אידישע וועלט פארומס

להודות האט געשריבן: ↑ דינסטאג יוני 06, 2023 3:21 pm

פאפיגיי האט געשריבן: ↑ דינסטאג יוני 06, 2023 3:03 pm

אלטערנאטיוו

עס מוז נישט זיין א פונקטליכער ממלא מקום.
טראכט וואס דו ווילסט ארויסברענגען:
חידוש ראיתי
אחפוץ לדעת
א.א.וו.

פאפיגיי האט געשריבן: ↑ דינסטאג יוני 06, 2023 6:47 pm

להודות האט געשריבן: ↑ דינסטאג יוני 06, 2023 3:21 pm

פאפיגיי האט געשריבן: ↑ דינסטאג יוני 06, 2023 3:03 pm

אלטערנאטיוו

עס מוז נישט זיין א פונקטליכער ממלא מקום.
טראכט וואס דו ווילסט ארויסברענגען:
חידוש ראיתי
אחפוץ לדעת
א.א.וו.

וואס שרייב איך ווען איך וויל למשל שרייבען פאראינטערסירטעזאלן זיך מעלדן?

יחליצך האט געשריבן: ↑ מיטוואך יוני 07, 2023 12:20 am

החפץ/החפצים

פנימחדשות האט געשריבן: ↑ מיטוואך יוני 07, 2023 10:39 am

100%.

איינע פון די באקאנטע משלים איז די ווארט "חשמל" פאר עלעקטריק, וואס הגה"צ דעברעצינער רב זצ"ל שרייבט אין די הקדמה פון איינע פון די חלקים פון זיין שו"ת ספר באר משה אז דער ווארט איז שוין באנוצט געווארען דורך גדולים, ווצב"ש די מונקאטשער בי"ד, נאך פאר דאס פאבריצירונג פון עברית (און וועגן די טענה אז במקורו מיינט עס א הייליגע מושג, טענה'ט ער אז מיר געפונען אויך די ווארט אל' פאר געטשקעס, הגם שלכאו' יש לחלק בטוב).

פנימחדשות האט געשריבן: ↑ מיטוואך יוני 07, 2023 10:39 am

100%.

איינע פון די באקאנטע משלים איז די ווארט "חשמל" פאר עלעקטריק, וואס הגה"צ דעברעצינער רב זצ"ל שרייבט אין די הקדמה פון איינע פון די חלקים פון זיין שו"ת ספר באר משה אז דער ווארט איז שוין באנוצט געווארען דורך גדולים, ווצב"ש די מונקאטשער בי"ד, נאך פאר דאס פאבריצירונג פון עברית (און וועגן די טענה אז במקורו מיינט עס א הייליגע מושג, טענה'ט ער אז מיר געפונען אויך די ווארט אל' פאר געטשקעס, הגם שלכאו' יש לחלק בטוב).

פנימחדשות האט געשריבן: ↑ מיטוואך יוני 07, 2023 7:35 pm

"עלעקטריק, פון ווי קומט דער נאמען?" ו' בראשית פ"ג (כ'ווייס נישט וויאזוי צו מאכען א לינק צו א ספעציפישע שמועס/אנאליז אויפן אידיש24 וועבזייטל).
פון בערך 5:35.

זייער א שיינע שמועס, מיט פילע שיינע מ"מ, און תוה"ד איז ער אויך מציין צום שו"ת באר משה בהקדמתו לח"ב.

פנימחדשות האט געשריבן: ↑ מיטוואך יוני 07, 2023 7:35 pm

"עלעקטריק, פון ווי קומט דער נאמען?" ו' בראשית פ"ג (כ'ווייס נישט וויאזוי צו מאכען א לינק צו א ספעציפישע שמועס/אנאליז אויפן אידיש24 וועבזייטל).
פון בערך 5:35.

זייער א שיינע שמועס, מיט פילע שיינע מ"מ, און תוה"ד איז ער אויך מציין צום שו"ת באר משה בהקדמתו לח"ב.

