נו, האט ער זיך געזעצט אויף דיין פלאץ! איז וואס?!
די זון האט נאך עטליכע שעה גאנג צו שפרייזן אז ער זאל זיך באווייזן מיט זיינע ליבליכע שטראל גלעטלעך, אבער אין די יודישע קווארטל הערשט א טומל ווי די שטילקייט פון פרידליכע נאכט ווער צושטערט דורך א קלאפ פון א הייזקע וואס האט זיך נארוואס צוגעקלאפט דורך א שווארצע שאטן באדעקט מיט א חסידישע טראגע און אויפן קאפ א ברייטן הוט ארומגעוויקעלט מיט א שאליק מיט א סידור'ל אונטערן ארעם, צושטערנדיג די אטמאספערע מיט די קלאפעריי פון זיינע שיך, ווען אין די זעלבע צייט שארן זיך צו שטילערהייט אנדערע שאטנס צו די פארקירטע אויטאס און מיט א דריק פון א קנעפל הערט מען א גרילץ וואו די שלעסער פונעם קליינעם הכנסת אורחים שטיבל עפענט זיך, אויסרופענדיג דערמיט אז באלד גייט דא ווערן אביסל ליכטיג פון זיינע הויפט ליכטלעך וואס וועלן ווערן אנגעצינדן, און א גערויש פון א מאטאר וועט זיך הערן און וועט אויפוועקן די פייגעלעך וואס האלטן שוין אט אט ביים זיך דערוועקן צו דעם באלדיגן פרימארגן.
וואס איז היינט עפעס אויסערארדענטליך וואונדערן זיך די צושויערס מיט צועפנטע אויגן וואס האבן נאכנישט זיך געהאט געלייגט און א סוף זומערדיגע סאטארדעי נאכט, וואס טרייבט די טונקעלע שאטנס ארויס פון זייערע געלעגערס אין אזא פריע שעה, אבער וואס ווייסן און פארשטייען זיי אפי' אויב מ'וועט זיי געבן צו פארשטיין וועלן זיי ווערן נאך מער פארווינדערט און נאך מער פראגעס וועלן זיי זשומען אין קאפ, עס איז היינט א וואך פאר די גרויסע געריכט וואס די באשעפער פון די וועלט וועט זיך אומקוקן אויף די ווערק פון אלע באשטאנדטיילן פון און אינדרויסן פון זיין וועלטל, און אט דאס אלעס קוקט יעצט א וואך פריער ארויס אויף די שווארצע שאטנס וואס זיי טוען וויאזוי זיי וועלן פרובירן צו פארזיכערן א פאזיטיוון אויסגאנג.
שפרייזן די אלע מיט א ציטערדיגע געמוט צו זייער באליבטע שולכל, ווי די לאמפן זעען זיך שוין פונדערווייטנס, און ווינקן צו דעם אידל אז ערליכע אידן ג-ט פארכטיגע לייט האבן זיך שוין געפעדערט פאר אים און זיי האבן נאך מער מורא פון דעם קומענדיגן געריכט, נו ווי האלט איך ווערט זיין אזוי אויך צובראכענע הארץ מער צובראכן, זייער קול פון זייער געבעט איבערגעבויגן איבער דעם קליינעם תהלים'ל וואס איז נאך פארפאסט געווארן דורך קעניג דוד הערט זיך ארויסשפארן פון די שויבן אפשרעקענדיג די גאס פון דעם פארכטיגן טאג, און זיי טוען דאס באנעצן מיט זייערע טרערעלעך.
