נחום, פארוואס האסטו עס געטוהן?
"העלאוי זיידי, ס'איז משה'לע".
"יא מיין באליבט אייניקל, וואס מאכט מען ? ווי אזוי איז די הכנות צו די בר מצוה ?".
"זיידי ווייסט ? כ'בין שוין כמעט פארטיג מיט מיין פשעטיל ?" איז ער געווען אזוי פריילעך צי מעלדן.
און יא, גאנץ משפחת מילעכמאן איז איבערגעדרייט, זאנווי מאכט בר מצוה זיין בכור.
פארשטייט זיך אז די הכנות איז געווען ריזיג, מ'האט געלאזט שחט'ן ספעציעלע קיען פאר די האר פונעם תפילין בייטעל, און פארשטייט זיך אז ווי מ'האט נאר געקענט ניצן דאס ווארט "קאָסטעם", האט מען עס געניצט, פון די היט ביזן שיך.
משה'לע גרייט זיך מיט א פשעטיל איינס אין די וועלט. די זיידע האט אים אפי' ציגעזאגט "אויב גייסטו זאגן די גאנצע פשעטיל ביזן סוף, גיי איך אריינקריצן דיין נאמען אין די בעכער וואס כ׳האב דיר געקויפט".
מ'האלט שוין א נאכט פאר די גרויסע בר מצוה, די בר מצוה בחור איז אנגעצויגן, ער קען קוים איינשלאפן, "גיי איך קענען זאגן מארגן מיין גאנצע פשעטיל ?" איז זיין איינציגע דעגה. און מיט דעם שלאפט ער איין.
ויהי ממחרת, די גרויסע טאג איז אנגעקומען.
די פעטער פון מאנטריאל פארט שוין כמעט ארויס, און משה'לע איז שוין אויפן וועג אהיים פון חדר. א גאנצע וועג איז ער ביזי חזר'ן די פשעטיל אויף אויסערווייניג, ער קען עס שוין מער ווייניגער גוט, ער האלט שוין נאכן אריינלייגן אסאך כח אין צייט.
ער קומט אן אהיים, מ'ענדיגט די לעצטע הכנות, מ'טוט זיך איבער, און מ'פארט צום זאַל.
במשך די גאנצע צייט וואס מ'האט געכאפט פיקטשערס, איז משה'לעס קאפ געליגן אינעם פשעטיל, ער דארף נאך גוט קענען נאך די לעצטע אויספיר פונעם שעגת ארי'.
די זיידעס קומען שוין אן צי די זאַל, ווען פליצלונג שלעפט זיך די זיידע מילעכמאן אריין מיט א ריזן שטענדער, "וואס איז דאס ?" פרעגט אים זיין זאנווי.
"אה, דאס איז פאר די פשעטיל" האט די זיידע געענפערט.
למעשה אלעס קלאפט, כמעט יעדער איז שוין דא, אפי׳ די בר מצוה בחור'ס חבירים זענען שוין אנגעקומען. די עולם ברענגט מתנות און געלט. אלעס פארט א מחיה.
ממש פאר די פשעטיל איז די טאטע ר' זאנווי ארומגעגאנגען צי זיינע ברודער שוואגער און פעטער, בעטן אז מ'זאָל נישט אריינזינגען אינעם פשעטיל. "מיין משה'לע האט אריינגעלייגט גאר אסאך ארבעט אין דעם פשעטיל, און ס'האט מיר געקאסט אסאך געלט אויך, לאטס מיר שעפן מיין נחת".
די מאמע מיט די באבעס זענען שוין ביי די מחוצה, די זיידעס און עלטער פעטערס קוקן שוין אריין אינעם צעטיל, מ'האט שוין געשישקעט, געטעסט די מייק, און ויבא, דער בחור איז שוין ביים שטענדער הנ"ל.
"די גמרה זאגט אין מסכת שבת דף י"ט ע"ב, אמר.... איז שווער א קשיא...."
די גאנצע זאל איז שטיל, בשעת ווען ביי די מחוצה רינט א טרער.
און פליצלונג הערט זיך פון די זייט פונעם זאַל "אַהאַ האַ, איי איי איי, וראי בנים, בנים לפנך...."
די געשמאקע פעטער ר' נחום (וואס איז אנגעקומען א צוויי מיניט ציריק, און אן א מתנה) האט געמיזט אריינזינגען!
און די בר מצוה בחור איז געווארן און גאנצן פארלוירן ווי ער האלט, און געגעבן א ענדיג צי "די אייבערשטער זאל העלפן.... בב"א"
און נחום האט נאך נאך דעם די חוצפה צי שרייען, אמן! שכח!
טייערע שוואגער ר' נחום, קענסטו מיר מסביר זיין פשט ? וואס דארפסטו אייביג זיין די cute פעטער ?
שטייט דא א בחור'ל וואס האט אריינגעלייגט שעות ארבעט, א טאטע וואס האט אריינגעלייגט געלט, א מאמע וואס האט אריינגעלייגט כח, זיידעס און באבעס וואס לעכצן נאך יעדע טראפ נחת, און די קומסט און זינגסט אריין ?
שוואגער טייערע כ'וויל מיר נישט קריגן מיט דיר, אבער האסט גע'הרג'עט מיין שמחה.
אז מ'קומט דיר בעטן זינג נישט אריין, זיי נישט געשמאק און זינג יא.
ווען דיין ברודער/שוואגער/נעפיאָ בעט דיר א טובה, איז ער נישטא דיר צי דרייען א קאפ אדער מאכן א דזאויק, ער מיינט עס אמת'דיג.