משלנו האט געשריבן: ↑ מיטוואך יוני 07, 2023 8:45 pm

פנימחדשות האט געשריבן: ↑ מיטוואך יוני 07, 2023 7:35 pm

"עלעקטריק, פון ווי קומט דער נאמען?" ו' בראשית פ"ג (כ'ווייס נישט וויאזוי צו מאכען א לינק צו א ספעציפישע שמועס/אנאליז אויפן אידיש24 וועבזייטל).
פון בערך 5:35.

זייער א שיינע שמועס, מיט פילע שיינע מ"מ, און תוה"ד איז ער אויך מציין צום שו"ת באר משה בהקדמתו לח"ב.

תורה קאפ - הרב אברהם יוסף גארדאן: עלעקטריק, פון ווי קומט דער נאמען?
https://www.yiddish24.com/miscellanies/190/71606

איש ציון האט געשריבן: ↑ מוצ"ש אוגוסט 19, 2023 8:39 pm

שושלת איז א לשון הקודש ווארט אדער להבדיל...

בועז האט געשריבן: ↑ מוצ"ש אוגוסט 19, 2023 9:42 pm

איש ציון האט געשריבן: ↑ מוצ"ש אוגוסט 19, 2023 8:39 pm

שושלת איז א לשון הקודש ווארט אדער להבדיל...

דער ווארט שושלת איז דאס זעלבע ווי דער ווארט שלשלת. אויף אראמיש געפונט מען אין די גמרא שושילתא דרבן גמליאל, די יחוס קייט פון רבן גמליאל. דאס איבערזעצן דעם ווארט פון אראמיש איז נישט נתחדש געווארן דורך די גרונד-לייגער פונעם העברעאישן שפראך נאר איז פשוט געווארן באנוצט ווי אסאך אנדערע ווערטער אלס אן איבערזעץ פון אראמיש און פארשטייט זיך אז עס איז אויך אריינגענומען געווארן אין זייערע ווערטערביכער.

יחליצך האט געשריבן: ↑ זונטאג אוגוסט 20, 2023 3:42 pm

בועז האט געשריבן: ↑ מוצ"ש אוגוסט 19, 2023 9:42 pm

איש ציון האט געשריבן: ↑ מוצ"ש אוגוסט 19, 2023 8:39 pm

שושלת איז א לשון הקודש ווארט אדער להבדיל...

דער ווארט שושלת איז דאס זעלבע ווי דער ווארט שלשלת. אויף אראמיש געפונט מען אין די גמרא שושילתא דרבן גמליאל, די יחוס קייט פון רבן גמליאל. דאס איבערזעצן דעם ווארט פון אראמיש איז נישט נתחדש געווארן דורך די גרונד-לייגער פונעם העברעאישן שפראך נאר איז פשוט געווארן באנוצט ווי אסאך אנדערע ווערטער אלס אן איבערזעץ פון אראמיש און פארשטייט זיך אז עס איז אויך אריינגענומען געווארן אין זייערע ווערטערביכער.

האסט אפשר נאך דוגמאות?

אמרי חי האט געשריבן: ↑ מיטוואך יוני 07, 2023 9:04 am

אין די תולדות הצדיקים ספרים וואס איז ארויסגעקומען אין די ת״ר יארן איז דא פיל מיט נייע סארט לשה״ק ווערטער וואס מ׳זעהט נישט אין פריערדיגע ספרים נישט אין די ראשונים און נישט אין די אחרונים נישט אין די שאלות ותשובות ספרים און נישט אין די מוסר ספרים אבער ס׳איז געשריבן געווארן היבש פאר איווריט איז בכלל פארשפרייט געווארן און האט זיכער נישט געהאט צו טוהן מיטן טמאנעם מייסד השפה הטמאה.

דאס האט מיך געברענגט צו א הנחה וואס איך בין נאכנישט הונדערט פראצענט זיכער דערין אז אין יענע תקופה ווען עס האבן זיך פארמערט די שרייבערס און די צייטונגען - וואס פלעגט נישט זיין אין די ת״ק יארן צוליב די נייערע סארט דרוק טעכנאלאגיע וואס איז דעמאלט ארויסגעקומען און האט גרינגער געמאכט דאס דרוקן - האבן די שרייבער׳ס פרובירט צו זיין קריעטיוו און זענען ארויפצוקומען מיט נייערע סארט ווערטער וואס מ׳פלעגט נישט זעהן פארדעם.

