Mark Shuttleworth ซีอีโอของบริษัท Canonical ผู้พัฒนา Ubuntu ให้สัมภาษณ์กับ eWeek ว่ามีแผนจะนำบริษัทขายหุ้น IPO เข้าตลาดหลักทรัพย์ และเป็นเหตุผลหนึ่งที่เขาตัดสินใจยกเลิกระบบเดสก์ท็อป Unity

Shuttleworth บอกว่าการเป็นบริษัทมหาชนในตลาดหลักทรัพย์ จำเป็นต้องคำนึงว่าผลิตภัณฑ์ใดทำเงินบ้าง ซึ่ง Ubuntu ทำเงินในตลาดเซิร์ฟเวอร์และคลาวด์ มีรายได้เลี้ยงตัวเองอย่างยั่งยืน แต่ฝั่งเดสก์ท็อปโดยเฉพาะ Unity กลับไม่ทำเงิน ทางทีมบริหารจึงตัดสินใจหยุดกระบวนการพัฒนา

หลัง Ubuntu พับแผนการด้านเดสก์ท็อป-มือถือครั้งใหญ่ ก็เกิดคำถามตามมามากมายว่าอนาคตของ Ubuntu จะเป็นอย่างไรต่อไป ล่าสุด Mark Shuttleworth ซีอีโอจึงให้สัมภาษณ์ในประเด็นนี้

Shuttleworth เล่าว่าโลกคอมพิวเตอร์ในปัจจุบันแบ่งออกเป็น 3 ขาคือ personal computing, data center/cloud และ edge/IoT ซึ่งตอนนี้ Ubuntu กลายเป็นระบบปฏิบัติการมาตรฐานสำหรับโลก data center/cloud ไปแล้ว และในโลกของ edge/IoT ก็น่าจะมีบทบาทไม่น้อย

ปัญหาของบริษัท Canonical ผู้พัฒนา Ubuntu ดูจะรุนแรงกว่าที่เห็นในตอนแรก หลังจาก ประกาศยกเลิกการพัฒนา Unity และ ข่าวการปลดพนักงานเพื่อลดค่าใช้จ่าย ล่าสุดถึงกับต้องเปลี่ยนตัวซีอีโอเลยทีเดียว

Mark Shuttleworth ผู้ก่อตั้ง Ubuntu และบริษัท Canonical นั่งเป็นซีอีโอของบริษัทมาตั้งแต่ต้น แต่ในปี 2009 เขาประกาศลงจากตำแหน่งซีอีโอ เพื่อมารับงานดูแลผลิตภัณฑ์โดยตรง แล้วดัน Jane Silber ผู้บริหารอีกคนขึ้นมาเป็นซีอีโอแทน

หลังจาก Ubuntu เลิกใช้ Unity เว็บไซต์ The Register ก็รายงานข่าวว่าบริษัท Canonical ผู้พัฒนา Ubuntu เริ่มปลดพนักงานและเปิดโครงการที่ไม่ทำเงิน

ทีมที่ได้รับผลกระทบเข้าเต็มๆ ย่อมเป็นทีม Unity ที่ว่ากันว่าถูกปลดไปครึ่งทีม แต่ฝ่ายอื่นของ Canonical ก็โดนปลดด้วยเช่นกัน แหล่งข่าวของเว็บไซต์ The Register ระบุว่า Mark Shuttleworth ผู้ก่อตั้ง Canonical กำหนดสถานการณ์ด้านการเงินของบริษัทไว้ 3 ระดับ (best/neutral/worst) ถ้าบริษัทสามารถระดมทุนเพิ่มได้ตามเป้า ก็จะปลดพนักงานลง 30% แต่ถ้าสถานการณ์ย่ำแย่ ตัวเลขอาจสูงถึง 60%

Mark Shuttleworth ผู้ก่อตั้งบริษัท Canonical ผู้พัฒนา Ubuntu ให้สัมภาษณ์ว่าเขากำลังพิจารณาว่า Canonical ควรขายหุ้น IPO ในตลาดหลักทรัพย์หรือไม่

ที่ผ่านมา Canonical ใช้เงินลงทุนส่วนตัวของ Shuttleworth เอง และหารายได้จากการพัฒนา-ซัพพอร์ต Ubuntu ในโลกธุรกิจ บริษัทไม่เคยเปิดเผยผลประกอบการต่อสาธารณะ ตัว Shuttleworth บอกว่าแม้ตัวบริษัททั้งหมดยังไม่ทำกำไร แต่แผนก OpenStack ทำกำไรแล้ว และอนาคตของ Ubuntu ในวงการ OpenStack นั้นสดใสมาก เพราะตอนนี้ Ubuntu ครองตลาด 55% สำหรับระบบปฏิบัติการที่ใช้ทำกลุ่มเมฆ OpenStack