זיי נישט שלעכט מיטן תירץ ביסט זיס.
"יא מיין באליבט אייניקל, וואס מאכט מען ? ווי אזוי איז די הכנות צו די בר מצוה ?".
"זיידי ווייסט ? כ'בין שוין כמעט פארטיג מיט מיין פשעטיל ?" איז ער געווען אזוי פריילעך צי מעלדן.
און יא, גאנץ משפחת מילעכמאן איז איבערגעדרייט, זאנווי מאכט בר מצוה זיין בכור.
פארשטייט זיך אז די הכנות איז געווען ריזיג, מ'האט געלאזט שחט'ן ספעציעלע קיען פאר די האר פונעם תפילין בייטעל, און פארשטייט זיך אז ווי מ'האט נאר געקענט ניצן דאס ווארט "קאָסטעם", האט מען עס געניצט, פון די היט ביזן שיך.
משה'לע גרייט זיך מיט א פשעטיל איינס אין די וועלט. די זיידע האט אים אפי' ציגעזאגט "אויב גייסטו זאגן די גאנצע פשעטיל ביזן סוף, גיי איך אריינקריצן דיין נאמען אין די בעכער וואס כ׳האב דיר געקויפט".
מ'האלט שוין א נאכט פאר די גרויסע בר מצוה, די בר מצוה בחור איז אנגעצויגן, ער קען קוים איינשלאפן, "גיי איך קענען זאגן מארגן מיין גאנצע פשעטיל ?" איז זיין איינציגע דעגה. און מיט דעם שלאפט ער איין.
ויהי ממחרת, די גרויסע טאג איז אנגעקומען.
די פעטער פון מאנטריאל פארט שוין כמעט ארויס, און משה'לע איז שוין אויפן וועג אהיים פון חדר. א גאנצע וועג איז ער ביזי חזר'ן די פשעטיל אויף אויסערווייניג, ער קען עס שוין מער ווייניגער גוט, ער האלט שוין נאכן אריינלייגן אסאך כח אין צייט.
ער קומט אן אהיים, מ'ענדיגט די לעצטע הכנות, מ'טוט זיך איבער, און מ'פארט צום זאַל.
במשך די גאנצע צייט וואס מ'האט געכאפט פיקטשערס, איז משה'לעס קאפ געליגן אינעם פשעטיל, ער דארף נאך גוט קענען נאך די לעצטע אויספיר פונעם שעגת ארי'.
די זיידעס קומען שוין אן צי די זאַל, ווען פליצלונג שלעפט זיך די זיידע מילעכמאן אריין מיט א ריזן שטענדער, "וואס איז דאס ?" פרעגט אים זיין זאנווי.
"אה, דאס איז פאר די פשעטיל" האט די זיידע געענפערט.
למעשה אלעס קלאפט, כמעט יעדער איז שוין דא, אפי׳ די בר מצוה בחור'ס חבירים זענען שוין אנגעקומען. די עולם ברענגט מתנות און געלט. אלעס פארט א מחיה.
ממש פאר די פשעטיל איז די טאטע ר' זאנווי ארומגעגאנגען צי זיינע ברודער שוואגער און פעטער, בעטן אז מ'זאָל נישט אריינזינגען אינעם פשעטיל. "מיין משה'לע האט אריינגעלייגט גאר אסאך ארבעט אין דעם פשעטיל, און ס'האט מיר געקאסט אסאך געלט אויך, לאטס מיר שעפן מיין נחת".
די מאמע מיט די באבעס זענען שוין ביי די מחוצה, די זיידעס און עלטער פעטערס קוקן שוין אריין אינעם צעטיל, מ'האט שוין געשישקעט, געטעסט די מייק, און ויבא, דער בחור איז שוין ביים שטענדער הנ"ל.
"די גמרה זאגט אין מסכת שבת דף י"ט ע"ב, אמר.... איז שווער א קשיא...."
די גאנצע זאל איז שטיל, בשעת ווען ביי די מחוצה רינט א טרער.
און פליצלונג הערט זיך פון די זייט פונעם זאַל "אַהאַ האַ, איי איי איי, וראי בנים, בנים לפנך...."
די געשמאקע פעטער ר' נחום (וואס איז אנגעקומען א צוויי מיניט ציריק, און אן א מתנה) האט געמיזט אריינזינגען!
און די בר מצוה בחור איז געווארן און גאנצן פארלוירן ווי ער האלט, און געגעבן א ענדיג צי "די אייבערשטער זאל העלפן.... בב"א"
און נחום האט נאך נאך דעם די חוצפה צי שרייען, אמן! שכח!
טייערע שוואגער ר' נחום, קענסטו מיר מסביר זיין פשט ? וואס דארפסטו אייביג זיין די cute פעטער ?
שטייט דא א בחור'ל וואס האט אריינגעלייגט שעות ארבעט, א טאטע וואס האט אריינגעלייגט געלט, א מאמע וואס האט אריינגעלייגט כח, זיידעס און באבעס וואס לעכצן נאך יעדע טראפ נחת, און די קומסט און זינגסט אריין ?
שוואגער טייערע כ'וויל מיר נישט קריגן מיט דיר, אבער האסט גע'הרג'עט מיין שמחה.
אז מ'קומט דיר בעטן זינג נישט אריין, זיי נישט געשמאק און זינג יא.
ווען דיין ברודער/שוואגער/נעפיאָ בעט דיר א טובה, איז ער נישטא דיר צי דרייען א קאפ אדער מאכן א דזאויק, ער מיינט עס אמת'דיג.
זיי נישט שלעכט מיטן תירץ ביסט זיס.