שפעטער ווען דער נייער איווריט שפראך איז צושטאנד געקומען האט דער שוין געהאט א רייפע פעלד פון ווי צו קאלעקטן פארשידענע איידיעס דער עולם איז אין יענע צייטן געגאנגען פאר די קאנצעפט פון רייכער מאכן דאס שרייבן אויף לשה״ק ס׳האט נישט געהאט קיין שייכות מיט ציונות אדער א נאציאנאלע שפראך נאר ס׳איז נשתרבב געווארן אלס א חלק פונעם שפה המטמאה וואס דער בן יהודה שר״י האט דאס אלעס אריינגעלייגט אין זיין נייע דיקשאנערי און מיטגענומען אלס א חלק פונעם נייעם שפראך וואס האט ליידער שנעל מצליח געווען און געווארן אויפגעפיקט ביים המון עם עס צו נוצן אלס דער אפיציעלער שפראך צוליב די אויבנדערמאנטע סיבה.

כ׳וועל פרובירן ווען די צייט וועט מער ערלויבן צו ברענגען עטליכע משלים און אנצייגן געוויסע ווערטער פון די סארט ספרים וואס איז זיכער נישט לשה״ק אבער נאך פאר איווריט איז געווען א שפראך.

הארי פלארי האט געשריבן: ↑ מאנטאג אוגוסט 21, 2023 3:34 pm

אמרי חי האט געשריבן: ↑ מיטוואך יוני 07, 2023 9:04 am

אין די תולדות הצדיקים ספרים וואס איז ארויסגעקומען אין די ת״ר יארן איז דא פיל מיט נייע סארט לשה״ק ווערטער וואס מ׳זעהט נישט אין פריערדיגע ספרים נישט אין די ראשונים און נישט אין די אחרונים נישט אין די שאלות ותשובות ספרים און נישט אין די מוסר ספרים אבער ס׳איז געשריבן געווארן היבש פאר איווריט איז בכלל פארשפרייט געווארן און האט זיכער נישט געהאט צו טוהן מיטן טמאנעם מייסד השפה הטמאה.

דאס האט מיך געברענגט צו א הנחה וואס איך בין נאכנישט הונדערט פראצענט זיכער דערין אז אין יענע תקופה ווען עס האבן זיך פארמערט די שרייבערס און די צייטונגען - וואס פלעגט נישט זיין אין די ת״ק יארן צוליב די נייערע סארט דרוק טעכנאלאגיע וואס איז דעמאלט ארויסגעקומען און האט גרינגער געמאכט דאס דרוקן - האבן די שרייבער׳ס פרובירט צו זיין קריעטיוו און זענען ארויפצוקומען מיט נייערע סארט ווערטער וואס מ׳פלעגט נישט זעהן פארדעם.

שפעטער ווען דער נייער איווריט שפראך איז צושטאנד געקומען האט דער שוין געהאט א רייפע פעלד פון ווי צו קאלעקטן פארשידענע איידיעס דער עולם איז אין יענע צייטן געגאנגען פאר די קאנצעפט פון רייכער מאכן דאס שרייבן אויף לשה״ק ס׳האט נישט געהאט קיין שייכות מיט ציונות אדער א נאציאנאלע שפראך נאר ס׳איז נשתרבב געווארן אלס א חלק פונעם שפה המטמאה וואס דער בן יהודה שר״י האט דאס אלעס אריינגעלייגט אין זיין נייע דיקשאנערי און מיטגענומען אלס א חלק פונעם נייעם שפראך וואס האט ליידער שנעל מצליח געווען און געווארן אויפגעפיקט ביים המון עם עס צו נוצן אלס דער אפיציעלער שפראך צוליב די אויבנדערמאנטע סיבה.

כ׳וועל פרובירן ווען די צייט וועט מער ערלויבן צו ברענגען עטליכע משלים און אנצייגן געוויסע ווערטער פון די סארט ספרים וואס איז זיכער נישט לשה״ק אבער נאך פאר איווריט איז געווען א שפראך.

בלי ספק.