Shuttleworth บอกว่าไอเดียการนำ Canonical เข้าตลาดหลักทรัพย์ยังอยู่ในช่วงเริ่มต้น และเขาต้องหารือกับพนักงานของบริษัทอย่างละเอียดก่อน ซึ่งก็ต้องกินเวลาอีกหลายเดือน

Mark Shuttleworth ซีอีโอของ Canonical ไปพูดที่งาน CeBIT และให้ข้อมูลว่ามือถือ Ubuntu Phone จะเน้นตลาดกลาง-บน (mid-higher) โดยไม่เน้นตลาดล่างจนเกินไป เพราะต้องการจับกลุ่มลูกค้าที่มองหาประสบการณ์ใช้งานที่ดี และสนใจอนาคตของโทรศัพท์ที่ทำตัวเป็นพีซีได้

เขาบอกว่า Ubuntu จะไม่สนใจลูกค้ากลุ่มที่ใช้ iPhone อยู่แล้ว เพราะเป็นลูกค้าที่มีความผูกพันทางใจกับระบบของแอปเปิลซึ่งเปลี่ยนแปลงความคิดได้ยาก ส่วน Android ถึงแม้จะมาก่อนแต่ก็ไม่ได้ออกแบบมาสำหรับการใช้บนพีซีตั้งแต่แรก ซึ่งในมุมของ Ubuntu Phone ถึงแม้จะมาทีหลังแต่ก็คิดเรื่องการใช้งานเป็นพีซีมาเป็นอย่างดี

ราคาของมือถือ Ubuntu Phone จะอยู่ระหว่าง 200-400 ดอลลาร์ โดยเป็นราคาแบบเครื่องเปล่าไม่ติดสัญญาครับ

Mark Shuttleworth แห่งบริษัท Canonical ให้สัมภาษณ์ถึงอนาคตของ Ubuntu ดังนี้

Mark Shuttleworth ผู้นำโครงการ Ubuntu ให้สัมภาษณ์ถึงอนาคตของโครงการ Ubuntu Phone ว่าจะเดินหน้าต่อแน่นอน แม้ แผนการระดมทุน Ubuntu Edge ผ่าน Indiegogo จะไม่เป็นไปตามเป้า

Shuttleworth บอกว่า Ubuntu Phone ต้องการจับตลาด 25% ของกลุ่มคนที่ซื้อสมาร์ทโฟนแต่ใช้งานเฉพาะโทรศัพท์เป็นหลัก และฟีเจอร์สำคัญอย่างการใช้งานเป็นเดสก์ท็อปได้จะเป็นจุดขายสำคัญ

เขาพูดถึง Ubuntu Edge ว่าเปรียบเหมือนรถยนต์ต้นแบบ ไม่ใช่รถยนต์ที่คนทั่วไปซื้อมาใช้ แต่บริษัทก็กำลังวางแผนมือถือ Ubuntu ที่จับตลาดทั่วไปด้วย โดยคาดว่าผู้ผลิตมือถือจะนำฮาร์ดแวร์ Android ที่พัฒนาอยู่มาดัดแปลงให้ใช้กับ Ubuntu Phone

ต่อจากข่าว มือถือ Ubuntu Edge เปิดตัว, ขายจริง พ.ค. 2014, ตั้งเป้าระดมทุนภายใน 31 วัน ทางผู้นำโครงการ Ubuntu อย่าง Mark Shuttleworth ก็ออกมาตอบคำถามสาธารณชนผ่าน Ask Me Anything ของเว็บ Reddit แล้ว ประเด็นสำคัญๆ มีดังนี้ครับ

ฮาร์ดแวร์

Mark Shuttleworth ผู้ก่อตั้ง Ubuntu ได้กล่าวถึง iOS และ Android ว่าเป็นกำลังสำคัญในการโค่น Microsoft จากที่เคยยึดครองตลาดของระบบปฏิบัติการสำหรับคอมพิวเตอร์ลงมาได้

Shuttleworth เคยกล่าวไว้ตั้งแต่ปี 2004 ว่าอุปสรรคที่ใหญ่ที่สุดในการพัฒนาระบบปฏิบัติการที่เขายกให้เป็น "บั๊กหมายเลข 1" นั่นก็คือสภาพของตลาดพีซีที่ถูกครอบงำด้วย Windows ของ Microsoft แทบทั้งหมด ซึ่งเขาเชื่อว่านั่นจะทำให้ทิศทางการพัฒนาระบบปฏิบัติการนั้นไม่เปิดกว้างเท่าที่ควร แต่ในตอนนี้ Shuttleworth คิดว่าบั๊กตัวเป้งของเขาได้ถูกกำจัดไปเรียบร้อยแล้ว จากการผนึกกำลังกันของ iOS และ Android

Mark Shuttleworth ผู้นำโครงการ Ubuntu ให้สัมภาษณ์หลัง งานเปิดตัว Ubuntu Phone/Tablet

