאג איך, און אזוי טוט מען? אזוי צו פארשעמען איד וואס האט א נישט געזונט קינד? אזוי אנפראסקענען מיין קינד, וואס איז א גאסט דא? (איך בין געקומען פון מאנסי). זאגן זיי ביסט גערעכט, אבער מען מסר'ט נישט. זאג איך, come on, עטץ קענסט מיך. איך וואלט ח"ו דאס געטוהן? אבער ער זאל נישט שלאגן!
שולחן ערוך חושן משפט שפח סעיף ח
אין משביעין את המוסר שהראה מעצמו לא שבועה חמורה ולא שבועת היסת מפני שהוא רשע ואין לך פסול יותר מזה
ואפי' לא מסרו עדיין רק שאומר אלך ואמסור אם אומר כך בפרהסיא נפסל לעדות
די תגובה איז געשריבן געווארן בלויז מיטן ציהל להנאות בהם בני אדם יושבי חושך וצלמות און פאר די הינער וואס קוקן אויך אריין...
1) איסור מן התורה צו שלאגן. ווער האט די געגעבן די רעכט צו שלאגן יענעמס קינד? 2) ווי איז דיין שכל??? אויב דער טאטע איז פון די אויפגעקלערטע און ער רופט ניין וואן וואן, ביסטו אין זשעיל. ביסט נארמאל?
לגבי די איסור חלק איז עס גארנישט אנדערש ווי סעלף פראטעקשן וואס איז מותר לכאורה. לגבי די צווייטע חלק איז טאקע צרות, אבער עס איז קלאר אז אזא טאטע איז בגדר מסור, חוץ אויב ער האט נישט קיין אנדערע אויסוועג, און אויב ווייסט ער אז עס איז געווען נאר צו אפשטעלן זיין קינד פון בוליען, איז אסור ע''פ הלכה צו גיין צו פאליס.
נישט אז ס'איז נישט קיין איסור, אדרבה, ס'איז א מצוה אפצוהאלטן און אז ס'פעלט זיך אויס צו שלאגן קינדער וואס טוען עבירות און זענען מזיק. און חוץ פון מצות חינוך איז דא חיוב אפצושטעלן רשעות והזיקות, א מצוה רבה, לא תעמוד על דם רעיך. דאס איז פארשטייט זיך געזאגט געווארן נאר פאר אידן וואס האלטן נאך אז די אור אלטע מעטאד איז די אמת און וואס ארבעט, פאר די וואס האלטן אז היינט טאר מען קיינמאל נישט שלאגן, נישט מלמדים, נישט טאטעס, פארשטייט זיך אז זיי טארן נישט, און זיי מוזן זוכן אנדערע מהלכים.
איך האף איר זענט נישט קיין מלמד, און אויך נישט מיין שכן. עס איז א איסור גמור מן התורה צו שלאגן יענעמס קינדער. איר זענט נישט מחוייב זיי צו מחנך זיין. א טאטע איז מחוייב, נישט א שכן וואס מיינט ער פארשטייט צו יענעמס קינדער. איך וויל נישט מען זאל שלעכט אויסטייטשן מיינע ווערטער, עס איז דא קינדער וואס דרייען זיך ארום און טערארזירן אלע שכינים, קינדער וואס שבת ווען דער טאטע דאווענט, טעראריזן זיי די גאנצע שכונה ארום. מען דארף די טאטעס גוט אויספראקען. איך באציה זיך נאר צום חלק פון שלאגן יענעמס קינדער, ספעציעל די מענטשען וואס פארשטייען זייער גוט צו יענעמס קינדער און ווילען מחנך זיין די וועלט.