שפרייזט דער בעילאוט'ל אריין אין דעם העל באלויכטענעם שול, ער גייט צו צו זיין ארויסגעדינגענעם בענקל, ס'בעסמעדרעש איז נאךהאלב ליידיג, און ער וויל זיך אוועקזעצן און מיטגעכאפט ווערן מיטן שטראם פון די זאגערס, און אט באמערקט ער ווי איינער זיצט שוין אויף זיין אזוי געגארטן פלאץ, נו וואס טוט מען, קלערט ער ביי זיך, זאל איך אים אויפשטעלן, פארוואס? ס'איז דאך דא עטליכע זיצן דערנעבן וואס זענען נאך ליידיג, אבער פון די אנדערע זייט קלערט ער אז באלד וועלן קומען די אידן וואס האבן געדינגען די זיצן דערנעבן און עס וועט זיך אנהייבן א קייט פון רעאקציעס דורך מיר, אבער למעשה יעצט איז עס דאך נאך ליידיג, נו ווי קענסטו צוגיין צו דעם אידל און זאגן אז ער זאל צושטערן זיין געבעט צוליב דיין באקוועמליכקייט אין אזא טאג, די געדאנקען זשומען ווייטער און פארלאנגען די האסט דאך געצאלט פאר דעם טייער געלט אויף ווען דארפסטו עס אויב נישט אויף יעצט די ווייסט דאך אז די קומסט נישט דא צו אפט צו דעם ווייטן שול, אבער דא קומט צו די פאקט אז דער אידל קוקט נישט אויס ווי א באקאנטער זיין טראגע איז נישט אזא סארט וואס מ'איז געוואוינט צו זען און אונזער שול, נו ווער איז דאס, אפשר עפעס א מלאך'ל וואס איז געקומען צוזאמקלייבן נאך אפאר גוטע זכותים פארן גרויסן יום הדין, אדער איז עס אפשר אליהו הנביא וואס מ'האט נישט לאנג דערמאנט ביי די געזאנגען פון מוצאי שבת, ווי שטארק מען גארט ער זאל קומען, אבער – וועבן זיך די מחשבות – פארוואס איז ער אויף מיין פלאץ פונקט? וואס טוה איך דא, פאר איין מינוט מיין איך אז איך בין ברוגז אדער סתם הייס, אמער וואס טוט מען.
ביז וואס ווי ווען האט מען זיך געזעצט אויפן דערנעבענדיגען באנק וואס איז אויפן מאמענט געווען די שב ואל תעשה, וואס איז געווענליך גרינגער, און זיך גענומען זאגן עטליכע קאפיטלעך פון דעם באליבטען תהלים'ל, ביז דער חזן האט מיט א געשריי גערופן ''אשרי יושבי ביתך'', וואס האט אויפגעציטערט יעדעס אידיש הארץ, אויפמישענדיג דאס סליחות'ל באמערק איך פון די זייט אז דער איד וואס איך זיץ אויף זיין פלאץ האט זיך באקוועם געמאכט אויף די באנק פון פארנט, און ער האט באשלאסן נישט צו פארלאנגען זיינע רעכטן און מיר געלאזט דארט זיצן.
די גאנצע סצענע האט מיר אפגעשטעלט און מיך געמאכט טראכטן, דער אייבערשער משפט די וועלט ער האט זיין זיץ וואס איז באשטימט אויף די כסא דין, קומט א איד און מאכט א אתתערותא דלתתא אז מען מוז נישט זיצן דוקא דארט ווי ס'איז אים באשטימט ווי ער באלאנגט, ער מאכט זיך נישט צוטוהן ער פארקוקט. בעט מען דעם באשעפער ער זאל זיךאויך פארקוקן און נישט דוקא זיצן אויף די כסא דין, ער קען אויך זיצן אויף די כסא רחמים, אפי' אויב די לויט די מצב באלאנגט ער נישט דארט, בעטן מיר באשעפער פארקוק אביסל און זיץ אויף די כסא רחמים.
וואס איז היינט עפעס אויסערארדענטליך וואונדערן זיך די צושויערס מיט צועפנטע אויגן וואס האבן נאכנישט זיך געהאט געלייגט און א סוף זומערדיגע סאטארדעי נאכט, וואס טרייבט די טונקעלע שאטנס ארויס פון זייערע געלעגערס אין אזא פריע שעה, אבער וואס ווייסן און פארשטייען זיי אפי' אויב מ'וועט זיי געבן צו פארשטיין וועלן זיי ווערן נאך מער פארווינדערט און נאך מער פראגעס וועלן זיי זשומען אין קאפ, עס איז היינט א וואך פאר די גרויסע געריכט וואס די באשעפער פון די וועלט וועט זיך אומקוקן אויף די ווערק פון אלע באשטאנדטיילן פון און אינדרויסן פון זיין וועלטל, און אט דאס אלעס קוקט יעצט א וואך פריער ארויס אויף די שווארצע שאטנס וואס זיי טוען וויאזוי זיי וועלן פרובירן צו פארזיכערן א פאזיטיוון אויסגאנג.