יחליצך האט געשריבן: ↑ דינסטאג אוגוסט 22, 2023 12:01 pm

מיינסט אפשר: מסילת הברזל = באן
מברק = טעלעגראם

כ'בין נישט קיין היסטאריקער, אבער וויפיל איך פארשטיי האט אין יענע יארן די השכלה געבוזשעוועט אין גרויסן, מוטיגנדיג אן אויפוואכונג פאר דקדוק בפרט און אויפלעבן לשה"ק בכלל, און א דאנק דעם האט בן יהודה שר"י עווענטועל געקענט ערגענצן זיין ציל פון א פולקאמע העברעאיש.
פארגעס נישט אז השכלה איז די פארגייער פון ציוניזם, און נישט צופיל בעסער.

פעטער שמואל האט געשריבן: ↑ מיטוואך סעפטעמבער 13, 2023 3:08 pm

עס איז דא אן אינטערעסאנטע שייכות צווישן א ווארט אין ענגליש/עברית וואס די צווייטע אפטייטש דערפון איז די זעלבע.

א ’סעקונדע’ אין עברית זאגט מען ’שנייה’. די ווארט קען אויך מיינען אין ’צווייטע’
ווידעראום אין ענגליש איז די ווארט 'second' וואס האט אויך די אנדערע באדייט פון ’צווייטע’

איך בין נייגעריג צו די שייכות איז געבויעט אויף כללים, אדער איז פונקט אזוי געשעהן.

המברך יתברך האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 09, 2023 11:35 pm

דעת בעל הבית האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 09, 2023 11:34 pm

Second - צווייטע
Second - א סקונדע

שנייה - צווייטע
שנייה - א סקונדע

ווייסעך נישט אויב ס’איז א טעות אדער סתם א משגעת.

יא, וועגן דעם האבן זיי עס געטון.
זע וויקיפעדיע.
Analog clocks and watches often have sixty tick marks on their faces, representing seconds (and minutes), and a "second hand" to mark the passage of time in seconds..

להודות האט געשריבן: ↑ מיטוואך מאי 10, 2023 12:02 am

אויף 'שניה' וואס מ'האט געפרעגט:
אין רמב"ם הלכות קידוש החודש שטייט אז יעדע מעלה ווערט צוטיילט אויף שניות (און שניות אויף שלישיות).
ס'ווערט גערופען שניה ווייל ס'איז די 2טע חלוקה, די ערשטע זייענדיג די 360 מעלות אין א סירקל.

אין ענגליש גייט עס אזוי: א דעגרי ווערט צוטיילט אויף 60 מינוט, און יעדער מינוט אויף 60 סעקענדס.
די זעלבע איז פארשטייט זיך ביי שעות אויפ'ן זייגער.
זיי רופן מינוטן די ערשטע צוטיילונג און סעקאנ"ד די צווייטע.
פון דארט איז געקומען די שניה אין איווריט.

יחליצך האט געשריבן: ↑ מיטוואך סעפטעמבער 13, 2023 7:37 pm

פעטער שמואל האט געשריבן: ↑ מיטוואך סעפטעמבער 13, 2023 3:08 pm

עס איז דא אן אינטערעסאנטע שייכות צווישן א ווארט אין ענגליש/עברית וואס די צווייטע אפטייטש דערפון איז די זעלבע.

א ’סעקונדע’ אין עברית זאגט מען ’שנייה’. די ווארט קען אויך מיינען אין ’צווייטע’
ווידעראום אין ענגליש איז די ווארט 'second' וואס האט אויך די אנדערע באדייט פון ’צווייטע’

איך בין נייגעריג צו די שייכות איז געבויעט אויף כללים, אדער איז פונקט אזוי געשעהן.

יודעי דבר זאגן אז העברעאיש האט פלעין נאכגעמאכט ענגליש

פעטער שמואל האט געשריבן: ↑ מיטוואך סעפטעמבער 13, 2023 3:08 pm

עס איז דא אן אינטערעסאנטע שייכות צווישן א ווארט אין ענגליש/עברית וואס די צווייטע אפטייטש דערפון איז די זעלבע.

א ’סעקונדע’ אין עברית זאגט מען ’שנייה’. די ווארט קען אויך מיינען אין ’צווייטע’
ווידעראום אין ענגליש איז די ווארט 'second' וואס האט אויך די אנדערע באדייט פון ’צווייטע’

איך בין נייגעריג צו די שייכות איז געבויעט אויף כללים, אדער איז פונקט אזוי געשעהן.