איך האב א ידיד וואס האט א קינד מיט פראבלעמען. איך גיי נישט ארויסשרייבן זיין "דייעגנאוז" דא ברבים. ער דאווענט נאר אין א קליינע לאקאלע שוהל. אבער זיין רבי מיט די חבירים זאגן אים כסדר אז מיר ווילען אייך זען דא אין ביהמ"ד הגדול. נו... איז ער געקומען א פרייטאג נאכט אין שוהל, און זיין אינגעל איז געקראכן אביסעל אויף די בענק אין די back פון די שוהל... נו... ידידינו וואס וויל מחנך זיין די וועלט, די מענטשען וואס שטעלן זיך אויף די מעריב זייט און שרייען העכער פון די בעל תפילה... די וואס פארשטייען... ער מאכט קולות אויפן קינד... דאס קינד לאכט, נעמט ער זיך שרייען אויפן טאטען, אז די קענסט נישט אכטוג געבען אויף דיינע קינדער, ברענג זיי נישט אין שוהל... דער טאטע שווייגט. אבער דער בעל מחנך לאזט נישט נאך! מיין אייגן אינגל, וואס איז דאן געווען בערך 12 יאר (היינט איז ער שוין אליינס א טאטע מיט א שטוב מיט קינדער), האט זיך נישט געקענט איינהאלטן, און ער זאגט פארן בעל מחנך נפלא, פריי דיך אז די האסט נישט אזא קינד, שריי נישט אויף זיין טאטע. וואס האט דער רייש, שיען, .... למה תכה ריעיך געטוהן? אראפגעלאזט 2 קלינגעדיגע פראסקעס פאר מיין זוהן. אבער נישט סתם, נאר ווי עס דארף צו זיין. איך האב געזאגט פארן טאטען, גיי שנעל אהיים מאכן קידוש פאר דיין משפחה, ווייל איך גיי נאכן דאווענען אין פאליס סטעישען מאכן א פאליס ריפארט, און מען גייט דיך קומען אויפיקען... ער לאכט. זאג איך אים, עס איז קיין וויץ. פליעז, לויף אהיים און מאך קידוש פאר דיין משפחה... בקיצור נמרץ... די רבי'ס גבאי, די עסקנים, זיי שלעפען מיך ארויס פון ביהמ"ד און פארפירן, אזוי טוט מען? מען איז א מסור? זאג איך, און אזוי טוט מען? אזוי צו פארשעמען איד וואס האט א נישט געזונט קינד? אזוי אנפראסקענען מיין קינד, וואס איז א גאסט דא? (איך בין געקומען פון מאנסי). זאגן זיי ביסט גערעכט, אבער מען מסר'ט נישט. זאג איך, come on, עטץ קענסט מיך. איך וואלט ח"ו דאס געטוהן? אבער ער זאל נישט שלאגן!
שולחן ערוך חושן משפט שפח סעיף ח
אין משביעין את המוסר שהראה מעצמו לא שבועה חמורה ולא שבועת היסת מפני שהוא רשע ואין לך פסול יותר מזה
ואפי' לא מסרו עדיין רק שאומר אלך ואמסור אם אומר כך בפרהסיא נפסל לעדות
איך האב נאך דאן נישט געוויסט פון די הלכה. אבער ר' איד, ווען א טאטע פראסקעט קינדער אין שוהל, ברויך ער ווערן אפגעהאלטן. איך רעדט דא פון איינער וואס דאס איז נישט די ערשטע מאל וואס ער פראסקעט... די הלכה איז קלאר אז איינער וואס טיילט קלעפ מען מען אפשטעלן אפילו מיט פאליציי. נישט אז איך וואלט עס געטוהן. קיינמאל נישט.
ווי אויך האט איר נאר געברענט א חלק פון די סעיף. די ש"ע רעדט פון א מסור לשם מסור. וי"ח אא"כ מוחזק בכך (מרדכי שם בפ' הנשבעין) ואפי' לא יודעין אם רגיל בכך או לא מ"מ יוכל זה שכנגדו לעמוד ולהציל עצמו ע"י עכו"ם אע"פ שיגיע נזק לזה (מהר"ם מריזבורק ותשו' רשב"א סי' קפ"א והרא"ש כלל ט"ז) אבל המוסר שאנסוהו להראות או להביא ונתן ונשא ביד אע"פ שהוא חייב לשלם אינו רשע וכן תשלומין הוא בלבד [ומשביעין אותו] כשאר הכשרים:
לגבי די איסור חלק איז עס גארנישט אנדערש ווי סעלף פראטעקשן וואס איז מותר לכאורה. לגבי די צווייטע חלק איז טאקע צרות, אבער עס איז קלאר אז אזא טאטע איז בגדר מסור, חוץ אויב ער האט נישט קיין אנדערע אויסוועג, און אויב ווייסט ער אז עס איז געווען נאר צו אפשטעלן זיין קינד פון בוליען, איז אסור ע''פ הלכה צו גיין צו פאליס.