Mark Shuttleworth บอสใหญ่ของบริษัท Canonical ประกาศผ่านบล็อกของเขาว่า นับตั้งแต่ Ubuntu 13.04 Raring Ringtail เป็นต้นไป นโยบายการพัฒนาฟีเจอร์จะเปลี่ยนไปจากที่แล้วๆ มา

เดิมที Canonical จะจัดงาน Ubuntu Developer Summit เมื่อรอบการพัฒนา Ubuntu รุ่นใหม่เริ่มต้นขึ้น เพื่อเชิญนักพัฒนาในชุมชนไประดมสมองว่าจะพัฒนาฟีเจอร์ใหม่อะไรบ้างในรุ่นนั้นๆ (อ่าน สรุปแผนพัฒนา Ubuntu 12.10 Quantal Quetzal จากงาน UDS-Q )

Mark Shuttleworth ผู้นำโครงการ Ubuntu ตอบคำถามผ่าน IRC มีประเด็นหลายอย่าง

กระแสการรองรับอุปกรณ์หลากหลายรูปแบบทั้งเดสก์ทอป, โทรศัพท์, แท็บเล็ต, และโทรทัศน์ เป็นแนวทางที่ทุกคนพยายามเดินไปทางเดียวกันไม่ว่าจะเป็นกูเกิล, ไมโครซอฟท์, หรือแอปเปิล ทางฝั่งตลาดโอเพนซอร์สนั้นทาง Canonical ก็จะไปทางเดียวกัน

งานนี้ Mark Shuttleworth ให้ข่าวกับนักข่าวของ ZDNet ระบุว่าเขาจะประกาศเรื่องนี้ในงาน UDS ที่กำลังจะมาถึงนี้

Shuttleworth ระบุว่าแผนการนี้ยังเป็นแผนการระยะยาว โดยน่าจะใช้งานได้จริงใน Ubuntu 14.04 หรืออีกสองปีครึ่งเลยทีเดียว โดยตอนนี้ยังไม่มีโค้ดใดๆ ที่เตรียมการรองรับอุปกรณ์อื่นๆ นอกจากเดสก์ทอปเป็นการเฉพาะ ขณะที่โอกาสของ Ubuntu คือคือการที่กูเกิลเข้าซื้อโมโตโรล่าทำให้ผู้ผลิตฮาร์ดแวร์หลายรายไม่ไว้ใจและต้องการระบบปฏิบัติการทางเลือกเอาไว้เป็นแผนสำรอง

ที่การประชุม Ubuntu Developer Summit รอบของ Oneiric Ocelot ที่ประเทศฮังการี Mark Shuttleworth ผู้นำโครงการได้ขึ้นพูด keynote ในงาน

Shuttleworth พูดถึงความขัดแย้งและเสียงวิพากษ์วิจารณ์กรณี Unity ว่าเป็นเรื่องปกติ เขายินดีรับทุกคำถามและการท้าทาย แต่มีเพียง "วิสัยทัศน์ที่เข้มแข็ง" ที่จะพา Ubuntu ให้ยิ่งใหญ่กว่านี้

เขาบอกว่า Ubuntu เป็นผู้นำในการสร้างมาตรฐานใหม่ของการสร้างซอฟต์แวร์ที่ตรงใจผู้ใช้ มีกระบวนการออกแบบและทดสอบอย่างเป็นระบบ ที่สำคัญคือเขาประกาศเป้าหมายว่า Ubuntu จะต้องมีผู้ใช้ 200 ล้านคน ภายใน 4 ปีต่อจากนี้Ubuntu จะไม่เล่นในเกมของนักพัฒนาซอฟต์แวร์อีกต่อไป แต่จะมุ่งสู่ระดับโลก

Mark Shuttleworth ผู้นำโครงการ Ubuntu ออกมาพูดถึง Ubuntu 11.04 และ Unity ผ่านบล็อกของเขาเอง

Shuttleworth บอกว่าภารกิจของ Ubuntu ตั้งแต่แรกเริ่มคือสร้างลินุกซ์สำหรับคอนซูเมอร์ และ Ubuntu 11.04 เป็นก้าวที่สำคัญที่สุดของโครงการ เพราะซอฟต์แวร์ชิ้นสำคัญอย่าง Unity ถูกรวมเข้ามาใน Ubuntu รุ่นมาตรฐาน

Shuttleworth อธิบายกระบวนการสร้าง Unity ว่า "ให้ความสำคัญกับผู้ใช้เป็นอันดับแรก" (We put user’s first) โดยมีการทดสอบกับผู้ใช้จริงๆ อย่างเป็นระบบ เก็บข้อมูลเป็นเอกสารอย่างละเอียด และปรับเปลี่ยนรูปแบบตามผลการทดสอบที่ได้ ซึ่งทั้งหมดนี้ถือเป็นการออกแบบตามหลักของมืออาชีพ และ Shuttleworth หวังว่ากระบวนการนี้จะสร้างมาตรฐานใหม่ให้การพัฒนาซอฟต์แวร์โอเพนซอร์สอื่นๆ ด้วย