שפרייזן די אלע מיט א ציטערדיגע געמוט צו זייער באליבטע שולכל, ווי די לאמפן זעען זיך שוין פונדערווייטנס, און ווינקן צו דעם אידל אז ערליכע אידן ג-ט פארכטיגע לייט האבן זיך שוין געפעדערט פאר אים און זיי האבן נאך מער מורא פון דעם קומענדיגן געריכט, נו ווי האלט איך ווערט זיין אזוי אויך צובראכענע הארץ מער צובראכן, זייער קול פון זייער געבעט איבערגעבויגן איבער דעם קליינעם תהלים'ל וואס איז נאך פארפאסט געווארן דורך קעניג דוד הערט זיך ארויסשפארן פון די שויבן אפשרעקענדיג די גאס פון דעם פארכטיגן טאג, און זיי טוען דאס באנעצן מיט זייערע טרערעלעך.
שפרייזט דער בעילאוט'ל אריין אין דעם העל באלויכטענעם שול, ער גייט צו צו זיין ארויסגעדינגענעם בענקל, ס'בעסמעדרעש איז נאךהאלב ליידיג, און ער וויל זיך אוועקזעצן און מיטגעכאפט ווערן מיטן שטראם פון די זאגערס, און אט באמערקט ער ווי איינער זיצט שוין אויף זיין אזוי געגארטן פלאץ, נו וואס טוט מען, קלערט ער ביי זיך, זאל איך אים אויפשטעלן, פארוואס? ס'איז דאך דא עטליכע זיצן דערנעבן וואס זענען נאך ליידיג, אבער פון די אנדערע זייט קלערט ער אז באלד וועלן קומען די אידן וואס האבן געדינגען די זיצן דערנעבן און עס וועט זיך אנהייבן א קייט פון רעאקציעס דורך מיר, אבער למעשה יעצט איז עס דאך נאך ליידיג, נו ווי קענסטו צוגיין צו דעם אידל און זאגן אז ער זאל צושטערן זיין געבעט צוליב דיין באקוועמליכקייט אין אזא טאג, די געדאנקען זשומען ווייטער און פארלאנגען די האסט דאך געצאלט פאר דעם טייער געלט אויף ווען דארפסטו עס אויב נישט אויף יעצט די ווייסט דאך אז די קומסט נישט דא צו אפט צו דעם ווייטן שול, אבער דא קומט צו די פאקט אז דער אידל קוקט נישט אויס ווי א באקאנטער זיין טראגע איז נישט אזא סארט וואס מ'איז געוואוינט צו זען און אונזער שול, נו ווער איז דאס, אפשר עפעס א מלאך'ל וואס איז געקומען צוזאמקלייבן נאך אפאר גוטע זכותים פארן גרויסן יום הדין, אדער איז עס אפשר אליהו הנביא וואס מ'האט נישט לאנג דערמאנט ביי די געזאנגען פון מוצאי שבת, ווי שטארק מען גארט ער זאל קומען, אבער – וועבן זיך די מחשבות – פארוואס איז ער אויף מיין פלאץ פונקט? וואס טוה איך דא, פאר איין מינוט מיין איך אז איך בין ברוגז אדער סתם הייס, אמער וואס טוט מען.
ביז וואס ווי ווען האט מען זיך געזעצט אויפן דערנעבענדיגען באנק וואס איז אויפן מאמענט געווען די שב ואל תעשה, וואס איז געווענליך גרינגער, און זיך גענומען זאגן עטליכע קאפיטלעך פון דעם באליבטען תהלים'ל, ביז דער חזן האט מיט א געשריי גערופן ''אשרי יושבי ביתך'', וואס האט אויפגעציטערט יעדעס אידיש הארץ, אויפמישענדיג דאס סליחות'ל באמערק איך פון די זייט אז דער איד וואס איך זיץ אויף זיין פלאץ האט זיך באקוועם געמאכט אויף די באנק פון פארנט, און ער האט באשלאסן נישט צו פארלאנגען זיינע רעכטן און מיר געלאזט דארט זיצן.
די גאנצע סצענע האט מיר אפגעשטעלט און מיך געמאכט טראכטן, דער אייבערשער משפט די וועלט ער האט זיין זיץ וואס איז באשטימט אויף די כסא דין, קומט א איד און מאכט א אתתערותא דלתתא אז מען מוז נישט זיצן דוקא דארט ווי ס'איז אים באשטימט ווי ער באלאנגט, ער מאכט זיך נישט צוטוהן ער פארקוקט. בעט מען דעם באשעפער ער זאל זיךאויך פארקוקן און נישט דוקא זיצן אויף די כסא דין, ער קען אויך זיצן אויף די כסא רחמים, אפי' אויב די לויט די מצב באלאנגט ער נישט דארט, בעטן מיר באשעפער פארקוק אביסל און זיץ אויף די כסא רחמים.