נישט אז ס'איז נישט קיין איסור, אדרבה, ס'איז א מצוה אפצוהאלטן און אז ס'פעלט זיך אויס צו שלאגן קינדער וואס טוען עבירות און זענען מזיק. און חוץ פון מצות חינוך איז דא חיוב אפצושטעלן רשעות והזיקות, א מצוה רבה, לא תעמוד על דם רעיך. דאס איז פארשטייט זיך געזאגט געווארן נאר פאר אידן וואס האלטן נאך אז די אור אלטע מעטאד איז די אמת און וואס ארבעט, פאר די וואס האלטן אז היינט טאר מען קיינמאל נישט שלאגן, נישט מלמדים, נישט טאטעס, פארשטייט זיך אז זיי טארן נישט, און זיי מוזן זוכן אנדערע מהלכים.
איך האף איר זענט נישט קיין מלמד, און אויך נישט מיין שכן. עס איז א איסור גמור מן התורה צו שלאגן יענעמס קינדער. איר זענט נישט מחוייב זיי צו מחנך זיין. א טאטע איז מחוייב, נישט א שכן וואס מיינט ער פארשטייט צו יענעמס קינדער. איך וויל נישט מען זאל שלעכט אויסטייטשן מיינע ווערטער, עס איז דא קינדער וואס דרייען זיך ארום און טערארזירן אלע שכינים, קינדער וואס שבת ווען דער טאטע דאווענט, טעראריזן זיי די גאנצע שכונה ארום. מען דארף די טאטעס גוט אויספראקען. איך באציה זיך נאר צום חלק פון שלאגן יענעמס קינדער, ספעציעל די מענטשען וואס פארשטייען זייער גוט צו יענעמס קינדער און ווילען מחנך זיין די וועלט.
איך האב א ידיד וואס האט א קינד מיט פראבלעמען. איך גיי נישט ארויסשרייבן זיין "דייעגנאוז" דא ברבים. ער דאווענט נאר אין א קליינע לאקאלע שוהל. אבער זיין רבי מיט די חבירים זאגן אים כסדר אז מיר ווילען אייך זען דא אין ביהמ"ד הגדול. נו... איז ער געקומען א פרייטאג נאכט אין שוהל, און זיין אינגעל איז געקראכן אביסעל אויף די בענק אין די back פון די שוהל... נו... ידידינו וואס וויל מחנך זיין די וועלט, די מענטשען וואס שטעלן זיך אויף די מעריב זייט און שרייען העכער פון די בעל תפילה... די וואס פארשטייען... ער מאכט קולות אויפן קינד... דאס קינד לאכט, נעמט ער זיך שרייען אויפן טאטען, אז די קענסט נישט אכטוג געבען אויף דיינע קינדער, ברענג זיי נישט אין שוהל... דער טאטע שווייגט. אבער דער בעל מחנך לאזט נישט נאך! מיין אייגן אינגל, וואס איז דאן געווען בערך 12 יאר (היינט איז ער שוין אליינס א טאטע מיט א שטוב מיט קינדער), האט זיך נישט געקענט איינהאלטן, און ער זאגט פארן בעל מחנך נפלא, פריי דיך אז די האסט נישט אזא קינד, שריי נישט אויף זיין טאטע. וואס האט דער רייש, שיען, .... למה תכה ריעיך געטוהן? אראפגעלאזט 2 קלינגעדיגע פראסקעס פאר מיין זוהן. אבער נישט סתם, נאר ווי עס דארף צו זיין. איך האב געזאגט פארן טאטען, גיי שנעל אהיים מאכן קידוש פאר דיין משפחה, ווייל איך גיי נאכן דאווענען אין פאליס סטעישען מאכן א פאליס ריפארט, און מען גייט דיך קומען אויפיקען... ער לאכט. זאג איך אים, עס איז קיין וויץ. פליעז, לויף אהיים און מאך קידוש פאר דיין משפחה... בקיצור נמרץ... די רבי'ס גבאי, די עסקנים, זיי שלעפען מיך ארויס פון ביהמ"ד און פארפירן, אזוי טוט מען? מען איז א מסור? זאג איך, און אזוי טוט מען? אזוי צו פארשעמען איד וואס האט א נישט געזונט קינד? אזוי אנפראסקענען מיין קינד, וואס איז א גאסט דא? (איך בין געקומען פון מאנסי). זאגן זיי ביסט גערעכט, אבער מען מסר'ט נישט. זאג איך, come on, עטץ קענסט מיך. איך וואלט ח"ו דאס געטוהן? אבער ער זאל נישט שלאגן!