ארבל האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג סעפטעמבער 14, 2023 12:21 am

המברך יתברך האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 09, 2023 11:35 pm

דעת בעל הבית האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 09, 2023 11:34 pm

Second - צווייטע
Second - א סקונדע

שנייה - צווייטע
שנייה - א סקונדע

ווייסעך נישט אויב ס’איז א טעות אדער סתם א משגעת.

יא, וועגן דעם האבן זיי עס געטון.
זע וויקיפעדיע.
Analog clocks and watches often have sixty tick marks on their faces, representing seconds (and minutes), and a "second hand" to mark the passage of time in seconds..

להודות האט געשריבן: ↑ מיטוואך מאי 10, 2023 12:02 am

אויף 'שניה' וואס מ'האט געפרעגט:
אין רמב"ם הלכות קידוש החודש שטייט אז יעדע מעלה ווערט צוטיילט אויף שניות (און שניות אויף שלישיות).
ס'ווערט גערופען שניה ווייל ס'איז די 2טע חלוקה, די ערשטע זייענדיג די 360 מעלות אין א סירקל.

אין ענגליש גייט עס אזוי: א דעגרי ווערט צוטיילט אויף 60 מינוט, און יעדער מינוט אויף 60 סעקענדס.
די זעלבע איז פארשטייט זיך ביי שעות אויפ'ן זייגער.
זיי רופן מינוטן די ערשטע צוטיילונג און סעקאנ"ד די צווייטע.
פון דארט איז געקומען די שניה אין איווריט.

נעקסטיים האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג סעפטעמבער 14, 2023 9:30 am

פעטער שמואל האט געשריבן: ↑ מיטוואך סעפטעמבער 13, 2023 3:08 pm

עס איז דא אן אינטערעסאנטע שייכות צווישן א ווארט אין ענגליש/עברית וואס די צווייטע אפטייטש דערפון איז די זעלבע.

א ’סעקונדע’ אין עברית זאגט מען ’שנייה’. די ווארט קען אויך מיינען אין ’צווייטע’
ווידעראום אין ענגליש איז די ווארט 'second' וואס האט אויך די אנדערע באדייט פון ’צווייטע’

איך בין נייגעריג צו די שייכות איז געבויעט אויף כללים, אדער איז פונקט אזוי געשעהן.

ארבל האט געשריבן: ↑ דאנערשטאג סעפטעמבער 14, 2023 12:21 am

המברך יתברך האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 09, 2023 11:35 pm

דעת בעל הבית האט געשריבן: ↑ דינסטאג מאי 09, 2023 11:34 pm

Second - צווייטע
Second - א סקונדע

שנייה - צווייטע
שנייה - א סקונדע

ווייסעך נישט אויב ס’איז א טעות אדער סתם א משגעת.

יא, וועגן דעם האבן זיי עס געטון.
זע וויקיפעדיע.
Analog clocks and watches often have sixty tick marks on their faces, representing seconds (and minutes), and a "second hand" to mark the passage of time in seconds..

להודות האט געשריבן: ↑ מיטוואך מאי 10, 2023 12:02 am

אויף 'שניה' וואס מ'האט געפרעגט:
אין רמב"ם הלכות קידוש החודש שטייט אז יעדע מעלה ווערט צוטיילט אויף שניות (און שניות אויף שלישיות).
ס'ווערט גערופען שניה ווייל ס'איז די 2טע חלוקה, די ערשטע זייענדיג די 360 מעלות אין א סירקל.

אין ענגליש גייט עס אזוי: א דעגרי ווערט צוטיילט אויף 60 מינוט, און יעדער מינוט אויף 60 סעקענדס.
די זעלבע איז פארשטייט זיך ביי שעות אויפ'ן זייגער.
זיי רופן מינוטן די ערשטע צוטיילונג און סעקאנ"ד די צווייטע.
פון דארט איז געקומען די שניה אין איווריט.

אויף אידיש איז עס סעקונדע וואס אויף דויטש מיינט עס סיי צווייטע און סיי סעקונדע