אידישע וועלט פארומס

ממוצע האט געשריבן:

אויף איינע פון די קינדער סידיס, הער איך ווי ער זינגט דארט "די אייבירשטער...". הוי האט עס מיר געקרענקט!

דרייטצעך האט געשריבן:

ממוצע האט געשריבן:

אויף איינע פון די קינדער סידיס, הער איך ווי ער זינגט דארט "די אייבירשטער...". הוי האט עס מיר געקרענקט!

גראדע אין רעדן איז געווענליך שווער מבחין צו זיין צו יענער זאגט "דע" אדער "די"... אבער אין שרייב ווערק ווערט עס בלויז ערגער און ערגער...

איינס האט געשריבן:

די הייליגע רבי האט זיך פארטיפט אין זיינע מחשבות, די עולם איז געווען שטיל און אפילו די קליינע אינגל נעבן מיר האט זיך געהאלטן שטיל.

די עולם, די רבי, די ציבור און די מענטש. וואס גייט פאר לעצטנס?! געווארן א ליבעראלע וועלט?!

איך האב באמערקט לעצטנס אז אפילו אין די אפציעלע אויסגאבעס, אפגערעדט אויף די עדס, טרעפט מען א פארפלייצונג פון אנדרוגינס׳ן…

וואס טאקע פשט פון דעם? מ׳האט אפציעל אויפגעגעבן דעם לשון זכר?

איינס האט געשריבן:

די הייליגע רבי האט זיך פארטיפט אין זיינע מחשבות, די עולם איז געווען שטיל און אפילו די קליינע אינגל נעבן מיר האט זיך געהאלטן שטיל.
די עולם, די רבי, די ציבור און די מענטש. וואס גייט פאר לעצטנס?! געווארן א ליבעראלע וועלט?!
איך האב באמערקט לעצטנס אז אפילו אין די אפציעלע אויסגאבעס, אפגערעדט אויף די עדס, טרעפט מען א פארפלייצונג פון אנדרוגינס׳ן…

וואס טאקע פשט פון דעם? מ׳האט אפציעל אויפגעגעבן דעם לשון זכר?

איינס האט געשריבן:

נאך אביסל וועט מען זינגען
״די הייליגע באשעפע״

איינס האט געשריבן:

די הייליגע רבי האט זיך פארטיפט אין זיינע מחשבות, די עולם איז געווען שטיל און אפילו די קליינע אינגל נעבן מיר האט זיך געהאלטן שטיל.
די עולם, די רבי, די ציבור און די מענטש. וואס גייט פאר לעצטנס?! געווארן א ליבעראלע וועלט?!
איך האב באמערקט לעצטנס אז אפילו אין די אפציעלע אויסגאבעס, אפגערעדט אויף די עדס, טרעפט מען א פארפלייצונג פון אנדרוגינס׳ן…

וואס טאקע פשט פון דעם? מ׳האט אפציעל אויפגעגעבן דעם לשון זכר?

דריידל האט געשריבן:

פאר מענטשן ווי מיר, וועלכע פארמאגן נישט קיין דעגרי אין אידיש גרעמער, קען איינער ביטע מסביר זיין וואס איז ראונג?

גרשון האט געשריבן:

חפצים אין אידיש האבן אויך א גראמאטישן מין ( דער טיש, די וואנט, דאס בענקל ), אבער דאס איז מען גרינגער מוחל פאר א שרייבער וואס ווייסט נישט. דאקעגן ביי מענטשן וואס זענען עכט זכרים אדער נקיבות שטעכט עס זייער די אויגן.

גרשון האט געשריבן:

בענקל און בענדל זענען דימינוטיוון, ממילא קומט דאס.

אפילו אויב ס'וואלט געווען לשון-זכר וואלט מען דא געזאגט דעם בענדל, נישט דער, ווי ערקלערט דא .

פילאָזאָף האט געשריבן:

גרשון האט געשריבן:

בענקל און בענדל זענען דימינוטיוון, ממילא קומט דאס.

אפילו אויב ס'וואלט געווען לשון-זכר וואלט מען דא געזאגט דעם בענדל, נישט דער, ווי ערקלערט דא .

וואס מיינט א דימינוטיוו?

גרשון האט געשריבן:

אין אלגעמיין איז נישט דא קיין וועג צו וויסן; מ'דארף נאכקוקן יעדעס ווארט באזונדער. (אזוי איז עס אין אלע שפראכן וואס האבן גראמאטישע מינים, ווי לשון-קודש, להבדיל דייטש, פראנצויזיש, אא"וו.)

פארט זענען דא אייניגע כללים, צב"ש אז אלע זאכווערטער וואס ענדיגן מיט מיט אן ע' זענען לשון-נקיבה (חוץ טאטע און זיידע); אלע דימינוטיוון זענען נייטראל; און "געבארגטע ווערטער" (loanwords), צב"ש לשון-קודש'דיגע אדער ענגלישע זאכווערטער, זענען לשון-זכר (סיידן זיי ענדיגן זיך מיט א ה' אדער ע' זענען זיי לשון-נקיבה).

גרשון האט געשריבן:

בענקל און בענדל זענען דימינוטיוון, ממילא קומט דאס.

אפילו אויב ס'וואלט געווען לשון-זכר וואלט מען דא געזאגט דעם בענדל, נישט דער, ווי ערקלערט דא .

איינס האט געשריבן:

בין איך שוין צעמישט..
אויב קאנסטו אויסקלארן וואס מיינט דימינוטיוון

האקט…