שולחן ערוך חושן משפט שפח סעיף ח
אין משביעין את המוסר שהראה מעצמו לא שבועה חמורה ולא שבועת היסת מפני שהוא רשע ואין לך פסול יותר מזה
ואפי' לא מסרו עדיין רק שאומר אלך ואמסור אם אומר כך בפרהסיא נפסל לעדות
איך האב נאך דאן נישט געוויסט פון די הלכה. אבער ר' איד, ווען א טאטע פראסקעט קינדער אין שוהל, ברויך ער ווערן אפגעהאלטן. די הלכה איז קלאר אז איינער וואס טיילט קלעפ מען מען אפשטעלן אפילו מיט פאליציי. נישט אז איך וואלט עס געטוהן. קיינמאל נישט.
@Kosher Travelיעצט פארשטיי איך די גאנצע שיטה דיינע.. האסט פשוט געהאט א אייגענע מעשה.. ווען דיין קינד וואלט געווארן געבוליט וואלסטו אוודאי געשריגן אז עס איז א מצווה צו שלאגן יענעמ'ס קינד..
קודם כל איך פארשטיי עס איז מויאראידיג שווער צו צוזען אזא זאך.
עס מאכט אייער בליט קאכען.
נעם א טיפע אטעם אין טוה גארנישט מיט כעס. ווייל עס גייט נאר צוריקומען. נישט שרייען אויף עלטערן אין זיכער נישט אויף די קינד.
איר זאגט אז איר האט גערעדט צו די טאטע. די וועג צו רעדען צו עלטערן איז נישט דורך שרייען אין קומען זאגען די קינד איז א באלי. אז די ביזט צו אין כעס זאל די ווייב רעדען. גיי זייער שיין צו צו די טאטע אין זאג עם זיין זין איז א געשמאק קינד. מיין קינד וויל אזוי שטארק שפילען מיט עם אבער עפעס טשעפענען עם די קינדער. אפשר קענט איר רעדען צו אייער קינד ער זאל אריין נעמען מיין קינד אין די גרופ.
איך גאראנטי אייך ווען איר וועט רעדען מיט רעספעקט אן קיין בלעימינג אין זלזול אויף קיינעם. וועלן די עלטערן קעיר נעמען.
בדדי הוא עובדא געווען א קינד אויף מיין בלאק וואס מיינע קינדער מיט נאך האבען ע״פ געטשעפעט. (גראדע ווייל די קינד האט קיינמאל נישט געוואלט שעירין זיינע זאכען) די טאטע איז געקומען אין געזעצט אויף מיין טיר שבת נאכמיטאג. שרייען די שלאפסט ווען דיינע קינדער טשעפענען. די מיינסט דאס האט אויפגעטוהן? רויאיג רבי יוד איר קענט רעדען צו מיר ווי א מענטש.
אפאר טאג שפעטער איז ער צוריק געקומען רעדען ווי א מענטש. אין געס וואט. איך האב גערעדט מיט די קינדער. אין אליינס ארויס געגאנגען זיכער מאכען אז משפילט זיך מיט עם. והכול על מקומי יבא בשלום.
נישט אלעס מיינט בוליען הער אויף שרייען אין בלעימען בעפאר איר האט גערעדט מיט די עלטערן מיט רעספעקט.